Jeno Hubay: Vioolconcerten 3 & 4, Variaties op een Hongaars Thema. • Hagai Shaham, viool • BBC Scottisch Symphony Orchestra o.l.v. Martyn Brabbins • Hyperion CDA67367 • ca. € 20
Sergei Taneyev: Suite de Concert voor viool en orkest, delen uit de Oresteia (ouverture en entre-acte) • Pekka Kuusisto, viool • Helsinki Filharmonisch Orkest o.l.v. Vladimir Ashkenazy • Ondine ODE 959-2 • ca. € 20
Nou is het vioolconcert ten opzichte van het pianoconcert wel een beetje problematisch als het op het ontginnen van onbekend materiaal aankomt. Het eerste probleem is kwantiteit. Waar het soms lijkt alsof elke negentiende-eeuwse Duitser, Rus of Fransman een pianoconcert heeft gecomponeerd, is het repertoire voor viool beduidend minder uitgebreid en de spoeling dus ook een stuk dunner. Daar is een aantal redenen voor.
Ten eerste had elk burgermansgezien na 1850 wel ongeveer een piano in huis en was het ook een vast onderdeel van het huiselijk ritueel dat daar regelmatig op werd gespeeld. De viool is een veel moeilijker bespeelbaar instrument; ook werd er nogal eens op neergekeken als een zigeunerjammerplank. Een bijkomend probleem is dat het instrument zelf een stuk beperkter is dan de piano, maar dat het juist daarom wel een stuk lastiger is er een goed stuk voor te componeren. Nogal wat componisten zijn dan ook op hun plaat gegaan in een misplaatste poging een vioolconcert te bakken – en zelfs grootheden als Beethoven en Brahms wisten niet hun gebruikelijke niveau te halen – niet voor niks klinkt Beethovens vioolconcert een stuk beter in de versie voor piano.
Leraar
~
De derde editie in Hyperion’s serie
The Romantic Violin Concerto bevat stukken van de Hongaar Jeno Hubay (1858-1937), die vooral bekend werd als vioolvirtuoos en leraar van een hele generatie Europese violisten, waarvan Jozsef Szigeti de meest beroemde werd. Als componist was Hubay een conservatief, die dan ook weinig op had met twintigste-eeuwse nieuwlichterij. Toen deze CD een paar maanden geleden uitkwam, ontving hij nogal wat lovende kritieken.
Keurig
Ik kan het daar, in alle eerlijkheid, niet echt mee eens zijn. Het boekje bij de CD noemt als reden voor Hubay’s vergetelheid zijn ruzies met Bartok en Kodaly. Die probeerden in de eerste jaren van de twintigste eeuw de Hongaarse muziek een nieuwe impuls te geven door onderzoek te doen naar volksmuziek. Dat leverde op zich niet zo bar veel op (althans niet veel dat in hun eigen muziek terug te vinden is), maar je kunt niet echt om de realiteit heen dat Kodály en vooral Bartók onmetelijk veel innovatievere en meer oorspronkelijke componisten waren dan Hubay, die zich nooit helemaal van de wat al te keurige negentiende-eeuwse normen wist los te scheuren.
Conventie
~
Dat is hem niet helemaal kwalijk te nemen – als pedagoog had hij ook de plicht om de traditie, het ‘ambacht’ door te geven aan een volgende generatie. Hij heeft dat ook gedaan en een hele generatie violisten heeft veel aan hem te danken. Maar dat betekent niet automatisch dat je als creatief musicus veel te melden hebt. Andere bekende pedagogen zoals de pianisten Franz Xaver Schwarwenka en Edward MacDowell waren als componisten ook niet de meest gedurfde geesten. Maar waar Scharwenka’s muziek zich onderscheidt zich door helderheid en subtiele nuances, en MacDowell een hoog ontwikkeld gevoel voor melodie bezat, kon Hubay blijkbaar uit weinig meer putten dan conventie.
Hoe bewonderenswaardig deze serie ook is en hoe voortreffelijk de uitvoering ook mag zijn (en dat is-ie), als de muziek zelf niet interessant genoeg is om gehoord te worden is het een nogal futiele onderneming. Hubay mag dan de ideologie tegen hebben gehad, met de muziek zelf zat het dus ook niet mee. Het lijkt ook nogal een vrijblijvend argument – tenslotte was Brahms ook een aartsconservatief die iedereen afbrandde die wat meer experimentele dingen deed, maar dat heeft hem ook in communistische landen weinig kwaad gedaan; juist omdat de kwaliteit van zijn werk onomstreden is. Hyperion was goed begonnen met de onnoemlijk veel betere vioolconcerten van Saint-Saëns en zal ongetwijfeld sterk verder gaan, maar deze schijf zie ik geen deuk in de muziekmarkt maken.
Sergei Taneyev
~
Een beduidend meer geslaagde poging tot ontginning van vioolrepertoire is die van het Finse label Ondine, dat jammer genoeg nogal lastig te krijgen is in Nederland. Ondine bracht een CD uit met werken van de Rus Sergei Taneyev (1856-1915), een leerling van Tsjaikovski die onder andere op de premières van diens pianoconcerten als solist optrad. Taneyev heeft duidelijk goed naar zijn leermeester geluisterd maar koppelt zijn fijne gevoel voor melodische ontwikkeling aan een veel striktere hantering van formele constructies. En geloof het of niet, het komt de muziek alleen maar ten goede. Het is echt niet te geloven dat deze componist zo lang onopgemerkt is gebleven – in zijn beste momenten steekt hij Tsjaikovski naar de kroon. En zijn Concertsuite voor viool en orkest is zeker niet de mindere van Tsjaikovski’s zo onderhand kapotgespeelde vioolconcert.
