Theater / Voorstelling

Niet lachen om de dood met dit elftal

recensie: Tegen alle verwachtingen in (Delfts Blok)

.

~

Elf man sterk zijn ze, de heren van Delfts Blok. Het lijkt niet erg gebruikelijk om met zoveel mensen een cabaretprogramma neer te zetten, maar dat het wel werkt, bleek tijdens het Groninger Studenten Cabaret Festival dat zij in 2001 wonnen. Vier jaar later staan ze met hun tweede programma in de theaters. En van alle lovende woorden die eens over hen zijn gezegd, lijkt maar weinig over te zijn.

Krachtig en enthousiast

~

Tijdens deze voorstelling, waarin het vooral om de dood draait, worden sommige sketches opgevoerd in paren, solo of met de hele groep. Als geheel straalt de groep iets heel krachtigs uit en het enthousiasme straalt ervan af. In kleinere groepen of solo komen de heren vaak minder uit de verf. Het lijkt ook wel een beetje een strijd geweest te zijn om iedereen aan de beurt te laten komen om zelf iets ‘leuks’ op het podium te mogen roepen. Maar echt grappig zijn ze niet.

Te ver

Delfts Blok wil overkomen als een groep met zwartgallige humor. Dat is ze enigszins gelukt, want sommige opmerkingen komen hard aan. Maar weinig mensen moeten erom lachen, want ze zijn eerder geschokt over het feit dat die mannen daar een beetje als een kip zonder kop zinloze opmerkingen staan te maken over een dood kind of een mongooltje dat je beter dood kunt trappen dan een knal te verkopen. Soms kun je ook te ver gaan als cabaretier en die grens heeft Delfts Blok akelig dicht benaderd tijdens de voorstelling. Zwartgallige humor is fijn, maar niet op deze smakeloze kinderachtige manier.

Dodelijk saai

Tegen alle verwachtingen in kent slechts een paar goede grappen waar je om kunt lachen en zelfs nog eentje die actueel is. Tussendoor wordt er ook nog gezongen en muziek gespeeld, wat niet onaardig klinkt. De rest van de avond zit je een beetje stilzwijgend naar de vaak veel te lange verhaaltjes van deze mannen te luisteren. Dodelijk saai zijn de inleiding en het slot van de voorstelling waar maar geen eind aan lijkt te komen, en waarbij één van de mannen het publiek er dan ook nog lollig op wijst dat hij daar in de inleiding al voor gewaarschuwd had. Fijn.

Studentikoos

Wat is er toch mis gegaan? Waren de mannen na het eerste programma zo tevreden over zichzelf dat ze dachten er al te zijn en dat ze geen moeite meer voor het publiek hoefden te doen? Dan hebben ze het publiek toch verkeerd ingeschat, want dat wil wel wat meer dan een studentikoze avond met een paar grappen en grollen en vervelende verhalen. Wat dat betreft lijkt het erop dat de heren zijn blijven steken op het amateurniveau van de cursus kleinkunst waar ze elkaar ooit tegenkwamen. Dit elftal zal alles op alles moeten zetten om in een eventuele vervolgvoorstelling te laten zien wat ze echt waard zijn. Delfts Blok zal dan wederom moeten proberen tegen alle verwachtingen in het tegendeel te bewijzen.

Tegen alle verwachtingen in wordt nog tot en met 12 mei 2005 gespeeld.

Boeken / Fictie

Willoos en doelloos

recensie: Richard Osinga - Klare taal

Jacob is net afgestudeerd en terwijl hij zich afvraagt wat een econometrist met bijvakken Arabisch in ’s hemelsnaam voor werk moet gaan doen, komt er een interessante vacature voorbij: een onderzoeksplaats bij de universiteit Leiden, waar men onderzoek doet naar de herkomst van de Koran. Jacob solliciteert en krijgt de baan. Terwijl hij op een terrasje een biertje drinkt raakt hij met een Marokkaans meisje aan de praat. Voor hij het weet is zij in verwachting en hij met haar getrouwd. Zie hier het uitgangspunt van Klare taal, een roman van Richard Osinga met een doelloze en willoze hoofdpersoon.

Jacob is als een takje in een rivier. Hij buigt niet wanneer de Marokkaanse Asma een abortus voorstelt: hij wil wel trouwen. Maar voor de rest drijft hij mee op de stroom gebeurtenissen die zijn leven bepalen: een baan, een baby, een trouwring en vrij snel daarna: plotselinge faam als televisiepersoonlijkheid. Door zijn onderzoek naar de Koran kan de islam van betekenis veranderen en dat is net waar men vlak na 11 september 2001 en 6 mei 2002 op zit te wachten. In dat nabije verleden beweegt Jacob zich namelijk, en hij wordt veelvuldig gevraagd zijn mening te geven in talkshows en paneldiscussies. Vooral wanneer hij op tv bekendmaakt dat hij zich heeft bekeerd tot de islam, houdt de stroom berichten op zijn voicemail bijna niet meer op: Jacob is knuffelmoslim geworden.

