~
Reel23 is geen gewoon dvd label. Terwijl de meeste labels zich volledig laten dicteren door winstmaximalisatie, brengt Reel23 zo goed als onverkoopbare dvd’s uit. Reel23 is een label met een visie. Het wil het schemergebied tussen feit en fictie verkennen en een podium vormen voor afwijkende en verontrustende opvattingen. Reel23 richt zich daarbij niet op de narratieve film, maar op de meer alternatieve film waarin een eigenzinnige visie wordt uitgedragen; hoe bizar, duister of verontrustend die visie ook mag zijn. De vier dvd’s die nu verschijnen, bevatten beelden, opvattingen en ideeën die niet iedereen zullen aanspreken, maar die wel eigengereid en interessant zijn.
Samenwerking met regisseurs
Reel23 heeft ondertussen zijn sporen reeds verdiend. Het label wist het bijvoorbeeld voor elkaar te krijgen dat J.G Ballard een intrigerend audiocommentaar insprak bij Weiss’ verfilming van zijn roman The Atrocity Exhibition. Een zeldzame gebeurtenis, aangezien Ballard dit twee keer eerder (bij de adaptaties van Cronenberg en Spielberg) weigerde. Daarnaast onderscheidt Reel23 zich van een gewoon label doordat de regisseurs nauw betrokken werden bij de totstandkoming van de dvd’s. Zo schreef elk van hen een ‘director’s statement‘ waarin uitgelegd wordt waarom en hoe de film tot stand is gekomen. Verder zijn er in samenwerking met de regisseurs een aantal interessante extra’s aan de dvd’s toegevoegd. Cyrus Frisch maakte bijvoorbeeld een epiloog bij zijn film Vergeef me. Het geheel vormt een unieke verzameling goedverzorgde dvd’s die in de collectie van de rechtgeaarde filmfanaat niet mogen ontbreken.
1. The Atrocity Exhibition
(Jonathan Weiss, 2000)
~
van de Amerikaanse regisseur Jonathan Weiss is zo’n film die je alleen op obscure festivals en in bedompte videotheken tegenkomt. Met deze nieuwe dvd-release zal daar eindelijk verandering in komen. De film is gebaseerd op J.G Ballards
The Atrocity Exhibition. Deze ongebruikelijke roman uit 1969 bestaat uit een grote hoeveelheid korte fragmenten die titels dragen als:
Why I Want to Fuck Ronald Reagan. In zijn opmerkelijke debuutfilm weet Weiss de sfeer van het boek om te zetten in een ander medium zonder daarbij wezenlijke concessies te hoeven doen. J.G. Ballard was onder de indruk van Weiss’ prestatie en schreef hem in een fax: “
I almost felt that I was reading the book as I watched the film.” Deze fax is in een onleesbaar miniatuurformaat opgenomen in het boekje bij de dvd, gelukkig kan hij echter ook op de website van
Reel23 geraadpleegd worden.
Weiss’ The Atrocity Exhibition verteld in feite geen verhaal maar is (zoals de titel al zegt) een ’tentoonstelling van gruwelijkheden.’ Centraal in deze tentoonstelling staat Dr. T. (Victor Slezak) die, als we de voice-over aan het begin van deze film mogen geloven, zowel het onderwerp als de maker van deze film is. Dr. T. is bezig met verschillende verontrustende scenario’s waarin de alomtegenwoordige thematiek van de jaren zestig centraal staat: de dreiging van WOIII, de moord op JFK, de dood van Marilyn Monroe en de oorlog in Vietnam. Zoals we van een Ballard-adaptatie kunnen verwachten speelt perversie een belangrijke rol in deze scenario’s. Dr. T. verzamelt foto’s van de handen van Lee Harvy Oswald, sjouwt rond met twee onthoofde Christusbeelden en neemt een meisje van achteren terwijl ze een portret van Ronald Reagan voor haar gezicht houdt. Met een intrigerend beeldenbombardement weet Weiss een sfeer van angst en waanzin op te roepen. Hij maakt daarbij intensief gebruik van bestaand filmmateriaal, zoals atoomontploffingen, shots van Marilyn Monroe en de moord op JFK. Aan de dvd is van zowel Weiss als Ballard een audiocommentaar toegevoegd.
2. Vergeef me (Forgive Me)
(Cyrus Frisch, 2001)
~
Cyrus Frisch is een provocateur die zelfs wijlen Theo van Gogh doet verbleken. Hij tart voortdurend de verfijnde smaak en werd meer dan eens opgepakt (waarbij hij echter telkens vrijwel direct weer werd vrijgelaten). In een tijdperk waar provocatie nauwelijks nog mogelijk lijkt is het lot van de provocateur dat hij schouderophalend wordt genegeerd. Zo verging het Frisch ook. Toch is zijn film
Vergeef me terecht opgenomen in de Reel23 reeks. In deze film zet Frisch op niet altijd even subtiele wijze vraagtekens bij de macht van filmmakers en televisie-epigonen. Frisch stelt zichzelf voor als Faust en wil zo de suggestie oproepen dat filmmakers hun ziel aan de duivel hebben verkocht. Hij benadrukt dit nog eens ten overvloede door beelden uit Murnau’s
Faust in zijn film te monteren. De kwestie die Frisch aan de orde stelt is relevant, maar de manier waarop hij dit probeert te doen is gevaarlijk en wellicht onverstandig.