Bach verbeterd
Taneyev was een groot bewonderaar van Barok-componisten en nam daarom dikwijls vormen die door mensen als Bach werden gebruikt als uitgangspunt. Maar in plaats van een imitatie schreef hij een combinatie van (toen) moderne compositie- en viooltechnieken en paste ze op blauwdrukken uit de Barok toe. Het resultaat is een hoogst origineel en buitengewoon charmant stuk. Een prelude die duidelijk aan Bachs viool-solo sonates doet herinneren wordt gevolgd door twee min of meer reguliere delen, waarna Taneyev zich te buiten gaat aan een deel met zeven variaties op een thema. Afgesloten wordt met een Tarantella, een virtuoze viooldans waarin de solist nog eens in staat wordt gesteld om te tonen waartoe-ie in staat is. En dat is veel: Ondine heeft zeker niet de minste krachten ingehuurd. Dirigent Vladimir Ashkenazy is al jaren een ‘ster’, violist Pekka Kuusisto is zo te horen druk bezig het te worden, en met het Helsinki Filharmonisch Orkest is niks mis.
Mobieltjes
~
De Concertsuite wordt op deze CD aangevuld met een entre-acte en de ouverture uit Taneyevs opera
De Oresteia, die nog steeds niet in zijn geheel op CD te krijgen is – en dat is echt nauwelijks te begrijpen als je deze muziek beluistert. De technische kwaliteit van de opname zou ik onder de beste vijf willen scharen die ik ooit heb gehoord. Met name in de Oresteia-ouverture komt de subtiele orkestratie veel beter door dan in bijvoorbeeld de opname van Järvi (Chandos), met name in passages met grote volumewisselingen. De Finnen van Ondine bewijzen dat het land meer te bieden heeft dan mobiele telefoontjes, en als Ondine op deze manier doorgaat mogen we nog heel veel moois verwachten.
White trash en foute matjes
Rappen en worstelen. In Amerika behoren deze werelden tot uitersten. Terwijl in diverse achterbuurten of op MTV de rappers hun teksten uitblaffen, kijken white trash Amerikanen onder het genot van veel bier naar domme worstelaars in slechte pakjes en met foute matjes in hun nek. Toch zijn er ook overeenkomsten: in beide werelden is attitude onmisbaar.
~
EA Big en Def Jam Records produceerden een worstelgame met rappers, en daarmee was deze onwaarschijnlijke cross-over een feit. DMX, Ludacris, Method Man, Redman, NORE, Scarface, Ghostface Killah, Capone, Keith Murray en WC zijn fysiek aanwezig in het spel. Naast hun gespierde lichamen lenen ze ook hun stem aan de game: het spel beschikt over een flinke soundtrack met veel attitude. De sfeer is een beetje zoals in films als The Fast and the Furious en 8 Mile: veel grote bekken, harde uitspraken en cynische oneliners.
Multiplayer geweld
~
Besturing
De besturing verloopt zoals wel vaker in dit genre niet lekker. Het gebeurde meer dan eens dat ik een tegenstander helemaal had suf gebeukt, maar dat mijn mannetje weigerde om de beslissende houdgreep toe te passen. In plaats daarvan maakt mijn mannetje een onnodig ontwijkende beweging. Iemand pinnen of juist ontwijken gebeurt namelijk met dezelfde knop. In one-on-one battles is dat geen probleem, maar in multi battles vergist de computer zich vaak in wat de speler nu eigenlijk wil. Hierdoor kan de ander zich herstellen waarna een lange slijtageslag volgt. Dit is zeer frustrerend, met name in de zeer leuke multiplayer.
Conclusie
Def Jam Vendetta is als worstelgame één van de betere titels, maar er zijn toch een paar storende slordigheidjes. Persoonlijk vond ik deze worstelgame in eerste instantie qua gameplay toch weer wat teleurstellend. De gangsta attitude van het spel, de sfeer en de soundtrack maken echter een hoop goed. Tel daar de toch wel hilarische multi-player bij op, en je hebt met deze game toch waar voor je geld. Fan van worstelen, rappen of allebei? Dan is dit een titel voor jou.
Vrolijke zomerrock
Train is vooral bekend van hun hit Drops of Jupiter van een paar jaar geleden. Dit enigszins sullige liedje deed het in Nederland erg goed en was eigenlijk de enige hit tot nog toe voor de band. Met hun inmiddels al derde album My Private Nation wil de band definitief doorbreken op het Europese vasteland.
~
Het album werd geproduceerd door de succesvolle producent Brendan O’Brien, die eerder platen van onder andere Pearl Jam, Soundgarden, Korn, Stone Temple Pilots en the Black Crowes tot een goed einde wist te brengen. De plaat ligt dan ook lekker fris in het gehoor. Het is prettige rock, maar niet dusdanig hard dat je het niet aan je schoonmoeder cadeau zou kunnen doen.
Meer diepgang
My Private Nation begint stevig met de eerste twee songs, waarbij het vrolijke All American Girl direct opvalt. Een lekker rocknummer om deze zomer mee door te komen zullen we maar zeggen. Verder springt het naar Brian May klinkende Lincoln Avenue direct in het oor. Als je dit nummer naast het oudere werk van de band legt, hoor je hoe de band is gegroeid en hoe volwassen hun geluid tegenwoordig klinkt. De muziek heeft meer variatie en diepgang en is daardoor, ook nadat je de cd een paar keer hebt gehoord, nog interessant.
Braaf
~
Op naar Zuid-Frankrijk!
My Private Nation is dus een lekkere plaat om tijdens het cruisen naar een Zuid-Europese bestemming in je CD-speler te hebben liggen. Lekkere soepele rock, en verrassend veel beter dan wat we toch nog toe van de band hadden gehoord. Het is allemaal een beetje braaf, maar een band moet ook de Verenigde Staten zijn platen van de hand kunnen doen moet je maar denken. Wat mij betreft de CD in de speler en op naar Zuid-Frankrijk!