Slappeling

Verhalen over mensen zonder eigen wil kunnen heel mooi zijn, maar het is voor een lezer veel interessanter om een hoofdpersoon te leren kennen die wel een doel heeft in het leven. Zonder ‘drive’ is de Jacob uit Klare taal eigenlijk maar een slappeling, iemand van wie nauwelijks iets uit gaat. Bijna alle gebeurtenissen in het deel van zijn leven dat we voorgeschoteld krijgen, hebben een oorzaak die buiten Jacob zelf ligt. Daarmee is Jacobs karakterontwikkeling zo plat als een dubbeltje. Pas als we nog twintig bladzijden te gaan hebben tot het einde laat Osinga zijn hoofdpersoon wat willen. Maar dan is het al te laat om Jacob nog enig leven in te blazen.

Recente geschiedenis

Een plotgestuurd verhaal hoeft echter geen probleem te zijn als de gebeurtenissen voldoende te bieden hebben. In eerste instantie lijkt dat inderdaad het geval: Klare taal speelt zich af in 2001 en 2002, jaren die voor Nederland, de moslims en de wereld ingrijpende veranderingen teweeg brachten. Op een terloopse wijze verweeft Osinga de gebeurtenissen in de wereld met die in Jacobs leven. Maar de aanslagen op de Twin Towers en de moord op Fortuyn hebben weinig uitwerking op de personages: ze kijken, schrikken en geven een vreselijk brave eerste reactie:

Voor Jacob zijn ogen sloot, viel zijn blik op de kop van de Spits van de overbuurvrouw. ‘Fortuyn vermoord’. Daarnaast een vreselijke foto van Pim op een parkeerplaats.
Jezus, dacht Jacob, dat kan niet waar zijn. Dat is onvoorstelbaar. Dat is onmogelijk.
Hij viste een Metro uit de prullenbak en las hem razendsnel door. Natuurlijk was het waar. De Spits was misschien geen NRC Handelsblad, maar dit soort dingen verzonnen ze niet.

~

Wie verwacht dat na zo’n voor de hand liggende eerste reactie een diepzinnig, opruiend of genuanceerd verhelderend commentaar zal volgen, komt bedrogen uit. Jacobs collega’s spreken erover en de hele universiteit gonst, maar Jacob heeft hoofdpijn en neemt een aspirientje. Alleen wanneer Feyenoord de UEFA-cup wint, komt hij uit zijn stoel om de armen in de lucht te steken. En zelfs dat niet met overtuiging.

Wil

Klare taal moet ergens in het proces van tekstverwerker via uitgever naar boekhandel een veelbelovend project zijn geweest, maar er is maar weinig van over. Is het boek bedoeld als persoonlijke beleving van een veranderende wereld? De hoofdpersonen laten de wereld te weinig toe in hun gedachten en daden. Een hedendaags liefdesverhaal misschien? Modern is het huwelijk tussen de Hollander en de Marokkaanse misschien wel, maar liefdevol niet. En modern is het ook niet dat Asma voor het huishouden zorgt en Jacob het op een gegeven moment maar op een drinken zet om zijn sores te vergeten.
Was het dan een zwoele vrijage met Arabische poëzie? Bij elke gebeurtenis in je leven past een Arabisch gedicht, laat Osinga Jacob zeggen. Inderdaad begint elk hoofdstuk met een stukje vertaalde poëzie en staat het verhaal bol van de Arabische spreuken. De vertaalde poëzie is mooi en vaak van toepassing op de inhoud van de hoofdstukken, maar de Arabische spreuken blijven onvertaald en ook Jacobs liefde voor de taal spreekt niet uit zijn woorden. Daar komt bij dat er (in het Nederlands) behoorlijk wat storende spelfouten staan. Slordig.

De pers was behoorlijk enthousiast over Osinga’s debuut, Bor in Afrika, dat in 2003 verscheen. Waarschijnlijk heeft Klare taal gewoon niet genoeg tijd gehad om te rijpen tot een echt goed verhaal. Of Osinga wilde te veel tegelijk: op de huid van de tijd schrijven, talen vermengen, een modern liefdesverhaal schrijven. Dan wilde Osinga in elk geval meer dan zijn hoofdpersoon.

Theater

Briljant toneelcabaret

recensie: Van Houts en de Ket - Fit! en Hard optreden

Het duo Van Houts en de Ket zal het grote publiek kennen van de tv-reclame voor de koffie van Kanis en Gunnink. In een interview met de Volkskrant geeft Tom de Ket aan dat ze deze commercials vooral doen om hun pensioen bij elkaar te sprokkelen. Toch is het duo lang bang geweest dat deze actie hun naam in het theater kon verpesten. Niets is echter minder waar, want velen zullen hierdoor juist de eerste dvd van het duo kopen en gegarandeerd verrast zijn door de kwaliteit van hun toneelcabaret.