De opzet van Frisch is om verder te gaan dan verdraaglijk en wenselijk is, om zo een vergrootglas te leggen op bestaande real life shows als die van Jerry Springer. Hij selecteerde daarvoor een vijftal persoonlijkheden die veelal zowel fysiek als psychisch kwetsbaar en labiel zijn. Hij manipuleert en vernedert hen in een film (Zonder titel, de voorloper van Vergeef me die ook in de uiteindelijke film verwerkt is) en een theaterproductie (Jesus/Lover) en confronteert hen vervolgens met de reacties erop. Hij vraagt dan bijvoorbeeld: “Wat vind je er nu van dat je als een gestoorde gek wordt afgeschilderd in de recensies?” Tegelijkertijd heeft hij ook de pers gemanipuleerd, zij werden met hun uitlatingen ongewild en onbewust onderdeel van Frisch’ complot. In de epiloog die speciaal aan deze dvd is toegevoegd, geeft een van deelnemers haar onomwonden mening over de film: “Het is goedkoop.” De vraag die dan ook blijft hangen na het zien van deze film is: waarin verschilt Vergeef me nu wezenlijk van andere real life producties? Is een film die in de titel reeds vergiffenis vraagt voor de schade die ermee wordt aangericht authentiek en waarachtig te noemen? Vergeef me laat je met een ongemakkelijk gevoel achter; je weet niet of je die Frisch nu naar de hel moet wensen of hem toch moet complimenteren.
3. No Maps for these Territories
(Mark Neale, 2000)
~
Liefhebbers van het werk van de Amerikaanse cyberpunkschrijver William Gibson kunnen hun hart ophalen aan
No Maps for these Territories dat, zoals de Britse regisseur Mark Neale in een van de extra’s uitlegt, niet als een documentaire maar als de enige film over William Gibson beschouwd moet worden. Gibson is een van de meest vernieuwende en tevens invloedrijkste sciencefictionschrijvers, die in zijn grensverleggende roman
Neuromancer het concept cyberspace introduceerde. Hij gaf slechts zeer zelden openhartige interviews en weigerde stelselmatig aan documentaires mee te werken. Na herhaalde pogingen van regisseur Neale liet Gibson zich uiteindelijk toch verleiden om mee te werken aan
No Maps for These Territories, een combinatie tussen een
road movie en een interview. Neale reed enkele weken met Gibson in een limousine rond waarin een aantal camera’s waren opgesteld. Een vrouwelijke, computerachtige stem stelt Gibson vragen die hij voor zijn doen uiterst openhartig beantwoordt. Zo gaat hij in op zijn behoefte om zichzelf te distantiëren van Neuromancer en geeft hij enkele beschouwingen over de toekomst ten beste. De film is doorspekt met andere interviews, zoals die met Bruce Sterling, en U2’s Bono en collega schrijver Jack Womack lezen voor uit Gibsons werk. Aan de dvd zijn enkele uitvoerige extra’s toegevoegd waarin onder andere het hoe en waarom van deze film wordt uitgelegd.
4. Aika & aine (Time & Matter)
(Mika Taanila, 1998-2005)
~
is een compilatie van korte films en documentaires van de Finse duizendpoot Mika Taanila, die zich naast film ook met elektronische muziek, instrumentenbouw, robotica en computertechnologie bezighoudt. Op de dvd staan vijf filmpjes van zijn hand die allemaal iets te maken hebben met de combinatie tussen de voortschrijdende techniek en een toekomstig utopia. Taanila laat in zijn filmpjes zowel de dromen als de mislukkingen van de pioniers van de toekomst zien. In
Futuro – A New Stance for Tomorrow wordt het verhaal verteld van de opkomst en ondergang van Futuro, een eivormig futuristisch plastic huis dat in 1968 ontworpen werd door de Finse architect Matti Suuronen. Taanila maakte over dit project een eigenzinnige documentaire waarin interviews en archiefbeelden elkaar afwisselen. Hij doet dit op zo’n manier dat je voortdurend twijfelt of het nu een echte of een fictieve documentaire is. Iets soortgelijks gebeurt in
Robocup 99, een documentaire over het wereldkampioenschap voetbal voor robots. Taanila’s interesse in elektronische muziek is terug te vinden in maar liefst drie filmpjes, waarvan
Optical sound wellicht de meest interessante is. In dit filmpje van niet meer dan tien minuten wordt de
Symphony #2 for Dot Matrix Printers van [The User] van beelden voorzien. Het is bovendien van een interessant audiocommentaar voorzien. De andere twee filmpjes zijn:
A Physical Ring en
The Future’s Not What It Used To Be en ook aan deze laatste is een audiocommentaaar toegevoegd.
De vijfde Reel23 dvd verschijnt in november en zal een gerestaureerde versie bevatten van twee vroege films van David Cronenberg, te weten Stereo uit 1969 en Crimes of the Future uit 1970.
Kinderverhalen en grote ogen
.
All in the family
~
De Heers stijl is heel basic. Je zou soms bijna zeggen dat ze niet zo goed kan tekenen, maar die simpele stijl is wél effectief. Met slechts weinig lijnen weet ze een situatie, een gemoedstoestand of een activiteit veel kracht mee te geven. De tekeningen zijn weliswaar in het zwart-wit, maar toch is het boekje heel vrolijk. Je zit steeds met een glimlach te lezen en na dit deeltje ben je blij dat je op het internet nog even verder kan kijken.
