Film / Films

Pikzwarte humor

recensie: Igby Goes Down

.

~

Igby Goes Down beschrijft het leven van de 17-jarige cynische Igby, die opgroeit in een gezin van stand, waarin de druk om te presteren groot is. De matriarch van het gezin, de controlfreak Mimi (Susan Sarandon), wil dat iedereen in haar omgeving goed presteert. Eerst ging Igby’s vader aan deze druk ten onder en nu is het de beurt aan Igby, die de druk van zijn moeder probeert te ondermijnen door de rebel uit te hangen.

Desertie

Na van zowel openbare als prive scholen te zijn gestuurd en een blauwe maandag op een military school te hebben gezeten, besluit Igby zijn milieu te ontvluchten. Hij vlucht naar de decadente onderwereld van New York, waar hij onderduikt in een appartement van zijn peetoom D.H. Banes (Jeff Goldblum). In New York probeert hij zijn geluk te vinden tussen mensen als Banes’ minnares Rachel (Amanda Peet), een danser die niet danst, en de decadente Russel (Jared Harris), een schilder die niet schildert.

In een wereld waar iedereen alleen maar aan zichzelf denkt, vindt en verliest Igby zijn eerste liefde (Claire Danes), pleegt hij een schandelijke contractbreuk, zoals zijn peetoom het zo mooi zegt, en wordt hij gedwongen voor de laatste keer naar huis terug te keren. In de film stort Igby in elkaar, maar hij weet zich op de een of andere manier weer op te trekken aan zijn omgeving. In de gekte is er maar een ding dat Igby begrijpt, namelijk dat hoe radeloos je ook bent, krankzinnigheid een relatief begrip blijft.

Zwarte komedie

~

De film wordt ook wel omgeschreven als een zwarte komedie, met de nadruk op zwart. In de eerste scenes zien we hoe Ollie in het bijzijn van Igby een plastic zak over het hoofd van zijn moeder plaatst. Totale verwarring maakt zich meester van de kijker, die zich afvraagt hoe een jongen tot zo’n daad zou kunnen komen. Meegesleept door het cynische relaas van Igby begint langzaamaan duidelijk te worden hoe verstoord het gezin is waar onze jonge rebel heeft moeten opgroeien, en lukt het niet om het gevoel te onderdrukken de humor van bepaalde scenes in te zien. Te grof voor woorden, maar op het scherm is het tragisch grappig.

Stabiel

Igby Goes Down werd al in februari 2002 uitgebracht in de Verenigde Staten. Daardoor is er in de tussentijd veel geschreven over de film. Er is in deze film veel afgekraakt, van het slechte acteerwerk tot de oppervlakkigheid van de film als geheel. Voor mij was Igby juist een leuke film, een goed debuut voor regisseur Burr Steers. Het gebruik van cynische en humoristische opmerkingen maakt de film luchtiger, en snelle dialogen zorgen ervoor dat de film niet saai wordt. Het is een echte zwarte “coming-of-age” komedie, deels gemodeleerd naar films als The Graduate, maar dan in een modern jasje gestoken. Igby Goes Down is misschien geen grote openbaring op filmgebied, maar het is zeker een aangename film om te zien.

Muziek / Album

Ongrijpbaar

recensie: Silver Mount Zion - This Is Our Punk-Rock

Onschuldige kinderen die spelen of dansles krijgen. Hiermee begint het allemaal. De plaat met de misleidende, doch o zo treffende titel “This Is Our Punk-Rock,” Thee Rusted Satellites Gather + Sing. Want wat was kritiek op de maatschappij niet een van de belangrijkste kenmerken van de in de jaren zeventige opkomende punkbeweging? De dames en heren van The Silver Mount Zion Memorial Orchestra & Tra-la-la Band zijn verschrikkelijk politiek geëngageerd en praten bijvoorbeeld alleen maar met journalisten die dat ook zijn, maar godzijdank lijkt de muziek in geen velden of wegen op reguliere punk-rock.

~

In vier bloedstollende nummers van in totaal ongeveer een uur lijken deze Canadese geluidskunstenaars de mensheid is goed op zijn flikker te geven; of is de plaat juist een ondersteuning van degenen die zwak zijn? “For all the four legged ones and for bruised hearts worldwide and for anyone whoever had bad electricity in their head” Of wil The Silver Mount Zion Memorial Orchestra slechts bloedmooie muziek maken? Er heerst alom onduidelijkheid over deze band, zie alleen al het mooi vormgegeven CD-boekje vol prachtige ondoorgrondelijke uitspraken. Het album zal dan ook wel een combinatie zijn van alledrie de bovengenoemde bedoelingen. Met name het laatste aspect, de schoonheid, is onmiskenbaar aanwezig.