Links
Officiële website
Train
Album: My Private NationAantal tracks: 12
Misschien ook iets voor u
Batman Returns in Nederland!
/ 0 Reactiesdoor: Jan Geerling0 SterrenWeinig logo’s zijn zo bekend dat ze over de hele wereld herkenning zullen oproepen. Het christelijk kruis behoeft voor de meeste mensen geen introductie. De hamer en sikkel doen iedereen denken aan het communisme. De logo’s van McDonalds en Coca Cola zijn over de hele wereld bekend en staan symbool voor de westerse cultuur. In dit rijtje kunnen naar mijn mening de logo’s van Superman en Batman gerust aansluiten. Hun avonturen worden overal, van Argentinië tot Zambia, gelezen. Overal? Nee, één klein landje blijft recalcitrant weerstand bieden tegen de avonturen van de Superman en de Vleermuisman.
Bijna iedereen kent het verhaal. De jonge miljonairszoon Bruce Wayne is getuige van de brute moord op zijn ouders. De moordenaar laat de jongen leven, en dat heeft grote gevolgen. Bruce zweert dat hij de rest van zijn leven zal wijden aan de het uitroeien van misdaad. Doordat Bruce een enorm fortuin erft, heeft hij de mogelijkheden zich te voorzien van de laatste high tech snufjes, en te trainen bij vechtkunstenaars over de hele wereld. Omdat hij angst wil inboezemen vermomt Bruce zich als een wezen van de nacht: een vleermuis.
Vrienden en vijanden
Door de jaren heen maakt Batman veel vijanden. Net als Batman zelf zijn de meeste van deze vijanden inmiddels wereldberoemd. The Joker, Catwoman, Pinguïn, The Riddler, Poison Ivy en Two Face zijn klassieke tegenstanders die nooit zullen opgeven, hoe vaak Batman ze ook verslaat en laat opsluiten in Arkham Asylum, het gesticht voor gestoorde misdadigers. Batman heeft echter ook vrienden. Samen met zijn trouwe vriend Robin vormt hij vaak het ‘dynamische duo’. Verder kan Bruce altijd een beroep doen op Nightwing, Oracle en zijn butler Alfred. Ook heeft hij door de jaren heen een soort vriendschap ontwikkeld met Commissaris Gordon.
Tegenpolen
In de jaren 30 van de vorige eeuw bleken de avonturen van Superman een enorm succes. Superman was de perfecte man. Sterk, snel, slim en knap. Superman had echter één grote achilleshiel in de ogen van de lezers: hij was een padvinder. Tekenaar Bob Kane kwam met een absolute tegenpool: Batman. Superman was niet van deze planeet, had onbegrensde mogelijkheden en was altijd aardig en rustig. Batman is een mens, verbitterd en wraaklustig. Dit gaf de superheldverhalen een stukje realisme mee. Superman bevocht schurken in het zonnige, schone en futuristische Metropolis, een stad die staat voor het ideale Amerika. Batman heeft als thuishaven Gotham City: een duistere poel des verderfs, een stad die de betere tijden al lang achter de rug heeft.
Drama
Batman heeft nogal wat drama’s doorgemaakt. Zijn ouders zijn voor zijn ogen vermoord. De eerste Robin (Dick Grayson) en hij gingen uit onvrede over de samenwerking uit elkaar (Grayson is tegenwoordig de superheld NightWing). De tweede Robin (Jason Todd) was eigenwijs en luisterde slecht. Dit moest Jason met de dood bekopen: de Joker blies hem op. Batman kwam net te laat om Jason te redden. De door drugs waanzinnig geworden schurk Bane teisterde zowel het leven van Batman als dat van Bruce Wayne. Bane versloeg uiteindelijk Batman in een onderling duel, en brak diens rug. Wayne wees een vervanger aan als Batman, maar deze bleek niet opgewassen tegen de enorme fysieke en psychologische druk, en draaide door. Bruce keerde terug als Batman en moest zijn vervanger in een onderling duel verslaan. Ook werd Wayne nog verdacht van moord en kreeg hij de politie achter zich aan. Met het oog op al deze gebeurtenissen is het niet bijzonder dat Batman een vrij stugge en grimmige man is.
Frank Miller
Door de vele strips en de leuke TV-serie heeft Batman altijd een grote fanbase gehad. Eind jaren 80 leken nieuwe helden hem te vervangen. Spiderman, Hulk, X-Men en the Avengers leken meer van deze tijd, en spraken een nieuw publiek aan. En toen was daar Frank Miller. Zijn duistere Return of the Dark Knight slaat in als een bom, en zet een nieuwe standaard voor comics. Mensen die schimpen op comics zouden de moeite moeten nemen om dit verhaal te lezen, het zal hun beeld van comics voor altijd veranderen. We zien hier een oudere Bruce Wayne, grijs, stram en flink aan de drank. Terwijl de wereld in de greep is van de koude oorlog en de angst voor de bom keert Bruce terug als Batman. In een ultieme poging om orde te scheppen in de chaos van Gotham City ontmoet hij uiteindelijk zijn echte tegenpool: het establishment, vertegenwoordigd door Superman. En dat is precies de essentie van de twee. Superman staat voor wet en orde, Batman voor wraak en rechtvaardigheid. En rechtvaardigheid wordt volgens Batman niet altijd bereikt door je aan de wet te houden.
