A Snake of June (Rokugatsu no hebi)
(Shinya Tsukamoto, 2002 • De Filmfreak)
~
De door lichamelijke destructie geobsedeerde regisseur Tsukamoto (
Tetsuo,
Tokyo Fist) heeft in zijn voorlaatste film een bizar drama gecreëerd rond seksueel gefrustreerde kankerpatiënten. Een telefoniste en haar vervreemde echtgenoot krijgen te kampen met een zieke man (gespeeld door Tsukamoto zelf) die bezeten raakt door de onderdrukte lusten van de vrouw, met alle gevolgen van dien. Machtsspelletjes, seksuele agressie en zinderende erotiek vormen een moeilijke, maar fascinerende spanningsboog in een blauw-monochrome realiteit waarin het continu regent.
A Snake of June vergt met zijn onwerkelijke sfeer en opzettelijk vervreemdende vorm net zo veel van de kijker als al Tsukamoto’s andere films, maar biedt opnieuw aan een select publiek een spannend en intrigerend kunstwerkje. (Paul Caspers)
Stille nacht
(Ineke Houtman, 2005 • Dutch Filmworks)
~
Al jaren zaait een serieverkrachter angst onder jonge vrouwen in Utrecht. Om de zoveel tijd vindt er weer een aantal verkrachtingen plaats.
Stille nacht is op dit afschuwelijke waargebeurde verhaal gebaseerd. Helaas blijft van dit in potentie boeiende verhaal te weinig over. Het valt ook niet mee om vijf belangrijke personages die elk een geheel eigen ontwikkeling doormaken, goed neer te zetten in tachtig minuten. Het was veel sterker geweest als er een karakter meer uitgelicht was, in plaats van de wat gezochte raamvertelling die
Stille nacht nu geworden is. Dit maakt het verhaal nodeloos ontoegankelijk. Desondanks is de climax van het verhaal boeiend en het laatste half uur is
Stille nacht daarom ook een echte spannende thriller. Daarnaast valt tijdens het kijken van de film op hoe mooi het verhaal in beeld is gebracht. Er zijn een groot aantal erg originele, soms bijna abstracte scènes te zien. De scène waarin Victoria Koblenko spaghetti kookt is een korte film op zich. Dit soort momenten maken dat de film in ieder geval visueel de hele tijd aantrekkelijk is. Op de dvd zijn een aantal leuke extra’s opgenomen, waarvan een korte reportage achter de schermen en een aantal interviews het interessantst zijn. (Joost van Hoek)
Shall We Dance?
(Masayuki Suo, 1996 • RCV)
~
De Japanse romantische komedie
Shall We Dance? was in Amerika een van de meest populaire buitenlandse films uit de geschiedenis. In Nederland sloeg hij niet echt aan, maar ter gelegenheid van de recente Jenifer Lopez-remake mogen we nu op dvd genieten van deze schitterende film, een zeer welkom alternatief voor de Hollywoodversie. In de originele
Shall We Dance? ontsnapt de accountant Sugiyama (topacteur Koji Yakusho uit
The Eel) uit de dagelijkse sleur van zijn werk- en gezinsleven door in het geheim danslessen te nemen. De romantische en dramatische verwikkeling en de hilarische momenten die daarop volgen, zijn in langzaam tempo bijna twee uur lang geloofwaardig en innemend. Yakusho’s bijzondere rol, de ingetogen menselijkheid en intieme, fysieke humor maken van
Shall We Dance? een meesterlijke en zeer toegankelijke film. Door RCV tegen bodemprijs maar helaas in een verkorte, beeldvullende versie uitgebracht. (Paul Caspers)
Heremakono
(Abderrahmane Sissako, 2002 • De Filmfreak)
~
