Meesterlijk en meeslepend tot in het detail
In het Vlaamse Woesten, vlak voor de Eerste Wereldoorlog, ontdekt de jonge Elisabeth de liefde, maar kiest uiteindelijk voor een man op basis van verstand. Nooit had Elisabeth verwacht wat daaruit voort zou kunnen komen.
Op het eerste gezicht lijkt alles zich binnen het huwelijk tussen Elisabeth en Guillaume voorspoedig te ontwikkelen. Wanneer Elisabeth is bevallen van een prachtige zoon, Valentijn, zijn beiden zeer gelukkig. Plots komt er nog een tweede kind. In tegenstelling tot de perfecte Valentijn, is dit kind ernstig mismaakt. Omdat de ouders verwachten dat het kind binnen enkele dagen zal overlijden, besluiten ze het Nameloos te noemen. Maar Nameloos blijft leven, en het laat Guillaume koud: alleen Valentijn ziet hij als zijn zoon. Nameloos’ moeder en broer hebben meer waardering voor hem. Valentijn schakelt hem in om zijn schoolprestaties te verbeteren. Zo voelt Nameloos zich gezien en ontstaat er een wederzijdse afhankelijkheid.
Bitterzoet afscheid
Woesten is opgedeeld in vier delen, waarvan elk deel een ander personage volgt. Terwijl in het begin, het deel geschreven vanuit Elisabeth, alles rooskleurig lijkt, treedt in het stuk over Guillaume een verstoring op. Zijn obsessieve natuur wordt duidelijk, en het gezin raakt steeds verder uit balans, met verraad en moord als gevolg. Dat blijkt vooral in de oorlog, die verder voornamelijk op de achtergrond een rol speelt. Vergelding en verzoening komen tot uiting tijdens tragische gebeurtenissen tussen Valentijn en Guillaume op het slagveld.
Het laatste deel brengt alle verhaallijnen samen, en biedt een bitterzoet afscheid van het verleden, waarin de precaire grens tussen goed en kwaad wordt verkend, en liefde in de meest onverwachte gedaante verschijnt.
Grandioze verfijning
Niet alleen de thema’s zijn raak, de vorm waarin Van Steenberge ze gegoten heeft is ingenieus en doeltreffend. De constructie van de roman prikkelt de geest, maar raakt ook een gevoelige snaar. Datzelfde geldt voor het indringende taalgebruik. Sfeervol Vlaams wordt afgewisseld met woorden die de vinger precies op de zere plek leggen, zoals ’tweezaam’ voor de band tussen Valentijn en Nameloos.
Trefzeker is ook de microscopische manier waarop de personages in beeld worden gebracht, vooral de obsessief-compulsieve trekken van Guillaume. Deze werkwijze resulteert in een groots verhaal met een grandioze verfijning, omdat achter al wat klein lijkt een enorme kracht schuilt. Kris van Steenberge heeft met deze indrukwekkende debuutroman een tijdloze tragedie geschreven.