Killing Joke
Sindsdien is er in de Batman-serie veel zeer hoogwaardig materiaal geschreven. Alan Moore schreef het prachtige Killing Joke, waarin de Joker probeert te bewijzen dat het waanzinnige in iedere mens zit. Hij ontvoert Gordon en probeert hem tot waanzin te drijven. Hij faalt, maar weet met een grap uiteindelijk wel een lach te ontlokken van de anders zo grimmige Bruce. Hiermee toont de Joker toch de feilbaarheid van Batman aan: beiden zijn door alles wat hen is overkomen volledig veranderd. De grap en de lach aan het eind staat symbool voor wat had kunnen zijn. Maar zoals de Joker opmerkt: Sorry, maar daarvoor is het nu te laat. Miller schreef het prachtige Batman: Year One, en de geruchten gaan dat deze comic verfilmd gaat worden.
Batman in Nederland
Een jaar of zeven geleden leek de Nederlandse comic markt voorgoed in te storten. Terwijl de Batman-films overal ter wereld massaal bekeken werden, bleef het in onze bioscopen redelijk rustig. De comics kregen in Nederland dus geen enorme ‘boost’ qua verkopen. Geleidelijk verdwenen steeds meer titels uit de schappen. Ook Superman en Batman ontkwamen niet aan dit droeve lot. In Nederland worden comics hardnekkig als kinderachtig, infantiel en simpel gezien. Niet alleen door het grote publiek, ook de distributie doet hier vrolijk aan mee. Het gevolg is een kleine selectie aan comics in de Nederlandse schappen.
Batman Returns
Deze maand is er echter groot nieuws te melden. Junior Press heeft besloten een miniserie van Batman uit te geven. Het in America succesvolle verhaal Hush zal ook hier in zes delen uitkomen! Het team dat aan deze comic heeft gewerkt is niet de minste: Jim Lee (X-Men, Wildcats, Gen13 en Divine Right) en Jeph Loeb (schreef al eerder succesvolle Batmanverhalen zoals The Long Halloween). Laat Junior Press merken dat er plaats is voor Batman in Nederland. Ren nu snel naar de winkel en koop het eerste deel van de Miniserie. Voor meer info en reacties kan je echter ook naar deze site.
Misschien ook iets voor u
‘Infinite life-cheat’ nodig
Vanaf de bodem van de Egeïsche Zee naar boven zwemmen zonder zuurstofflessen. Vervolgens drie dagen – met bloedende wond! – in het door haaien bevolkte water dobberen tot iemand je komt ophalen. Op je rug neerkomen als je vanaf een helikopter in een vrachtwagen valt. Waar het computerspel Tomb Raider na drie van deze incidenten onverbiddelijk ‘game over’ zal melden, gaat de tweede film over schattenjager Lara Croft (Angelina Jolie) een stapje verder. In The Cradle of Life doet Croft dingen waar de gemiddelde gamer eerst een ‘infinite life’-cheat voor moet invoeren.
~
Kritisch vermogen kan de bezoeker dus maar beter thuis laten. Niet alleen de actie is soms wat overdreven, ook het verhaal is een bizar mengelmoesje van geschiedenis en mythologie. Alexander de Grote heeft ooit de door een farao verstopte doos van Pandora gevonden en opnieuw verstopt. Nu moet Lara deze zoeken, voordat een stel boze mannen het ding vindt en de halve wereldbevolking uitmoordt door de doos te openen.
Terracotta
~
Spongebob
Maar een kniesoor die daar in alle opwinding op let, natuurlijk. Bovendien zijn de locaties waarop gefilmd werd soms adembenemend. Lara maakt een wereldreis waar James Bond qua bezienswaardigheden nog jaloers op zou zijn: de Chinese muur, een Griekse tempel die wonderbaarlijk genoeg onder water twee zware aardbevingen heeft overleefd en de populaire tekenfilm Spongebob Squarepants in het Chinees. Je zou zelfs bijna vergeten dat die doos van Pandora net zo fantasie is als de Ark des Verbonds in Indiana Jones. Tot het bizarre einde, tenminste.
Schizofreen
Ook zitten er kleine verwijzingen naar het spel in de film. Af en toe springt of koprolt Croft op de Lara-manier terwijl een normaal mens zou lopen. Helaas heeft Jan de Bont ook geprobeerd Lady Croft zachter en meer menselijk te maken dan in deel 1, zodat de bezoeker zich eerder kan identificeren met de heldin van de computer. De stroom actiemomenten wordt daarom af en toe onderbroken door een romantisch moment met haar ex-vriend Terry Sheridan (Gerard Butler). Daardoor het lijkt eerder dat Croft een tikje schizofreen is. Zo’n ex-vriend – al was duurde de relatie maar een paar maanden – klopt gewoon niet. Zie je ze al samen verliefd ronddartelen in de Croft Mansion? Ik denk dat een stevig portie cynisme het karakter van Lara Croft meer zou uitdiepen, en belangrijker: het past meer bij zowel Croft als Jolie. De grapjes die Lara nu sporadisch maakt, komen niet helemaal uit de verf.
Gezemel
“Wij zijn twee zijden van de zelfde munt, jij en ik”, zegt Terry seconden voor de actie weer losbarst. Dat soort romantisch gezemel komt gelukkig niet vaak voor, maar wel té vaak. En het heeft nog een nadeel: voor de mannelijke doelgroep moet Lara in de eerste plaats prachtig zijn in een wetsuit, kreunen als ze zich ophijst, een oneindig aantal levens hebben en vooral: onbereikbaar zijn voor elke man ter wereld.
Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life
Jaar: 2024Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
The Last House on the Left
The Last House on the Left, de debuutfilm van horrorveteraan Wes Craven, is één van de meest beruchte films uit de geschiedenis van de Amerikaanse horror. De film was tot voor kort verboden in Engeland en heeft een lange, ingewikkelde geschiedenis van censuur. Nu is de film bij Worldwide Cinema in een uitputtende special edition te koop, met een schat aan extra materiaal. Oordeel: uitstekend verzorgd, fascinerend, maar wellicht te veel eer voor een film die zijn reputatie allerminst waarmaakt.
