Leonardo, Michelangelo, Donatello en Raphael zijn vier schildpadden die door hun eigen sensei (leermeester) Splinter worden getraind. Deze wijze oude man leert de onbesuisde schildpadden omgaan met geweld. Op die manier probeert het vijftal te strijden tegen het kwaad in de wereld. Moralistisch gezien is dat natuurlijk een perfect uitgangspunt voor een serie voor kinderen, maar is deze serie wel zo didactisch verantwoord?

Underground

De serie werd het eerst getekend in 1984 door Kevin Eastman en Peter Laird, toen nog voor het bedrag van $1200. Al grappend kwam het tweetal tot de creatie van een schilpad die kan vechten, en de Turtles waren geboren. Na veel zwoegen werd de comic een underground hit in de Verenigde Staten, iets later brak de strip ook groot door. Inmiddels zijn er naast het onvermijdelijke speelgoed ook computerspelletjes van de Turtles uitgekomen. Hier in Nederland is de serie te zien op Fox Kids, maar lijkt de schildpaddengekte nog niet echt om zich heen te gaan slaan.

Manga

De comic-serie van de Turtles is erg eenvoudig opgezet, zelfs voor een kinderserie, zeker als je bedenkt dat de serie door de filmkeuring niet voor alle leeftijden geschikt bevonden is. De verschillende schildpadden hebben natuurlijk hun eigen karakter maar deze worden niet echt uitgewerkt. Ik vond het zelfs moeilijk om de mannetjes uit elkaar te houden, ondanks dat ze alle vier een andere doek om de ogen hebben. Tevens zijn de animaties niet echt goed uitgewerkt. De serie is het typische voorbeeld van de tekenstijl die je vaak in manga-animaties terugziet: grof en met weinig detail. Opvallend is dat, waarschijnlijk om de kinderogen te sparen, het daadwerkelijke geweld is weggelaten. Zo zie je een Turtle de trap geven en zie je het slachtoffer vallen.

Fysieke inspanning

Ik vind het ook wel jammer dat de serie zo overdreven gewelddadig is. Er wordt wel geprobeerd om kinderen uit te leggen dat zinloos geweld een slechte zaak is, maar er worden toch wel degelijk vaak rake klappen uitgedeeld. Ik ben daar zelf een beetje allergisch voor, omdat ik denk dat dit niet dingen zijn die kinderen willen zien. Je kan een veel mooier en spannender verhaal vertellen als er niet constant gehakt en geslagen wordt. Door al deze fysieke inspanningen blijft het verhaal bovendien erg eenvoudig hetgeen de spanning niet ten goede komt.

Niet duur

De beeldkwaliteit van de serie is niet aanzienlijk beter dan de kwaliteit die je op televisie te zien zal krijgen. Daar komt nog bij dat de extra’s niet echt boeiend zijn en dat de lengte van de serie zelf slechts iets meer dan uur is. Voor een DVD zie ik dan wel erg veel niet gebruikte kansen, ondanks dat de schijfjes voor weinig geld in de winkel liggen.

Pauzeren

De Teenage Mutant Ninja Turtles hebben een missie. Deze missie is om de wereld beter te maken door op gepaste wijze geweld toe te passen. De schildpadden doen hun best, maar meer dan veel actie en geweld blijft er bij mij niet hangen. Ik vind het vaak niet spannend en denk dat veel kinderen dit met mij eens zullen zijn. De toegevoegde waarde van de DVD beperkt zich tot de mogelijkheid dat je de serie kunt pauzeren als je er genoeg van hebt. Het is jammer dat het op zich originele concept van de vechtende schildpadden op een te eenvoudige verhaallijn blijft hangen. Ondanks dat de DVD voor een mooi prijsje in de winkel ligt, vind ik hem een stuk minder boeiend dan de films uit de jaren negentig.

Rita (Barbara Osika) wordt thuis permanent door haar ouders gekleineerd. De blik van vader straalt niets dan minachting en behoudendheid uit. Zoals in alle kleinburgerlijke leefgemeenschappen staat moeder fier achter haar man. Op school is Rita evenmin geliefd. Haar zwijgzaamheid wordt slechts doorbroken door lichamelijke klaagzangen. Te pas en te onpas verlaat ze haar lessen en zwerft rond. Op zoek naar betere tijden. Hoewel het voor de buitenwereld lijkt dat Rita zich overal van distantieert zendt ze onnoemelijk veel signalen uit. Ze wil er graag bijhoren, maar het lijkt haar door niemand gegund.

