Boeken / Non-fictie

Hoe lossen we de klimaatcrisis op?

recensie: Marjan Minnesma en Jan Terlouw – Bezorgde brieven

Er wordt nu alles op alles gezet om de coronacrisis te bestrijden, maar een andere grote crisis lijkt daarbij op de achtergrond te komen. Dat de planeet onherroepelijk wordt beschadigd door klimaatverandering is allang bekend, maar dit lijkt maar niet door te dringen tot de politiek. In Bezorgde brieven bespreken Jan Terlouw en Marjan Minnesma de stand van zaken. De tijd dringt, er moet nú actie worden ondernomen. Een interessant gesprek tussen twee ‘kli-maten’.

“Lieve Kli”, schrijft Jan Terlouw aan Marjan Minnesma. “Mijn partner duidde ons onlangs aan als twee onverschrokken kli-maten.” “Wat een mooie omschrijving”, reageert Minnesma. “Ik ben zeer vereerd.”

Jan Terlouw, natuurkundige, oud-politicus en kinderboekenschrijver en Marjan Minnesma, directeur van Urgenda, hebben elkaar gevonden in hun bezorgdheid over de klimaatproblematiek. In een persoonlijke briefwisseling vertellen ze waar hun drijfveer vandaan komt en delen ze hun kennis en inzichten.

Oplossingen

Minnesma heeft vijf jaar geleden met Urgenda de Nederlandse overheid voor de rechter gedaagd, omdat de regering zich niet houdt aan het klimaatakkoord. In de week dat het boek verscheen, was zij hier opnieuw mee in het nieuws. Als de regering niet snel laat weten hoe zij de klimaatdoelen gaan bereiken, stapt Urgenda opnieuw naar de rechter.

Terlouw heeft veel kennis over alternatieve, duurzame energiebronnen en over de werking van de politiek. Samen denken ze na over een mogelijke oplossing om uit het doemscenario te komen waar we ons nu in bevinden.

In vergelijking met de corona-aanpak stelt Minnesma voor om een Klimaat Management Team op te richten, met wekelijkse persconferenties om de urgentie hoog te houden. Terlouw betwijfelt of dit zal werken. Bij de corona-aanpak is het wel duidelijk geworden dat vriendelijk vragen en dringend adviseren niet voldoende is. “Gaan mensen minder vliegen zolang goedkope vluchten nog worden aangeboden?”

Een nieuwe koers

Ze plaatsen de problematiek ook in een grotere context. De overheid die zich steeds verder van de bevolking afkeert – denk aan de toeslagenaffaire – en die zich wel lijkt te bekommeren om de grote bedrijven, maar niet om de gewone man die van een bijstandsuitkering moet leven. Het marktdenken heeft de verzorgingsstaat afgebrokkeld, daar zijn ze het allebei wel over eens.

Het is tijd dat de overheid een nieuwe koers gaat aannemen, bepleiten ze. Minnesma: “Het zou al een enorme vooruitgang zijn als de nieuwe regering straks bij elke beslissing kijkt of die past binnen de eis en wens om onder de 1,5 graad opwarming wereldwijd te blijven.” Dan zouden er geen snelwegen worden gebouwd ten koste van natuurgebieden, dan zou er niet onnodig veel geld naar vliegvelden gaan. Het is kortom tijd voor een minister van Duurzaamheid, die zich ervoor inzet om betere beslissingen te nemen.

Het antwoord ligt in de politiek

“Vrijwel altijd als ik ergens spreek over de klimaatverandering en de teloorgang van de biodiversiteit, wordt me de vraag gesteld: wat kan ik doen?”, vertelt Terlouw. Zijn antwoord: word lid van een politieke partij, “want dan neemt je invloed geweldig toe.” Mensen kunnen wel minder vlees eten, minder vliegen, voor duurzame energie kiezen, maar zolang de politiek het probleem niet serieus neemt verandert er weinig. Het is te hopen dat een paar politici deze brieven lezen. De oplossingen liggen klaar, zo wordt duidelijk in dit verslag, het is alleen nog wachten tot Den Haag durft te handelen.