Abdallah is een Mauretanische jongen die zijn heil gaat zoeken in Europa. Voordat hij vertrekt, reist hij naar zijn moeder om afscheid te nemen. Zij woont in een klein dorpje en Abdallah is geheel niet bekend met of geïnteresseerd in de locale cultuur, hij spreekt niet eens de taal. Gaandeweg ontdekt hij dat die locale cultuur toch veel vriendelijkheid en schoonheid te bieden heeft. Langzamerhand gaat hij steeds meer houden van de mensen en de omgeving. Deze film van Abderrahmane Sissako won veel prijzen in de internationale festivalwereld en dat is terecht. Heremakono is een film van poëtische schoonheid. Elk shot is prachtig qua mise-en-scène en het kleurgebruik is sprookjesachtig mooi. Het doet denken aan schilderijen van Gaugin. Het acteerwerk is heerlijk naturel en het verhaal doeltreffend simpel. Een prachtig stukje Afrikaanse wereldcinema. (Harrie de Vries)
Ma Mère
(Christophe Honoré, 2004 • De Filmfreak)
~
Een Franse puber bezoekt zijn moeder op de Canarische eilanden en ondergaat daar een bizarre seksuele opvoeding. Deze verfilming van een roman van schandaalschrijver Georges Bataille is een gewaagde dvd-release: het is een lange, ontoegankelijke film vol abstracte, filosofische dialogen en thema’s als incest, sadomasochisme en blasfemie. Er wordt zelfs naast een lijk gemasturbeerd, maar een sensatiefilm is
Ma Mère allerminst. Batailles sobere proza wordt door de jonge regisseur/auteur Honoré vertaald naar een serieus, sensatieloos en daarmee geloofwaardig, maar te abstract filmvacuum. De vorm is noodzakelijk ontoegankelijk, en Bataille’s thematiek is inmiddels niet meer provocerend of relevant, zodat het resultaat de aandacht niet vast te houden- ondanks een uitstekende rol van topactrice Isabelle Huppert als de verdorven moeder. (Paul Caspers)
When Night is Falling
(Patricia Rozema, 2004 • Homescreen)
~
De derde film van de Canadese regisseuse Patricia Rozema is een ode aan de liefde in het algemeen, en de liefde tussen twee vrouwen in het bijzonder. Door de visuele overdaad en de ritmische muziek ontstaat een broeierige sfeer, die de kijker bijna actief bij het liefdesspel betrekt. Camille is docente mythologie op een protestantse academie, ze is verloofd met de geslaagde theoloog Martin. Haar wereld komt op de kop te staan als ze op een dag kennismaakt met de flamboyante circusartieste Petra, die haar al snel het hof begint te maken. Camille ontdekt onbekende, lesbische verlangens in zichzelf en gaat op de avances van Petra in. Je zou verwachten dat de film zich vanaf dat moment vooral zou richten op de worsteling tussen Camille en het traditionele milieu waaruit ze stamt, dat gebeurt echter nauwelijks. De film concentreert zich daarentegen op de passionele relatie tussen Camille en Petra. Als Petra’s circus door financiële nood gedwongen wordt om te vertrekken, komen de geliefden echter voor een keuze te staan. Hoe moet het nu verder. Is er sprake van echte liefde? Is Camille bereid om alles in de steek te laten voor Petra? Ondanks de wat schematische en clichématige tegenstelling tussen het christelijke, theologische milieu en het vrijgevochten milieu van het circus, maakt de sensuele sfeer deze film toch tot een aangename ervaring. (Martijn Boven)
Dukes of Hazzard: Season 1
(1979 • Warner)
~
De televisieserie
Dukes of Hazzard uit 1979 laat zich eigenlijk het beste vergelijken met die andere serie uit de seventies:
Starsky and Hutch. Het verschil is echter wel dat bij
Dukes of Hazzard een mooie vrouw (Catherine Bach) van de partij is. Maar ook in deze serie staan een blonde man (John Schneider) en een donkere knappe man (Tom Wopat) centraal als duo dat misdaad te lijf gaat. De serie is echter heel erg cliché en gedateerd en ik vraag me werkelijk af waarom hij op dvd is gezet. Misschien dat het in de conservatieve delen van de Verenigde Staten een succes is, maar ik word er niet warm of koud van. Ook van deze serie is overigens een film in ontwikkeling. Johnny Knoxville (