Onverstaanbaar

Het toegevoegde amateurkoor c.q. commune (Thee Rusted Satellite Choir), draagt bij aan de intensivering van de toch al groots en meeslepende muzieklandschappen die worden gecreërd, geheel in de trend van eerdere albums van Silver Mount Zion en het illustere Godspeed You! Black Emperor, een zowel muzikaal als qua personele bezetting verwante band. Op eerdere werkstukken van Silver Mount Zion spelen de vocalen een minder grote rol. This Is Our Punk-Rock is daarom ook anders. De hier en daar pikzwarte, bijna maniakale, helaas vaak onverstaanbare zang van prominent bandlid Efrim doet de stemming bepalen in de middelste twee nummers. Het album staat vol prachtige arrangementen en vele spannende wendingen. Een uur is zo voorbij. Het duurt echter veel langer voordat je weer een beetje bij je positieven bent.

Hemeltergend

This Is Our Punk-Rock eindigt met een voorbijdenderende trein gevolgd door een Efrim die ons samen met zijn koorleden op het hart drukt dat iedereen op een dag wel eens een beetje verloren raakt. Een hemeltergend mooie passage en een majestueus eind aan een haast ongrijpbaar album dat je diep van binnen raakt. Muziek die zowel confronterend als troostend is en die je leert wat het is om jezelf eens helemaal te verliezen. ‘Cause everybody gets a little lost sometime.

Links

A Silver Mt. Zion

Boeken / Non-fictie

Hij is geboren

recensie: Twee boeken over Georges Perec

Dat ik de Franse schrijver Georges Perec al enkele jaren tot mijn favoriete auteurs reken, heeft twee redenen. Ten eerste is Perec in Nederland vrij onbekend, hoewel hij vorig jaar in Frankrijk zelfs met een heuse postzegel werd geëerd, en nog veel minder mensen hebben iets van hem gelezen. Ik vind het nu eenmaal leuk om een favoriete auteur (of band) te hebben die niemand kent. Ten tweede houd ik van zijn speelse opvattingen over taal. Het was Perec die het eerste boek ter wereld schreef waar de letter e niet één keer in voorkwam (het tweede en tevens laatste boek met die eigenschap is de meesterlijke Engelse vertaling van Perecs werk), en het is Perec die nog steeds het record van het langste Franse palindroom ter wereld op zijn naam heeft staan.

~

Maar ondanks zijn taalvirtuositeit miste ik bij Perec altijd de diepere laag die ik bij mijn andere twee lievelingsschrijvers (John Fowles en Hermann Hesse) wel wist te vinden. Perecs boeken dwongen respect af, maar eerder om hun verbluffende stijl dan om hun inhoud. Onlangs verscheen er echter een boekje van Manet van Montfrans bij de Arbeiderspers met de – enige juiste – titel Georges Perec, een gebruiksaanwijzing. Van Montfrans doorloopt in het boek een paar van de belangrijkste (en een paar minder belangrijke) geschriften van Perec, en laat daarbij op soms wel erg klinische wijze zien dat deze samen één groot autobiografisch bouwwerk vormen (of, om bij Perecs eigen metafoor te blijven: een autobiografische legpuzzel).

Broodnodig

~

Vanaf zijn allereerste, ongepubliceerde, schrijfsels tot zijn ultieme meesterwerk Het leven een gebruiksaanwijzing heeft Perec thema’s als “de breuk, de kopie, de vervalsing en het weerbarstige geheugen, het kabbalistische gegoochel met getallen en letters, de steeds terugkerende cesuur, het spel met de meertaligheid, de verwijzingen naar eigen en andermans teksten” en een bijna morbide fascinatie voor het banale gebruikt om zijn eigen herinneringen en levenservaringen op te schrijven, te ordenen en – waar mogelijk – te verwerken. Normaal gesproken hecht ik weinig waarde aan de biografie van een auteur, maar dankzij deze studie van Van Montfrans heeft het werk van Perec toch een broodnodige tweede laag gekregen.

