De essentie van het festival is – gelukkig! – in grote lijnen hetzelfde gebleven, maar er waren wel wat veranderingen merkbaar. De grootste fysieke aanpassing in jaren was de verhuizing in De Doelen. Het hart van het festival was deze editie gevestigd aan het Schouwburgplein, in plaats van aan de gebruikelijke zijkant. De reden was prozaïsch: het festival moest de post-corona krimp helaas doorzetten. Dus: minder ruimte in De Doelen, minder feestjes, maar vooral: minder films. Daardoor voelde het inderdaad op de diverse locaties wat rustiger aan. Dat was overigens niet het geval in de zalen: die waren ouderwets goed gevuld en regelmatig uitverkocht.
Firebrand
Karim Aïnouz • Verenigd Koninkrijk, 2023
Sterren: 4/5
De Engelse koning Hendrik VIII was de man die in de zestiende eeuw brak met de katholieke kerk om te kunnen scheiden van zijn toenmalige echtgenote – om vervolgens nog vijf keer in het huwelijk te treden. Zijn laatste echtgenoot was Catherine Parr. Zij is waarschijnlijk minder bekend dan bijvoorbeeld Anne Boleyn of Jane Seymour, maar daardoor niet minder interessant. Integendeel. Zij is de enige van Hendriks vrouwen die niet werd weggestuurd, in het kraambed stierf, of onthoofd werd. Bovendien publiceerde zij diverse boeken en had sterke protestantse sympathieën, wat haar uiteindelijk in grote problemen bracht.
Firebrand schets het hofleven in de laatste dagen van Hendriks heerschappij, nadat hij is teruggekeerd van een oorlog in Frankrijk. De camera zit vaak dicht op de huid van de personages, vertolkt door een solide cast met onder meer Eddie Marsan, Sam Riley (wiens opvallende nepbaard de enige dissonant is in een verder authentiek aandoende setting) en Simon Russell Beale, die als geen ander een geaffecteerde gluiperd kan neerzetten. Alicia Vikander stelt eigenlijk nooit teleur, maar het is vooral Jude Law die als Hendrik VIII hier de show steelt. Moeiteloos schommelt zijn vertolking tussen innemend en paranoïde. Het laatste wordt versterkt door de helse pijnen waar hij continu onder gebukt gaat. Zijn opgezwollen benen met een chronisch etterende wond (in geuren en kleuren in beeld gebracht!) doen zijn humeur allerminst goed.
Regisseur Karim Aïnouz weet niet alleen het politieke gekonkel aan het hof treffend neer te zetten, hij heeft ook een scherp oog voor het alledaagse leven aan het hof. Zo zien we bijvoorbeeld in een scène Parr haar tanden reinigen, of staat er iemand van de hofhouding ergens op de achtergrond schoon te maken. Het zijn geen beelden die je vaak in historische films ziet, maar ze dragen zeker bij aan het gevoel van authenticiteit van dit interessante koninginnedrama.
Krazy House
Steffen Haars, Flip van der Kuil • Nederland, 2024
Sterren: 2/5
Een standaardgezin met vader, moeder, zoon en dochter, een huiskamer, en niet te vergeten een ‘live studio audience’, wiens taak het is om door middel van overdreven lachen de vaak ondermaatse humor leuker te laten lijken dan het is. Zie hier de belangrijkste ingrediënten van de klassieke Amerikaanse sitcom. Deze setting vormt het uitgangspunt van Krazy House, waarbij de set een bijna exacte kopie is van die van Married… with Children. Vader Bernie is diepreligieus en heeft – je verzint het niet – als achternaam Christian. Het sitcomleventje van de Christians wordt op z’n kop gezet als de Russische klusjesmannen gevaarlijke criminelen blijken te zijn. De set transformeer hierbij in rap tempo in een soort oorlogszone. Steffen Haars en Flip van der Kuil, het duo achter onder andere de New Kids serie en speelfilms, zijn de bedenkers van dit groteske en wat puberale Krazy House.
