Bij La perrera, een van de drie films over jongeren die genomineerd waren voor een Tiger Award (waarvan La perrera won), draait het vooral om de lamlendigheid van hoofdpersoon David. Hij woont in een prachtig dorpje aan zee, waar het altijd mooi weer lijkt te zijn, maar wat heb je aan die natuurlijke schoonheid als er niets te doen is? Terwijl zijn leeftijdsgenoten naar de grote stad gaan om te studeren of hard te werken om aan geld te komen, is David niet vooruit te krijgen. En tot overmaat van ramp heeft het dorp ook nog eens een chronisch gebrek aan vrouwen…

Met een droog gevoel voor humor vertelt regisseur Manuel Nieto Zas het verhaal, dat hij baseerde op de ervaringen van een vriend. Nieto Zas, die toegeeft dat hij een paar jaar geleden net zo was als David en het niet erg zou vinden zijn oude dag in een saai dorp te slijten, werkte eerder als assistent-regisseur aan een vroegere Tiger Award-winnaar, 25 Watts. Met La perrera levert hij zijn eerste lange speelfilm af.

Geen moment zoetsappig

Hoewel het tempo vrij laag ligt en de film net iets te lang duurt, kent La perrera toch zijn momenten. Door de droge humor wordt het geheel geen moment zoetsappig: David begint aan het bouwen van zijn huis (dat uiteraard symbool staat voor zijn eigen leven) maar de vraag is of hij er uiteindelijk iets van leert. Hij krijgt in ieder geval wat meer verantwoordelijkheidgevoel. “Als ik er niet bij ben, verpesten ze het”, zegt hij over de jongens die hem helpen met de bouw, nadat hij zelf het scheefste muurtje ooit heeft gemetseld. Het is overduidelijk dat David niet gemaakt is voor harde arbeid: hij loopt overal maar een beetje onhandig achteraan. De jongens helpen hem dan ook alleen omdat Davids vriendinnetje uit de stad een buslading vrouwen naar het dorp zal brengen.

La perrera is een ingetogen coming of age-film over een jongen die het waarschijnlijk nooit zal leren. Hier geen Hollywoodmomenten waarbij David het licht ziet en van nietsnut verandert in een succesvol huizenbouwer. Het is het verhaal van een jongen die in de grote stad wil gaan studeren. Niet om te leren, maar om de hele dag niets uit te hoeven voeren.

Deze film vormt samen met Un matin bonne heure en Glue de Tigers on Tour, een selectie van het afgelopen IFFR die tot en met februari volgend jaar op tournee is door de Nederlandse filmhuizen. Klik hier voor meer informatie en voor het bestellen van kaartjes.

Woody Allen, de neurotische auteur/cineast, duikt drie keer op in What’s Up, Tiger Lily?. Net na de openingsscène van de oorspronkelijke film vertelt hij in een nepinterview over het idee achter zijn persiflage. Vervolgens interrumpeert hij het verhaal plotseling op een spannend moment en sluit hij de film af met een typische Woody Allen-grap. Alle andere scènes zijn afkomstig uit de oorspronkelijke film, die gezien kan worden als een Japanse James Bond-kloon en door het campgehalte zelfs Austin Powers zou doen blozen. Allens aangepaste verhaal draait om een recept voor eiersalade wat moet worden teruggevonden. Daarnaast worden de standaardelementen van het spionagegenre op de hak genomen.

Pulppret

De charme van de film zit hem voornamelijk in het tijdscapsule-effect, waarbij vreemde details weer even tot leven komen in al hun verouderde glorie. De verheerlijking van deze pulpesthetica is na Tarantino’s hommages aan B-films uitgegroeid tot een ware cultus. What’s Up, Tiger Lily? is vanuit die optiek een flauwe curiositeit, waarbij de meligheid al snel vervalt in een trucje. Een irritant element vormen de tussenstukjes van de band The Lovin’ Spoonful die muzikale intermezzo’s – compleet met gogo-danseressen – verzorgen. Deze scènes moeten ongetwijfeld als inspiratie hebben gediend voor de intermezzo’s in de Austin Powers-serie, waar de nepband Ming Tea zorgde voor swingende pret van vergelijkbaar niveau. Allens pastiche lijkt daarmee op een voorloper van betere parodieën. Zo zet het filmpje A Fistful of Yen (een van de filmpjes uit John Landis’ Kentucky Fried Movie) een stap verder in het genre door een Bruce Lee-film op hilarische wijze te persifleren.

