Harold Crick (Will Ferrell) is een saaie belastinginspecteur wiens routineuze leven bestaat uit cijfers en patronen. Hij leidt een eenzaam en rustig bestaan, tot hij op een dag een stem begint te horen die zijn levensverhaal vertelt terwijl hij het beleeft. Alsof dat nog niet voor genoeg problemen zorgt, vertelt deze stem ook nog eens dat Harold binnenkort dood zal gaan. De stem blijkt al snel afkomstig van schrijfster Kay Eiffel (Emma Thompson), die met haar nieuwste boek bezig is en te kampen heeft met een writer’s block. Want hoe kan ze Harold’s leven op een originele manier beëindigen? Terwijl ze worstelt met deze vraag, gaat Harold met behulp van literatuurprofessor Jules Hilbert (Dustin Hoffman, die weer eens zijn talent voor comedie laat zien) op zoek naar een manier om de vertelstem van zijn leven te vinden en zo zijn bestaan te redden.

Genreconventies

In de reeks ‘geniet ten volle van je leven’ is Stranger than Fiction nummer zoveel, maar dan wel met een originele insteek. De eeuwenoude vraag; ‘Wat doe je als je weet dat je binnenkort doodgaat?’ is al op veel manieren getracht te beantwoorden en de uiteindelijke acties die Harold zal ondernemen komen ook niet uit een onverwachte hoek. Toch hebben we hier te maken met een formulefilm die goed gebruik maakt van satire en op een leuke manier speelt met genreconventies uit de literatuur. Zo is er een erg vermakelijke scène waarin Harold in opdracht van professor Hilbert probeert uit te vinden of hij zich in een komedie of tragedie bevindt. Want zoals het elke goede komedie betaamt, heeft Harold recentelijk een potentiele liefde (Maggie Gyllenhaal) ontmoet die zijn totale tegenovergestelde is (en hem dus ook haat). Tijd om uit te vinden of dit een romance zou kunnen worden of een verlies. Op een notitieblokje vinkt Harold de gebeurtenissen af die onder tragedie of komedie kunnen vallen.

Deze film zit goed in elkaar. Zo wordt er in het verhaal geen gebruik gemaakt van flauwe, oppervlakkige humor maar weet Stranger than Fiction met onderhuidse en intelligente grappen een glimlach op het gezicht te toveren. Will Ferrell is hilarisch in de voor hem ingetogen rol van sympathieke neuroot en Emma Thompson doet het goed als stereotype kettingrokende, suïcidale auteur. De verhouding tussen drama en humor is goed gedoseerd, maar het zoetsappige einde zal voor velen een twistpunt zijn. Voor een boodschap van ‘joie de vivre’ werkt zowel een negatief als positief einde, maar de makers hebben uiteindelijk gekozen voor een einde dat zowel kunstzinnig bevredigend is als emotioneel aanvaardbaar.

Audiocommentaren

Zoals al eerder gezegd staat de dvd bol van de extra’s. Zo zijn er maar liefst twee audiocommentaren bij de film. Het eerste commentaar (met regisseur Marc Forster en acteurs Will Ferrell en Dustin Hoffman) bestaat vooral uit veel meligheid en het ophalen van herinneringen, waarbij Dustin Hoffman door middel van een grote dosis sarcasme laat doorschemeren dat hij van mening is te weinig schermtijd in deze film te hebben. Marc Forster (vooral bekend van Monster’s Ball en Finding Neverland) laat nog eens goed merken dat hij een goed oog heeft voor esthetische beelden. Het tweede audiocommentaar gaat vooral in op de vormgeving van de film en bestaat eveneens vooral uit grappen en grollen. Over het algemeen bieden beide commentaren een aantal leuke weetjes en veel achtergrondinformatie over het maakproces.

Verder staan er nog een aantal ‘featurettes’ op de dvd. Hierbij worden de personages en de cast, de crew en het script nog eens uitgelicht, gevolgd door een compilatie van beelden op de set. Deze korte documentaires steken qua kwaliteit en opzienbarendheid niet uit boven die van de gemiddelde dvd. Wat wel esthetisch interessant is, is het ontstaan van de zogenaamde Graphic User Interface, oftewel de kleine digitale effectjes die Harolds innerlijke wereld weergeven. Als laatste zijn er nog acht (!) verwijderde en verlengde scènes, die een aantal leuke staaltjes improvisatie van zowel de acteurs als de crew laten zien. Al met al een zeer uitgebreide dvd, die niet echt veel spectaculairs biedt maar toch de teleurstelling van de geannuleerde bioscooprelease een beetje weet te verzachten.

