Op 20 December 1946 ging It’s a Wonderful Life in New York in premiere. Het is bijna niet voor te stellen dat de film toentertijd geen succes was. Men vond de film toch (how American!) te zwaar op de hand voor eenvoudig kerstvermaak. Daar komt nog bij dat het een zware winter was, de mensen bleven liever thuis voor de kachel.

Na een paar maanden was It’s a Wonderful Life vergeten. De roem die de film nu kent is grappig genoeg te danken aan een fout: de copyrights werden namelijk niet verlengd. Dit is doorgaans een grote ramp voor een film; slechte bewerkingen, uitzenden naar believen en ga zo maar door.
Begin jaren zeventig werd de film door kleine tv-stations uitgezonden als tegenwicht voor de grote vakantiespecials van de grote tv-stations. It’s a Wonderful Life werd geherwaardeerd, werd populairder en is inmiddels niet meer weg te denken met kerst.

Het oorspronkelijke verhaal is afkomstig van Philip van Doren Stern en was getiteld The Greatest Gift. In 1943 liet hij 200 exemplaren drukken voor vrienden en kennissen. Er kwam ook een kopie terecht op het kantoor van de RKO studio’s. De studio zag er wel een film in en kocht het verhaal voor tienduizend dollar. Er werden drie scripts van gemaakt, met in het achterhoofd Cary Grant voor de hoofdrol. Uiteindelijk kwam er niets van terecht en het script werd in de hoek gegooid en vergeten. Toen Frank Capra het verhaal las wist hij meteen dat hij hiervan een film wilde maken. Capra kocht het verhaal van RKO, eveneens voor tienduizend dollar, en kreeg de drie scripts cadeau. Capra ging zelf het script schrijven, veranderde de titel en had de hele film al in zijn hoofd. “One man, one film” was Capra’s credo.

Frank Capra was in de jaren dertig een van de meest geliefde regisseurs bij het grote publiek. Grote roem en populariteit verwierf hij met films als It Happened One Night, Mr. Deeds Goes to Town, You Can’t Take it With You en Mr. Smith Goes to Washington. (19:15)
ZDF (00:45) (Ist das Leben nicht schön?)

Op 20 December 1946 ging It’s a Wonderful Life in New York in premiere. Het is bijna niet voor te stellen dat de film toentertijd geen succes was. Men vond de film toch (how American!) te zwaar op de hand voor eenvoudig kerstvermaak. Daar komt nog bij dat het een zware winter was, de mensen bleven liever thuis voor de kachel.

Na een paar maanden was It’s a Wonderful Life vergeten. De roem die de film nu kent is grappig genoeg te danken aan een fout: de copyrights werden namelijk niet verlengd. Dit is doorgaans een grote ramp voor een film; slechte bewerkingen, uitzenden naar believen en ga zo maar door.
Begin jaren zeventig werd de film door kleine tv-stations uitgezonden als tegenwicht voor de grote vakantiespecials van de grote tv-stations. It’s a Wonderful Life werd geherwaardeerd, werd populairder en is inmiddels niet meer weg te denken met kerst.

Het oorspronkelijke verhaal is afkomstig van Philip van Doren Stern en was getiteld The Greatest Gift. In 1943 liet hij 200 exemplaren drukken voor vrienden en kennissen. Er kwam ook een kopie terecht op het kantoor van de RKO studio’s. De studio zag er wel een film in en kocht het verhaal voor tienduizend dollar. Er werden drie scripts van gemaakt, met in het achterhoofd Cary Grant voor de hoofdrol. Uiteindelijk kwam er niets van terecht en het script werd in de hoek gegooid en vergeten. Toen Frank Capra het verhaal las wist hij meteen dat hij hiervan een film wilde maken. Capra kocht het verhaal van RKO, eveneens voor tienduizend dollar, en kreeg de drie scripts cadeau. Capra ging zelf het script schrijven, veranderde de titel en had de hele film al in zijn hoofd. “One man, one film” was Capra’s credo.

Frank Capra was in de jaren dertig een van de meest geliefde regisseurs bij het grote publiek. Grote roem en populariteit verwierf hij met films als It Happened One Night, Mr. Deeds Goes to Town, You Can’t Take it With You en Mr. Smith Goes to Washington. (19:15)
ZDF (00:45) (Ist das Leben nicht schön?)

De miniserie is net te klein voor de bioscoop, maar ook te groot voor de televisie. Wie zo’n serie bekijkt, vraagt zich af of al dat geld echt uitgegeven is om hem, de bankzitter, te plezieren. Zonde toch? Een film mag veel kosten omdat iedereen er een bioscoopkaartje voor over heeft. Maar een miniserie, die gratis op de buis komt? Het lijkt erop alsof hier achteloos met geld gesmeten wordt. En wie de volgende miniserie bekijkt, ziet dat vermoeden bevestigd.