~

Zoals gezegd verkopen Tom de Ket en George van Houts koffie met “opgeklopte melk”, maar ze staan daarnaast al geruime tijd op de planken. George van Houts is sinds 2001 betrokken bij Radio Bergeijk en presenteerde het kunstprogramma RAM. Tom de Ket regisseert toneelvoorstellingen en geeft trainingen aan de toneelschool. Als duo timmeren ze sinds 1996 aan de weg en zijn ze inmiddels aan hun zevende programma, Zere Benen, toe. Hun vierde (Fit) en vijfde (Hard optreden) programma zijn gezamenlijk op deze dvd verschenen.

Razend tempo

~

De manier waarop de twee mannen karakters neerzetten maakt direct duidelijk dat ze hun wortels in de toneelwereld hebben. In een razend tempo en zonder ogenschijnlijke samenhang worden verschillende sketches afgewerkt waarin het duo telkens weer een andere type op voortreffelijke wijze neerzet. Die types zijn meestal interessant en verrassend, waardoor de beide programma’s de hele tijd boeiend blijven.

Aan het denken gezet

Maar degelijk toneel en goed neergezette types zijn nog niet per definitie grappig. De kracht van Van Houts en De Ket zit hem dan ook in de cynische manier waarop ze ons door die types aan het denken zetten. Je wordt constant bij de les gehouden doordat het perspectief van het programma regelmatig wisselt. Dit maakt het werk van de twee mannen erg interessant. Overigens heeft het duo in Hard optreden nog iets meer haar draai gevonden dan in Fit!, omdat ze af en toe ook een ‘harde’ opmerking durven te plaatsen. Zo wordt dit verrassende perspectief ook uitgebuit om een komische climax te bewerkstelligen. Tijdens dit optreden varieert het cabaretduo van heel erg goed tot regelmatig briljant.

Speciale manier van toneelcabaret

De programma’s Fit! en Hard optreden staan beide integraal op de dvd. Deze duurt dan ook een kleine drie uur. Helaas staat op de hoes per ongeluk dat het na anderhalf uur al over is met de pret. Er zijn bij deze twee volledige shows geen extra’s opgenomen. Toch is het fantastisch om voor de mensen die niet elke week in het theater zitten deze koffieverkopers nu echt aan het werk te kunnen zien. Dit koffie-imago kan hen nog eens goed van pas komen om een groot publiek met hun speciale manier van toneelcabaret in aanraking te laten komen. Lachen is gegarandeerd en het zet je tevens aan het denken. Het is een combinatie die langzaam aan zeldzaam begint te worden.

Film / Films

Weer een echte Jeunet

recensie: Un long dimanche de fiançailles

Een enorm succes. Er zijn vermoedelijk maar weinig filmmakers die daar niet van dromen. Een kleine vier jaar geleden overkwam het de Franse regisseur Jean-Pierre Jeunet. Met zijn Le fabuleux destin d’Amélie Poulain, of kortweg Amélie, overtrof hij de stoutste verwachtingen van iedere (arthouse)bioscoop. Zelfs in bioscopen waar de film meer dan een jaar draaide, bleven de bezoekers komen om even deel uit te kunnen maken van de sprookjesachtige en optimistische wereld van Amélie. Geen wonder dat de verwachtingen voor zijn nieuwe film hooggespannen zijn. Zeker omdat Audrey ‘Amélie’ Tautou wederom de hoofdrol voor haar rekening neemt.

~

Het openingsshot van Un long dimanche de fiançailles rekent direct af met de verwachting van weer een lieve, sprookjesachtige film. Oorlogsbeelden, dat is wat we te zien krijgen. Of liever gezegd, beelden die laten zien wat de gevolgen zijn van een oorlog. Een Christusbeeld met afgehakte hand hangt troosteloos op een massabegraafplaats. Snel daarna voert de camera naar een loopgraaf waar vijf Franse soldaten in de regen hun sombere toekomst tegemoet lopen. Alle vijf hebben ze een verwonding opgelopen aan hun hand. Door eigen toedoen, in de hoop de waanzinnigheid van de oorlog achter zich te kunnen laten. Als deserteurs worden ze veroordeeld tot de dood. Maar om munitie te sparen (en de mannen nog een minieme kans te gunnen) worden ze uitgezet in niemandsland; in afwachting van een zekere dood.

Gedetailleerde absurditeit

~

Ondanks alle oorlogsgruwelen die te zien zijn, is de handtekening van Jeunet al bijzonder snel te herkennen. De vijf mannen worden stuk voor stuk geïntroduceerd door in een notendop hun levensverhaal te vertellen en te laten zien. Het is vooral in deze korte filmpjes waar het magisch realisme en de gedetailleerde absurditeit die Amélie en La cité des enfants perdus kenmerkten, weer naar voren komen.