Japan in Nederland
~
~
Kinderleed Komix #4. Lief & Leed… • Tekeningen en scenario: Margreet de Heer • Uitgever: Senoeni Comics Productions • Prijs: € 5.00 • 48 pagina’s in zwart-wit • ISBN
Ai-Chan TV • Tekeningen en scenario: Aimee de Jongh • Uitgever: Senoeni Comics Productions • Prijs: € 5.00 • 44 pagina’s in zwart-wit • ISBN
Naar Tokyo! • Tekeningen en scenario: Aimee de Jongh • Uitgever: Senoeni Comics Productions • Prijs: € 5.00 • 12 pagina’s in kleur • ISBN
Link: website Senoeni Comics Productions
Misschien ook iets voor u
Met het dakje open…
Het Amsterdamse label Excelsior grossierde eind jaren negentig in leuke gitaarbandjes met melodische liedjes. Tegenwoordig is de catalogus uitgebreid met wat andersoortige bands, zoals het hardere ZZZ en singer-songwriter Sergeant Petter, maar de nieuwste release is toch weer oude koek. The Heights uit Noordwijk maken popliedjes waar je met het dak van je cabriolet open van kan genieten.
~
Bettie Serveert
Qua stijl lijken de songs op deze eerste plaat eigenlijk niet zo veel op The Beach Boys. De plaat lijkt misschien nog wel het meest op het werk van Bettie Serveert. Dat komt deels door de stem van Naomi, hoewel deze hoger is dan die van Carol van Dijk. De liedjes zijn ook heel uitgekleed, net zoals bij Bettie Serveert vaak het geval is. Toch is de stelling dat The Heights alleen op deze band lijkt niet helemaal eerlijk. De band heeft een bepaalde luchtigheid en ook een lieflijkheid die niet bij Betty Serveert past.
Zwoel of overstuurd?
~
Jammer van de herfst
Heel soms zijn The Heights wat monotoon, wat deels komt doordat je steeds hetzelfde gitaargeluid hoort. De drums zijn bijzonder creatief. Live kun je ook zien dat Marc veel plezier heeft in het drummen. Het totaalplaatje van dit debuut van The Heights is heel positief. Een klein nadeeltje zit er wel aan Beachyhead en dat is dat hij minder dan 30 minuten duurt en de ritjes in de cabrio zo wel heel kort gaan duren. Maar ja, dat zat er toch al niet meer in nu de herfst valt.
The Heights
Album: Beachy HeadMisschien ook iets voor u
Der Ring des Nibelungen van De Nederlandse Opera is absolute wereldtop
De Nederlandse Opera is een van de speerpunten van het nationale cultuurbeleid. Deze herneming van Wagners Der Ring des Nibelungen bewijst hoe terecht dit is. Deze productie kan zich niet alleen met de internationale wereldtop meten, maar laat deze zelfs ver achter zich. Het stormachtige applaus dat dirigent Hartmut Haenchen en regisseur Pierre Audi in ontvangst mochten nemen terwijl de laatste klanken van het ‘Erlösungs-Motiv’ wegstierven, is dan ook volkomen verdiend.
Miljoenen noten, meer dan veertien uur muziek en een vuistdik libretto (door Louis Couperus betiteld als “povere dilettanten-arbeid”) heeft het publiek verspreid over vier avonden ondergaan. En dat terwijl de listige voorgod Loge al aan het einde van de proloog, of liever, de Vorabend, “Ihrem Ende eilen sie zu”, zingt wanneer Wotan en zijn gevolg het Walhalla betreden. Het duurt echter nog een uur of twaalf voordat hij gelijk krijgt en het Walhalla vlam vat en de Rijn buiten haar oevers treedt. Van ‘haasten’ is dus amper sprake, maar vanaf het moment dat Wotan de door de Nibelung Alberich gesmede ring, het symbool van absolute macht, om zijn vinger schuift, is het einde der goden onafwendbaar.
~
Revolutionaire decors
De al te menselijke karakters staan in scherp contrast met de immense decors, ontworpen door de Amerikaans/Russische ontwerper/architect Georg Tsypin. Het podium van het Muziektheater behoort tot de grootste ter wereld, de breedte is maximaal 32 meter, de maximale diepte is 48,5 meter, maar Tsypin trekt het decor tot ver in de zaal door. Hij heft zelfs de scheiding tussen zaal en podium op; het publiek kan de zangers bijna aanraken en in de speciale adventure seats maakt een deel van het publiek letterlijk deel uit van het decor. Helemaal revolutionair is de positie van het orkest, die radicaal breekt met de Wagner-traditie.
Het speciaal voor de Ring gebouwde Festspielhaus in Bayreuth is immers beroemd vanwege zijn volledig aan het zicht onttrokken orkest en dirigent. Niets mocht van Wagner afleiden van de handeling op het toneel. In het Amsterdamse Muziektheater bleek een dergelijk onzichtbaar orkest niet haalbaar. En dus werd gekozen voor een radicaal andere oplossing: de orkestbak is afgeschaft en tijdens de verschillende opera’s heeft het orkest een prominente, steeds wisselende, plaats in het toneelbeeld.
Transparante partituur
De bijzonder orkestopstelling heeft buitengewone voordelen voor de klankrijkdom van het orkest en bovenal voor de zangers, die in plaats van achter het orkest voor het orkest een aanzienlijk deel van hun partijen kunnen zingen. Haenchen kan zo pianissimi laten zingen die in een ander operahuis onmogelijk zouden zijn omdat de zangers niet over het orkest zouden komen. De meeste Wagner-zangers zijn getraind om hun stem over een grote afstand en over een groot orkest de zaal in te projecteren, wat in de slechtste gevallen leidt tot afstandelijk geschreeuw. Niets van dit alles in Amsterdam: sterker, niet eerder is zo’n intieme Ring opgevoerd.