Déjà Vu
(Tony Scott, 2006 • Buena Vista)

De overheid kan via satelliettechnologie alles wat zich in Amerika afspeelt tot in detail via een monitor horen en zien – met een vertraging van vier dagen, en zonder de mogelijkheid de beelden en geluiden terug te spoelen. Dat is de fantastische premisse van Déjà Vu, waarin de techniek toegepast wordt om de dader van een terreuraanslag te vinden. Maar de opwinding die dit prachtige gegeven bij de kijker veroorzaakt, wordt bijna direct om zeep geholpen. Wat blijkt namelijk: het verleden kan via een nog inventievere uitvinding gemanipuleerd worden, en wellicht is zelfs tijdrijzen mogelijk. Vanaf dit moment verandert pretentieloos actievermaak in technologische kolder, afgewisseld met pretentieus melodrama. De held (Denzel Washington) zet namelijk alles op alles om een mooi meisje van een wisse dood te redden, zonder dat deze drang behoorlijk gemotiveerd wordt.

Dat Tony Scott en producent Jerry Bruckheimer (Top Gun, Crimson Tide) nog steeds denken dat er iemand op zit te wachten dat ze in plaats van actiepulp een dramatische film afleveren, en daar weer niet in slagen, bederft het kijkplezier dat Déjà Vu aanvankelijk zo onweerstaanbaar maakt. Hoe dan ook: een spectaculaire auto-achtervolging op een drukke snelweg, waarbij Washington tegelijkertijd met één oog het heden en met het andere het verleden voor zich ziet, is zinderende cinema. De dvd bevat audiocommentaar van Scott, uitgebreidere versies van scènes en veel ander materiaal. (Paul Caspers)

A Prairie Home Companion
(Robert Altman, 2006 • A-Film)

Wat een aangenaam tussendoortje voor filmmaker Robert Altman moest worden, werd zijn zwanenzang. Op 20 november vorig jaar, negen maanden na de première van A Prairie Home Companion, overleed Altman op 81-jarige leeftijd aan kanker. Zijn laatste film is geen hoogtepunt uit zijn carrière, maar past wel uitstekend in zijn oeuvre van ensemblefilms rond een bepaalde setting. Die setting is dit keer de licht parodiërende country-radioshow van Garrison Keillor, die met het idee en scenario voor de film was gekomen. Het ensemble loopt uiteen van topactrice Meryl Streep tot tienersterretje Lindsay Lohan.

A Prairie Home Companion kabbelt gedurende 105 minuten rustig voort. Aanvankelijk is dit wat saai, maar geleidelijk aan begin je lol te krijgen in de middelmatige countrydeuntjes, de gesprekken over niets, en vooral de droge grappen van Keillor, de minst charismatische humorist aller tijden. Veel grappen komen impliciet voorbij, in een hoek van het scherm of tussen twee zinnen in. Sommige ontdek je pas bij een tweede blik, tijdens het beluisteren van het commentaarspoor.

Het (niet ondertitelde) commentaar van Altman en acteur Kevin Kline kabbelt al net zo lekker voort als de film zelf. Gezellig keuvelen ze over ditjes en datjes, met hier en daar een wijsheid van Altman (antwoord van Kline: “Hm, interesting …“) of een grap van Kline (die wel eens een actor’s cut op dvd zou willen uitbrengen, met veel close-ups van zichzelf). In de Making of wordt iets meer verteld over de originele radioshow, waaruit veel betrokkenen ook in de film te zien waren. Vrijwel alle acteurs worden geïnterviewd. Dit levert naast veel onvermijdelijke veren in reten ook hilarische scènes op, als Woody Harrelson en John C. Reilly volledig in hun rol blijven van zingende en flauwe moppentappende nepcowboys. (Marcel van den Haak)

Lees hier een uitgebreide recensie van deze film.

Tenacious D in the Pick of Destiny
(Liam Lynch, 2006 • RCV)

“We wanted to make the Citizen Kane… of comedy“, zegt komisch duo Jack Black en Kyle Gass in het kijkje achter de schermen van hun speelfilmdebuut. Van zulke idioterie is meer te vinden op deze luxueuze uitgave: Black en Gass’ audiocommentaar zit er bijvoorbeeld vol mee. Toch weerhoudt het hen er niet van boeiend over de opnames, de vele halfverborgen verwijzingen naar andere films en muziek uit te wijden.