Blijven hopen

In één van deze vijf korte filmpjes maken we kennis met Mathilde (Tautou), de verloofde van één van de soldaten. En dit is ook het moment waarop Jeunet ondanks de gruwelen van de oorlog, het verhaal een optimistisch, verwachtingsvolle laag meegeeft. Want hoewel Mathilde weet dat de kans klein is dat haar Manech de oorlog heeft overleefd, ze blijft hopen. Wanneer hij dood is zou ze dat weten, daarvan is ze overtuigd. En als haar vertrouwen haar even in de steek laat, neemt ze haar toevlucht tot andere manieren om zekerheid over zijn toestand te krijgen. “Wanneer de hond mijn kamer inkomt voordat ik geroepen word voor het ontbijt, leeft Manech nog.” En: “Wanneer de conducteur mijn kaartje komt controleren voordat ik klaar ben met tellen, dan leeft Manech nog.”

Houten hand

Het zijn vooral deze kleine details in de personages die ook Un long dimanche weer maken tot een echte Jeunet. Ook de decors en de aankleding alle aandacht. Een markt is een markt waar je je direct op je gemakt voelt, en wanneer iemand een houten hand heeft is deze voorzien van een subliem uitgedacht mechanisme. Zo mooi, dat het haast zonde is om hem daadwerkelijk te gebruiken.

Een mooiere wereld

Hoewel Un long dimanche bol staat van de ontmoedigende oorlogsbeelden, is de film toch vooral optimistisch van toon. Niet op een voorspelbare Hollywoodmanier, maar op subtiele wijze. De wereld die Jeunet in zijn films keer op keer schept is altijd een mooiere wereld dan de onze. Al wordt ook daar oorlog gevoerd, en raken ook daar geliefden elkaar voor lange tijd kwijt. Die ruim twee uur die de film duurt, zouden er met gemak vier kunnen worden. En dan nog zou het geen moment vervelen.

Film / Films

Alles vliegt in Flying Daggers

recensie: House of Flying Daggers

Zelden was een film zo vol van kleur. House of Flying Daggers is de eerste film die de Chinese regisseur Yimou Zhang maakte na het wereldwijde succes van Hero. En weer levert hij een overweldigend sprookje waarin hij actie en poëzie naast elkaar laat bestaan.

Het zijn niet alleen dolken die vliegen in House of Flying Daggers. Bijna alles vliegt: pijlen, bamboestokken, stenen, zwaarden en zelfs mensen. In het Chinees heet de film Shi mian mai fu, wat iets als ‘hinderlaag van tien kanten’ betekent. De Chinese titel doet daarmee meer recht aan de inhoud van de film, waarin de karakters in elkaars vallen verstrikt raken – op het gebied van oorlog, liefde, en vertrouwen.

~

Het verhaal lijkt simpel: in de Chinese middeleeuwen strijdt een rebellenbeweging, die zich ‘het huis van de vliegende dolken’ noemt, tegen de plaatselijke heerser. Eén van de rebellen, de beeldschone en blinde spionne Mei (een prachtrol van Ziyi Zhang, bekend van Crouching Tiger, Hidden Dragon en Hero), wordt ontdekt en gevangen genomen. Vervolgens laten de twee militairen Jin en Leo haar opzettelijk ontsnappen. Jin doet zich voor als haar handlanger, terwijl Leo het vluchtende stel op afstand volgt. Zo hoopt het tweetal de schuilplaats van de Vliegende Dolken te ontdekken.

Wuivend graan

Tussen Mei, Leo en Jin ontstaat een driehoeksverhouding waarin liefde, wraak en bedrog de hoofdrol spelen. Net als in Hero is niets zoals het lijkt te zijn: Zhang komt met een aantal wendingen in het verhaal die je versteld doen staan. Dat is ook wel nodig, want de film bevat soms een overdaad aan esthetische elementen die de vaart uit het verhaal haalt. Het beeld speelt altijd een belangrijke rol bij Zhang. Flying Daggers lijkt op een sprookje: de vluchtende Mei en Jin trekken door diepgroene, schemerige wouden en door heuvels met wuivend graan in diepgele tinten. De regisseur heeft werkelijk ieder beeldje goed overwogen, en dat geeft de film, zeker in combinatie met de muziek, een poëtische schoonheid.

~

Niet alles is echter perfect in Flying Daggers. Zoals gezegd is het camerawerk magnifiek, maar staan de beelden het verhaal soms in de weg. En hoofdrolspeler Leo, gespeeld door Hong Kong-filmster Andy Lau, weet maar niet te overtuigen. Lau – een goed acteur – lijkt zich maar niet goed in te kunnen leven in de nauwe rol van stugge militair die hem gegeven is. Pas aan het einde van de film ontdooit hij. Maar het is ook dat stuk dat je in verwarring achterlaat. De spanning tussen het drietal komt tot een ingewikkelde climax. Hier verstapt Zhang zich: zijn verhaal krijgt een te onverwachte en over-dramatische wending.