Haenchen maakt bovendien gebruik van een ‘opgeschoonde’ partituur, waarin niet alleen alle door Wagner aangebrachte correcties na de wereldpremière in 1873 verwerkt zijn, maar bovendien de vele fouten die in een eeuw opvoeringspraktijk in de partituur geslopen waren zijn verwijderd. Het resulteert in een buitengewoon transparante Ring, wars van bombast of langdradigheid. In de lange monologen klinkt het Nederlands Philharmonisch Orkest bijna Italiaans, om in de lyrische passages over te schakelen naar een vol laat-Romantisch idioom, terwijl de orkestrale climaxen in de handen van Haenchen ook daadwerkelijk dat zijn: orgastische explosies van geluid die het publiek naar adem doen happen.
Louter topsolisten
~
Slechts driemaal wordt de complete Ring uitgevoerd. Gelukkig wordt in de wandelgangen gefluisterd dat de monumentale decors toch niet gesloopt zullen worden zoals lange tijd aangekondigd was, maar dat deze Ring in 2013 weer te zien zal zijn. Zonder enige twijfel ook dan het hoogtepunt van het operaseizoen.
Onvergetelijke beelden
Mocht De Nederlandse Opera niet slagen in een toekomstige herneming, dan resten de binnenkort te verschijnen dvd’s en onvergetelijke beelden. Het begin van Das Rheingold, wanneer het theater in totale duisternis is gehuld en uit het niets de eerste noten weerklinken, visueel slechts begeleid door het lampje op het dirigeerstokje van Haenchen. Of de vlammen die uit het houten (!) decor springen tijdens de Walküren-rit (zie het 8WEEKLY-filmpje op de VPRO-site), het vogeltje in Siegfried, het strak gechoreografeerde koor in Götterdämmerung, de slotscène waarin Wotans speer opeens door het decor schiet. Het zijn slechts enkele beelden die door het hoofd spoken.
“Onvoorstelbaar in wat voor toestand zelfs iemand met het grootste incasseringsvermogen kan raken als hij de vier avonden die Der Ring des Nibelungen in beslag neemt, moet uitzitten,” schreef Claude Debussy. “Het is erger dan een obsessie: je wordt zelf een wandelend tetralogisch ‘Leitmotiv’.” Debussy heeft gelijk: na vier dagen is de toeschouwer volkomen van de wereld. Maar Wagner heeft ook gelijk. Zeker in de handen Haenchen, Audi en Tsypin is de Ring het ultieme ‘Gesamtkunstwerk’, waarin alle kunstvormen versmelten en dat superieur is aan… ja, aan wat eigenlijk niet?
De Nederlandse Opera & Nederlands Philharmonisch Orkest o.l.v. Hartmut Haenchen
Album: Richard Wagner: Der Ring des NibelungenGezien op maandag 19 september 2005 in Muziektheater, Amsterdam
Misschien ook iets voor u
Relapse Records
Wie wel eens één van de Contaminated-sampler-cd’s van Relapse heeft beluisterd, zal moeten beamen dat Relapse staat voor een wijds spectrum aan extreme en experimentele metal. Met namen lopend van Amorphis tot Zeke en heden ten dage bekendere bands zoals The Dillinger Escape Plan en Nile, mag Relapse trots zijn op wat het in huis heeft. Hieronder een overzicht van 3 recente releases van het label. En voor een ieder die zich niet direct aan een duur album wil wagen; de Recollection (DVD) series zijn naast heel representatief ook nog eens ongelooflijk betaalbaar. Een uitgelezen mogelijkheid dus om eens te zien wat het label te bieden heeft.
Burst – Origo
~
Rumpelstilskin Grinder – Buried in the front yard
~
Tegelijkertijd weet de band de muziek ook leuk te brengen door niet alleen terug te vallen op de Amerikaanse sound, maar ook de putten uit de Zweedse variant (vaak meer gespitst op melodie) van de thrash. Het geheel levert een schijfje op dat misschien geen goud uit stro zal spinnen, maar deze jongens weten absoluut de aandacht vast te houden en ik denk ook dat deze muziek een hoop hoofden in beweging zal brengen.
Bongzilla – Amerijuanican
~
Relapse Records
Album: Een blik in de platenkast van een Metal-labelMisschien ook iets voor u
Uiteindelijk willen we gewoon goede muziek maken!
/ 0 Reactiesdoor: Mink Lammertink0 SterrenNederlandse rap, waar Osdorp Posse in 1989 mee begon, is inmiddels uitgegroeid tot een echte stroming. De laatste jaren zijn veel meer formaties naar buiten gekomen en is hiphop groot geworden in ons landje. Twee artiesten die ook al aardig aan de weg timmeren zijn Pete Philly & Perquisite. Anders dan de trend, rappen ze niet in onze moerstaal maar in het Engels, de taal waarin het allemaal begon. Ze zijn al een tijdje bezig met muziek maken, maar het afgelopen jaar is het allemaal in een stroomversnelling gekomen. Het debuutalbum Mindstate ligt in de winkel, af en toe komen ze voorbij op je tv en de ze zijn onderweg op een tour. Niemand minder dan de Amerikaanse rapper Talib Kweli vond dat ze “lichtjaren voorliepen op de rest”. Reden genoeg om een paar vragen te stellen aan mc Pete Philly.