Voor wie het verhaal niet kent: twee meisjes worden ontvoerd, gemarteld, en vermoord door een gezelschap van gestoorde criminelen, die vervolgens zelf worden afgemaakt door de ouders van één van de meisjes. Als je iets over The Last House on the Left leest, is dat doorgaans iets in de trant van “de meest gruwelijke film ooit gemaakt”, misselijkmakend, schokkend, en zelfs dertig jaar na dato nog altijd “de impact van een mokerslag”. Dat laatste aldus de verpakking. Ja, ongetwijfeld was de film toentertijd indrukwekkend en grensoverschrijdend, maar voor een hedendaags horrorpubliek is het een knullig, amateuristisch en hopeloos gedateerd prul.
Goedkoop
~
Er bestaan (ook in Nederland) verschillende dvd-versies van de film, maar de nieuwe Worldwide Cinema-uitgave is voor de liefhebber wellicht de beste. Alleen de Engelse dvd bevat een grote verzameling materiaal dat niet op deze versie staat, maar in die uitvoering van de film zelf is weer geknipt door de censuur. Het is moeilijk te zeggen of de Nederlandse Last House ongecensureerd is, maar het is wel de meest complete versie die in omloop is. De dubbel-dvd van Worldwide Cinema heeft in elk geval extra materiaal in overvloed. Op de eerste schijf is de film voorzien van een audio-commentaar door regisseur Craven en producent Sean S. Cunningham. De heren, die de film naar eigen zeggen voor het eerst sinds twintig jaar zien, leveren commentaar dat informatief en gedetailleerd is. Voor filmfreaks wel te verstaan. De beeldkwaliteit van de film laat nogal wat te wensen over, maar als je bedenkt dat het origineel alweer dertig jaar oud is, is hij prettig constant. Als je bovendien het beeld van de film vergelijkt met dat van de outtakes, wordt wel duidelijk dat hij keurig netjes digitaal opgepoetst is, en dat dat een aanzienlijke verbetering is geweest.
Schokkend
Op de tweede schijf staan een aantal documentaires, en bovendien interviews met bijna alle betrokkenen, die een interessante blik leveren op de totstandkoming van de film. Craven en Cunningham en enkele acteurs geven zoals gezegd toe dat ze destijds geen idee hadden waar ze mee bezig waren, en als complete amateurs te werk zijn gegaan. Ze geven ook aan welke impact de film destijds had, en hoe baanbrekend hij is geweest voor het horrorgenre, waardoor je toch wel weer enige bewondering kunt opbrengen voor een film die op zich bar slecht is. Ook wordt onthuld dat Sandra Cassel (die één van de slachtoffers speelt) bij de opnames echt doodsbang was en bovendien door twee van de acteurs geterroriseerd werd. Dat haar vernedering niet geheel gespeeld is, en trots waarmee vooral David Hess (in de film haar verkrachter) en bovendien Craven zelf hierover vertellen, is nog wel het meest schokkende aan The Last House on the Left.
Er is ook een mini-documentaire over de soundtrack die David Hess zelf gemaakt heeft, waarin hij bepaald niet zonder trots uitlegt over hoe hij de muziek geschreven heeft en hoe die muziek in de film past. Bizar genoeg zijn zijn bijdrages aan de soundtrack vrolijke country-deuntjes en ballades, die weliswaar hilarisch zijn, maar nog een reden vormen waarom het onmogelijk is de film serieus te nemen. Tenslotte tref je een verzameling outtakes aan, voornamelijk mislukte of niet gebruikte scènes, waaronder een pijnlijk lange versie van de onsmakelijke scène waarin met darmen gerommeld wordt. Het feit dat het bepaald geen onthulling is om in de interviews te horen dat die met een hoop geklieder van gevulde condooms gemaakt zijn, zegt genoeg over deze dvd. Een overgewaardeerd, verouderd en onbedoeld lachwekkend werkje, maar dan wel uitstekend gepresenteerd.
The Last House on the Left
Regie: Wes CravenJaar: 1972
Distributeur: Worldwide Cinema
Misschien ook iets voor u
Een wreed sprookje
Paul Claes is de schrijver van een inmiddels vrij omvangrijk en lastig oeuvre. Hij is in het Nederlandse taalgebied de eenzame beoefenaar van het genre van de pastiche en is auteur van een aantal verraderlijke historische romans. Verraderlijk omdat het geen historische romans zijn in de gebruikelijke zin van het woord. Claes speelt met tijd en met 3000 jaar literatuur. Dit spel levert soms vermakelijke, maar altijd zeer ingewikkelde boeken op. Lily, Claes’ nieuwe roman, lijkt hierop een uitzondering. Het is een op het eerste gezicht eenvoudig verhaal, maar onder de oppervlakte woedt de Oudtestamentische wereld.
~
Lily is een ietwat verlegen meisje, dat naar voorbeeld van haar zelfbewuste nichtje Alice langzaam tot ontwikkeling komt. Vol bewondering, maar ook vol jaloezie ziet Lily hoe Alice tijdens een schoolreis aanpapt met de Oostenrijkse gids Max, waarop ze beide een oogje hebben. Ze ziet ook hoe snel Alice vriendjes verslijt. Voorlopig is dit niet aan Lily besteed. Zij speelt nog met haar pop en verdwijnt in een fantasiewereld om haar eenzaamheid te verdrijven: Alice brengt een lange zomer aan zee door en met haar twee zussen, een tweeling, heeft Lily niet veel contact.