Vergeet de kritiek: filmfans mogen deze Chinese vertelling niet missen. House of Flying Daggers is minder toegankelijk dan Hero was, en zal ook niet zoveel bezoekers trekken. Maar de film bevestigt de status van Yimou Zhang als groot regisseur – en van Ziyi Zhang als groot actrice.

Film / Films

The Phantom is back and beautiful

recensie: The Phantom of the Opera

.

~

De film is losjes gebaseerd op het boek Le fantome de l’opera van Gaston Leroux uit 1910. Maar de meeste mensen zullen het liefdesverhaal al kennen van Andrew Lloyd Webbers musical, die in Londen nog steeds voor volle zalen wordt gespeeld. Het fijne van deze verfilming is dat de persoonlijke beweegredenen en achtergronden die je mist in de theateruitvoeringen nu beter aan de orde komen. Karakters zijn meer uitgediept en emoties komen beter tot zijn recht. De hele context van het verhaal zit duidelijk beter in elkaar dan de theaterversies. Dat mag ook wel, want Schumacher (Phone Booth, Batman Forever) neemt er de tijd voor met bijna twee en een half uur.

Tempo en muziek

~

De vaart blijft er desondanks wel in zitten. In het begin zit je nog redelijk rustig op je stoel te wachten tot het moment dat de kroonluchter naar beneden dondert, daarna wordt er harder toegewerkt naar de ontknoping van het verhaal. Kiest operazangeres Christine voor haar jeugdliefde Raoul of gaat ze voor het mismaakte, muzikale en gekwelde spook van de opera? De muziek helpt een handje door gedurende de hele film steeds weer opzwepend te worden; niet voor niets is het natuurlijk een musicalfilm.

Geen neprook

Het geheel is mooi in beeld gebracht en er wordt leuk gespeeld met heden en verleden, zoals bij Titanic. Het gevoel dat je in het theater zit, gaat niet helemaal verloren, omdat de film voor een deel op het toneel wordt gespeeld. Je ziet daarin ook nog wat verschil bij de acteurs die eerst op het toneel acteren en later weer natuurlijker spelen buiten het toneel. Uitzonderingen zijn de theaterbazen en de concurrerende operazangers, die wel enorme karikaturen neerzetten. Aan de verbeelding van het publiek wordt overigens weinig meer overgelaten: geen neprook dat water voor moet stellen, maar een echt gangenstelsel mét water, een bootje en honderden kaarsen.

Weinig verminking

Toch is de film niet geheel bevredigend, want zo’n lelijkerd is dat spook helemaal niet als zijn masker afgaat. Sowieso is Gerard Butler (Timeline, Reign Of Fire) niet onaantrekkelijk om naar te kijken met masker, en als dat witte plasticje dan afgaat is de verminking minder schokkend dan je zou verwachten of willen. Dat zorgt voor wat teleurstelling, maar zijn ziekelijk jaloerse en hatelijke gedrag maakt wel veel goed. De keuze om het spook niet al te veel toe te takelen, valt ook wel goed te praten door te stellen dat het een stuk logischer is dat de mooie Christine op hem valt. Toch blijft het jammer.

Nachtegaal

De rol van Christine wordt voortreffelijk gespeeld door de 18-jarige Emmy Rossum. Wellicht is ze je in films als The Day After Tomorrow en Mystic River niet bijgebleven, maar na het zien van deze film zul je haar verschijning en stemgeluid niet gauw meer vergeten. Ze zong op haar zevende al bij de Metropolitan Opera en heeft nog steeds het geluid van een nachtegaal. Bovendien speelt Rossum heel indringend en heeft ze nu bewezen zo’n grote rol goed aan te kunnen.

Vermaak

The Phantom of the Opera heeft wat tekortkomingen, maar dat zal de meeste liefhebbers van musicalfilms een zorg zijn. Het voornaamste is dat er goed geacteerd wordt, het verhaal goed neergezet is en dat deze film vermaakt tot het eind. Door het overdonderende effect en de invloed van de muzikale klanken is de film wel minder geschikt om thuis te zien. Het is net als met het zien van de theaterversie: daarbij wil je ook niet op het derde balkon achterin zitten.

Film / Films

Superchick in minirokje

recensie: Resident Evil: Apocalypse

.

~

Resident Evil: Apocalypse gaat verder waar Resident Evil in 2002 stopte. Alice (Milla Jovovich) wordt wakker in een ziekenhuis in Raccoon City. The Hive blijkt te zijn heropend en de stad is getroffen door een dodelijk virus, dat mensen één voor één in zombieachtige wezens met moordneigingen verandert. Onmiddellijk wordt het gebied hermetisch afgesloten en zitten de inwoners, inclusief Alice, als ratten in de val. Samen met andere overlevenden, waaronder Jill Valentine (Sienna Guillory), probeert Alice – die trouwens door middel van genetische manipulatie veranderd is in een soort superchick – uit de stad weg te komen. Helaas voor haar heeft de Umbrella Corporation echter zijn nieuwste speeltje ingezet: het gemuteerde monster Nemesis.

