Film / Films

Bikkelharde film in dito omgeving is een perfecte setting voor wraak

recensie: Sisu (2022)

De Finse term ‘sisu’, die ‘volharding/hard werken/doorzettingsvermogen’ betekent, is een perfecte titel voor deze film. Over precies deze karaktereigenschappen beschikt de hoofdpersoon Aatami immers.

De film vertelt het verhaal van een zwijgzame goudzoeker die zich heeft teruggetrokken in het desolate landschap van Lapland. Nadat hij een grote goudader heeft gevonden, moet hij naar de bank om het goud op te slaan. Het is eind 1944. Lapland wordt verlaten door de nazi’s. Zij passen de tactiek van verschroeide aarde toe en branden alles af dat ze achterlaten. Op zijn weg naar de bank komt de hoofdpersoon, Aatami Korpi, een grote groep nazi’s tegen.

Eerst lijkt het erop dat ze hem met rust laten, maar de groep nazi’s verderop heeft zin in een verzetje en wil zien wat de oude man bij zich heeft. De Duitsers rekenen zich al rijk als ze het goud vinden, maar Korpi laat dat niet zomaar gebeuren.

Nadat hij heeft afgerekend met deze groep, krijgt hij weer te maken met degenen die hem in eerste instantie met rust lieten, onder leiding van een meedogenloze SS-officier. Zij hebben lucht gekregen van het goud en willen het koste wat kost bemachtigen. Dat lukt ook. Maar ondanks zijn zware verwondingen laat Korpi het er niet bij zitten en gaat in de achtervolging.

Briljant

Helander heeft een film neergezet die op verschillende punten briljant is. Bijvoorbeeld wat betreft het hoofdpersonage Aatami Korpi, uitstekend gespeeld door Jorma Tommila. Deze zegt in de hele film bijna niks, maar laat zonder woorden heel sterk het verhaal van een verharde, gedesillusioneerde veteraan zien die nooit meer een oorlog wil meemaken. Ook briljant gekozen is de locatie. De door cameraman Kjell Lagerroos vastgelegde vergezichten in Lapland en het lege, ruige gebied laten zien dat je je nergens kan verschuilen. Er is niks meer dan dood, verderf en verschroeide aarde.

Helander is duidelijk geïnspireerd door westerns en door Quentin Tarantino’s Inglourious Basterds. Maar waar bij de laatste film diepere lagen en vooral subtiliteit te vinden zijn, missen die bij Sisu. Het verhaal blijft vlak, doordat Helander de personages heel zwart-wit neerzet: de nazi’s zijn slecht en Aatami is goed. De strijd om het goud is de enige verhaallijn, waardoor liefhebbers van bloederige actiescènes hun hart op kunnen halen, maar er geen ruimte is voor verdieping. Zo kom je ook niet goed achter het verhaal van Aatami zelf: wat maakt hem tot wie hij is?

Voor liefhebbers van westerns en Quentin Tarantino is Sisu een niet te versmaden film. Hij is mooi gemaakt en bevat gruwelijke, bloederige en inventieve actiescènes. Hoe meer hoofdpersoon Korpi verwond raakt, hoe ongeloofwaardiger het wordt en misschien wel hoe leuker de film. Want daardoor wordt alle gruwelijkheid een beetje verzacht. De strijd tussen goed en kwaad wordt echter té vlak verteld om interessant te worden.

Sisu is niets anders dan het verhaal van een vechtersbaas die afrekent met nazi’s en dat is en blijft vermakelijk om te zien.