Het verdriet te lijf
Het zijn niet de minste thema’s die De Toneelmakerij aansnijdt in Thaibox Verdriet. Verwaarloosde kinderen, onmachtige vaders en broer/zus-liefde. Het zijn thema’s die zo uit een Shakepeare of Grieks drama lijken te komen, ware het niet dat hier de boksring het strijdtoneel is waar deze thema’s op uitgevochten worden.
In boksschool The Silent Dragon bereidt Boris zich samen met sportschoolhouder Hank en diens zus Elja voor op het gevecht om de National Gym Award. Deze wordt over vijf dagen uitgereikt. Tom Smulders komt met manager Woody naar de sportschool om Boris te verslaan. Maar dat is niet de enige reden van zijn komst: Boris blijkt zijn jongere broer, die hij jarenlang heeft gemist vanwege hun dominante vader.
Boksen als metafoor
Het publiek zit net als bij een echt boksgala rondom, wacht af, beleeft de dagen voor de wedstrijd. De acteurs lopen de boksring in en uit, die wordt als een zorgvuldig ritueel steeds verder opgebouwd; het licht is fel en de toeschouwers zien steeds elkaars reacties op de gebeurtenissen in de ring. Er is geen ontkomen aan: deze bokswedstrijd spiegelt en confronteert.‘Als je niet gefocust bent, val je om.’
‘Als je niet weet waarom je het doet, hoef je er niet eens aan te beginnen.’
‘Als je niet in jezelf gelooft, doet een ander dat ook niet.’
‘Klappen alleen zijn niet genoeg als het hart moet worden geraakt.’
Zoals deze citaten laten zien, dient het boksen in Thaibox Verdriet als metafoor voor het leven. Het werkt en is een sterk gekozen invalshoek voor jongerentheater.
Een nieuwe theatertaal
Liesbeth Coltof heeft van Thaibox Verdriet een energieke voorstelling gemaakt. De scènes wisselen elkaar in hoog tempo af en muziek, dans en tekst zijn prachtig gecomponeerd. De wereld van de poëzie lijkt op het eerste gezicht te bijten met de wereld van het boksen, maar dat gegeven trok schrijver Ad de Bont juist zo aan. In een interview vertelt hij: ‘Het leek me geweldig als dezelfde mensen die boksen een ogenblik later dichters zijn. Vandaar het idee dat ze allemaal uitbarsten in poëzie.’In sommige scènes werkt die mix fantastisch, zoals wanneer Elja de liefde bedrijft met Toms manager, Woody. Het zoeken naar elkaar in een agressieve liefdesdans is het ontwerp van een nieuwe theatertaal, die nauw aansluit bij jongeren. In de dans komt de verbale onmacht van de twee gemankeerde jongeren samen in een ijzersterk duet. En wanneer Tom zich in de finale poëtisch uitdrukt jegens zijn broer Boris (‘Ik heb je gevoeld, geproefd en gevonden’), krijgen de woorden een diepere betekenis door de dubbelzinnigheid die ze met het boksen verbindt.
Rake klappen
De energie die in het ritme van de voorstelling zit, zit ook in het spel. Het boksen is niet in een strakke choreografie vastgelegd: de acteurs volgden een zesweekse training in thaiboksen en kungfu. We zien dus een gevecht waarin rake klappen vallen, waardoor het publiek op de eerste rij nat wordt van het zweet en waarbij de spanning tussen de acteurs voelbaar is. Het spel is oprecht, niet ingeleefd: ook de dialogen worden als klappen uitgedeeld. Dit verhaal wordt niet op halve kracht verteld, maar met gevaar voor eigen leven bevochten.Thaibox Verdriet was in 2010 een groot succes en is daarom nu in reprise gegaan. De humor, het opstuwende ritme en de voor hen herkenbare wereld spreken veel jongeren aan. Hopelijk beklijven bij hen op de lange termijn niet alleen de fysieke confrontaties, maar ook de mooi verwoorde emoties.
Thaibox Verdriet wordt nog gespeeld tot 5 april 2012.