Geforceerd

De serie heet Dinotopia en gaat over twee broers, Karl en David, die met hun vader in een vliegtuigje een storm binnenvliegen en vervolgens neerstorten. Pa zakt met het toestel naar de zeebodem, David en Karl spoelen aan op het strand. Dit gaat allemaal heel erg snel en geforceerd. Binnen vijf minuten na de opening credits liggen de heren op het strand en moet de kijker duidelijk zijn wat voor een karakter ze hebben en dat ze (daarom) niet met elkaar overweg kunnen. Het voelt en klinkt vreselijk nep als de een de ander verwijt dat ze neergestort zijn.
Verhelderend is de deleted scene die bij de extra’s te zien is. Daarin ontmoeten de broers elkaar op het vliegveld en maken ze stennis over een cadeau dat ze hun vader geven. Maarja, deze scene is verwijderd. Waarom?

Karl en David slenteren wat over het strand en door het bos, op zoek naar een telefoon. Na een tijdje komen ze tot de verbijsterende ontdekking dat ze rondlopen in Dinotopia, een vergeten rijk waar nog dinosauriërs rondlopen. Echt verbijsterd zijn ze niet door deze ontdekking.
Zoals dat gaat ontmoeten ze de dochter van het nationale opperhoofd en rijden ze met haar mee naar de hoofdstad. Marion toont hen Dinotopia, en dit is het begin van een aantal uren visuele overdaad.

Mongoolse ruiterpakken

Want mooi is het. De dino’s zijn mooi vormgegeven en bewegen goed. De decors, gebouwen, landschappen, beplanting, alles is met een groot oog voor detail verzorgd. De kostuums die de Dinotopiërs dragen zijn prachtig. Allerlei culturen en eeuwen zijn vertegenwoordigd, van mongoolse ruiterpakken tot jurken uit de pruikentijd. Die mengelmoes is er niet zonder reden. Al eeuwenlang spoelen er drenkelingen aan op Dinotopia. Die kunnen nooit meer terug naar de echte wereld en moeten inburgeren. Al die kleren en kleuren vertegenwoordigen een ideale multiculturele samenleving.

Zippo

Op het gebied van kleding hebben de makers van Dinotopia dus goed nagedacht, al hadden ze waarschijnlijk aanwijzingen uit het boek. Dinotopia is namelijk bedacht door schrijver James Gurney. En hij is dus ook verantwoordelijk voor de grootste fout van het hele verhaal: de dino’s kunnen praten. Vreselijk. Karl en David worden door prinses Marion ondergebracht bij een vriend van haar, genaamd Zippo. Niet alleen zijn naam, maar alles aan hem is irritant. Deze dino spreekt bijzonder beschaafd Brits, houdt van lezen en archeologie en zet bij tijd en wijle een potsierlijk brilletje op. Gekunstelder kan haast niet.

In Dinotopia leven de dino’s en mensen vreedzaam naast elkaar. Het is zelfs zo, dat elk mens een dino-partner heeft, al wordt niet duidelijk hoe men een enorme brachiosaurus aan een mens koppelt, laat staan hoe de voortplanting geregeld is.
Dino’s kunnen lezen, praten, zitten in de volksvertegenwoordiging. De meeste mensen hebben daar vrede mee, maar niet Cyrus Crabb. Deze Crabb is een cynische mankepoot, die niets liever wil dan Dinotopia verlaten. Maar hij weet de weg niet, en zoekt naar allerlei manieren om aan de benodigde kaarten en routes te komen. Logisch dus dat hij de twee nieuwkomers Karl en David voor zijn karretje wil spannen.

Enige acteur

Deze Cyrus is de fascinerendste figuur van heel Dinotopia. Zijn bedoelingen zijn niet geheel en al smetvrij, zoveel is duidelijk, maar acteur David Thewliss weet van Crabb een figuur te maken die zowel aimabel als irritant is, vriendelijk en cynisch, warm en berekenend. Bij geen enkele andere figuur is het karakter zo complex. Thewliss is tegelijk de enige acteur van enige naam, de overigen zijn stuk voor stuk volslagen onbekenden. Waarschijnlijk hebben de kosten voor visual effects alle budget opgeslokt, waardoor en nog maar één echte acteur gehuurd kon worden.
Hoe dan ook, Thewliss speelt zijn rol met verve. Waar Crabb opduikt, ontstaat spanning. En aan spanning ontbreekt het nog wel eens in het tweehondervijftig minuten lange Dinotopia.