Ongeluk
Dan beginnen de rampen zich op te stapelen. Een van haar zussen wordt ongewenst zwanger, maar krijgt een miskraam (evenals haar moeder een aantal jaar daarvoor). Als Lily de stoute schoenen aantrekt en zich in een disco laat versieren (uitgerekend door de jongen die haar zus zwanger maakte), verschijnt ze te laat bij haar vader die haar naar huis zou brengen. Na een kleine ruzie eindigt de autorit in een ongeluk, waarbij vader omkomt en Lily een blijvende gezichtsverminking oploopt. Ook na het ongeluk vlot het niet met haar leven. Alice vertrekt, Lily wordt ontslagen en trouwt zeer ongelukkig. Tot overmaat van ramp sterft het dochtertje van Alice als Lily een aantal weken op haar past.
Lilith
‘Heb ik het boze oog?’ vraagt Lily zich ergens in het boek af. Ze leeft na het ongeluk met een enorm schuldgevoel. In haar beleving is zij verantwoordelijk voor de dood van haar vader. Als zij niet te laat was gekomen, dan… Het bijgeloof dat zij sinds haar vroege jeugd cultiveerde, verandert in christelijke richting. Ze bidt nu soms tot Maria, die haar gebeden af en toe verhoort, denkt Lily. Het zijn slechts kleine momenten van geluk, Lily blijft geconfronteerd met rampen. Als ze halverwege de roman zelf het verband legt met Lilith weten we dat de ongelukken niet berusten op toeval.
Lilith was de eerste vrouw van Adam die zich niet tot de seksueel ondergeschikte partij liet dwingen. Zij sprak de naam van de schepper uit in het paradijs en veranderde op slag in een demon. Vanaf dat moment hebben mannen en pasgeborenen veel te vrezen van Lilith. Het is de Lilith in Lily die alle rampen veroorzaakt. De dood van haar vader, haar mislukte huwelijk (en dat van Alice), de twee miskramen en de dood van het dochtertje van Alice, in al deze ongelukken zien we de hand van Lilith. Maar Lilith is een complexe figuur. Hoe demonisch zij ook te voorschijn komt uit de verhalen, zij heeft ook iets heldhaftigs. Zij is de zelfstandige vrouw, de eerste feministe. Ook deze eigenschappen zitten in Lily. Zij is, zoals het aan het Hooglied ontleende motto van het boek suggereert, ‘een lelie onder de doornen’; het begeerde meisje dus, het meisje dat zich echter, zoals in het Hooglied, niet laat verleiden door mannen met macht.
Deze zweem naar heiligheid wordt nog eens versterkt door de vele verwijzingen naar Maria. Ook Lily blijft ondanks een huwelijk maagd en ontvangt haar kind (de dochter van Alice) onbevlekt. Het is deze combinatie die van Lily een wreedaardige schoonheid maakt.
Soft-erotisch
Zonder achtergrondkennis blijft het wrede sprookje een wat mat verhaal dat je ondanks de vaak schokkende gebeurtenissen nooit echt aangrijpt. Dat het boek toch tot de laatste pagina blijft boeien, is een groot raadsel en wellicht het resultaat van de compacte en vlotte stijl van Claes. De lezer die het boek op basis van de flaptekst koopt en een soft-erotische roman verwacht, komt in ieder geval bedrogen uit. Lily is, net als de hoofdpersoon, niet wat ze lijkt.
Prijs: € 18,50
ISBN: 9023411625
Misschien ook iets voor u
Onvindbare schoenen
Isabel (Ángela Molina) heeft tientallen, misschien wel honderden schoenen in haar inloopkast. Gebloemde laarzen staan naast Prada-muiltjes, schoenen uit Madrid tegenover die uit Buenos Aires. De spiegels aan de binnenkant van de kast weerkaatsen ze tot een duizelingwekkende hoeveelheid. Toch zit het perfecte paar, het paar waardoor volgens haar podoloog je karakter vast komt te liggen, er niet bij.
~
Regisseur Ramón Salazar gaat met zijn debuutfilm Piedras uit van de vrouwenwijsheid bij uitstrek: laat me uw schoeisel zien en ik zeg u wie u bent. De vijf vrouwen die in zijn film centraal staan, introduceert hij met de beschrijving van hun schoenen. De rijke Isabel is de vrouw met de te krappe schoenen. Dan is er nog danseres en schoenverkoopster Leire (het meisje met de gestolen schoenen), taxichauffeur Maricarmen (de vrouw met de pantoffels), de geestelijk gehandicapte Anita (het meisje op de gele gympen) en haar moeder en hoerenmadam Adela (de vrouw met de platvoeten). Maar wat zegt zo’n schoen dan? Niets, leren we van Salazar. De perfect passende schoen is immers vrijwel onvindbaar.
Steentjes
Het is slechts een van de kleine extra boodschapjes waarmee Salazar ons naar huis wil sturen. Het centrale thema zit verscholen in de titel. Piedras (vertaald: stenen) staat volgens hem voor de stenen waarmee je je leven opbouwt. Eerst maak je het fundament van de grote stenen als liefde, vriendschap, familie en carrière. Daartussen komen de kleine steentjes, de details. In deze film ontdekken de hoofdrolspelers dat ze hun grote stenen moeten herordenen.
Relaties
Het zou me verbazen als de argeloze toeschouwer alles eruit haalt wat de regisseur erin heeft willen stoppen. Vooral omdat er in de hele film geen steen voorkomt. Gelukkig maar. De vijf verhalen zijn namelijk fascinerend en leerzaam genoeg: ze gaan over vrouwen die tegelijkertijd bijzonder gewoon en gewoon bijzonder zijn. Die in Madrid wonen en worstelen met het leven, en vooral met de liefde. Daarbij vlecht Salazar de vijf verhalen op ingenieuze wijze in elkaar. Zo zijn er relaties tussen de vrouwen waarvan zij zelf het bestaan niet of nauwelijks vermoeden. Soms komen acteurs elkaar tegen op straat, of ontmoeten ze toevallig vlak na elkaar dezelfde figuranten. Het lied waarop in een tangosalon gedanst wordt, ligt in de volgende scène ook bij de podoloog in de cd-speler. Vrijwel elke nieuwe gebeurtenis grijpt zich vast aan de vorige.
