‘The making of’ questions 

What inspired you to create this documentary about eunuchs? How did you come upon this subject, which is practically unknown and unmentioned nowadays?

Marcel Theroux: ‘I am very interested in true crime, the last documentaries I have made were true crime documentaries as well. During these crime documentaries I was introduced to the fact that there are often larger communities involved, and a number of other issues are in play. The company that I worked with told me that they had been looking into a story about a group of men that castrated themselves. I found this story amazing. It was not even very clear if a crime was committed and the role of Gustavson was not even clear at that point. I said to myself: if this is not interesting, I do not know what is! It is a real wow-story. How come that men cut off each other’s penis in just an ordinary part of London?’

‘One of the researchers had made contact with Gustavson himself, so I started to email him. I had so many questions: is it a gender identity, is it a kink etc? And Gustavson was very forthcoming, he wrote me back from prison and I went to meet him. What also fascinated me is that he told me that I have to look up the ‘skoptsy syndrome’. I knew that ‘skoptsy’ were a Russian sect in the 19^th century who castrated each other. There were thousands of them, a whole community. And Gustavson told me that to understand this you must dig deeper in history. So that’s what I did.’

‘When the story developed, we started talking to people that were involved with Gustavson and had undergone castration. People who would choose to undergo this radical procedure, under these dangerous circumstances and to transform themselves utterly. The fact that there was a whole community that was interested in undergoing this procedure or watching it and paying for it, its extraordinary. I just could not think of something more interesting! The only thing that I could think of was ‘why?’, so that was very fascinating for me.’

In your research, did you uncover any misconceptions or myths surrounding eunuchs that you felt were important to address?

‘Well, I did not know anything about eunuchs before. But here is the most interesting thing that I learned about eunuchs (I learned this from an academic): quite a lot of men of a certain age are effectively eunuchs because of prostate cancer – as they must have their penis castrated because of that. There are quite a lot of men who are living with castration, of course in a very different way than that Gustavson was dealing with. So, I did not even have a (mis)conception at the beginning of the filming process.’

‘During the filming of the documentary, I spoke to some people who stated that the eunuch concept is a gender identity. At the end of the journey (after making the documentary) I can say that I am not persuaded as there was a serious BDSM component involved as well. So there are many different views and there is so much that we do not understand from human nature and I would like to have the people watch the documentary and listen what they have to say.’

Additional questions

In the documentary, Gustavson is portrayed both as a ‘jolly’ man who offers desperate people an escape and as a manipulative ‘butcher’ engaging in illegal and dangerous practices. How much do you think his actions were driven by a need to be seen as a hero, versus his deeper desire for control or power over others?

‘That is an interesting question. ‘Jolly’ was exactly how Gustavson came across. He would say that all he did is to help people and that this was not sexual. The judge did not believe that, I do not believe that, but he will maintain to say that it was. I do think that he wants to regard himself as a hero, handling out of noble objectives but in fact he was also ‘a monster’ as the results of his actions were horrible. It is a real puzzle: I enjoyed interacting with him but at the same time it was also frustrating because sometimes I would suggest that it is obvious that his actions were sexually driven. But he could not see that, he would never concede with that. To this day, he does not. You know, if he had not been jolly, people would have not consented and gone home with him. So he had to be this ‘jolly bear’.’

Under UK law, a person’s consent does not hold legal weight if harm is involved, meaning voluntary removal of body parts can still be prosecuted. Do you think laws like this should be reconsidered in cases where individuals make an informed decision regarding their own body?

‘I am not a lawyer, but I always had the liberal assumption that one’s body belongs to yourself. If you want to get your nose pierced or a BBL (Brazilian Butt Lift), you should be free to do that. But there is a danger in it: if people can consent to harm one can end up in a situation arguing about consent. Where one is protected, no one can ever do harm to you because you cannot consent. I think it is an important discussion within our society. One of the things that the eunuchs felt is that in case of transitioning to female, they can have their penis removed as part of the gender confirmation surgery. But they did not want to go from man to female, but from man to eunuch. Such surgery procedure is not being offered by our government. So that is quite a puzzle and an interesting discussion.’

In your final conversation with Gustavson in prison, he still saw himself as a liberator rather than a criminal. What was it like hearing that firsthand, and did it make you question whether he truly believed in his ‘mission’ or was justifying his actions?

