Terrence Malicks zesde film To the Wonder neemt je mee in een emotionele en spirituele wervelwind waarin de thema’s liefde en geloof worden onderworpen aan een verhoor met veel beeld en geluid, maar weinig verhaal. Zoals de passie voor liefde dooft, dooft langzamerhand ook de film.

De (Amerikaanse) meningen over To the Wonder zijn verdeeld. Malick is een poëet, een kunstenaar maar tegelijkertijd ook een regisseur die het niet al te nauw neemt met de conventies van het medium film. Een Malick-film moet je daarom ook niet kijken maar beleven.  Zijn visie is niet in een woord te omvatten en stijgt boven de bekende filmformules uit. Hij vertelt geen verhaal maar stelt ethische vragen en zoekt naar de uitblijvende antwoorden. De alom geprezen Tree of Life was zijn artistieke hoogtepunt. Maar waar Tree of Life allegorisch en vernieuwend in zijn soort was, blijft zijn nieuwste To the Wonder steken op een middelmatig wannabe-niveau. De vraagstukken over liefde en geloof nemen de kijker mee op een inspirerend bedoelde zoektocht, maar het betoverende effect blijft uit.

In To the Wonder wordt de titel binnen de kortste keren uitgelegd. De kathedraal van Mont St. Michel, de plaats waar de hoofdpersonen zich bevinden, wordt namelijk ook wel ‘het wonder’ genoemd. “We climbed the steps to the wonder”, zegt Marina (Olga Kurylenko) tegen niemand in het bijzonder. Samen met haar Amerikaanse minnaar Neil (Ben Affleck) lijkt ze gelukkig verliefd te zijn en verlaat ze haar woonstad Parijs om bij Neil in Oklahoma te kunnen gaan wonen met haar tienjarige dochter. Wanneer Marina’s visum na 2 jaar verloopt, keert zij terug naar Frankrijk en begint Neil iets met zijn oude schoolvriendin Jane (Rachel McAdams). Maar Marina kan haar draai in Parijs niet vinden en zoekt Neil opnieuw op. Ondertussen verkeert de plaatselijke priester Quintana (Javier Bardem) in een geloofscrisis. 

Karakters als symbolen

Het meest opmerkelijke aan To the Wonder zijn de vier hoofdpersonages. Ze dienen louter het verhaal en zijn voor de rest karakterloos. Ze constateren in hun eigen –gefluisterde- voice-overs wat ze denken en meemaken, maar niet wat ze voelen. Ze communiceren niet door te praten, maar door hun lichamen te laten spreken. De twee vrouwen zijn constant in beweging en dartelen alsmaar rond, terwijl Neil een passieve aanwezigheid is. Hij kijkt toe maar handelt niet. De gebogen houding van Quintana weerspiegelt zijn afnemende geloofsovertuiging. Naarmate de film vordert symboliseren het lichaam en de ruimte de veranderingen in de liefde en het geloof in God. Alledaagse handelingen, de leegte, en de hoop op liefde zijn door Malick subtiel uitgewerkt.

Prachtige cinematografie

Het is bewonderswaardig hoe Malick tekst, beeld en geluid in elkaar laat overvloeien en elkaars vragen laat beantwoorden. Hoewel hij minder experimenteert met filmische middelen dan in Tree of Life, laat hij in To the Wonder toch ook zien dat filmmontage op zich al kunst is, en hoe belangrijk camerapositionering is. Dit is echter ook meteen de valkuil: omdat er geen narratief is, blijven de beelden zich herhalen. In het begin is dat interessant, maar halverwege de film prikkelt het niet meer. Het boeit niet van het begin tot het eind, terwijl het toch juist zulke diepgaande thema’s behelst. Het is een poging tot maar is het niet helemaal. Malick heeft een paar jaar geleden duidelijk zijn ‘wonder’ bereikt en daalt nu naar beneden. 

Een film met Jason Statham in de hoofdrol betekent vaak een ding: actie. In Hummingbird toont Statham zich van zijn gevoelige kant, maar of dat nou zo’n goed idee is?

Hummingbird, ook bekend onder de titel Redemption, vertelt het verhaal van ex-commando Joseph Smith (Jason Statham) die zijn dagen slijt in de achterstandswijken van Londen. Hij is dakloos, aan de drank en in de eerste scène vlucht hij voor een straatschoffie dat hem wil vermoorden. De vluchtroute brengt Joseph uiteindelijk via een dakraam in een penthouse, waar hij middels een spiegel zijn leven overziet. Wanneer het antwoordapparaat meldt dat de huidige bewoner nog enkele maanden weg is, besluit hij het penthouse te gaan bewonen en zijn leven weer op te pakken.

Heel veel problemen

Normaal gesproken zou Statham op zoek gaan naar zijn belager, waarbij hij onderweg flink wat mensen verminkt en vermoordt. In Hummingbird is Statham echter vooral op zoek naar zichzelf, want er is behoorlijk wat mis gegaan de afgelopen tijd. Na een incident in Afghanistan waarbij zijn maten zijn gesneuveld, is Joseph niet meer de oude. Hij wordt gezocht door de militaire krijgsraad, is aan de drank gegaan, heeft zijn vrouw en dochter verlaten, wordt verliefd op een Poolse non, heeft nachtmerries en hallucineert over kolibries (hummingbirds).

In bovenstaande rijtje vallen een aantal problemen op waar Stathams personages zelden last van hebben, met de kolibries als opvallendste voorbeeld. Maar ook in de liefde is het niet vaak raak. De dood van een geliefde kan de drijfveer zijn om de halve cast om te leggen, maar aandacht besteden aan liefdesrelaties wordt gezien als tijdsverspilling. En terecht, zo blijkt hier, want de ongepaste, ongemakkelijke relatie met de getraumatiseerde non is geen succes. Aanstichters zijn de langdradige dialogen en het vertwijfelde koppie van ex-model Agata Buzek, wiens acteerkunsten verre van memorabel zijn.

De mix van problemen is vreemd, maar de hoeveelheid is ook niet alles. Hoeveel problemen kan je hebben? Als iemand al in een kartonnen doos leeft én aan de drank is én bijna vermoord wordt, dan is dat genoeg ellende voor een film van anderhalf uur. Die non, zijn ex en de krijgsraad kunnen dan wel achterwege gelaten worden. Bovendien worden alle problemen gelijktijdig uitgewerkt. Omdat de problemen relatief weinig met elkaar te maken hebben en als enige link de persoon hebben waarin ze zich manifesteren, is de film onsamenhangend en mist hij diepgang.

Accent en oneliners

Het is begrijpelijk dat Statham af en toe zoekt naar rollen waarin hij meer doet dan met zijn typische accent coole oneliners uitspreken. Iets buiten zijn ‘comfort zone’. Maar de kracht van Statham ligt juist in oneliners en zijn accent. En die kracht gebruikt Hummingbird niet. Actiescènes zijn er weinig en de film bevat slechts een aardige oneliner: ‘You’ve got a knife and I’ve got a spoon. Tell me what happened to her, or I’ll kill you with this spoon.’ En dat haalt het niet bij oneliners als: ‘You know hurling? It’s a cross between hockey and murder.’ – Blitz (2011).

Hummingbird blijft steken tussen actie en drama. Statham en actie zijn haast synoniem, maar Statham en drama is vooralsnog geen goede combinatie. Al valt dat ook het script te verwijten dat teveel problemen herbergt en afgeraffeld overkomt. Een dramatisch uitstapje dus, maar gelukkig kunnen fans watertanden bij Stathams nieuwe projecten zoals The Expendables 3 en Fast & Furious 7