Het uitgangspunt is leuk, net als het spelen met diverse aspect ratio’s. Het strikken van zowel Nick Frost (bekend van Edgar Wright’s Cornetto-trilogie) als Alicia Silverstone (die de laatste jaren regelmatig opduikt in interessante films als The Lodge, The Killing of a Sacred Deer en Reptile) een prestatie van formaat. De rest van de Nederlandse cast zet verdienstelijk Amerikanen neer (al dan niet met Russisch accent). Het eindresultaat is echter even grof als flauw. De effectiviteit van de humor en het extreme geweld – zo ontploffen diverse hoofden – is vaker mis dan hit. Het antireligieuze sausje zal in sommige kringen als shockerend worden ervaren, maar voelt toch vaak als geforceerd aan. Is een anale verkrachting leuk omdat dat met een Jezusbeeldje gebeurt?
Steppenwolf
Adilkhan Yerzhanov • Kazachstan, 2024
Sterren: 4/5
Wie er na The Assault (IFFR 2022) nog aan twijfelde, kan er nu niet meer omheen: de Kazachstaanse schrijver-regisseur Adilkhan Yerzhanov heeft een uitzonderlijk visueel talent, dat het beste tot uiting komt in het ensceneren van gewelddadige actie. Elke achtervolging, confrontatie en geweldsuitbarsting, met optimaal gebruik van de kale setting van landelijk Kazachstan, is zo scherp als een diagram in beeld gebracht, en elk shot is opvallend gecomponeerd. Zo helder als de beelden zijn, zo eenvoudig is het verhaal. Een psychopaat en een verstandelijk gehandicapte moeder gaan op zoek naar de grootste gangster van de regio: hij om wraak te nemen, zij om haar ontvoerde zoontje te vinden. Het zijn archetypische personages, bijna zonder achtergrond, met gezichten die boekdelen spreken; de gangster komt zelfs maar één keer kort in beeld. Mocht het nog niet duidelijk zijn, geeft Yerzhanov met een pontificaal citaat uit The Searchers een hint: Steppenwolf is een western tot de essentie teruggebracht. Met een sterkere dosis gitzwarte humor en meer wreedheid dan menig kijker zal kunnen verdragen, maar een topprestatie is het wel.
100 Yards
Xu Haofeng en Xu Junfeng • China, 2023
Sterren: 4/5
Xu Haofeng, die deze keer de regiecredit met zijn broer deelt, is op dit moment met afstand de interessantste maker van martial-artsfilms, omdat hij zich kan beroepen op een eigen stijl. Of in elk geval überhaupt een stijl: een coherente methode om de welbekende duels en vechtpartijen in beeld te brengen: sober, strak en met gevoel voor ritme gemonteerd, met lange takes, zonder enige desoriëntatie, met eerbied voor het gevecht als zodanig. Zijn nieuwste film speelt in de multinationale havenstad Tianjin van de jaren 1920 en gaat over de vraag wie de meester van de belangrijkste kungfuschool moet opvolgen: zijn zoon of zijn beste pupil. 100 Yards heeft kleurrijke personages, humor, vaart, en liefdevolle aandacht voor de historische decors en kostuums, en doet daarom sterk denken aan de uitbundige actiefilms van Wen Jiang (Let the Bullets Fly). Maar Xu’s film is uiteindelijk minder gericht op spektakel en meer op het conflict rond de school en de manier waarop dit wordt beslecht door middel van talloze gevechten. Die zijn dus op zichzelf al een reden om 100 Yards te zien, maar de verpakking ervan in een uiterst vermakelijk geheel is onweerstaanbaar.
Filmdepot
Filmdepot
Filmdepot, Paramount Pictures
Filmdepot, Paramount Pictures
Erik van Gurp 
Filmdepot 
Unsplash 
Filmdepot
Sjoerd Derine 
Donemus Publishing 
Bob Bronshoff 
Jaap Reedijk 
Netflix 
Filmdepot - by Sabrina Lantos
Filmdepot - by Sabrina Lantos
Pexels 