Half-irritant

Dat je hierin ook te ver kunt gaan, bewijst het ongeveer gelijktijdig verschenen 251ste deel uit de Privé-domeinreeks van de Arbeiderspers. Ik ben geboren bevat een verzameling van 28 min of meer autobiografische teksten van Perec, die variëren van een lijst met “dingen die ik toch echt zou moeten doen voor ik doodga” tot enkele interviews, en van twintig pagina’s ansichtkaartgroeten (“We trekken rond op Java. Bruinverbrand, lange tochten met de Land-Rover. Zalig! Heel veel liefs.”) tot een bespiegeling over brillen. Perecs liefde en aandacht voor het alledaagse bereikt in Ik ben geboren een hoogtepunt, en vormt voor de echte fans een mooie bloemlezing van Perecs (ultra-)korte werk. Maar vanwege het schijnbaar oppervlakkige karakter van het grootste deel van de stukken zal ik helaas een tweede gebruiksaanwijzing nodig hebben om deze half-amusante, half-irritante bundel op waarde te kunnen schatten.

Boeken / Strip

De autobiografische puberteit voorbij

recensie: Pindakaas

Pindakaas, het tweede autobiografische album van Gerrie Hondius, mag een ijkpunt worden genoemd in het genre. Op geraffineerde en stilistisch superieure wijze wordt het leven van de auteur in beeld gebracht. Dat zij zichzelf net zo min spaart als haar omgeving maakt het album nog boeiender. Zo zijn we getuige van haar relatieproblemen en de dood van haar moeder. Vooral de laatstgenoemde gebeurtenis is stijlvol en ingetogen, hetgeen respect verdient. Het is verbazingwekkend hoe Gerrie Hondius hier de juiste afstand heeft weten te bewaren. Hierdoor wordt het nergens plat en banaal. Werd er in het debuutalbum Als je je niks verbeeldt, dan ben je niks hinderlijk van de hak op de tak gesprongen met veelal nietszeggende passages, inmiddels heeft Gerrie Hondius zich ontwikkeld tot een boeiende verhalenvertelster met een eigen stemgeluid.

~

De tekenstijl die gehanteerd wordt, lijkt nauwelijks te zijn veranderd sinds het eerste album. Met ogenschijnlijke souplesse schetst Gerrie Hondius de personages die haar wereld bevolken. Hierdoor oogt het nog meer als een dagboek, wat de authenticiteit van haar werk ten goede komt. Het is haar eveneens gelukt dit alles op een integere wijze vorm te geven, waardoor het een eerbetoon lijkt aan de mensen die haar omringen. Ze komen tot leven, nestelen zich in het hoofd van de argeloze lezer die ze al snel een plaatsje gunt in zijn hart.

Duizelt

~

Een punt van aandacht is nog wel de leesbaarheid. Hier en daar duizelt het diezelfde lezer nog wel eens. Het uitsmeren van een passage over meer pagina’s lijkt bij tijd en wijle geen overbodige luxe.

Dat Gerrie Hondius tevens gezegend is met een flinke portie humor en zelfspot, wordt al snel duidelijk. Maar ook hier overheerst de subtiliteit: het wordt nooit cartoonesk. Zelfs niet als in een hilarische passage de ‘grand old lady’ van de talkshow Oprah Winfrey te kakken wordt gezet. Zoals eerder gezegd spaart zij ook zichzelf niet. Dat dit regelmatig tot confronterende situaties leidt, verschaft het album nog meer diepte en zeggingskracht.

Puberteit

Het heeft er alle schijn van dat de ontwikkeling van de autobiografische strip in een rustiger vaarwater is gekomen. De puberteit lijkt voorbij. Even leek het erop dat het genre zou bezwijken onder de lovende druk van de pers. Misplaatste termen als kunst en literatuur deden geforceerd aan en klonken als wanhoopskreten uit de mond van het zichzelf minachtende stripwereldje.

Gerrie Hondius bewijst echter dat ze sterk in haar schoenen staat en bij machte is haar eigen plan te trekken. En met succes.

Film / Films

Jaa! Piraten!

recensie: Pirates of the Caribbean: the Curse of the Black Pearl

Piratenfilms zijn al tijden niet meer wat ze vroeger waren. Een paar jaar geleden mislukte het project Cutthroath Island behoorlijk. De hoogtijdagen van piratenfilm waren in de jaren ’30, ’40 en ’50 met Errol Flynn als absolute koning der boekaniers. Maar daar komt verandering in, als het aan Jerry Bruckheimer ligt. De man staat bekend om zijn kosten-noch-moeite aanpak, en dat levert vaak spectaculaire maar weinig verrassende films op. Maar op subtiliteit zit dit meer dood dan levende genre niet te wachten.