Een stuk droger (en saaier) is het tweede commentaarspoor van regisseur Liam Lynch, die vaak niets weet te vertellen. Beide zijn trouwens niet ondertiteld. De interviews en erg melige beelden van de opnames van de soundtrack van de film vervelen ook al gauw, omdat de anarchistische onderbroekenhumor hier slecht gedoseerd en gekanaliseerd is. Verder tref je wat weggesneden scènes aan, de videoclip van het titelnummer en beelden van de opnames daarvan. Voor deze propvolle dvd geldt hetzelfde als voor de speelfilm: je moet ervoor in de stemming zijn. Onder de juiste omstandigheden valt er in ieder geval wel een avondje mee te lachen. (Paul Caspers)

Lees hier een uitgebreide recensie van deze film..

The Prestige
(Christopher Nolan, 2006 • Warner)

Rond de eeuwwisseling van 1900 strijden twee flamboyante illusionisten om de gunst van het publiek. Robert Angier (Hugh Jackman) moet het vooral van zijn showmanschap hebben, terwijl Alfred Borden juist de beste trucs in huis heeft. De twee waren ooit goede vrienden, maar door een finaal mislukte truc veranderde de vriendschap in bittere rivaliteit. The Prestige is zoals een goede goocheltruc – duidelijk in het begin, mysterieus in het midden en verrassend tegen het einde. Regisseur Nolan geeft de sfeer van de industriële revolutie mooi weer en de twee hoofdrolspelers zetten zeer goede prestaties neer.

Het is jammer dat deze interessante film geen mooiere dvd-uitgave verdiende. Er staan slechts een paar leuke – maar korte – documentaires op, waarin vooral wordt ingegaan op de tijdsgeest en de sfeer die er toen hing. Uiteraard is er ruimte voor een minimale blik achter de schermen; zo werd de film niet in Londen opgenomen, maar werd Londen gewoon nagebouwd in Los Angeles. Een viertal fotogaleries is ten tijde van het internettijdperk eigenlijk volledig overbodig – foto’s genoeg op het internet, en deze series zijn niet spectaculair te noemen. Kopen dus voor de film, niet voor de extra’s. (Nora Sinnema)

Lees hier een uitgebreide recensie van deze film..

Carnahan, eerder verantwoordelijk voor de weinig aan de verbeelding overlatende titel Blood, Guts, Bullets and Octane (1998), de korte film Ticker (2002) en de alleszins redelijke politiefilm Narc (2002), zet helaas te hoog in met Smokin’ Aces (2006).

De plot centreert zich rond Buddy ‘Aces’ Israel (Jeremy Piven), voormalige maffialieveling, die sinds hij besloot tegen zijn peetvader Primo Sparazza (Joseph Ruskin) te getuigen in ongenade is gevallen. Dat dit in het geval van de maffia vaak niet bevorderlijk is voor de gezondheid blijkt al snel: Sparazza trommelt een waar leger aan huurmoordenaars op om Israel zijn laatste potje poker te laten spelen. Die zijn niet op de hoogte van elkaars betrokkenheid bij dezelfde klus, en de verwarring wordt nog groter wanneer een volgende groep geschiften Israel ook nog eens tot doelwit maakt. De FBI brengt Israel onder in een hotelsuite, en dat vormt het startsein voor allerhande verwarrende situaties waarin het dodental, in tegenstelling tot de stemming, blijft stijgen.

Teveel eer

Ondergetekende zou nog kunnen uitweiden over de kitscherige, veel-stijl-weinig-inhoudbiedende actiekomedies uit de jaren tachtig waaraan Smokin’ Aces lijkt te willen refereren (Midnight Run uit 1988 bijvoorbeeld), maar dat is teveel eer voor een film waarvan een substantieel deel van de plot wordt bepaald door verwarring naar aanleiding van het verkeerd verstane woord suite. FBI-luistervinken interpreteren dit als Swede, en als gevolg daarvan brengen acteurs van het kaliber van Ray Liotta en Andy Garcia een groot deel van de film door met het zoeken naar een niet-bestaande Zweedse huurmoordenaar.

Lichtpuntjes in Smokin’ Aces zijn Alicia Keys in de rol van huurmoordenaar Georgia Skye, en het voortijdige einde van een sjofele Ben Affleck, die een dergelijk lot alleen al verdient vanwege zijn petje en ringbaardje. Diegenen die er werkelijk in slagen de film uit te zitten zonder voortijdig in slaap te sukkelen zullen rapper Common tijdens de aftiteling in het nummer If You Play Your Cards Right horen hijgen: “I ain’t playin’ with a full deck“, waarmee hij de algehele indruk van Smokin’ Aces kernachtig samenvat. Regisseur Joe Carnahan laat zich bij deze film lelijk in de kaarten kijken: de ronduit teleurstellende derde akte in het ziekenhuis en de daaruit voortvloeiende anti-climax komen hem op een dikke, vette zwarte piet te staan.