Ongrijpbaar
Daardoor vergeef ik het Salazar onmiddellijk dat hij misschien nèt iets te lang doorgaat. Dat ik door de vele lagen het gevoel kreeg dat hij wel iets wil overbrengen, maar datgene volledig ongrijpbaar is. Met Piedras maakte Salazar een prachtig debuut, ondanks in plaats van dankzij zijn intellectuele bedoelingen. En zelf kan hij er ook iets van leren: met minder ambitie en in minder tijd kun je soms veel meer zeggen.
Terug naar de voorpagina
<?php include (“/hsphere/local/home/weekly/8weekly.nl/_includes/zij-rev.txt”); ?>
<?php include (“/hsphere/local/home/weekly/8weekly.nl/_includes/bottom.txt”); ?>
Piedras
Regie: Ramón SalazarJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
…In Love…
Langzaam veroverden zij ons land met hun soulvolle doch pittige R ’n B: de vier meiden van Destiny’s Child. Het album Writings on the Wall bezorgde hen de grote doorbraak in Europa. Terwijl hun ster rees, stapten twee leden (om onduidelijke redenen) op en werd er een nieuw lid opgetrommeld. Ondanks de personeelswisseling, roddel en achterklap werd de status als belangrijkste meidengroep verzilverd met de opvolger Survivor. Ook de serieuze muziekcritici konden er niet meer omheen. Destiny’s Child kreeg lovende recensies en artikelen omtrent hun album. Onder andere OOR, de Volkskrant en NRC Handelsblad oordeelden dat de meiden écht kunnen zingen en zij artistieke kwaliteit koppelden aan wat het grote publiek wil.
~
Al snel wordt duidelijk dat Destiny’s Child steeds meer om Beyoncé Knowles draait, aangezien zij co-auteur en mede-producent van de meeste nummers is op Survivor. En daarbij ook nog bijna alle lead vocals voor haar rekening neemt. Na een aantal solo-uitstapjes kan een eigen album eigenlijk niet meer uitblijven. Als tweede (Kelly Rowland ging haar voor) komt zij met een solo-album. En verdraaid, wat is-ie fijn!
Variatie
Het album opent met de spetterende hit-sinlge Crazy in Love. Dat belooft wat. Als alle zestien nummers zo lekker funky klinken… voor de luisteraar die inderdaad een album verwacht met uitsluitend up-tempo R ’n B komt bedrogen uit. ‘Miss Bee’ is niet van plan zich in één muzikaal hokje te laten duwen. Grofweg zijn de nummers op het album te verdelen in up tempo, groovy mid tempo en ballads. Daarnaast is er een aantal zeer uiteenlopende guest appearances aangetrokken, wat het album een grote mate van variatie geeft. Zo is Hip Hop Star met rapper Big Boi (Outkast) een stoer en hoekig nummer, terwijl het duet met opper-zwijmelaar Luther Vandross, The Closer I get to You, een klassieke eighties-ballad is, waarbij visioenen van een knapperend haardvuur direct voor ogen komen. Signs (featuring Missy Elliot) is een dromerig, laid back nummer met typische muzikale Missy-grapjes. Dit houdt niet in dat de zangeres het niet alleen af kan. Het broeierige Naughty Girl en het zwoele, groovy Be With You zijn zeer geslaagd. Het meest spannende nummer is slepende Yes, wat een mix lijkt tussen smooth R ’n B en de knisperende sprookjesmuziek Björk.
Dilemma
~
Slipgevaar
De nummers van Dangerously in Love zijn stuk voor stuk geslaagd, al dient vermeld te worden dat niet alle nummers even spannend zijn. Voornamelijk in de ballads begeeft Beyoncé zich enigszins op glad ijs, waardoor artistiek slipgevaar ontstaat, maar ze vliegt gelukkig nergens uit de bocht. De verzorgde productie en haar o zo aangename stem houden het gehele album spannend genoeg. Ach, zelfs het minst geslaagde nummer op het album is nog steeds gewoon góéd. Ja, ondergetekende is in love, en accepteert de kleine minpuntjes. Miss Bee heeft met Dangerously in Love een puike plaat afgeleverd!
Links:
www.beyonceonline.com
www.columbiarecords.com
Beyoncé
Album: Dangerously in LoveMisschien ook iets voor u
Kan Spann(end)er
Spanner is een nieuwe band op het Nederlandse poppodium. Stevige rock, in net afgewerkte composities. Met haar eerste single Run probeerde de band begin dit jaar al in de picture te komen. Dit overigens erg aardige nummer wist echter niet erg veel aandacht te trekken. En dat is toch jammer. Want het is te hopen dat de muziek van de band toch meer waardering zal krijgen dan dat het slechts het nieuwe project van Syb van de Ploeg (voorheen de Kast) is. Spanner is namelijk meer.
~
De muziek van de band is verfrissend. Lekkere rock met een degelijk zang van Syb. Vanaf het eerste nummer Pollution of integrity pakt de plaat je. Zeker nummers als Run pakken je meteen door hun lekkere ritme en goed in het gehoor liggende sound.
