~

Kathy (Jennifer Connelly) is door haar man in de steek gelaten. Ze is net bezig om te bekomen van een alcoholverslaving als ze wegens het niet betalen van 500 dollar belasting uit haar huis wordt gezet. Haar huis wordt door de gemeente verkocht aan Iranese ex-kolonel Behrani in ballingschap, die het huis ziet als een kans om zijn familie iets van de vroegere status terug te geven. Kathy neemt echter een advocaat in de arm omdat ze kan aantonen dat het huis haar onrechtmatig is afgenomen. Ze heeft gelijk, maar omdat Behrani het huis volstrekt legaal heeft gekocht, raakt de zaak in een impasse. Beide partijen weigeren uit emotionele redenen ook maar een beetje toe te geven. De ruzie loopt uit de hand en een dramatische ontknoping lijkt onafwendbaar.

Geraakt

~

Zwakheden

De meerwaarde van Ben Kingsley zit ‘m in zijn rol als Behrani. In veel Amerikaanse producties komen cultuurverschillen tussen mensen uit het Midden-Oosten en Amerikanen aan bod, maar meestal op een platte en stereotiepe wijze. Kingsley zet (mede geholpen door het prachtige script) niet de standaard ondoorgrondelijke, koppige en dictatoriale Iranese huisvader neer, maar een mens van vlees en bloed. Juist in deze tijden, waarin Amerikanen bang lijken voor alles dat met het Midden-Oosten van doen heeft, is het een verademing om te zien dat het dus ook anders kan. Behrani is een liefhebbende vader die hard werkt om zijn gezin een toekomst te bieden, maar ook met zwakheden, want niemand is perfect.

Zorgvuldig opgebouwd

De eerder genoemde stereotiepen zoals koppigheid en de dictatoriale huisvader zijn zeker aanwezig, maar worden door Kingsley zodanig verbeeld dat de kijker het kan begrijpen. En daar zit ‘m voor een groot deel de kracht van deze film. Zowel Kathy als Behrani hebben niet alleen een legale, maar ook morele claim op het huis, en het is voor de kijker bijna ondoenlijk om te zeggen waar het gelijk ligt, of wat de beste oplossing is. De film komt wat traag op gang, maar naarmate het plot zorgvuldig opgebouwd wordt, raak je steeds meer in de ban van het intrigerende morele dilemma, en de naderende culminatie.

Vergezocht

Zoals gezegd is het al weer een tijdje dat een film me zo wist te raken. Het einde van de film is emotioneel, hard en genadeloos. Elke keer als een goede afloop lijkt te gloren aan de horizon komt het script met een wending op de proppen die op het oog wat vergezocht lijkt, maar door het zorgvuldig opgebouwde verhaal, en de uitgewerkte karakters totaal onderbouwd word. Van de films die momenteel in de bioscoop draaien biedt House of Sand and Fog moeiteloos de meeste kwaliteit, ook voor een breed bioscooppubliek.

~

Nu is dit laatste misschien meer een reden om aan mijn intelligentie of oplettendheid te twijfelen dan aan de kwaliteit van de film. Maar het geeft wel aan dat de regisseurs het credo ‘less is more’ buitengewoon strak hebben nageleefd. Nergens in de film wordt meer informatie over de hoofdpersonen gegeven dan strikt noodzakelijk is om het verhaal te kunnen volgen. Een verhaal dat overigens niet veel om het lijf heeft.

Vriendschap

In Due amici draait het om de Sicilianen Pino en Nunzio. Samen bewonen ze een appartement in de grauwe buitenwijk van een noord-Italiaanse stad. Ze zijn zo verschillend als maar kan. De één (Pino) is een cynische, afstandelijke huurmoordenaar terwijl de ander (Nunzio) een buitengewoon naïeve arbeider is met chronische hoestbuien. Nunzio krijgt steeds meer last van zijn hoestbuien, maar weet met zijn kinderlijke naïviteit Pino wel te ontdooien. Hieruit ontstaat een hechte vriendschap waarbij Pino eindelijk de stap durft te zetten om te breken met zijn niet al te vriendelijke werkgever.

Prostituee

Onschuld overwint alles. Dat lijkt het thema te zijn van Due amici. Jammer alleen dat de regisseurs het credo waar ze in de rest van de film zo hardnekkig aan hangen, op het einde ineens zo laten varen. Een paar flinke hoestbuien en vooral erg veel domme vragen van Nunzio zetten Pino aan tot daden waar het Leger des Heils van zou staan te kijken. Hij kookt Nunzio’s lievelingseten en hij brengt hem naar het ziekenhuis wanneer de hoest blijft aanhouden. Wanneer hij merkt dat Nunzio nog veel te leren heeft op het gebied van vrouwen, betaalt hij zelfs een prostituee om hem in te wijden in de liefde.

Zoetsappig

Al die goede daden geven de film iets zoetsappigs. De regisseurs hadden dit eenvoudig kunnen voorkomen door hun credo ‘less is more’ ook hier toe te passen. Een vriendelijk gesprek in plaats van de gebruikelijke korte en nietszeggende antwoorden op Nunzio’s vragen was misschien wel genoeg geweest om de kijker duidelijk te maken dat Pino zo slecht nog niet is.

Plaatjes aanvragen

Toch is Due amici geen slechte film. Wanneer je door het magere verhaal en de moralistische thematiek heenkijkt, zitten er namelijk genoeg momenten in de film die wel de moeite waard zijn. De obsessie van Nunzio om er achter te komen of mensen in een couchette hun sokken aanhouden of uitdoen bijvoorbeeld. Of de café-eigenaar die iedere dag plaatjes aanvraagt bij de lokale radiozender voor Maria, de liefde van zijn leven. Hij heeft haar nooit eerder ontmoet, maar is ervan overtuigd dat de liefde wederzijds is. Ooit vroegen ze namelijk gelijktijdig hetzelfde nummer aan.

Het kille noorden

Al met al bevat Due amici genoeg grappige, tragische en zelfs ontroerende momenten om de moeite van het bekijken waard te zijn. Verwacht alleen geen film van het niveau van La meglio gioventù, die andere Italiaanse film die momenteel in de bioscopen draait. Wat je wel kunt verwachten is een lieve film over vriendschap en Sicilianen die maar niet kunnen wennen aan het kille noorden.