Extravert

Ondanks alle ellende gaat Rita door haar geluk te beproeven. Ze legt het aan met het veel te jonge schoolknaapje Fexi. Wanneer ze samen dansen op Why Does My Heart Feel So Bad van Moby geeft Rita haar emoties extravert bloot. Ze geniet oprecht van de empathische werking van de muziek. Samen lachen ze, heel even lijkt Rita echt te leven. Maar geluk duurt niet lang. Vader walgt van het idee en Fexi moet van het toneel verdwijnen. Rita zoekt haar heil dan maar bij een oudere man. De wegen in de liefde leiden Rita ook niet naar verlossing. Ze raakt steeds meer in zichzelf gekeerd en er lijkt maar een oplossing te zijn voor haar problemen. Wraak nemen op haar verleden.

Afkeurende blikken

Lovely Rita is de eerste lange speelfilm van Jessica Hausner (Wenen, 1972). Op een onconventionele manier is Hausner er in geslaagd de frustraties en problemen van Rita beeld te geven. Ze kiest er niet voor een standaardgeschiedenis van een adolescent te filmen. De nadruk ligt op kleine, zich herhalende incidenten; Rita die vernederd wordt bij de wc-pot omdat ze weer vergeten de deksel erop te doen, Rita die bij de schoolproductie van Priestley’s An Inspector Calls niets goed lijkt te doen behalve figureren als dienstmeisje en de permanent afkeurende blikken in de ogen van haar ouders, leraren en medeleerlingen. Voor iedereen lijkt Rita een last te zijn.

Abstracties van eenzaamheid

Hausner heeft gekozen voor deze abstracties van eenzaamheid en het daar bijhorende isolement. Ze laat zelfs de camera afstand nemen van Rita. Ze maakte gebruik van niet-professionele acteurs en schoot de film met een digitale camera. Op deze manier krijgt de film een versterkt realiteitsgehalte. Het korrelige beeld met onbekende acteurs richt de kijker dwingender op Rita’s problemen.

Beklemmend

De debuterende Barbara Osika heeft de hoofdpersoon op een indringende manier weten neer te zetten. De gelatenheid en de pijn in haar ogen werken extra beklemmend in combinatie met het fragmentarische karakter van de film.

Collage van afstandelijkheid

Lovely Rita is een collage van afstandelijkheid geworden. Door de adolescentieproblematiek op eigenzinnige manier in een behoudende omgeving te plaatsen, heeft Hausner met haar stijl een prachtige en kille geschiedenis gemaakt van de immer ronddolende eenzaamheid.

Weirde combo

De IJstijd is aangebroken en de dieren trekken gezamenlijk weg uit hun kouder geworden leefomgeving. Een onwaarschijnlijke drie-eenheid: een sabeltandtijger, een wollige eenzame mammoet en een bijdehante luiaard, gaan echter eerst samen op zoek naar de vader van een weeskindje. De totaal verschillende diersoorten kunnen steeds beter met elkaar overweg. Maar de sabeltandtijger heeft een gewetensconflict: hij heeft naast deze humanitaire missie eigenlijk ook nog de opdracht de mensenbaby in de klauwen te spelen van de op wraak beluste leider van een bende sabeltandtijgers. Spannend!

Microniveau

Als intermezzo’s zie je waar een eekhoornachtig diertje genaamd Scrat zoal mee bezig is nu de IJstijd is aangebroken: het koortsachtig verzamelen van nootjes. Zijn daden spelen zich af op het microniveau maar hebben kolossale gevolgen voor de hele planeet…

Melig

De humor overheerst in de film. De melige luiaard Sylvia houdt de sfeer levendig en vormt een mooi contrast met de meer serieuze mammoet Manfred en de sabeltandtijger Diego. Slapstickhumor wordt afgewisseld met meligheid: klassiekers als de opklappende hark en de terugzwiepende tak worden gelardeerd met onder meer halfpipe-snowboarding (en andere wintersporten) en meloen-verzamelende dodo’s.

Mammoet-sentiment

Het sentiment wordt niet vergeten. Een van de mooiste scènes in de film vindt plaats in een nauwe doorgang. Er zijn door mensen allerlei grotschilderingen aangebracht op de wanden, onder andere een tekening van van een mammoet-gezinnetje. De rotsschilderingen beginnen plotseling te bewegen: de mannetjes en vrouwtjesmammoet omslurven elkaar innig en hun kindje is vrolijk aan het spelen. Manfred de mammoet krijgt tranen in de ogen. Opeens zien we onze voorouders met speren achter de mannetjes mammoet aanrennen…

Glossy animatie

De tekenaars van de Blue Sky Studios, een computer-animatiestudio dat onderdeel is van Twentieth Century Fox, zorgen voor hoogstaand grafisch genot. IJs- en waterpartijen schitteren en glanzen en lijken bijna levensecht. Ook de rollende ogen van de karakters glimmen mooi en dragen bij tot de geloofwaardigheid van de emoties die de dieren uiten.

Regisseur Chris Wedge won in 1998 al een Oscar voor zijn korte film Bunny en heeft met Ice Age zijn eerste echte feature animatiefilm goed werk afgeleverd: verzamel familie en vrienden want Ice Age is coming!