~

Jack Sparrow (Johnny Depp) is een beruchte piraat. Zijn eerste stuurman Barbossa (Rush) heeft hem verraden, en is er met het schip ’the Black Pearl’ vandoor gegaan. De excentrieke Sparrow probeert een nieuwe boot te stelen, maar voor hij weg kan varen ziet hij een dame in nood. Hij redt de dame, maar verspeeld hiermee zijn kansen om ongezien weg te komen. De door hem geredde dame is niemand minder dan Elizabeth Swann (Keira Knightley), de dochter van de plaatselijke gouverneur. Sparrow wordt gevangengenomen en de strop lijkt onafwendbaar. Eén avond voor de terrechtstelling vaart Barbossa echter de haven binnen met de Pearl, en tijdens de daarop volgende gevechten wordt Elizabeth ontvoerd door de piraten.

Kapers op de kust

Elizabeth heeft twee aanbidders. De eerste is de stugge Commodore Norrington. Hij wil achter de piraten aan, maar wel volgens het boekje. Hij verliest hierdoor teveel kostbare tijd in de ogen van aanbidder nummer twee: Will Turner (Orlando Bloom). Will is echter slechts een eenvoudige smid en niemand wil naar hem luisteren. In pure wanhoop vraagt Will de hulp van Jack Sparrow. Jack stemt toe Will te helpen in ruil voor hulp bij zijn ontsnapping. De twee weten een boot te stelen en zetten de achtervolging in. Maar ’the Black Pearl’ herbergt een duister geheim, Will en Jack zullen voor hete vuren komen te staan…

Soms heb je zo’n film waarin alle puzzelstukjes direct op zijn plaats vallen. Het verhaal is simpel maar onderhoudend, de acteurs zitten goed in hun rol, alle genre-elementen zijn aanwezig, en één acteur weet de show te stelen. Je kunt zeggen van Jerry Bruckheimer wat je wilt, maar af en toe weet hij zo’n film te produceren. Top Gun, The Rock, Beverly Hills Cop en Bad Boys, allemaal een welbekend schot in de roos. Ook met Pirates of the Caribbean steelt Bruckheimer weer de show, en produceert hij wat mij betreft de zomerhit van het jaar. Subtiel of niet, deze film is echt ouderwets genieten geblazen.

Lekker dik

~

Qua genre-elementen kan het niet op in deze film. Er is een geheimzinnige en vervloekte schat, een spookschip, lelijke piraten, zwaardgevechten, papagaaien, aapjes, de welbekende plank waarvan mensen voor de haaien worden gegooid, muiterij, zeegevechten, alcohol en veel bijbehorend liederlijk gedrag. Als er dan ook nog een piraat het welbekende Aaaarrrr Aaaarrr-geluid maakt kan voor mij de lol niet op. De makers van de film weten precies wat mensen verwachten van een piratenfilm, en leggen het er lekker dik bovenop. Zoals we van Jerry Bruckheimer mogen verwachten ziet alles er verder weer spectaculair uit. De boten van Britse marine zijn erg mooi, maar de duistere, smerige en vervallen Black Pearl is absoluut de gaafste schuit van allemaal.

Orlando Bloom doet zijn best om een Errol Flynn-achtige held neer te zetten. Zijn karakter Will Turner is op het oog een eenvoudige, goede jongen, uit het juiste hout gesneden. In hem schuilt echter een hang naar avontuur en romantiek. Als hij er achter komt dat zijn vader een piraat was, kan hij daar niet zo goed mee omgaan. De film doet een poging om de overgang van eenvoudige smid naar avonturier enigszins diepgaand te vertellen, maar dit plotje gaat ten onder aan het visuele spektakel. Heel erg is dat overigens niet.
Knightley speelt de politiek correcte versie van de klassieke vrouw in nood. Ze is fel, staat ogenschijnlijk haar mannetje en kan voor zichzelf opkomen. Helaas, uiteindelijk is ook deze vrouwenrol bedoeld om de heldhaftige mannen op avontuur te sturen: to the rescue.

Depp

De show word echter gestolen door de altijd weer geniale Johnny Depp. Hij zet Jack Sparrow neer zoals alleen hij het kan: heerlijk excentriek en ogenschijnlijk altijd dronken. Met Sparrow weet je nooit wat je aan hem hebt. Hij is de absolute belichaming van de welbekende uitspraak: ‘elk nadeel heb zijn voordeel.’ Sparrow weet bijna aan alles een draai in zijn eigen voordeel te geven. Hij is niet noodzakelijk een slecht mens, maar te egoïstisch om echt voor goed door te gaan. Depp ziet er heerlijk ranzig uit, en doet zijn status als sekssymbool op meesterlijke wijze geweld aan. Rottende tanden, modderige handen, vettig haar, mascara rond zijn ogen… Depp is absoluut de hoofdattractie van deze film.