Jackass) en Jessica Simpson zijn inmiddels aangetrokken voor de hoofdrollen. (Joost van Hoek)
Take My Eyes (Te doy mis ojos)
(Iciar Bollain, 2003 • A-Film)
~
De geliefden Pilar en Antonio speelden in de gelukkige beginjaren van hun liefde een vertederend liefdesspel waarin ze elkaar zeer persoonlijk cadeautjes gaven. Antonio: ‘Neem mijn voeten’, Pilar: ‘Neem mijn ogen.’ Dit liefdespel krijgt een hele andere lading als blijkt dat Antonio zijn vrouw werkelijk als bezit beschouwd en zijn jaloezie dwangmatige vormen aanneemt. Take my Eyes zoomt in op deze latere, moeilijke periode van hun liefde. Antonio houdt zijn vrouw kort en slaat haar, zonder dat vreemd te vinden. Pilar heeft echter haar buik vol van het huiselijke geweld en vlucht met haar zoontje het huis uit. Ze vindt onderdak bij haar zuster. Vanaf dat moment begint Antonio te beseffen dat er iets mis is, hij neemt therapie en maakt zijn vrouw opnieuw het hof. Voor even lijken vroegere tijden te herleven. Ondertussen heeft Pilar een baantje gekregen als gids in een museum. Pilar trekt uiteindelijk weer bij haar man in, maar het blijft de vraag of haar man wel in staat is haar genoeg vrijheid te geven. De kracht van deze film is gelegen in de diepgang van de personages. De problematiek van het huiselijk geweld wordt in al zijn complexe aspecten getoond en niet gereduceerd tot een simpel zwart/wit probleem, waarbij de man fout en de vrouw goed is. De Spaanse regisseur Iciar Bollain is er in geslaagd een overtuigend portret te tekenen van de hel waarin een huwelijk kan veranderen. (Martijn Boven)
Puin is niet zwart genoeg
.
~
En schokkend blijft het in het stuk. Teksten als “Ik ben bereid”, “want ik weet, ik ben het niet vergeten” klinken, maar die context is zo belabberd. Niet dat er geen bijzondere taal wordt gebezigd, maar het is zo veel allemaal, en het ligt er zo dik bovenop. Het is eerder een studentikoze, opgewonden voordracht dan een welbespraakt drama. Dat ligt misschien aan de jeugdigheid van de acteurs en aan hun Gooise ‘r’ die, in combinatie met de pathetische metaforiek, zwaar te verteren is. Broer en zus praten niet mét, maar tégen elkaar. Ze kijken alleen het publiek in de ogen, dat vervolgens niet weet waar het kijken moet, want echt interessant is het niet en echt grappig ook niet.
How bizar
~
Zusjelief
Tijdens het uitbeelden van de bizarre situaties en van de gluiperige oom Herrie zijn de acteurs op hun best. Beide zijn niet te beroerd handen en voeten te gebruiken. Het spel van Jorinde Kuiper biedt hoop in de misère. Als zusje steekt ze de draak met broer, stil en creatief, door grimlachjes en stripachtige gebaren. Haar mimiek is ontwapenend, maar als ze op een gegeven moment gaat zingen verandert ze in een zwoele, bluesy vamp. Mooi is één van de beginbeelden, wanneer het zusje wacht tot de broer is uitverteld, midden in een spotlight op de bank, haar arm naar haar hoofd in een scherpe hoek. Joost Claes als broer speelt nog te weinig, omdat hij vooral met de (ingewikkelde!) tekst bezig is.
Beste script
Puin is een vertaling van de Engelse toneeltekst Debris, door Dennis Kelly. De originele uitvoering won in Engeland een prijs voor het script. Af en toe vallen er ook wel treffende, beeldende zinnen, zoals: “maar ik denk vooral aan de rug van mijn hand” en “op de eerste mei barstte ik uit de schoot van mijn moeder”. Maar verder is het in de tekst te druk. In het Engels klinkt het vast beter, droger.