Je hebt het album Mindstates opgenomen samen met beatcreator Perquisite. Hoe hebben jullie elkaar ontmoet en wanneer zijn jullie begonnen met muziek produceren?
~
Hadden jullie bij het maken van het album dezelfde ideeën of waren er zekere muzikale meningsverschillen die opgelost moesten worden?
Nee, niet echt, we hebben wel de neiging om over onze keuzes te discussiëren. Dat is niet erg en eigenlijk ook wel logisch. Uiteindelijk willen we toch gewoon goede muziek maken!
Op het album staan, zoals de naam al zegt, verschillende gemoedstoestanden. Welke van de besproken gemoedstoestanden herken je het meest bij jezelf en waar kun je jezelf het beste in verplaatsen?
Het zijn eigenlijk wel allemaal onderdelen van mezelf, het is eigenlijk een document van een periode waarin ik zat. Ik kon eigenlijk wel alle onderwerpen waarover de songs gaan bij mezelf plaatsen. Nu kloppen ze niet allemaal meer. De situatie is zo veranderd. Als ik nu zou moeten kiezen tussen een van de mindstates, zou ik voor motivated gaan. Ik heb nu van mijn hobby mijn werk gemaakt. Ik ben gemotiveerd, heb het druk, interviews, repeteren, concerten en ga zo maar door. Maar dat vind ik niet erg, hoor! Het is gewoon veranderd, mijn hobby is mijn werk geworden dus ik ga er gestructureerd mee om. Ik vind het leuk, het zou me tegenvallen als ik nu achter de toonbank in een winkel sta!
Wil je nog een bepaalde boodschap overbrengen in je werk?
Nee, eigenlijk niet. Het album is meer een beschrijving van westerse jongeren. Iedereen is wel eens pissig of lui. Het is een beschrijving van een generatie. Het is niet echt een message, want ik geloof niet dat een muzikant een boodschap moet uitbrengen. Zelfs het nummer Respect niet, het is meer een beschrijving van de maatschappij. Ik en mijn broeders hebben respect voor elkaar. Maar ik onderwijs niet, ik zeg dingen en mensen moeten gewoon maar kijken wat ze ermee doen. Ik vind dat de positie van een kunstenaar er één moet zijn die het tijdsbeeld goed weergeeft.
Waar haal jij de inspiraties vandaan, zowel op tekstueel als muzikaal vlak?
Wat betreft Mindstate komen de teksten uit mezelf. Mijn leven. Perquisite haalt inspiraties uit verschillende muziek. Hij speelt cello, dus klassieke muziek. Maar ook de Beatles, vooral de psychedelische periode. Plus de Amsterdamse eclectische DJ scene.
Op je album staan een paar gastoptredens. Was dat echt iets wat je wilde toen je de plaat ging maken of kwam dat er bij in het creatieve proces?
Nee, het waren maar drie vocalisten, het is vrij natuurlijk gegaan en ik heb er niet echt over nagedacht. Ik wil op het volgende album veel meer gastoptredens voor elkaar krijgen. Ik wilde dat per se niet op dit album. Een debuutalbum met veel gastoptredens vind ik een teken van zwakte. We wilden laten zien dat we het zelf konden, met je eigen vocalen een album neerzetten. Al vond ik het wel geweldig dat Talib meedeed op het album!
Wat is hiphop voor jou? En wat vind je ervan dat de hele hiphopwereld tegenwoordig een macho cultuurtje is?
Ik denk dat hiphop altijd een macho element heeft gehad. Hiphop is de meest diverse, uiteenlopende stroming van dit moment, maar de commercie belicht maar één kant. Als je de media moet geloven heb je alleen gangsta rap. Ik heb daar geen moeite mee, alleen is het niet waar. Het is zoveel meer. Hiphop is de enige muziekstroming waar je alle andere stromingen in kan verwerken. Kijk, mensen zijn sowieso bang voor Afro-Amerikanen en de media weet daar handig op in te spelen. 50 Cent is eigenlijk gewoon de bevestiging van het beeld van Afro-Amerikanen!
Maar wat is hiphop dan voor jou in enkele woorden?
De meest creatieve straatmuziek ooit! En het is super dat het zo goed gaat met de Nederlandse hiphop. In Nederland is het eigenlijk nog nooit zo interessant geweest als nu. Ik ben echt blij dat ik dit mag meemaken, de jongens uit het Oosten doen het allemaal goed, Typhoon, Duvelduvel, Opgezwolle, Jawat. Ook Relax is aardig groot. Ik vind het geweldig!
Wat zijn je verdere ambities op muzikaal en persoonlijk vlak?
Nou, veel spelen, een nieuw album maken met Perquisite en proberen groter te worden!
Misschien ook iets voor u
Nieuwe dvd’s
.
The Aviator (2 disc edition)
Martin Scorsese, 2004 • Dutch Filmworks
~
The Soul Keeper (Prendimi l’anima)
Roberto Faenza, 2002 • De Filmfreak
~
Code 46
Michael Winterbottom, 2003 • De Filmfreak
~
Travellers and Magicians
Kyhentse Norbu, 2003 • Total Film
~
The Aviator // The Soul Keeper // Code 46 // Travellers and Magicians
Jaar: 2024Misschien ook iets voor u
Beklemmend gezinsleven
Met haar nieuwe roman Koudvuur is Manon Uphoff er in geslaagd een rilling van genot en huivering te veroorzaken bij elke omgeslagen pagina. De sfeer van het verhaal is beklemmend, de ontwikkeling van de personages verontrustend. Daarbij gaat er een bepaalde instinctieve kracht uit van alle ellende die er wordt meegemaakt. Uphoffs nieuwe roman verschilt niet wezenlijk van haar eerdere werk, maar is evengoed een verhaal dat beklijft.