Ik dacht dat we met Charlie’s Angels 2 wel de ultieme vermaakfilm van 2003 hadden gehad, maar ik had het dus mis. Het komt niet vaak voor dat een film mij zoveel puur entertainment weet te bieden als deze heerlijke pretentieloze avonturenfilm. Wil je vermaakt worden en met een absoluut WOW-gevoel de bioscoop verlaten? Ga dan absoluut naar deze film.

Muziek / Album

Leuk voor een fifties feestje

recensie: The Rock & Roll years

Volgens mij is er maar één manier om het anarchisme van MP3 en Kazaa tegen te gaan en dat is door muziek betaalbaar te maken. Dat kan door bijvoorbeeld tweedehands winkels en Marktplaats.nl af te struinen, maar er zijn ook bijvoorbeeld platenmaatschappijen die goedkopere cd’s uitbrengen. Daarom deze keer aandacht voor een box met cd’s van maatschappij Disky. De grote vraag is of het sullige imago van dergelijke boxen terecht is, of dat dit misschien dé oplossing is voor de muziekbusiness.

~

De Box is stevig. Drie Cd’s in een kartonen omslag, die eenvoudig, maar sfeervol is. Geen overdadige luxe, maar wel degelijk. Het is soms moeilijk om, als je geboren bent toen de uitvoerende artiesten al onder de zoden lagen, je in te leven in de muziek van deze generatie. De kwaliteit van de opnamen is echter dusdanig goed, dat er al snel wordt geswingd met je voorouders.

Vaak een bekende noot

~

Ondanks de generatiekloof liggen veel nummers erg bekend in het gehoor. Dat is opvallend om er geen uitvoeringen van bijvoorbeeld Elvis Presley op te vinden zijn. Veel namen van artiesten zeggen in eerste instantie weinig. Maar desondanks komen de songs Reet Petite, Great Balls of Fire, Runaway en The Wanderer me erg bekend voor. Ook staat het origineel van La Bamba van Ritchie Valens op de collectie. Zo hoor je gedurende de hele collectie regelmatig een bekende noot.

Niet duur

Deze CD box is niet duur (bijna 10 euro), maar biedt dan ook evenveel muziek die ook op twee CD’s had gepast. Het geheel is heel lowbudget uitgevoerd, maar het is duidelijk dat op de geluidskwaliteit niet bezuinigd is. De nummers klinken lekker en zullen voor de liefhebber zeker een leuke verzameling zijn. Een echte vervanging voor de Rock ‘n’ Roll freak zullen ze echter nooit worden, daarvoor is de selectie net te willekeurig. Een leuke verzameling om ‘iets uit die tijd’ te hebben dus, voor avondjes in de fifties sfeer.
Het sullige imago van dergelijke boxen is dus deels waar. Qua uitvoering voldoet deze box daar wel aan, het is netjes gedaan, maar allemaal net iets te zuinig. Maar op de muziek is geenszins bezuinigd en daar gaat het om. Toch is dit niet de oplossing voor de malaise in de muziekbusiness, daarvoor zal meer moeten gebeuren.

Film / Films

Daredevil

recensie: Daredevil

Ik moet bekennen dat ik wel een beetje moe word van al die comicverfilmingen de laatste tijd, vooral omdat ik in mijn hele leven nog nooit zo’n stripboekje heb uitgelezen. Na het succes van X-Men en Spider-Man lijkt elke studio een blik – mij vaak volstrekt onbekende – superhelden open te willen trekken om een graantje mee te pikken. Een van de meest recente – maar zeker niet de laatste – verfilmingen in dit rijtje is Daredevil.

~

De held uit de titel leidt, zoals een echte superheld betaamt, een dubbelleven. Overdag is hij (Ben Affleck) de advocaat Matt Murdock, ’s nachts trekt hij zijn rode lycra bodysuit aan en probeert de misdaad in Hell’s Kitchen (een wijk in New York) de hand te bieden. Klinkt bekend? Inderdaad: Daredevil lijkt in de meeste opzichten sprekend op de veel bekendere Batman. Er is alleen één twist: door een ongelukje met radioactief materiaal is Matt/Daredevil al sinds zijn jeugd blind. Gelukkig heeft het goedje zijn overige zintuigen dusdanig aangescherpt dat hij vrijwel moeiteloos de levens van het Newyorkse schorem onveilig kan maken.