So…
Als de taal nu losser was geweest en minder hoogdravend, als de acteurs meer zouden hebben samengespeeld, en als vooral de broer met meer afstand zijn verloren ziel zou hebben kunnen neerzetten, dan was Puin indringender geweest. Als… dan. Nu niet.
Puin is nog tot en met 23 april 2005 in het vernieuwde Rozentheater in Amsterdam te zien.
Puin (Theater EA)
Artiest: Theater EAGezien op donderdag 07 april 2005 in het Rozentheater, Amsterdam
Link: Rozentheater
Misschien ook iets voor u
Niets dan goeds over de doden?
Boodschappen van ‘de andere kant’. Het levert mogelijk communicatie op tussen doden en levenden. EVP, Electronic Voice Phenomenon, is een proces waarbij overledenen met nabestaanden contact zoeken door het gebruik van elektrische apparaten. Via een radio of een televisietoestel worden boodschappen doorgegeven om deze vast te leggen op cassette of harde schijf. Architect Jonathan Rivers krijgt in White Noise met EVP te maken na de verdwijning van zijn vrouw Anna.
~
Rivers (Michael Keaton) is een succesvol architect, ziet zoon Mickey uit zijn eerste huwelijk regelmatig, is voor de tweede keer getrouwd en hoort van Anna dat er een baby op komst is. Geluk en succes lijken geen grenzen te hebben. En dan slaat het noodlot toe. Anna, een succesvol schrijfster, komt na een avondje stappen met een goede vriendin niet thuis. Bezorgd belt Rivers, maar hij komt niet verder dan voicemails. Hij valt in slaap en wordt midden in de nacht wakker van een ondefinieerbaar geluid afkomstig uit de radio, die op de keukentafel staat.
Storing
~
EVP
Regisseur Geoffrey Sax heeft het fascinerende verhaal van schrijver Niall Johnson als uitgangspunt voor een film gebruikt. Er wordt een aantal keren duidelijk gemaakt dat voor EVP veel geduld nodig is. Bij commerciële films is geduld moeilijk in beeld te brengen. Zo blijkt ook na 45 minuten White Noise. Na drie kwartier glijdt de film uit, vliegt uit de bocht, wordt het sentiment belangrijker dan de speurtocht naar communicatie, is er meer sprake van apparatuur dan van geduld, veranderen de zwart-wit beelden naar commercieel blauw. Contact met de doden gaat volgens schrijver Johnson traan voor traan, door steeds dezelfde opnames af te luistern. Regisseur Sax moet iets met de kijkers in de bioscoop en wil opschieten. Daar wordt het grijze geluid van White Noise tot commercieel lawaai.
Slachtoffers
In White Noise gebeuren alleen nog maar vreemde zaken die vooral op de lachspieren werken. Een fascinerende film met een nieuwsgierig makend thema wordt zo een bot en bruut commercieel vehikel. Genant, tenenkrommend en uiteindelijk vooral lachwekkend slecht.
White Noise
Regie: Geoffrey SaxJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Wraak is een luie vorm van verdriet
.
~
In een Afrikaans land is Edmund Zuwanie (Earl Cameron) aan de macht. Met dood en verderf regeert hij zijn land. De oppositie tegen zijn bewind rukt steeds verder op. Ooit was hij zelf oppositieleider en symbool van een generatie op zoek naar idealen. Vrijheid en gelijkheid voor iedereen. Eenmaal aan de macht veranderde Zuwanie in de loop der jaren in een dictator en uitvoerder van alles waar hij zelf ooit tegen streed. In zijn land bestaan dodenlijsten en zijn executies van burgers aan de orde van de dag. Om de situatie in zijn land te stabiliseren en om de hulp van de wereld in te roepen om de rebellen in zijn land te verdrijven, wil het staatshoofd de vergadering van de Verenigde Naties toespreken.
