Toch moeten al die choquerende uitingen met een flinke korrel zout genomen. De stage-act van Rammstein is pompeus en theatraal, compleet met enorme dildo’s en vuurspuwers. Maar wie af en toe eens naar experimenteel theater gaat ziet vergelijkbare zaken.

Industrieel

~

Normen en waarden

Om kort te gaan: zo aanstootgevend is Rammstein helemaal niet. Het is vooral het mainstream publiek – zeg maar het boe-roepende Ricky Lake- en Jerry Springer-publiek – dat meteen de discussie op gang wil brengen over normen en waarden met de moraal aan haar zijde. Dit schokeffect beoogt Rammstein op deze plaat ook weer, door teksten over het incident van twee mannen die elkaar vinden op het internet; de één hongert naar mensenvlees, de ander biedt zich aan als voer. Mein Teil (mijn lid) handelt hierover: eerst nuttigen ze samen het lid van het ‘slachtoffer’. Dàt is volgens Rammstein romantiek.

Meer van hetzelfde

Verder is Reise Reise eigenlijk méér van hetzelfde. Rammstein lijkt definitief tot de mainstream doorgedrongen te zijn en dat vinden ze ook niet erg. Het nieuwe album is het softste tot nu toe; getuige nummers als Dalai Lama en het enige echt verassende nummer Los. Laatstgenoemde is opgebouwd rond een simpel groovy gitaarloopje, heeft enige spanning in zich en doet wat denken aan Soundgarden. Al met al is Reise Reise best een geinige plaat – zoals het melige Amerika: “We’re all living in Amerika / Amerika is wonderbar (…) Coca-Cola, Wunderbra”. Verder is er weinig nieuws onder de zon. Maar het blijft wel prettig dat Rammstein een band is met zelfspot, want daar ontbreekt het in het genre nogal eens aan.

~

Schoonmakers

Werkelijk loven doet Cave echter niet. Hoewel hij gelovig is, moet hij niets hebben van de geïnstitutionaliseerde God. Die afkeer spreekt onder meer uit zijn verwoording van het kerkelijk geloven: “Praise Him till you’ve forgotten what you’re praising Him for. Then praise Him a little bit more.” In O Children, het laatste nummer van The Lyre of Orpheus, waarschuwt hij zelfs tegen de gevaren van kerkelijk en sektarisch geloven. De evangelisten komen als ‘schoonmakers’ die pretenderen je te willen helpen, maar je onderwijl hersenspoelen. Zijn afkeer van geïnstitutionaliseerd geloven spreekt ook uit het vervolg van Get Ready For Love. De ik-figuur heeft de Heiland overal gezocht, maar nergens gevonden. Tot het moment dat hij op de bank zat te niksen, opkeek, en Zijn gezicht in de ogen van een vrouw zag. Caves God schuilt ondermeer in persoonlijk geluk.

Afscheid van Blixa

Ondanks het gospelkoor en de religieuze teksten zijn deze twee platen allerminst zoetsappige tussendoortjes. Cave wisselt, zeker op Abattoir Blues, stevige rock moeiteloos af met ingetogener werk. Niet de zanger achter zijn piano zoals we die kennen van ondermeer The Boatman’s Call; Cave speelt duidelijk samen met zijn band. Het ingetogene schuilt nu in een terughoudende gitaar, waar die vroeger nog al eens ongegeneerd scheurde. Dat de Bad Seeds nauw bij dit album betrokken zijn, blijkt ook uit de Fable of the Brown Ape. Dit prachtige lied verhaalt over ‘farmer Emmerich’, waarmee Cave verwijst naar Blixa Bargeld. Bargeld verbrak vorig jaar maart de twintig jaar durende samenwerking met Cave omdat hij te weinig ruimte zag voor zijn eigen ideeën. Hij koos ervoor uit de Bad Seeds te stappen en zijn energie in ondermeer het aloude project Einstürzende Neubauten te steken. De Fable of the Brown Ape is met het refrein “So long – Goodbye – Farewell” een mooi afscheid voor Blixa. Een welgemeend vaarwel op een prachtige dubbellaar, waarmee Cave bewijst nog niet te hoeven denken aan stoppen. Hij blijft zoeken naar nieuwe wegen, en weet ze op dit album goed te bewandelen met de prachtige gospelachtige koren en het afwisselend wildere en ingetogener spel.

~

Diversiteit nekt

De drang naar inventiviteit maakt dat The Laughing Stock of Indie Rock zo divers is dat je niet weet wat Solex daadwerkelijk wil vertellen. Ze is er zelf ook nog niet uit. De opener, het fijne Yadda Yadda Yadda No. 1, trekt je in een bepaalde richting, terwijl die richting bij het volgende nummer alweer wordt verlaten. De ene keer is het samplepop wat de klok slaat, de andere keer is het Solex’ kijk op indie rock. De kroon wordt gespannen bij het laatste, tevens meest afwijkende nummer van de plaat, You’ve Got Me, waarin gitarist De Groot en Esselink tegen elkaar aan jammen.

Sterker vergelijkingsmateriaal

Naast de genoemde nummers krijgen ook My B-sides Rock Your World en Hot Diggitydog Run Run Run het stempel ‘goedgekeurd’. Maar ondanks deze hoogtepunten haalt de plaat nergens het niveau van toppers van weleer als One Louder Solex of Randy Costanza, waardoor The Laughing Stock of Indie Rock in zijn totaliteit meer blijft voortkabbelen en het niet echt kan boeien, zoals Solex vs. The Hitmeister en Pick Up dat wel konden. Jammer genoeg blijft de vierde van Solex qua inventiviteit en originaliteit achter bij de verwachtingen.