De aankleding van Dinotopia is uitmuntend verzorgd, en ook de gebruiken van het land, de cultuur en de geschiedenis worden goed en volledig in beeld gebracht. Maar daardoor gebeurt er maar bar weinig. We volgen David en Karl op hun inburgeringscursus, maar het is allemaal weinig spannend. Het lijkt wel een reclameboodschap, een reis door het land om alle culturele aspecten aan bod te laten komen. Alleen wanneer de zonnestenen, de energiebronnen van Dinotopia, beginnen te haperen, ontstaat er iets van plotstuwing. Maar op deze stroomstoringen wordt lang niet genoeg nadruk gelegd om er serieuze dreiging in te zien.

Lachwekkend

De serie duurt om en nabij de vier uur, maar pas in de laatste veertig minuten is er sprake van een ontknoping. De aanzet voor verschillende dingen is al veel eerder gegeven, maar het duurt allemaal verschrikkelijk lang, en bovendien werkt het slechte acteren van de hoofdpersonen niet mee aan de opbouw van spanning. Veel angstige dialogen en handelingen zijn eerder lach- dan zorgwekkend. Enkele hiaten en onverklaarbare acties zijn ook niet opbouwend.

Emotie

Deze miniserie is gemaakt met teveel aandacht voor het oog en te weinig voor het hart. Geen spanning, weinig emoties, al probeert componist Trevor Jones uit te leggen dat muziek er is om een film die extra lading mee te geven. Zijn score is onberispelijk, maar beklijft niet. En als hij in een kort interview (een van de extra’s) uitlegt dat muziek de emotie in de film versterkt, voegt dat opnieuw weinig toe. Niet aan je kennis van filmmuziek, noch aan de waarde van de DVD. Het interview is ook nog eens heel slecht opgenomen op een goedkope digitale camera en vrijwel zonder aandacht voor belichting. Alles is grijs.

Ook de overige extra’s zijn goedkoop en met weinig zorg gemaakt. Een storyboard-vergelijking kan best leuk zijn, maar deze slaat werkelijk alles. Boven in beeld zie je de tekening, onder in beeld het eindresultaat. De tekeningen lopen totaal niet synchroon met de film, en bovendien worden ook nog eens driekwart van de tekeningen overgeslagen. Zo is er toch geen lijn meer in te ontdekken.
Het filmpje dat ‘making of‘ moet heten behelst weinig meer dan een uitgebreide reclameboodschap die werd uitgezonden aan de vooravond van de eerste vertoning, op 12 mei 2002 op ABC in de Verenigde Staten.

Dinotopia kabbelt maar. Voor een woensdagavondje ontspannen televisie maakt dat niet zoveel uit. Er is genoeg visual candy. Op grond van slechte acteerprestaties en een trage voortgang echter wordt Dinotopia afgekeurd. Dan toch maar liever Jurassic Park. Daar doen de dino’s tenminste waar ze ervoor waren.

Vakmanschap

A Beautiful Mind laat het waargebeurde verhaal zien van de geniale maar schizofrene wiskundige John Nash, overtuigend gespeeld door Russell Crowe (die de avond voor de eerste draaidag een Oscar won voor Gladiator). De film is een toonbeeld van vakmanschap en dat vormt meteen het grootste punt van kritiek: A Beautiful Mind smaakt naar Oscars. Alle ingrediënten voor erkenning zijn aanwezig: de getormenteerde hoofdpersoon, het op feiten gebaseerde verhaal, de indrukwekkende rij acteurs in de bijrollen en het tot in de puntjes verzorgde camerawerk en decorontwerp.

Maar dat neemt niet weg dat de film op een onderhoudende en bij vlagen zelfs indrukwekkende manier laat zien hoe het is om aan schizofrenie te lijden en vooral ook hoe de ziekte je omgeving beïnvloedt.

Awards Edition

De film won begin 2002 vier Oscars, en dat zullen we weten ook: met enorme letters op zowel voor- als achterkant van de hoes van deze “two disc Awards Edition” is te lezen in welke categorieën de film wel niet heeft gewonnen. Alle propaganda van de wereld maakt natuurlijk nog geen goede DVD, maar gelukkig heeft Universal zijn best gedaan voor één van de paradepaardjes van de studio. Het begint al op de eerste disk met bijna een half uur aan verwijderde scènes, inclusief commentaar van Howard. En in tegenstelling tot veel andere DVD’s gaat het hier ook daadwerkelijk om echte scènes, en niet een paar geschrapte regels tekst.

Woordenbrij

Afgaand op het CV van schrijver Akiva Goldsman zou zijn commentaar een incoherente woordenbrij moeten zijn, maar de man die ons juweeltjes als Lost in Space en de laatste twee miskramen uit de Batman-serie heeft geschonken klinkt verrassend intelligent en geeft een heldere kijk op het schrijfproces van de film.