Aanslag
~
Bikkelhard
In een adembenemend hoog tempo stapelen de gebeurtenissen zich op en ontwikkelen zich meerdere verhaallijnen door elkaar. De levensgeschiedenis van Sylvia wordt uitgebreid verteld en er is alle ruimte voor haar tragiek, idealen en emoties. Ook agent Keller blijkt naast een bikkelharde veiligheidsagent die emoties niet kan toelaten in zijn werk, een mens van vlees en bloed.
Het diplomatieke wandelgangencircuit van de VN wordt geloofwaardig neergezet en de film toont het gedrag van een dictator in nood en hoe democratie misbruikt kan worden.
Flitsend
Regiseur Pollack slaagt er in te laten zien hoezeer het persoonlijke politiek kan zijn en hoe politiek beïnvloed wordt door persoonlijke omstandigheden. De film geeft een fascinerend beeld van hoe het streven naar politieke idealen kan leiden tot woede, frustraties en wraak. De kracht van The Interpreter schuilt verder in het waanzinnige hoge tempo van de film, waardoor de kijker geen kans krijgt te ontsnappen en de diepgang van de verschillende verhaallijnen. Het camerawerk is flitsend en spectaculair en er wordt op een subtiele manier gebruik gemaakt van flashbacks. Er zijn veel mooie beelden van New York en Kidman en Penn overtuigen beiden in hun rollen.
Uiteindelijk komen alle verhaallijnen samen en volgt er een duizelingwekkende en onvoorspelbare ontknoping, waarbij de spanning tot het einde wordt vastgehouden. The Interpreter is een intelligente en met veel zorg en aandacht gemaakte film, die meer humor had kunnen gebruiken, maar volledig overtuigt als politieke thriller.
The Interpreter
Regie: Sydney PollackJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Dramatiek met uitroepteken
In vrijwel elke scène van The Station Agent wordt een shagje aangestoken. Een pakje Drum ligt achteloos in beeld. Een van de hoofdpersonen beweert zelfs met droge ogen dat zij op haar negentiende met een jongen naar bed ging, om de eenvoudige reden dat hij zijn eigen sigaretten kon rollen. Is dit een vorm van product placement? Wil regisseur Thomas McCartney benadrukken dat dit zo’n typische lowbudget, Amerikaanse, ‘independent’ film is? Hoe dan ook: het wordt zó benadrukt, dat het bijna een grap lijkt.
~
Bijna alles in The Station Agent krijgt een uitroepteken. De lilliputter en treinenfanaat Finbar McBride (Peter Dinklage) verliest zijn enige vriend, die hem een oud stationsdepot nalaat. In het kleine dorp waar hij vervolgens terechtkomt, ontmoet hij een kunstenares met trauma, Olivia Harris (Patricia Clarkson) en de Latino Joe Oramas (Bobby Cannavale). Er groeit een schuchtere vriendschap. Boodschap: ieder mens heeft vrienden nodig, die hem door moeilijke tijden heen kunnen helpen. Uitroepteken.
Symboliek
~
En op moeilijke momenten zwelt de muziek nog wat aan. Humor zou het nog wat kunnen relativeren. De enige die wat dat betreft voor wat lichtpuntjes zorgt is Joe, die met zijn opdringerigheid de barrière bij Fin en Olivia enigszins kan doorbreken. McCartney lijkt de grappige momenten alleen wél te doseren.
Simpele mensen
The Station Agent kreeg lovende recensies in Amerika. Op het Sundance Festival won de film de publieksprijs en de prijs voor beste scenario. In die categorie haalde hij zelfs een BAFTA binnen. Ongetwijfeld heeft het te maken met het tempo van de film: het verhaal kabbelt prettig, bijna Straight Story-achtig voort. Het trio rookt en eet en drinkt en wandelt kalm door het vredige dorpje in New Jersey, vol simpele mensen. McCartney weet bovendien het beste te halen uit zijn acteurs, die hij ook in gedachten had bij het schrijven van de film. Maar het grootste pluspunt van The Station Agent zijn de decors. Het desolate stationsgebouw, omgeven door rails en verlaten wagons, het kleine vrolijk beschilderde busje van Joe waarin hij café con leche verkoopt, het grote, lichte huis van Olivia. De omgeving waarmee elk zich omringt en waarin ze steeds vaker hun nieuwe vrienden durven toelaten, ademt persoonlijkheid uit. En dat is dan wel weer subtiel gedaan.