Een gezin met dertien kinderen waarvan een aantal uit een eerder huwelijk. Een zoon is overleden, een ander is verstandelijk gehandicapt, en er is een meisje dat handig is met woorden. Het zijn de autobiografische gegevens van Manon Uphoff die ook bij haar romandebuut Gemis, dat in 1997 verscheen, het verhaal bepaalden. Maar was de dertienjarige Mara in Gemis haar seksualiteit en de buitenwereld aan het ontdekken, in Koudvuur beschouwt de jongere Ninon vooral het functioneren van de eigen familie. Als jong kind is ze deel van het geheel, maar met het verstrijken van tijd, en het lezen van verhalen, wordt ze een buitenstaander in haar eigen vreemde geschiedenis.
Filmische distantie
Deze concentratie op de wereld binnen de muren van het ouderlijk huis is vrij letterlijk. Het is net alsof je een scenario leest. Je ziet voor je hoe de kamer van Ninon en haar broertje Sasja er uit ziet, de trap, de gang met de stoel voor de geestelijk gehandicapte Ferdinand. Langzaam zoeft de denkbeeldige camera door het huis, met al zijn geluiden, bedompte geuren en grauwe kleuren. Deze beschouwende stijl doet afstandelijk aan, wat nog eens versterkt wordt door het feit dat het verhaal in de derde persoon geschreven is. Alsof Uphoff haar jeugdherinneringen bewust op enige afstand heeft gehouden. Dat het verhaal evengoed beklijft is te danken aan het heldere taalgebruik en de rake beschrijvingen. Ieder personage wordt met een enkele beweging, een karakteristiek detail, neergezet.
Dreiging
Ninon is de elfde uit het gezin Borgkin. De jaren vijftig zijn, wat benauwdheid en zuinigheid betreft, goed voelbaar. Haar broer Sasja en zusje Lime zijn de jongsten. Moeder, kettingrokend en altijd mopperend, onttrekt zich geheel aan haar kroost. Het is een verbitterd, ontevreden mens. Op een verjaardag van moeder lijkt het zowaar gezellig te worden. Vader schenkt een glaasje in voor zijn vrouw die steeds grappiger en giecheliger wordt, een zeldzame vertoning. Na nog een glaasje stelt vader voor om naar boven te gaan en er ‘nog eentje bij te maken’. De altijd voelbare onderhuidse dreiging breekt dan door als een donderslag: de ontspannen moeder verandert in één klap in een waanzinnige.
Bemiddelen tussen binnen en buiten
~
Melodrama
Ninon ontsnapt aan de verstikkende situatie door te lezen. De sprookjes van Andersen, Dokter Zhivago en Oorlog en vrede, Diderot en Baudelaire. Ook schrijft ze verhalen, net zo vervreemdend en luguber als de verhalen van Uphoff zelf, met de nodige afgehakte ledematen. Ze begint zich van haar familie te distantiëren en merkt langzaam op hoe melodramatisch ze met zijn allen zijn. Halfzus Toddie, waar Sasja en Ninon eerst zo graag langs kwamen, begint een vervelend dom mens te worden. De leefomgeving van Ninon breidt zich uit, en op een avond – ze is dertien jaar – gaat ze naar het hotel aan de overkant. In de bar ontmoet ze een Chinees die in het hotel verblijft. Met hem brengt ze de nacht door.
De strijd tegen futiliteit
De begeerte en het verlangen om toch een gezin te vormen, om de ellende te ontstijgen, worden mooi omhuld met melodrama. Zo werpt moeder zich, nadat ze haar man jarenlang heeft afgesnauwd, toch nog met een gil op zijn kist. “Henri, laat me niet alleen!” Je zou je kunnen afvragen wat de zin van hun leven is, het ziet er niet rooskleurig voor ze uit, en ook het einde van het verhaal is weinig hoopgevend. Maar ze leven wel, ze geven niet op. Manon Uphoff zei daar over in Vrij Nederland (24 september 2005):
Of Koudvuur een roman is valt te betwijfelen, het is eerder een opeenvolging van verhalen. De wording van de schrijfster Ninon is een van de sterke elementen in het boek, het had meer pagina’s verdiend. Maar de verstikkende, dreigende sfeer laat dit soort uitstapjes misschien niet toe. Koudvuur is wat thematiek betreft niet verrassend, maar de stijl en sfeer die wordt neergezet maken dat zondermeer goed.
Prijs: 17,50 (paperback)
Bladzijden: 175
ISBN: 9023417356
Misschien ook iets voor u
Opeens waren ze er, begin jaren negentig: de Stereo MCs, met het onweerstaanbare hitje Connected. Het nummer bleef ook een reclamebureau niet onopgemerkt, waardoor we Connected een tijdlang als lijflied van een mobiele aanbieder mochten horen. De overige nummers van de debuutplaat waren ook lekker, maar vielen toch in het niet bij titeltrack. Een one-hit wonder dus, zo veronderstelde ik. Zeker nadat opvolger Deep Down & Dirty tot 2001 op zich liet wachten – en vervolgens geen hitnoteringen opleverde. Na enig remixwerk voor anderen is Paradise nu het vierde serieuze album, en de muziek is nog altijd zo aanstekelijk als in het begin van de jaren negentig, maar de Britse band dreigt de status van die tijd niet meer te halen.