‘Gustavson thinks he is a victim of a kind of ‘blind spot’ in the law. He believes that he was softhearted and just wanted to help people. I believe that he believes that, but it is difficult because I cannot see his motivation. The psychiatrist I spoke to at the end, stated that he could never acknowledge that he had performed criminal activities as he just believes that he was helping others.’

‘The Eunuch Maker’ by Marcel Theroux will be on the Crime+Investigation TV channel from March 9, 2025, at 10:00 PM.

Nederlandse vertaling

‘The making of’ vragen

Wat inspireerde je om deze documentaire over eunuchen te maken? Hoe ben je op dit onderwerp gekomen, dat tegenwoordig vrijwel onbekend en onbesproken is?

Marcel Theroux: ‘Ik ben erg geïnteresseerd in true crime, en mijn laatste documentaires waren ook true crime-documentaires. Tijdens het maken van deze misdaaddocumentaires ontdekte ik dat er vaak grotere gemeenschappen bij betrokken zijn en dat er meerdere factoren een rol spelen. Het bedrijf waarmee ik samenwerkte vertelde me dat ze een verhaal onderzochten over een groep mannen die zichzelf castreerden. Ik vond dit verhaal ongelooflijk. Het was niet eens duidelijk of er daadwerkelijk een misdrijf was gepleegd en welke rol Gustavson hierin speelde. Ik dacht bij mezelf: als dit niet interessant is, dan weet ik het ook niet meer! Het is echt een verhaal waarbij je denkt: wow. Hoe komt het dat mannen elkaars penis afhakken in een gewone buurt in Londen?’

‘Een van de onderzoekers had contact gelegd met Gustavson zelf, dus begon ik hem te e-mailen. Ik had zoveel vragen: is het een kwestie van genderidentiteit, is het een fetisj, enzovoort? Gustavson was erg open en schreef me terug vanuit de gevangenis, waarna ik hem ging ontmoeten. Wat me ook fascineerde was dat hij me vertelde dat ik het ‘skoptsy-syndroom’ moest opzoeken. Ik wist dat de ‘skoptsy’ een Russische sekte uit de 19e eeuw waren die elkaar castreerden. Er waren er vroeger duizenden van hen, een hele gemeenschap. Gustavson vertelde me dat ik om dit te begrijpen dieper in de geschiedenis moest duiken. Dus dat deed ik.’

‘Naarmate het verhaal zich ontwikkelde, begonnen we te praten met mensen die betrokken waren bij Gustavson en die een castratie hadden ondergaan. Mensen die ervoor kozen om deze radicale ingreep te ondergaan, onder zulke gevaarlijke omstandigheden, om zichzelf volledig te transformeren. Het feit dat er een hele gemeenschap was die geïnteresseerd was in het ondergaan van deze ingreep, of ernaar keek en ervoor betaalde, is buitengewoon. Ik kon gewoon niets bedenken wat interessanter was! Het enige wat door mijn hoofd bleef gaan, was ‘waarom?’. Dat vond ik enorm fascinerend.’

Ontdekte je tijdens je onderzoek misvattingen of mythes over eunuchen die je belangrijk vond om aan te kaarten?

‘Nou, ik wist eigenlijk niets over eunuchen voordat ik aan deze documentaire begon. Maar hier is het meest interessante dat ik heb geleerd (van een academicus): behoorlijk veel mannen van een bepaalde leeftijd zijn in feite eunuchen vanwege prostaatkanker – omdat ze als gevolg daarvan hun penis moeten laten verwijderen. Er zijn dus veel mannen die leven met castratie, natuurlijk op een heel andere manier dan hoe Gustavson ermee omging. Ik had dus niet echt een (mis)opvatting aan het begin van het filmproces.’

‘Tijdens het filmen sprak ik met mensen die beweerden dat het concept eunuch-zijn een genderidentiteit is. Aan het einde van deze reis, na het maken van de documentaire, kan ik zeggen dat ik daar niet helemaal van overtuigd ben, omdat er ook een serieuze BDSM-component bij betrokken was. Er zijn dus veel verschillende perspectieven, en er is zoveel dat we nog niet begrijpen over de menselijke natuur. Ik wil graag dat mensen de documentaire kijken en zelf hun mening vormen.’

