Nog nooit zag de duivel er zo lekker uit als in Harold Ramis’ nieuwste comedy Bedazzled.
Het was aan Elizabeth Hurley de eer om deze smaakvolle duivel neer te zetten. Zij besluit het zieltje te winnen van Elliot Richards (Brendan Fraser), uiteraard in ruil voor zeven wensen.
Elliot is een sukkel. Zijn collega’s willen niet met hem omgaan en proberen hem buiten te sluiten. Elliot is goed van zin en blijft maar proberen contact te maken met zijn omgeving, maar dit alles tevergeefs. Wanneer zijn collega’s ook nog eens geconfronteerd worden met Elliots gevoelens voor hun mooie collega Allison valt hoongelach hem ten deel.

De duivel gaat het leven van Elliot op een ‘satanische’ manier verzachten. Wanneer Elliot rijk, machtig én getrouwd met Allison wil zijn, verandert de duivel hem in een Colombiaanse drugsdealer. De duivel heeft zo nog meer verrassingen in petto: een supergevoelige roodharige loser die al moet janken bij een zonsondergang, een kleinpiemelige topbasketbalspeler en een homoseksuele alwetende schrijver. Elliot komt er stap voor stap achter dat zijn droomleven

~

Alle typetjes die Fraser neerzet zijn buitengewoon geestig en een lust voor het oog. De diversiteit van voorkomen is zo goed uitgebuit, dat je soms even heel goed moet kijken dat het Brendan Fraser wel is.

Het is niet terecht, zoals sommige critici beweren, dat Fraser geen goede comedyrollen neer zou kunnen zetten. Fraser is weliswaar geen comedypersoonlijkheid zoals Jim Carrey of Eddie Murphy, maar de verscheidenheid aan geestige rollen die Fraser gehad heeft in de loop van de tijd hebben bewezen dat hij wel degelijk een goede comedy-acteur is. Als duivel is Elizabeth Hurley allerminst angstaanjagend. Tja… misschien angstaanjagend lekker!
Haar streken duiden eerder op een goed gevoel voor humor dan van een satanisch karakter.

Wat jammer is aan Bedazzled is de rechtlijnigheid van het verhaal; Elliot doet een wens, deze komt uit en gaat vervolgens fout. Dit procédé wordt bij elke wens opnieuw gebruikt en dat had niet gehoeven. Met meer kwinkslagen en verrassingen was Bedazzled wel in de buurt gekomen van films als Groundhog Day en Analyse This.

In 2000 is er dan Battlefield Earth, een film over een superieur buitenaards ras dat in het jaar 3000 het heelal probeert over te nemen. De aarde gebruiken zij eigenlijk alleen nog maar om goud te winnen. Mensen worden als slaven behandeld, en ons ras is aan het uitsterven. Totdat één man (Barry Pepper, Saving Private Ryan) bedenkt dat nog niet alles verloren is en besluit op te staan tegen de Psyclo’s, het buitenaardse ras.

Dit is het verhaal in een notendop, verder hoef je er eigenlijk ook niets over te weten. Alles in de film is al eens gedaan (met dank aan Star Wars en The Matrix), maar Battlefield Earth weet het zo slecht over te doen dat het bijna memorabel te noemen is.

Het script klopt van geen kant en de schrijvers hadden totaal geen idee wat ze aan het doen waren. Hopelijk besluit regisseur Roger Christian om nooit van zijn leven meer een film te regisseren, hij dient het maar bij Art Direction te houden. Hier won hij immers ooit een Oscar voor (voor zijn werk in Star Wars).

Travolta dan. Ik ben niet degene die Travolta compleet zal afzeiken (en afschrijven) door zijn rol in deze film. Je ziet onder het belachelijke personage dat hij speelt (Hoofd beveiliging van de Psyclo’s) , toch een degelijke acteur die veel meer kan dan in zo’n B-film spelen.

Niets blijft Battlefield Earth bespaard. Ook critici in Hollywood stampten de film de grond in, en het was dan ook niet verrassend dat deze film alle “Razzies” in de wacht sleepte (de tegenhanger van de Oscars, voor de slechtste films van het jaar): slechtste film, slechtste regisseur, slechtste acteur (Travolta), slechtste script, slechtste bijrol (Pepper). En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Ongelooflijk dat een film met zo’n enorm budget (73 miljoen) zo enorm kan falen op alle mogelijke vlakken (script, acteren, regie, plot).

Diep triest, snel weer vergeten en nooit meer over praten.