Neergesabeld

~

De wat neerbuigende toon van deze recensie tot nu toe zal misschien anders doen vermoeden, maar ik heb me gek genoeg prima vermaakt bij Daredevil. “Gek genoeg”, omdat zowel de (Amerikaanse) critici als de fans de film vrijwel collectief neersabelden, zeker in vergelijking met grotere broers als Spider-Man. Maar eerlijk gezegd kan ik weinig verschil ontdekken in de manier waarop beide superhelden in hun respectievelijke films worden neergezet. Sterker nog: Daredevil bevat stukken meer karakter en realisme (voorzover gesproken kan worden van realisme in een film over een superheld) dan Spider-Man.

Extra’s

Daredevil was na relatief korte tijd alweer uit de bioscopen verdwenen, maar de film zal zeker een tweede leven op video krijgen. Aan deze DVD zal het in ieder geval niet liggen. Allereerst zijn daar de extra’s op de eerste schijf. Tijdens de film zijn er twee commentaarsporen te volgen (1x audio, 1x tekst), aangevuld met enkele korte toelichtingen op de visuele effecten die zo nu en dan de film onderbreken. Het audiocommentaar is van regisseur Mark Steven Johnson en producent Gary Foster en laat duidelijk zien dat Johnson een echte fan is van de strip. Het tekstcommentaar is gevuld met feitjes over de productie en de comic. Gelukkig zijn beide sporen samen met de enhanced viewing mode gezamenlijk te activeren zodat we de film niet drie keer hoeven te kijken.

Smullen

De tweede schijf bevat letterlijk alles wat je ooit wilde weten over zowel de film als de comic. De documentaire Beyond Hell’s Kitchen is het interessantst. In ruim een uur worden alle aspecten van de film toegelicht. Maar dit is nog maar het topje van de ijsberg: featurettes, trailers, videoclips en letterlijk honderden foto’s vormen nog het minst opwindende deel van deze schijf; de mannelijke fans zullen namelijk smullen van de screentests van Jennifer Garner (die Elektra speelt).

Muziek / Album

Begin van het einde?

recensie: Manic Street Preachers - Lipstick Traces

.

~

Allereerst valt natuurlijk de massaliteit van dit album met ‘restjes’ op. Het lijkt of er gestreefd is om een compleet overzicht van de B-sides te geven. Niets is echter minder waar, aangezien bijvoorbeeld het briljante nummer No-One Knows What It’s Like To Be Me (van de single Everything Must Go) het niet heeft gehaald. In plaats daarvan staan er toch een aantal tracks van twijfelachtige kwaliteit op de CD. De selectie is blijkbaar erg willekeurig, zeker als je bedenkt dat er nog wel plaats was geweest voor een aantal extra nummers.

Covers soms beter dan origineel

De tweede CD van Lipstick Traces bestaat echter niet uit B-sides maar meer uit rarities, zoals covers van bijvoorbeeld Nirvana (Been A Son) en Guns n’ Roses (It’s So Easy). Dit is erg leuk om te horen, vooral omdat de uitvoering van de Manics vaak misschien wel beter is dan het origineel. Van sommige nummers is de geluidskwaliteit echter ook erg summier. Het verschilt dus op deze tweede CD echt van nummer tot nummer. Opvallend is dat sommige nummers uit 2003 stammen, hetgeen aangeeft dat de band misschien toch nog niet opgeheven is.

Muzikale documentaire

~

De kracht van een album als dit is echter het verhaal achter bepaalde songs. Het is leuk om een aantal nummers bij elkaar te rapen, maar als er niet verteld wordt waarom deze songs gekozen zijn is er weinig bijzonders aan. Zo wordt er vaak niet genoemd waar bepaalde live nummers zijn opgenomen, of waarom de bandleden een nummer van Nirvana spelen. Dit verhaal had ik graag teruggezien in het boekje van de CD, omdat dat dit ervoor gezorgd zou hebben dat dit album meer is dan 35 leuke nummers voor fans. Een muzikale documentaire had meer recht gedaan aan het oeuvre van de band. Maargoed nu moeten we maar weer afwachten, krijgen we volgend jaar een live CD of duikt de band eindelijk weer de studio in om ons meer te laten zien dan slechts Lipstick Traces?