The Station Agent
Regie: Thomas McCartneyJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
De sardonische bottenbreker
De titelheld van deze inmiddels dertig jaar oude trilogie is een aantrekkelijke, steevast in het zwart gehulde huurling die zich te buiten gaat aan stevige karatepartijen en, bij tijd en wijle, vrouwelijk schoon. Deze sexy spierbundel wordt vertolkt door de sardonische Sonny Chiba, die de Tarantino-liefhebber kent uit het eerste deel van Kill Bill.
~
De controversiële Streetfighter was medio jaren 70 het Japanse antwoord op Bruce Lee en Shaft, een masculiene superheld die garant stond voor succesvolle formulefilms. Maar de vechttechnieken van de straatvechter zijn wreder dan die van zijn voorgangers: als de Japanner een tegenstander in elkaar mept, dan breken er botten onder luid gekraak. Er worden stembanden gesloopt, ogen uitgestoken, zelfs testikels afgescheurd. Dit ongekend brute geweld wordt met zichtbaar plezier uitgevoerd door Shinichi ‘Sonny’ Chiba, die met zijn imposante fysieke gestalte en sadistische grijns een uitstekende filmheld maakt.
Flashbacks
~
Opgepoetst
De liefhebber van deze Japanse pulp moest het tot nu toe doen met verminkte videobanden in een knullige nasynchronisatie. Voor het eerst kunnen we nu genieten van de drie films in hun oorspronkelijke versie. Het opgepoetste beeld is in origineel formaat en van prima kwaliteit, het Japanse geluidsspoor vlekkeloos. Het enige nadeel is het volledig ontbreken van extra materiaal, afgezien van een verzameling Chiba-trailers. Maar straatvechter Tsurugi (voorheen, in gedubte versie, bekend als Terry) klonk nog nooit zo overtuigend en zag er nog nooit zo goed uit. Deze box is een prima eerste kennismaking met de bottenkraker, en een kale maar waardevolle collectie voor de fanaat.
The Streetfighter Trilogy
Regie: Shigehiro Ozawa, Teruo IshiiJaar: 2024
Distributeur: Total Film
Misschien ook iets voor u
‘Als een brandijzer in een dier’
.
Op het eerste gezicht niets anders dan dat ze beiden wetenschappers waren. De extroverte Curie stond aan de basis van de ontwikkeling van radium en radioactiviteit en de introverte Charcot behoorde vanwege zijn spectaculaire voordrachten en omstreden hypnosemethode tot de wetenschappelijke hoogtepunten van de verrijzende 20e eeuw. Twee tegengestelde persoonlijkheden, die nooit contact met elkaar gehad hebben. Toch heeft de Zweedse schrijver Per Olov Enquist hun levens, in zijn nieuwste roman Blanche en Marie, samengebracht tot een curieuze eenheid van twee elkaar spiegelende liefdesverhalen.
De als ‘koningin der hysterica’s’ bekend staande Blanche Wittman, een van de beroemdste zenuwpatiënten ter wereld, wordt door Enquist opgevoerd als het scharnierpunt dat de verhalen van beide wetenschappers met elkaar verbindt. In het door Enquist verzonnen universum is Blanche niet alleen de patiënt van Professor Charcot, maar ook zijn heimelijke geliefde (een liefde die slechts eenmaal geconsumeerd wordt). Bovendien zou Blanche (als een eenarmige torso) na de dood van Charcot als assistent voor Marie Curie hebben gewerkt en tijdens haar verblijf bij haar enkele notities hebben gemaakt over zowel haar eigen liefde voor Charcot als over de perikelen rondom de affaire van Marie. Enquist spiegelt het de lezer zo voor dat hij het bijna zou gaan geloven, maar in werkelijkheid worden feit en fictie samengebald tot een verhaal dat vrijwel volledig voor rekening van Enquist komt.