What’s Up, Tiger Lily? had leuker kunnen zijn als Allen zich niet zo had beperkt in het gebruik van de originele film. Maar voor de echte fans van Woody moet het een geruststellende gedachte zijn dat hij niet is blijven steken in het genre dat met films als Airplane, Top Secret en The Naked Gun zijn hoogtepunten kent.

De dvd bevat geen extra’s.

Het is verbazingwekkend hoeveel vrijheid de filmmakers kregen: de arbeiders worden voor, tijdens en na hun werk gefilmd, en spreken openhartig over hun leven en werk in de fabriek, waar ze buiten werktijden in slaapzalen bivakkeren. Volgens Peled ging dit niet zonder slag of stoot, maar de makers kregen vreemd genoeg toestemming van de eigenaar van de fabriek (‘Mr. Lam’), die in de veronderstelling was dat de documentaire een rooskleurig beeld van zijn onderneming zou tonen.

Uitgeput

Het is een eigenaardige man: een voormalig politiebeambte die besloot een slaatje te slaan uit Deng Xiaopings liberale marktpolitiek en schijnbaar met succes een klein imperium leidt over de ruggen van kinderen en arme boeren die voor werk naar de stad getrokken zijn. Je vraagt je af hoe Lam zo naïef had kunnen zijn, maar zijn waan lijkt niet gespeeld: hij spreekt vol trots over zijn prestaties en beweert glashard dat zijn werkers verwend zijn, en dat ze van hem alles krijgen wat ze nodig hebben.

Zulke beelden zijn ontluisterend, net als de scènes waarin we een ontstellend knullige onderhandeling met een Britse opdrachtgever zien over de prijs van een spijkerbroek (iets meer dan 4 dollar, zo blijkt), en een bezoekje aan de fabriek door decadente Canadese zakenlui, die grijnzend zeggen te zien hoezeer de arbeiders het naar hun zin hebben. Ook sterk zijn de zwijgende beelden waarin uitgeputte werkers in slaap vallen op de gigantische stapels spijkerbroeken, en het feit dat ze hiervoor op hun schamele loon gekort worden.

Tienermeisje

Helaas zijn zulke momenten de enige kracht die in China Blue schuilt. We krijgen geen realistisch inzicht in de problematiek anders dan de stelling dat de grote westerse merken de Chinezen dwingen tot slavenarbeid. Iedereen die het nieuws bijhoudt weet dat er in onderontwikkelde landen veel gruwelijkere dingen gebeuren dan in Lams fabriek. Dit is op zich geen probleem, maar Peled maakte een ernstigere structurele fout die de potentiële impact van zijn film verder afzwakt: hij hing de film op aan het relaas van een tienermeisje van het platteland, dat zich laat uitbuiten maar de positieve kanten van haar nieuwe leven in de stad probeert te blijven zien. Deze ironie is geen moment aangrijpend, omdat het verhaal sentimenteel gebracht wordt, en grotendeels in scène gezet is. De beelden van de arbeidsvloer zijn voorzien van een voice-over met (zogenaamde) dagboekteksten van het meisje, dat wordt afgeschilderd als een bijna heilig naïef slachtoffer van de kwade machten van de fabrikant en westerse hebzucht. Deze simplistische greep maakt wellicht indruk op kinderen en mensen die onwetend zijn van onrecht in de wereld, maar ondermijnt een echt realistisch beeld van de wantoestanden.