Nat slipje
De teksten zijn echter niet echt spannend, en duidelijk steeds van dezelfde hand. Het is allemaal wat braaf en het aantal ‘lovesongs met een rocksausje’ op het album is mij eigenlijk net iets te veel. Natuurlijk snap ik dat als je eerst als zanger van de Kast half vrouwelijk Nederland een nat slipje bezorgde, je een knieval moet doen om deze mensen met je nieuwe muziek
~
Professioneel
Spanner is duidelijk een volwaardige rockband. De plaat is erg professioneel van geluid en behoort zeker tot de top 25 van rockplaten die dit jaar zijn uitgebracht in Nederland. De band is een belofte voor de toekomst, maar een beetje spannender mag het wel. Ik zou beginnen met het aantal langzame nummers te beperken en lekker te gaan stampen als in Run.
Link:
Officiële website: www.spanner.nl
Spanner
Album: Wonderful WorldAantal tracks: 12
Misschien ook iets voor u
De viool herontdekt – waar de meester faalt en de leerling triomfeert
Een tijdje geleden had ik het hier over de Romantic Piano Concerto-serie van het Britse label Hyperion. Gezien de hoge kwaliteit van die reeks waren de verwachtingen nogal hooggespannen toen Hyperion een een soortgelijke onderneming begon met vioolconcerten. En hoewel het initiatief nog steeds sympathiek is, is deze CD toch wel aanleiding tot enig gefrons.
Jeno Hubay: Vioolconcerten 3 & 4, Variaties op een Hongaars Thema. • Hagai Shaham, viool • BBC Scottisch Symphony Orchestra o.l.v. Martyn Brabbins • Hyperion CDA67367 • ca. € 20
Sergei Taneyev: Suite de Concert voor viool en orkest, delen uit de Oresteia (ouverture en entre-acte) • Pekka Kuusisto, viool • Helsinki Filharmonisch Orkest o.l.v. Vladimir Ashkenazy • Ondine ODE 959-2 • ca. € 20
Nou is het vioolconcert ten opzichte van het pianoconcert wel een beetje problematisch als het op het ontginnen van onbekend materiaal aankomt. Het eerste probleem is kwantiteit. Waar het soms lijkt alsof elke negentiende-eeuwse Duitser, Rus of Fransman een pianoconcert heeft gecomponeerd, is het repertoire voor viool beduidend minder uitgebreid en de spoeling dus ook een stuk dunner. Daar is een aantal redenen voor.
Ten eerste had elk burgermansgezien na 1850 wel ongeveer een piano in huis en was het ook een vast onderdeel van het huiselijk ritueel dat daar regelmatig op werd gespeeld. De viool is een veel moeilijker bespeelbaar instrument; ook werd er nogal eens op neergekeken als een zigeunerjammerplank. Een bijkomend probleem is dat het instrument zelf een stuk beperkter is dan de piano, maar dat het juist daarom wel een stuk lastiger is er een goed stuk voor te componeren. Nogal wat componisten zijn dan ook op hun plaat gegaan in een misplaatste poging een vioolconcert te bakken – en zelfs grootheden als Beethoven en Brahms wisten niet hun gebruikelijke niveau te halen – niet voor niks klinkt Beethovens vioolconcert een stuk beter in de versie voor piano.
Leraar
~
Keurig
Ik kan het daar, in alle eerlijkheid, niet echt mee eens zijn. Het boekje bij de CD noemt als reden voor Hubay’s vergetelheid zijn ruzies met Bartok en Kodaly. Die probeerden in de eerste jaren van de twintigste eeuw de Hongaarse muziek een nieuwe impuls te geven door onderzoek te doen naar volksmuziek. Dat leverde op zich niet zo bar veel op (althans niet veel dat in hun eigen muziek terug te vinden is), maar je kunt niet echt om de realiteit heen dat Kodály en vooral Bartók onmetelijk veel innovatievere en meer oorspronkelijke componisten waren dan Hubay, die zich nooit helemaal van de wat al te keurige negentiende-eeuwse normen wist los te scheuren.
Conventie
~
Hoe bewonderenswaardig deze serie ook is en hoe voortreffelijk de uitvoering ook mag zijn (en dat is-ie), als de muziek zelf niet interessant genoeg is om gehoord te worden is het een nogal futiele onderneming. Hubay mag dan de ideologie tegen hebben gehad, met de muziek zelf zat het dus ook niet mee. Het lijkt ook nogal een vrijblijvend argument – tenslotte was Brahms ook een aartsconservatief die iedereen afbrandde die wat meer experimentele dingen deed, maar dat heeft hem ook in communistische landen weinig kwaad gedaan; juist omdat de kwaliteit van zijn werk onomstreden is. Hyperion was goed begonnen met de onnoemlijk veel betere vioolconcerten van Saint-Saëns en zal ongetwijfeld sterk verder gaan, maar deze schijf zie ik geen deuk in de muziekmarkt maken.
Sergei Taneyev
~
Bach verbeterd
Taneyev was een groot bewonderaar van Barok-componisten en nam daarom dikwijls vormen die door mensen als Bach werden gebruikt als uitgangspunt. Maar in plaats van een imitatie schreef hij een combinatie van (toen) moderne compositie- en viooltechnieken en paste ze op blauwdrukken uit de Barok toe. Het resultaat is een hoogst origineel en buitengewoon charmant stuk. Een prelude die duidelijk aan Bachs viool-solo sonates doet herinneren wordt gevolgd door twee min of meer reguliere delen, waarna Taneyev zich te buiten gaat aan een deel met zeven variaties op een thema. Afgesloten wordt met een Tarantella, een virtuoze viooldans waarin de solist nog eens in staat wordt gesteld om te tonen waartoe-ie in staat is. En dat is veel: Ondine heeft zeker niet de minste krachten ingehuurd. Dirigent Vladimir Ashkenazy is al jaren een ‘ster’, violist Pekka Kuusisto is zo te horen druk bezig het te worden, en met het Helsinki Filharmonisch Orkest is niks mis.
Mobieltjes
~
Misschien ook iets voor u