Totaal belachelijk

Het minirokkengehalte is in Resident Evil: Apocalypse nog hoger dan in het eerste deel. Maar was dit in Resident Evil nog wel te verdragen en werd de kijker tenminste nog getrakteerd op vermakelijke spanning en sensatie, in dit vervolg begint het de betere irritatie op te wekken. Om te beginnen lijkt de film, gebaseerd op de populaire game, uit losse actiescènes te bestaan, die totaal niet met elkaar in verband staan en bovendien nergens op slaan. Het lijkt wel alsof de makers zich hebben afgevraagd wat nou echt ‘cool’ zou zijn en vervolgens al die dingen achter elkaar hebben gezet. Alice vliegt op een motor, Alice rent tegen een muur op, Alice vecht met een reusachtige mutant. Dialoog en verhaal dienen slechts als bruggetje naar de volgende ontploffing. Hierdoor ontstaat een ware overload aan actie, waardoor de scènes met enorme snelheid in kracht afnemen. Het uiteindelijke gevolg is dat niets ook maar een beetje geloofwaardig overkomt en alles totaal belachelijk wordt.

~


De cast van Resident Evil: Apocalypse doet het ronduit slecht, maar je kunt het ze bijna niet kwalijk nemen met zo’n beroerd script van de hand van Paul W.S. Anderson, regisseur van het eerste deel en man van hoofdrolspeelster Jovovich. Hij liet dit keer de regie over aan Alexander Witt, die vooral veel second unit werk op zijn naam heeft staan bij films als Gladiator, Black Hawk Down en The Bourne Identity. Het moge duidelijk zijn dat hij het daar beter bij had kunnen laten…

Die hard

Resident Evil: Apocalypse is een film die vanwege de vele verwijzingen misschien alleen draaglijk is voor de die hard fans van het spel. Maar zelfs dan is het de vraag of zij blij zullen zijn met wat de makers ervan hebben gebakken. De filmliefhebbers onder ons zullen deze film in ieder geval geen seconde serieus nemen.

Film / Films

Met een zeppelin boven het oerwoud

recensie: The White Diamond

Hoe dicht kan een natuurfilmer bij zijn object komen? Heel dicht, zo laat The White Diamond zien. De camera glijdt langzaam langs een oerwoudkikker die over de boomtakken klautert. Een slang wordt in close-up gefilmd. En bijna kun je snuffelen aan de schubbige huid van een hagedisachtige, zo klein is de afstand tot het beest. Alsof dit nog niet genoeg is, is het perspectief vanwaaruit cameraman Rainer Bergomaz dit alles filmt uniek: vanuit de lucht, zittend in een zeppelinachtig luchtvaartuig genaamd The White Diamond.

~

Het is jammer dat het bij deze beelden blijft, want ze vormen, samen met de totaalshots van de razende Kaieteur-waterval in het hart van het regenwoud van Guyana, het hoogtepunt van de documentaire. In de persmap staat dat The White Diamond geen traditionele natuurfilm mocht worden, vol mooie plaatjes begeleid door een commentaarstem, maar misschien hebben de makers dat iets te letterlijk genomen. Ik had best wat meer impressies willen zien van de glijvluchten die piloot Graham Dorrington met Bergomaz maakte. Desnoods met commentaar.

Crash

The White Diamond vertelt het persoonlijke verhaal van Dorrington, een Britse bouwkundige met een droom: stilletjes over de boomtoppen van het regenwoud zweven. Een eerder vliegavontuur in de jungle van Sumatra zag hij echter mislukken. De natuurfilmmaker Dieter Plage die hem op deze tocht vergezelde, kwam om het leven door een crash met het luchtvaarttuig. Terwijl we van Dorringtons schuldgevoel hierover al vanaf het begin van de film op de hoogte zijn, worden de exacte details van het tragische ongeluk pas halverwege onthuld. Om spanning te creëren? Waarschijnlijk wel, want, zo wordt gesuggereerd, het gevaar is ook nu alom aanwezig.

Opstartproblemen

Werner Herzog houdt van grootse, risicovolle uitdagingen. Eerder dook de Duitse regisseur het oerwoud in voor fictiefilms als Aguirre, Zorn des Gottes en het beroemde, op feiten gebaseerde, Fitzcarraldo, waarin een avonturier middenin de Braziliaanse jungle een operazaal wil bouwen en daarvoor een boot over een berg sleept. Herzog heeft een zwak voor mannen die koste wat kost het verwezenlijken van hun droom nastreven – als dat maar moeite kost. Het heeft hem daarom misschien teleurgesteld dat de missie van Dorrington, op wat opstartproblemen na, eigenlijk vrij gladjes is verlopen.