~
Brixton
De twee ontdekten in de loop der tijd ook dat de sterrenstatus ze niet beviel; in Amerika werden ze bijvoorbeeld in limousines vervoerd, iets dat de “gewone jongens” uit Brixton niet beviel. Vandaar dat als voorkant van Paradise het schilderij Electric Avenue van Ed Gray is gekozen. Gray beeld hierop een zaterdagmiddag in Brixton uit, en juist dat verbeeldt voor de twee het paradijs.
Maar wat betekent het gegeven dat de twee helemaal zen zijn voor hun muziek? Op het eerste gehoor weinig, aangezien het allemaal klinkt zoals Connected deed. Maar dat is dan misschien te simpel gedacht; wellicht geeft dat juist aan dat ze weer op de goede weg zijn, dat het plezier echt terug is. Meteen al bij openingsnummer Warhead blijkt dat het goed zit: de passie spat er in dit anti-oorlogslied van af. Hier blijkt ook dat de Stereo MCs nog altijd een pakkende cross-over tussen hiphop en soul maken: de beats zijn van de hiphop geleend, en de MCs ook, maar de zang en melodie komen toch vooral uit de soulhoek. Ook de blaasinstrumenten (die overigens vaak uit het keyboard lijken te komen) wijzen terug naar het soul-tijdperk. Dat alles maakt dat de Stereo MCs tussen deze twee genres in hangen, en een wisselend ontspannen en opwindend geluid hebben.
Jaren negentig
Dansbaar zijn de meeste nummers van de Stereo MCs in ieder geval. Daar zorgen de pompende beats wel voor, die bij zowel nieuwe als oude soul vaak veel vlakker zijn. Echt modern doet het geluid echter nergens aan. Niet dat de band meedoet aan de jaren tachtig-hype: ook hier is het weer het jaren negentig-geluid van Connected dat lekker gedateerd aandoet. Dat is echter ook de reden dat ik denk dat de grote successen nu weer uitblijven: het is voor Hallam en Birch wat dat betreft wachten op de periode van jaren negentig-retro. Nu zullen ze dat niet erg vinden; zolang zij financieel rond kunnen komen, blijven ze wel muziek maken. En wie weet… als ze het erg mooie soulnummertje The Fear nu eens op single uitbrengen… je weet maar nooit wat er dan gebeurt.
Stereo MCs spelen op donderdag 10 november in het Utrechtse Tivoli.
Stereo MC´s
Album: ParadiseMisschien ook iets voor u
Af en toe iets meer peper graag!
.
Het klinkt integer, melancholisch, desolaat, maar vooral mooi. Audiotransparent heeft de triestheid van een herfstachtige dag.” Oor sprak zelfs van het beste Nederlandse debuut van 2003. Het leverde Audiotransparent onder meer een plaats op in het voorprogramma van Under Byen en Tindersticks. Die laatste band vroeg ze hoogstpersoonlijk om ook in 013 het voorprogramma te verzorgen. Ze beschouwen het nog steeds als hun mijlpaal!
Doorgaans wordt hun sound omschreven als een mix van indie, americana en postrock. Muzikaal mag je dan denken aan bands als het zojuist genoemde Tindersticks, Low, Sparklehorse, Madrugada en Sigur Rós. Nog niet zo lang geleden verscheen van Audiotransparent het langverwachte tweede album Nevland. Naar aanleiding daarvan had 8WEEKLY onlangs een interview met toetsenist/ violist Andreas Willemse en gitarist Gijs van Veldhuizen. Uit dat gesprek bleek dat het opnameproces bepaald niet zonder slag of stoot was verlopen. Met als dieptepunt het vertrek van zanger Wouter Touw halverwege de opnames. Zoiets gaat je natuurlijk niet in de koude kleren zitten. Toch zijn ze er opmerkelijk nuchter onder. Wouter had bereikt wat hij wilde bereiken en gaf de voorkeur aan zijn studie. Dit was voor beide partijen de beste oplossing en daarmee was alles wel zo’n beetje gezegd.
Groeien
~
Gewogen
Het zijn vooral Draw Yoursef a Tree– slepend en ingetogen; het heldere warme gitaargeluid doet denken aan Calexico; er had iets minder galm over de stem gemogen- , nachtclubkraker The Friday of our lives– met een magnifieke jazzy gastbijdrage van trompettist Jan Dekker-, This city will outlive us en het droefgeestige September Waltz die indruk maken. De tweede helft van het album is kwalitatief beduidend minder (Coldshore en The run in zijn te vrijblijvend om indruk te maken en Last years resolutions is te kaal- een tweede stem zou hier wonderen doen!). Her en der had het ook best iets uitbundiger gemogen. Spanningsopbouw zonder climax- karakteristiek postrockelement- kunnen we zeker waarderen, maar bij Audiotransparent lijkt het zo langzamerhand een gimmick te worden. Pas in afsluiter Fin -Calexico intro- haalt men echt alles uit de kast. Helaas staan de gitaren dan weer net iets te zacht. Zo’n climax moet dus oorverdovend mannen! (zie het Schotse Mogwai en het Japanse Mono)
Eindoordeel: beslist geen verkeerd album, maar naar mijn mening had er meer ingezeten! We zijn benieuwd hoe ze het er live vanaf gaan brengen.