Baby Blue ontwikkelt zich daarna van overspeldrama tot een thriller gemodelleerd naar films als Sleeping With the Enemy en The Hand That Rocks the Cradle, die begin jaren 90 zo populair waren.

Het script van thrillerauteur Tomas Ross is complex maar goed gestructureerd, maar zorgt jammer genoeg nooit voor echte spanning. Twee gegevens – de geschiedenis van Peters ex-vrouw en de verdwijning van een andere vrouw – verlagen het tempo alleen maar en geven het verhaal een bijna fataal gevoel van onrealisme.

Theo van Gogh laat zien dat hij een uitstekende acteursregisseur is met een goed oog: de film ziet er stijlvol uit, met een mooie aankleding en goede cameravoering en Roeland Fernhout is erg goed als antiheld Peter, die moeiteloos beweegt tussen nuchtere Hollandse jongen en sexy verleider en naar het einde toe heel geloofwaardig zelf de touwtjes in handen neemt.

Het is niet alleen de schizofrenie die de IJslanders tot waanzin drijft. Achter het schijnbare succes ligt een diepgeworteld besef van de eigen wrange tijdelijkheid. Een tijdelijkheid die Fridrik Thór Fridriksson (Children of Nature, Cold Fever, Devil’s Island) telkens weer op een IJslandse manier weet samen te vatten in anderhalf uur. Zijn nieuwste film is een verfilming van het gelijknamige boek van de IJslandse schrijver Einar Már Gudmundsson. Gudmundsson schreef een indringend boek over zijn broer Páll, die langzaam maar zeker ten onder gaat aan zijn schizofrenie. Het boek werd bekroond met de literatuurprijs van de Noorse raad. Een verfilming van dit boek was dan ook een logisch vervolg op dit verdrietige succes.

Het leven lijkt voor Páll (Ingvar Sigurðsson) veel in petto te hebben: hij is een getalenteerd schilder, kan prachtige doldwaze verhalen vertellen en heeft een vriendin van goede komaf. Dat zijn vriendin de ‘doldwaze kunstenaar’ slechts gebruikt om zich af te zetten tegen haar ouders lijkt Páll niet te willen beseffen. Wanneer zij afspreken naar City Lights te gaan, komt ze niet opdagen. Páll loopt te ijsberen en kijkt uiteindelijk alleen naar City Lights, met twee kaartjes in zijn hand.

Deze confrontatie met de werkelijkheid veroorzaakt bij Páll een vorm van totale ontreddering. Waarom zo’n droevige film? Met een film als The Planet Of The Apes had hij zich wel kunnen verzoenen, waarom, de woordenstroom neemt niet meer af in zijn hoofd. Zijn hoofd doet pijn, maar de dokter wimpelt dat af en diagnosticeert zijn hoofdpijn als liefdesverdriet. Maar de pijn in zijn hoofd en hart blijkt een grotere kracht te bezitten dan de macht van welke vrouw dan ook. Páll wordt steeds wisselvalliger en vervalt steeds vaker in woedeaanvallen en in existentiële wanhoop. Páll raakt dermate ver van zichzelf verwijderd dat opname in een psychiatrische kliniek de enige oplossing lijkt te zijn.

~

De verschillende scènes met de gekken zijn enerzijds erg grappig maar anderzijds werken ze een onvermijdelijkheid in de hand. Het geluk van een klein moment, hoe hilarisch het ook moge zijn, zal nooit op kunnen wegen tegen de intrinsieke kracht van de zelfvernietiging. Fridriksson laat zien dat je hiervoor niet gek hoeft te zijn. Het ligt ten alle tijden op de loer, het enige wat we moeten leren is dit te kunnen relativeren. Op dit punt beland kunnen we in alle rust en vrede afstand doen van ons eigen leven… met een glimlach.

Het afglijden van Páll wordt op een fragmentarische manier weergegeven. Een goede keuze van Fridriksson. Op deze manier heb je de mogelijkheid meerdere facetten te belichten die wel een rol spelen, maar doorgaands niet op de voorgrond treden. Met eenvoudige maar zuivere beelden en lichteffecten wordt de wanhoop van Páll benadrukt en begrijpelijk gemaakt.

Ingvar Sigurðsson weet Páll de juiste emoties mee te geven. Van een eenvoudige glimlach tot sinistere woedeaanvallen, het komt allemaal diepemotioneel en indringend over. Voegen we hier nog een schitterende ijzige en sombere soundtrack van Hilmar Orm Hilmarsson en Sigur Rós aan toe, dan begrijpen we eindelijk de dichtregels van Sigfús Daðason:

Dromen: op de bodem ervan vermoedden we de nietsontziende aanval van de werkelijkheid