Aanvullende vragen

In de documentaire wordt Gustavson zowel neergezet als een ‘vrolijke’ man die wanhopige mensen een uitweg biedt, als beschreven als een manipulatieve ‘slager’ die zich bezighoudt met illegale en gevaarlijke praktijken. In hoeverre denk je dat zijn acties voortkwamen uit de behoefte om als een held gezien te worden, versus een diepere wens om controle of macht over anderen uit te oefenen?

‘Dat is een interessante vraag. ‘Vrolijk’ is precies hoe Gustavson overkwam. Hij beweerde dat hij mensen alleen maar hielp en dat er niets seksueels bij kwam kijken. De rechter geloofde dat niet, en ik geloofde dat niet, maar hij bleef volhouden dat het zo was. Ik denk dat hij zichzelf graag als een held wilde zien, iemand die uit nobele motieven handelde. Maar tegelijkertijd was hij ook ‘een monster’, want de gevolgen van zijn daden waren verschrikkelijk.’

‘Het is een echte puzzel: ik vond het prettig om met hem te praten, maar tegelijkertijd was het ook frustrerend. Soms stelde ik hem vragen waarbij het overduidelijk was dat zijn acties seksueel gemotiveerd waren. Maar hij kon dat niet inzien, en hij zou dat nooit toegeven. Tot op de dag van vandaag niet. Als hij niet zo vrolijk en joviaal was geweest, zouden mensen niet met hem zijn meegegaan. Dus hij moest wel deze ‘vrolijke beer’ zijn.

Volgens de Britse wet weegt iemands toestemming niet mee als er sprake is van een schadelijke lichamelijke mutatie, wat betekent dat vrijwillige verwijdering van lichaamsdelen nog steeds strafbaar kan zijn. Denk je dat zulke wetten heroverwogen zouden moeten worden in gevallen waarin individuen een weloverwogen beslissing nemen over hun eigen lichaam?

‘Ik ben geen jurist, maar ik heb altijd het liberale idee gehad dat je lichaam van jezelf is. Als je je neus wil laten piercen of een BBL (Brazilian Butt Lift) wil laten doen, zou je daar vrij in moeten zijn. Maar er zit ook een gevaar aan: als mensen toestemming kunnen geven voor schadelijke lichamelijke mutatie, kan men uiteindelijk in een situatie belanden waarin er eindeloos gediscussieerd wordt over wat ’toestemming’ precies inhoudt. Als er een beschermingsmaatregel bestaat waarbij niemand ooit toestemming kan geven voor schadelijke lichamelijke mutatie, dan kan je ook nooit kwaad worden gedaan.’

‘Ik denk dat dit een belangrijk maatschappelijk debat is. Sommige eunuchen voelen dat, aangezien trans-vrouwen hun penis chirurgisch kunnen laten verwijderen als onderdeel van transgenderchirurgie, zij hetzelfde recht zouden moeten hebben om eunuch te worden. Maar zij willen niet van man naar vrouw gaan, ze willen van man naar eunuch gaan. Zo’n operatie wordt echter niet aangeboden door de overheid. Dat is een lastige kwestie en een interessant gespreksonderwerp.’

In je laatste gesprek met Gustavson in de gevangenis zag hij zichzelf nog steeds als een bevrijder in plaats van een crimineel. Hoe was het om dat uit zijn eigen mond te horen? Heeft het je doen twijfelen of hij echt in zijn ‘missie’ geloofde of gewoon zijn daden rechtvaardigde?

‘Gustavson ziet zichzelf als het slachtoffer van een soort ‘blinde vlek’ in de wet. Hij gelooft dat hij alleen maar een zachtmoedig persoon was die mensen wilde helpen. Ik denk dat hij dat echt gelooft, maar het is moeilijk, want ik kan zijn diepste motivatie niet zien. De psychiater met wie ik aan het einde sprak, zei dat hij waarschijnlijk nooit zou kunnen erkennen dat hij criminele handelingen heeft verricht, omdat hij er oprecht van overtuigd is dat hij anderen hielp.’

‘The Eunuch Maker’ van Marcel Theroux is vanaf 9 maart 2025 om 22.00 uur te zien op tv-zender Crime+Investigation.