Audiotransparent
Album: NevlandLink: Platenmaatschappij
Misschien ook iets voor u
Een nieuw en eigenzinnig dvd-label
Sinds enkele weken is Nederland een nieuw en experimenteel dvd-label rijker: het door de Filmfreak opgerichte Reel23 . Het is een label met een eigen stijl, een fijne neus voor interessante, onconventionele films en een geheel eigen visie. Aangezien de Nederlandstalige markt te klein is voor de unzeitgemasse films die Reel23 uit wil brengen, koos het label voor een Europese aanpak. De eerste vier dvd’s die Reel23 uitbrengt getuigen in elk geval van een gedurfde, maar ook veelbelovende aanpak.
~
Samenwerking met regisseurs
Reel23 heeft ondertussen zijn sporen reeds verdiend. Het label wist het bijvoorbeeld voor elkaar te krijgen dat J.G Ballard een intrigerend audiocommentaar insprak bij Weiss’ verfilming van zijn roman The Atrocity Exhibition. Een zeldzame gebeurtenis, aangezien Ballard dit twee keer eerder (bij de adaptaties van Cronenberg en Spielberg) weigerde. Daarnaast onderscheidt Reel23 zich van een gewoon label doordat de regisseurs nauw betrokken werden bij de totstandkoming van de dvd’s. Zo schreef elk van hen een ‘director’s statement‘ waarin uitgelegd wordt waarom en hoe de film tot stand is gekomen. Verder zijn er in samenwerking met de regisseurs een aantal interessante extra’s aan de dvd’s toegevoegd. Cyrus Frisch maakte bijvoorbeeld een epiloog bij zijn film Vergeef me. Het geheel vormt een unieke verzameling goedverzorgde dvd’s die in de collectie van de rechtgeaarde filmfanaat niet mogen ontbreken.
1. The Atrocity Exhibition
(Jonathan Weiss, 2000)
~
Weiss’ The Atrocity Exhibition verteld in feite geen verhaal maar is (zoals de titel al zegt) een ’tentoonstelling van gruwelijkheden.’ Centraal in deze tentoonstelling staat Dr. T. (Victor Slezak) die, als we de voice-over aan het begin van deze film mogen geloven, zowel het onderwerp als de maker van deze film is. Dr. T. is bezig met verschillende verontrustende scenario’s waarin de alomtegenwoordige thematiek van de jaren zestig centraal staat: de dreiging van WOIII, de moord op JFK, de dood van Marilyn Monroe en de oorlog in Vietnam. Zoals we van een Ballard-adaptatie kunnen verwachten speelt perversie een belangrijke rol in deze scenario’s. Dr. T. verzamelt foto’s van de handen van Lee Harvy Oswald, sjouwt rond met twee onthoofde Christusbeelden en neemt een meisje van achteren terwijl ze een portret van Ronald Reagan voor haar gezicht houdt. Met een intrigerend beeldenbombardement weet Weiss een sfeer van angst en waanzin op te roepen. Hij maakt daarbij intensief gebruik van bestaand filmmateriaal, zoals atoomontploffingen, shots van Marilyn Monroe en de moord op JFK. Aan de dvd is van zowel Weiss als Ballard een audiocommentaar toegevoegd.
2. Vergeef me (Forgive Me)
(Cyrus Frisch, 2001)
~
De opzet van Frisch is om verder te gaan dan verdraaglijk en wenselijk is, om zo een vergrootglas te leggen op bestaande real life shows als die van Jerry Springer. Hij selecteerde daarvoor een vijftal persoonlijkheden die veelal zowel fysiek als psychisch kwetsbaar en labiel zijn. Hij manipuleert en vernedert hen in een film (Zonder titel, de voorloper van Vergeef me die ook in de uiteindelijke film verwerkt is) en een theaterproductie (Jesus/Lover) en confronteert hen vervolgens met de reacties erop. Hij vraagt dan bijvoorbeeld: “Wat vind je er nu van dat je als een gestoorde gek wordt afgeschilderd in de recensies?” Tegelijkertijd heeft hij ook de pers gemanipuleerd, zij werden met hun uitlatingen ongewild en onbewust onderdeel van Frisch’ complot. In de epiloog die speciaal aan deze dvd is toegevoegd, geeft een van deelnemers haar onomwonden mening over de film: “Het is goedkoop.” De vraag die dan ook blijft hangen na het zien van deze film is: waarin verschilt Vergeef me nu wezenlijk van andere real life producties? Is een film die in de titel reeds vergiffenis vraagt voor de schade die ermee wordt aangericht authentiek en waarachtig te noemen? Vergeef me laat je met een ongemakkelijk gevoel achter; je weet niet of je die Frisch nu naar de hel moet wensen of hem toch moet complimenteren.
3. No Maps for these Territories
(Mark Neale, 2000)
~
4. Aika & aine (Time & Matter)
(Mika Taanila, 1998-2005)
~
De vijfde Reel23 dvd verschijnt in november en zal een gerestaureerde versie bevatten van twee vroege films van David Cronenberg, te weten Stereo uit 1969 en Crimes of the Future uit 1970.
REEL23: 1. The Atrocity Exhibition // 2. No Maps for these Territories // 3. Vergeef me // 4. Aike & Aine
Jaar: 2024Misschien ook iets voor u