Folklore

Vanaf het moment dat De Witte Diamant in de lucht blijft, gebeurt er bitter weinig. Door het zelf opgelegde verbod (géén natuurfilm!), is Herzog genoodzaakt suffe reportages te maken over de lokale bevolking. Geen kwaad woord over zijn goede bedoelingen, maar nergens overstijgen ze het niveau van simplistische folklore. De items voegen bovendien weinig toe aan het échte onderwerp van de film: Dorringtons missie.

Verkeerde keuze

Ja, dan liever een droge maar esthetisch zeer verantwoorde natuurshow. Waren die beelden er dan niet? Dat is haast onvoorstelbaar, aangezien Dorrington en Bergomaz vele vluchten maakten. Of vielen ze tegen? Dat suggereren de impressies die er wèl in zitten niet. Laat je leiden door je onderwerp, luidt een oude documentairewet. Die had Herzog beter moeten kennen.

Cinema Delicatessen

DocuZone is terug, maar wel onder een andere naam: Cinema Delicatessen. Dit biedt de distributeur naar eigen zeggen de mogelijkheid om, behalve documentaires, ook andere genres uit te brengen. Daarnaast mogen theaters nu zelf bepalen wat ze draaien en wanneer, terwijl dat eerder vastlag.

Net als DocuZone distribueert Cinema Delicatessen haar films digitaal. Nieuw is dat ze dit doet via het netwerk van CinemaNet Europe, dat 180 theaters dekt in negen landen. In Nederland zijn er inmiddels 24 bioscopen aangesloten. CinemaNet Europe heeft ook een eigen programma, dat bestaat uit twaalf Europese documentaires per jaar, en dat Cinema Delicatessen in Nederland uitbrengt.

Ondanks het streven het aanbod te verbreden, vertoont Cinema Delicatessen voorlopig alleen documentaires. The White Diamond bijt het spits af. Daarna volgen onder meer Dick Bos, weer in actie! van Jan Bosdriesz, Mana Beyond Belief van Peter Friedman en Roger Manley, Lomax, the Songhunter van Rogier Kappers en I Am The Violin van Paul Cohen.

Film / Films

Bindingsangst in New York

recensie: Alfie

Creatieve armoede? Financiële overwegingen? Nieuwe computertechnieken? De reden voor het maken van een remake kunnen nogal verschillen. Alfie is een remake; het origineel verscheen in 1966. Michael Caine speelde als ‘womanizer’ de hoofdrol in deze film, die getypeerd werd als “ondeugend, vrijpostig en brutaal”. In 2005 is het Jude Law die als Alfie Jenkins de vrouwen het hoofd op hol brengt. In 1966 paste de film in het tijdsbeeld van de vrije seks en de veranderende opvattingen over huwelijkse trouw. De film liep zelfs vooruit op die veranderingen en kreeg daarom veel publiciteit. In 2005 maakt Alfie een wip met een getrouwde vrouw op de achterbank van zijn taxi en dumpt haar voordat de relatie te intens wordt. Hij heeft een liefje met een zoontje en neukt de vriendin van zijn beste vriend. In 2005 is Alfie vooral op zoek naar vrije seks.

~

Alfie Jenkins is verhuisd naar New York, omdat daar volgens hem de mooiste vrouwen wonen. Hij levert zelf commentaar bij zijn avontuurtjes. De toeschouwers in de bioscoop krijgen tijdens de eerste neukpartij in zijn limousine al te horen dat de vrouw het werk mag doen. Hij bekommert zich niet om gevolgen, maar neemt met een smoes over een drukke agenda afscheid. Alfie bindt zich niet en wil niet dat zijn veroveringen fantasieën in hun hoofd krijgen over meer dan af en toe een wip. Alfie is een flierefluiter, een uitbuiter die gebroken harten achterlaat.

Kuise seks

~

Na twintig minuten is dat wel duidelijk. Alfie ziet er onberispelijk uit, levert bij alles commentaar door rechtstreeks in de camera te kijken en beleeft avontuurtjes. Hij rijdt als taxichauffeur in mooie auto’s, ontmoet beeldschone vrouwen en vertelt zijn avonturen met een knipoog. De seks begint decent in beeld en verdwijnt al snel buiten beeld. En hoe dan verder? Een bioscoopfilm duurt toch minstens 90 minuten?

Erectiel

De makers van Alfie hebben weinig moeite gedaan om na het eerste kwartier iets origineels te verzinnen. Alfie Jenkins loopt een blauwtje, maakt een vriendin zwanger, krijgt erectiele stoornissen, is alleen met kerst. De vriendin pleegt abortus, Alfie ontmoet een ex die hem afwijst, hij heeft een soa (“een knobbeltje op mijn Big Ben”) en krijgt advies van een wat oudere man. Het zijn stuk voor stuk flinterdunne avontuurtjes, thema’s die de film worden ingetrokken en uiteindelijk maar één vraag opleveren: “What’s It All About, Alfie?” – niet zonder reden de slogan van de film.

