Zwaluw 22 uit. Ook op opvolger Thuis toont Snijders zich een begenadigd componist met gevoel voor sfeerzetting.

~

Zijn muziek is, als hij het zelf zou moeten omschrijven, filmisch. ‘Iets wat rust geeft, adem heeft, waar muziek af en toe stilte laat klinken tussen de noten.’ Hoewel Thuis slechts 38 minuten duurt, heeft het album inderdaad geen haast. Sterker nog: het vereist ook van de luisteraar dat het de tijd krijgt om langzaam de sfeer neer te zetten, tijdens een lange reis of op een lome zondag. De nummers gedijen bij rustiek en golven vredig om je heen. Ze worden niet zwaar en laten zich gemakkelijk aan de kant zetten, maar verdienen wel de volle aandacht om op waarde te kunnen worden geschat.

Filmisch

Als de auditieve film die Thuis kan zijn daadwerkelijk een verhaallijn heeft, is ‘Verdwenen Verleden’ de scène met de climax, het enige nummer waarin de toon even omslaat. De drie arrangementen die daarna nog volgen, zijn de mooiste. ‘Warm en Loom’ gebruikt bij uitzondering een stem – al is het maar geneurie – en dat maakt het menselijk, alsof het aan het aanrecht onbewust meegezongen wordt tijdens het koken. De focus ligt echter altijd op het gesprek tussen de verschillende instrumenten, die elk hun eigen karakter toevoegen aan het subtiele samenspel. Het klinkt ook zonder tekst te gebruiken poëtisch.

Thuis is de soundtrack voor een verstild landschap, de zon die twijfelend door de mist schijnt. De nummers horen onder de laatste scène van een film die goed afloopt. Waarin een hoofdpersoon het avontuur achter zich laat en geen haast meer heeft. Iemand die tevreden naar de buitenwereld kan kijken, maar de deur daar naartoe wel resoluut achter zich dichtdoet. Iemand die thuiskomt, waar niet in elke kamer een klok hangt.

Twee jaar geleden verraste jazzvocalist James met zijn debuutalbum The Dreamer. De kritieken waren lovend, en niet ten onrechte. Met The Dreamer maakte James een plaat die het voor elk vervolgalbum lastig zou maken om uit de schaduw van haar voorganger te kruipen. De vraag is dan ook of dat Blackmagic gelukt is.

Jazz, soul, R&B, hiphop

~

Blackmagic onderscheidt zich als R&B-album van veel andere platen in dat genre door die ziel, klinkend als Quincy Jones in zijn gouden jaren, met een mespuntje D’Angelo. Muziek waar liefde het doel is – maar ook het middel. Met name ‘Promise in Love’ doet verlangen naar een zacht bed en betekenisvolle interactie. James zingt ontspannen maar elke noot is subtiel geplaatst. Een zacht trompetgeluid en de productie van de Japanse dj Mitsu The Beats maken het moderne liefdeslied af.

De plaat bestempelen als R&B doet Blackmagic echter tekort. In de zoektocht naar een eigen stijl tast de vocalist meerdere mogelijkheden af. Het openingsnummer ‘Code’ is daar een voorbeeld van. De track is geproduceerd door muzikaal wonderkind Flying Lotus, die een herkenbare invloed achterlaat. De beat is laidback hiphop, die volledig past in de ontspannen lijn die de luisteraar door het album voert.

Tot grote hoogten

Enige stijlbreuk is wat dat betreft de uptempo breakbeat-track ‘Warrior’. Maar waar een stijlbreuk vaak zorgt voor een omhoog getrokken wenkbrauw, laat ‘Warrior’ de klasse zien van James en zijn muzikanten. Eervolle vermelding verdient Gideon van Gelder, een van Nederlands jongste jazzparels en grootste talenten. Zijn begaafde pianospel werkt betoverend. In ‘Warrior’ excelleert hij door een kundige combinatie van een zacht Rhodes- en dwingend pianogeluid, maar ook op de rest van het album is zijn talentvolle spel te horen.

Voor fans van The Dreamer kan Blackmagic even schrikken zijn. José James stapt grotendeels af van de vocale jazz en kiest zijn pad in R&B, hiphop en soul in alle mogelijke vormen. Hij doet dat echter vanuit zijn kwaliteiten als jazzzanger, en levert een heerlijke plaat af. Wanneer men zijn debuut loslaat, luidt de enige conclusie dat er gezócht moet worden naar zwakke plekken. José James kruipt daarmee niet zozeer uit de schaduw van The Dreamer: hij tovert die schaduw weg. Blackmagic heeft voor de zanger tal van betekenissen, maar hij is er één vergeten: José James is zijn eigen zwarte magie.

~

Bluesrock

De cd opent met ‘High On A Wire’, een modderige bluesriff die in een bedje van toms je oren komt begroeten. Ook de tweede track, ‘Where Has All This Mess Begun’, grossiert in groezelige gitaarlicks die smeken om je hand uit te steken naar de volumeknop. Ander hoogtepunt van de langspeler is ‘Love Licks’, dat een vier minuten durende ode is aan Jimmy Page en zijn gepatenteerde gitaarriedeltjes. Om nog maar eens duidelijk te maken dat de heren zeer jaren zeventig georiënteerd zijn, sluit de plaat af met ‘Here Comes The Kick’, een zwalkend en licht psychedelisch nummer, dat je met zijn keiharde dissonanten bedremmeld achterlaat.

Reactionair

Kritiek moet helaas ook gegeven worden. Zo probeert Jan Paternoster met zijn stem zo nu en dan wel heel geforceerd viriel over te komen, zoals in ‘Do I Know You’. Ook zijn sommige van de tracks tekstueel gezien nogal verzamelplaatsen voor rockclichés. Op ‘You Better Get In Touch With The Devil’ bijvoorbeeld, zingt Paternoster over het verkopen van je ziel en je aansluiten bij Lucifer. Dat was vroeger allemaal heel opstandig en balorig, tegenwoordig zit er een behoorlijke laag stof op deze vorm van belegen ongehoorzaamheid.

Wat algemener beschouwd, is deze vorm van rockconservatisme zoals bedreven door The Black Box Revelation hun grootste euvel. Ze houden zich overal wel heel trouw aan de dogma’s van hun genre en proberen nergens echt een sound te brengen die alleen aan het duo is toe te schrijven. Hun zelfverklaarde destructieve attitude komt af en toe meer over als wetticisme dan als rebellie.

Afgezien van deze minpunten heeft The Black Box Revelation toch een zeer behoorlijk tweede album afgeleverd. Het is nergens echt innovatief, maar het blijft een fijne versnapering. Een bekend smakende versnapering in een heel bekende vorm, dat wel.