I love this shot

Het geluidsspoor dat Ron Howard insprak is daarentegen een schoolvoorbeeld van hoe het niet moet: de regisseur laat lange stiltes vallen en als hij iets zegt, is het vaak niet belangrijk (“Ooh, I love this shot…”, “Here he walks from the house to the car…”). Bij dit soort sprekers is een interviewer absoluut noodzakelijk.

Duiven

De korte documentaires op de tweede schijf zijn allemaal voorzien van titels en een aftiteling, wat het kijken er niet leuker op maakt. Persoonlijke favorieten zijn de filmpjes over de grotendeels onzichtbare visuele effecten (één tip: let op de duiven!) en de ontmoeting met de echte John Nash. Verder zijn er nog filmpjes te vinden over de (mooie) muziek van James Horner, de Oscaruitreikingen, de verbluffende make-up en een interview met Akiva Goldsman over de ontwikkeling van het script.

Dus..?

Ik betwijfel of je het commentaar van Ron Howard kunt beluisteren zonder in slaap te vallen (het lukte mij niet in ieder geval), maar de track van Akiva Goldsman en de korte documentaires zorgen voor een goed inzicht in de totstandkoming van A Beautiful Mind, zeker voor fans van de film.

Zelfs met je spreekwoordelijke verstand op nul is het aantal plotgaten en clichés moeilijk bij te houden. Maar waar dat normaal gesproken verdoezeld wordt door een snelle portie actie, laten Bruckheimer en regisseur Schumacher het hier afweten. Met zo weinig vaart en zulke lauwe actie, worden de twee uur waarin ze verder met minimale inspanning vooral pogingen tot humor en een langdradige ontwikkeling van de plot doen, nogal vermoeiend.

Oerdom

Het idee is als volgt: de CIA ronselt de verloren tweelingbroer van een vermoorde agent. Deze moet hen helpen om een atoombom te bemachtigen uit de handen van een stel Russen, voordat die in de handen van de Afghanen(!) valt. Het meest interessante aspect van dit verhaal is de terloops genoemde motivatie van de terroristen om New York op te blazen: Amerikanen zijn gierig, vraatzuchtig, militair agressief en oerdom. Het klinkt in het kader van de film zo aannemelijk, dat je je afvraagt waarom de Afghanen hier niet de helden zijn!

Clichés

Wat een respectabele acteur als Anthony Hopkins in deze film doet, is onduidelijk. Om onverklaarbare redenen steevast met een tandenstoker in zijn mondhoek en naarstig kauwgom kauwend acteert hij op de automatische piloot in zijn humorloze rol. De energieke brulboei Chris Rock is zoals gewoonlijk goed voor een handjevol grappige scènes, maar daar blijft het ook bij. De man is niet in staat om meer dan een passe-partout-grapjas neer te zetten. En het wandelende cliché Peter Stormare zou onderhand ook zelf wel eens kunnen gaan geloven dat hij echt een vlassige Russische onderwereldfiguur is in plaats van een ondergewaardeerde Zweedse acteur. Nee, de karikaturen, ongedefinieerde personages en clichés (Afghaanse terroristen, net op tijd ontmantelde bom, romance, happy end, enz. enz.) zijn niet van de lucht. De essentie van een dergelijke clichéfilm is helaas ook niet best vertegenwoordigd: de humor slaat meestal de plank volledig mis, en de actie is niet om over te spreken in een film die ook nog eens veel te lang duurt.

Gezichtsloos

Van Bruckheimers gangbare geweldsvuurwerk valt hier bar weinig te genieten, behalve in een heftige auto-achtervolging tegen het einde – met gemak de beste scène uit de hele film. Veteraan Joel Schumacher heeft altijd een uitgesproken voorkeur voor modieus publieksvermaak gehad (St. Elmo’s Fire, Flatliners, Falling Down), maar wat hij hier tentoonspreidt is een dermate gezichtsloze, rommelige en vage regie, dat er net zo goed een beginnende B-regisseur in zijn plaats had kunnen staan. Een Chris Rock-film is het ook niet, zelfs daarvoor heeft zijn rol te weinig inhoud.

Popcorn

Je vraagt je af waar de heer Bruckheimer met wat meer goede wil toe in staat zou zijn. Koppel zijn over-de-top actie-expertise aan een scenarioschrijver met enige intelligentie, maak er een met een capabele regisseur een op zijn minst coherent geheel van, en je zou in theorie een heel aardige film hebben. Bad Company is dat dus niet: deze film komt nog niet eens in de buurt van wat een poging tot een echte popcorn-geweldfilm op zijn minst had kunnen zijn. Overslaan!