Hoera

Zoals gezegd is Alfie een remake, en zoals zo vaak is de update weinig meer dan een herhaling van het origineel. Creatieve armoede en financiële overwegingen zijn vertaald naar de kop van Jude Law, die de kijker te veel en te vaak toespreekt. Er is slechts een lichtpuntje: de wat oudere Liz, een pittige rol van Susan Sarandon, die Alfie in alles de baas is. En als Alfie zich ten slotte aan haar wil binden, krijgt hij de deur in zijn gezicht geslagen. Ach… en hoera!

Kassa

Op het eerste gezicht lijkt er nogal wat werk gemaakt van de soundtrack, maar ook hier is de werkelijkheid minder mooi dan het aanvankelijke idee. Dave Stewart (ex-Eurythmics) en Mick Jagger zijn verantwoordelijk voor de nummers en hebben deze klus wat armoedig aangepakt. Jagger had waarschijnlijk nog wat oude teksten liggen en Stewart schreef een paar deuntjes waarvan er minimaal veertien van in een dozijn gaan. “Mild rockende, prettig herkenbare pop,” zo valt er in recensies te lezen en dat zonder een vleugje ironie. En zo rinkelt de kassa driemaal: in de bioscoop, in de platenzaak voor de soundtrack en straks weer voor de video of dvd.

Gebakken lucht

Voor fans van Jude Law is Alfie 106 minuten zwijmelen. Voor gewone stervelingen betekent het kijken naar een flinterdun verhaaltje in commerciële verpakking, luisteren naar veel goed gesoigneerde, gebakken lucht en is het eindresultaat vooral teleurstellend. Alfie levert in 2005 een leuke rol van Susan Sarandon op, maar maakt nieuwsgierig naar de originele film.

Film / Films

Hoestend en hallucinerend in de sneeuw

recensie: The Last Train

Regisseur Aleksej German jr. debuteerde in 2003 met The Last Train. Vorig jaar heeft de film op diverse festivals prijzen gewonnen en nu verschijnt de film in enkele filmhuizen. The Last Train is een film over de gewone burger versus het geweld van een oorlog. De waardigheid van het individu is in alle gevallen in het geding. German jr. laat zien dat in oorlogssituaties de mens, vriend of vijand, altijd verliest.

~

In The Last Train arriveert de Duitse legerarts Paul Fischbach in de strenge winter van 1943 bij een geïsoleerd gelegen ziekenhuis in Rusland. De meest levendige bewoners van het ziekenhuis zijn een aantal paarden. Er is een gebrek aan medicijnen, apparatuur en gelukkig ook patiënten. Hij wordt gedwongen het ziekenhuis te verlaten en samen met de soldaat Kreutzer trekt hij richting de kou en het geweld. Ze komen een groep Russische soldaten tegen, worden gespaard en trekken steeds verder door de surrealistische wereld van oorlog en verlies. Door koude en hun laatste sigaretten slepen mannen en vrouwen zich hoestend en hallucinerend door het oorlogslandschap.

Verliezen

~

The Last Train is een film over oorlog, geweld en verlies. Er blijkt geen weg terug na het nemen van een laatste trein. De koude is de baas, de honger een goede knecht. Fischbach zwerft als Duitse arts zonder duidelijk doel richting het Russische front. De oorlog tussen de landen is beslist, maar de oorlog lijkt nog niet voor iedereen verloren. Om als individu de oorlog te kunnen winnen, moet je een weg zien te vinden na de laatste treinrit. Aleksej German jr. schetst een wereld van koude en verlies. Oorlogssituaties leveren volgens hem geen winnaars op.

Familie

De film is geïnspireerd op een familiegeschiedenis. De grootmoeder en moeder van German jr. werden in de Tweede Wereldoorlog gered door een Duitse soldaat, die mensen uit een treinwagon hielp ontsnappen. Zijn grootvader vond elders aan het front de dood door een nazikogel. The Last Train duurt 82 minuten. Bij het bekijken van de film leek dit langer door het lage bewegingstempo van alle mensen in de film. De koude bepaalt alles en is af en toe bijna voelbaar in de bioscoopzaal. The Last Train is geen toegankelijke film, die het de kijker geen moment gemakkelijk maakt.

Jr. en sr.

Ter gelegenheid van The Last Train zijn drie films van Aleksej German sr. opnieuw in roulatie gebracht. German senior wordt algemeen als een van de belangrijkste filmmakers van deze tijd beschouwd. Twee van deze films (Trial On The Road en Twenty Days Without War) zijn jarenlang verboden geweest in de Sovjet-Unie.