Officiële website:

www.manics.co.uk

tony horwits
Boeken / Fictie

Handboek voor de ontdekkingsreiziger

recensie: Tony Horwitz - De ongetemde wereld: Op reis met kapitein Cook
tony horwits

De naam Cook heeft iets met reizen te maken. Thomas Cook is van de travellers cheques en was in 1841 de eerste die reizen organiseerde voor groepen. James Cook, een naam die wellicht wat minder bekend in het gehoor ligt, voer driekwart eeuw eerder ruim 320.000 kilometer over zee. Genoeg om acht keer de aarde rond te zeilen, bijna de afstand naar de maan. Tony Horwitz schreef een boek over deze legendarische Captain Cook.

~

Overal in de wereld, of het nu Tahiti, de Aleoeten in Alaska, of de Oost-Australische kust is, zijn overblijfselen van het bezoek van kapitein Cook te vinden. Cook ontdekte talloze eilanden, sommige idyllisch, andere onherbergzaam. Op Hawaii wordt de kapitein geëerd met een obelisk, in Alaska ligt slechts een spijker van zijn schip in de sneeuw.

Brutaal

Dat weerhoudt de journalist Tony Horwitz er niet van om Cook achterna te reizen op zoek naar zijn overblijfselen. Welke monumenten staan er, wat weet de huidige bevolking nog van Cook? Horwitz gaat samen met zijn cynische vriend Roger op pad en vraagt de oorspronkelijke bewoners, of wat daar nog van over is, het hemd van het lijf. Hij doet dat op een nieuwsgierige, soms ronduit brutale manier, zoals op het eiland Niue, dat door Cook Savage Island gedoopt werd:

‘Zijn er nog mensen die het eiland Savage noemen?’
Hafes gezicht kleurde rood. ‘Cook noemde Tonga de Friendly-eilanden, waarschijnlijk omdat hij er zoveel meisjes had zitten. Tahiti noemde hij de Genootschapseilanden, om dezelfde reden. De Cookeilanden zijn naar hem vernoemd. Mooie namen allemaal. Maar omdat wij met een paar stenen en speren gooiden, zijn wij wilden.’ Hij trapte zijn sigaret uit. ‘Niemand in Niue moet veel van Cook hebben.’

~

Sommige mensen weten niets meer van Cook, anderen hebben een romantisch beeld van hem en weer anderen, vooral de fundamentalistische traditie-beschermers, zien Cook als de verpersoonlijking van alle nadelen van de Westerse beschaving. Waar Horwitz ook komt, overal weet hij Cook-adepten en Cook-haters op te sporen. Parallel aan de reizen die Horwitz en Roger maken wordt ook de geschiedenis van Cook verteld. Zo maken we eerst Cooks eerste zeereis en komen we pas halverwege het boek bij zijn geboorteplaats, maar dat leidt geen moment tot chronologische problemen, omdat Horwitz steeds heel helder de periodes aangeeft.

Amateurpsychologie

Een minder aardig trekje van het boek is dat het te krampachtig probeert Cooks karakter te ontdekken. Al aan het begin van het boek verzucht Horwitz dat Cook in zijn logboeken er een saaie, punctuele stijl op na hield. Geen fratsen. Horwitz bewondert die nuchterheid, maar ergens spijt het hem ook dat hij van Cooks eigen geschriften niet meer kan maken dan een zakelijk verslag. Daarom probeert Horwitz steeds maar weer karaktereigenschappen aan Cook toe te dichten waarvan de juistheid op z’n minst betwijfelbaar is. Het is je reinste amateurpsychologie.

Op Cooks laatste reis gebeuren er wat incidenten. Cook kan niet zo goed overweg met zijn bemanning en hij maakt beoordelingsfouten. Horwitz: ‘Het lijkt dus duidelijk dat Cooks karakter was veranderd, maar de oorzaken van die verandering zijn minder duidelijk.’ Het is niet in de logboeken te lezen, maar Horwitz haalt er vervolgens allerlei mogelijke verklaringen bij. Hij noemt scheepsarts James Watt die als oorzaak ziekten als galkoliek, ischias, een rondworminfectie, opsomt, maar slaat vervolgens zelf aan het psychologiseren: Cook is fysiek en geestelijk uitgeput van zijn lange reizen. Hij is ontgoocheld door het verval dat hij toe ziet slaan op plaatsen waar hij aanmeert. Op zijn laatste reis had hij bovendien niemand bij zich waar hij bevriend mee was. Zulke dingen zou Horwitz graag lezen in het logboek van Cook, maar dat wil niet zeggen dat ze er ook staan.

Ontroerend

Ondanks die neiging tot het spelen van psycholoog heeft Horwitz een leerzaam, spannend boek geschreven, dat getuigt van een fabelachtige liefde voor een kapitein uit Yorkshire die de wereldzeeën bevoer. Wanneer Horwitz en Roger samen met een derde Cook-adept een herdenking houden op Hawaii wordt zelfs bijna ontroerend. En als Horwitz mijmert:

‘Het was misschien wel goed dat we zo weinig van Cooks innerlijk leven wisten. Nu konden we dat aanvullen met onze eigen verlangens en onze eigen fantasie’

dan zijn die verlangens en die fantasie de motor geweest voor een bijzonder boek, dat van elke lezer even een ontdekkingsreiziger maakt.

 

Links:

Het Cook Museum in Whitby
Site van Michael Dickinson over zijn ‘Great, Great, Great, Great Uncle’
De Captain Cook Society
De replica van de Endeavour

Film / Films

Had ik dit niet al ergens eerder gezien?

recensie: Wrong Turn

Dood en verderf, een ruime mate aan bloed en veel onschuldige slachtoffers. De ingrediënten voor een bloederig avondje ouderwetse horror. Maar of Wrong Turn daarvoor de juiste film is, is nog maar de vraag.

~

Neem een stel tieners, zet ze in een verlaten omgeving en laat er vervolgens één of meer psychopaten op los en je hebt weer een horror waarvan er dertien in een dozijn kunnen.
Uiteraard zijn er de klassieke voorbeelden zoals Friday the 13th, Nightmare on Elm Street en Halloween die het genre onder het grote publiek gebracht hebben, maar ook deze munten niet allemaal uit door hun geweldige plots, goede acteerprestaties of schitterende camerawerk.

De betere ‘slashers’ hebben hun succes vooral te danken aan goed getimede schrikeffecten, die ondersteund door de geluidseffecten de kijker laat opspringen van het puntje van zijn of haar stoel. Daarnaast komt menig tiener aan een gruwelijk einde, waarbij elk nieuw lijk weer op een andere wijze geproduceerd wordt. Hierbij vloeit dan het liefst ook rijkelijk wat bloed.

Nieuwe verpakking?

Dit alles ontbreekt in Wrong Turn. Geen goed getimede schrikeffecten, te weinig gruwelijk om het leven gekomen tieners, slechte muzikale ondersteuning en te weinig bloed. De elementen zijn er wel, maar ze zijn er te weinig of te slecht uitgewerkt. Het is zo een flauw aftreksel geworden van de eerder genoemde klassiekers. De eerste slachtoffers vallen bijvoorbeeld te snel achter elkaar en met te weinig bloed. Vervolgens moeten we te lang wachten voordat de volgende lijken op het scherm geprojecteerd worden. En deze verdwijnen dan vervolgens ook weer te snel uit beeld om van een echt gruwelijke film te kunnen spreken.

Ook de ‘bad guys’ spreken niet tot de verbeelding. Het zijn meer een stelletje ongemanierde apen dan charismatische karakters zoals Jason (Friday the 13th) of Freddy (Nightmare on Elm Street). Deze twee klassieke slechteriken konden je bij wijze van spreken al laten schrikken als ze hun neus moesten snuiten (hoewel dat bij Jason nog niet meeviel). Maar de heren Three Finger, Saw-Tooth en One-Eye passen beter in een comic dan in een horrorfilm.

Positief?

~

Is er dan nog iets positiefs te vertellen over deze film? Ja en nee. Ja, want de de acteurs zien er goed uit. Zowel de dames als de heren hebben niet te klagen over hun uiterlijk. En daarnaast zie je af en toe fraaie vergezichten van de uitgestrekte bossen van West Virginia.
Nee, want de genoemde pluspuntjes hebben niets, maar dan ook totaal niets, van doen met de kwaliteit van de film of het script. Ze zouden bij een goede film net dat beetje extra vormen, maar helaas hebben we het hier niet over een goede film.

Een avondje thuis

Wil je weer eens een avondje lekker griezelen, huur dan een van de genoemde klassiekers, zet wat chips en drinken klaar naast de bank, verduister de kamer en start de DVD-speler.
Dan ben je tenminste van een leuke avondje horrorfilm kijken verzekerd, want Wrong Turn zal je dat zeker niet kunnen geven. De makers zijn zelf duidelijk de verkeerde weg ingeslagen bij deze produktie.