Blauwachtig licht
~
De liefde vernietigt beide grootheden. Marie doordat ze aan het kruis van de publieke opinie wordt genageld, Charcot doordat de liefde voor Blanche teveel voor hem is. Blanche en Marie bestaat uit acht liederen over deze twee schandalige, overspelige liefdes. De ene verborgen, de andere aan het licht gebracht. De ene kortstondig en passioneel, de andere langdurig en onuitgesproken. De waanzin, de vernietiging en de onverklaarbaarheid van de liefde vormt het hoofdthema van het boek. Enquist doet een poging de liefde te verklaren. Een poging, meer niet. Zoals Blanche in haar vragenboek schrijft: “Wie kan de liefde verklaren? Maar wie zouden we zijn, als we het niet probeerden?” Uiteindelijk blijft het mysterie zo overeind.
Rapportagestijl
Blache en Marie is geschreven in de karakteristieke rapportagestijl die Enquist in vrijwel al zijn historische romans hanteert. Zijn proza wordt gekenmerkt door in staccato neergeschreven zinnen, die vol staan met onbeantwoorde vragen. Het tijdsverloop is verre van lineair en cirkelt om enkele cruciale gebeurtenissen, waardoor er veel herhaling in het boek optreedt. Het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van een externe verteller en is doorspekt met citaten uit het de notities die Blanche zogenaamd zou hebben gemaakt. De toon van het boek is in het begin zakelijk, maar wordt langzamerhand doorspekt met pathos. Dit komt tot een hoogtepunt in het hoofdstuk waarin Marie’s tragische neerval beschreven wordt. Aan de ene kant is dit het meest meeslepende hoofdstuk, aan de andere kant wordt de lezer wel heel erg een bepaalde kant op gedrukt. De verbijstering en de woede van de verteller zijn maar al te duidelijk merkbaar.
De nacht van de dood
~
Los van de kwestie hoe Charcot werkelijk is gestorven, valt het te betwijfelen of Blanche, als personage, wel een betrouwbare verteller is. Er zijn verschillende aanwijzingen om dat te betwijfelen. De rol die ze zichzelf in relatie tot Marie toedicht, duidt er bijvoorbeeld op dat ze zichzelf belangrijker acht dan ze werkelijk is. Daarnaast doet de manier waarop de buitenwereld op haar reageert, vermoeden dat ze een veel minder prominente rol heeft gespeeld in het leven van Charcot dan ze zelf meent. Is de liefde tussen haar en Charcot wellicht niets meer dan een idée fixe? Niet alleen een fictionele illusie dus, maar ook een waanbeeld van het personage Blanche Wittman?
Geforceerd
Sinds de vertaling van Het bezoek aan de lijfarts is Per Olov Enquist een gevierd auteur in Nederland. Het boek werd zo’n succes dat Enquist waarschijnlijk voor eeuwig herinnerd zal worden als de auteur van dat ene boek dat hij nooit meer wist te overtreffen. Blanche en Marie zal hier geen verandering in brengen. Het is een heerlijk en uiterst knap geschreven boek vol memorabele momenten, maar uiteindelijk blijft het toch uit twee afzonderlijke verhalen bestaan die op een net iets te geforceerde wijze met elkaar verbonden zijn om je werkelijk lam te kunnen slaan.
Prijs: 19,95
Bladzijden: 224
ISBN: 9026318952
Misschien ook iets voor u
‘Lachen is gezond, net als fruit en Cola Light’
/ 0 Reactiesdoor: Nathalie van Eck / beeld: Daniel Maissan 0 SterrenSinds oktober waren ze zich al aan het voorbereiden op het Amsterdams Kleinkunst Festival. Jeroen Woe (24 jaar) en Niels van der Laan (23) drongen door tot de finale en voerden hun voorstelling Ralph met succes op; zij wonnen de juryprijs. De tweede prijs ging naar Speelman en Speelman, en Pieters Derks won de publieksprijs. Tijd voor een interview met de ‘echte’ winnaars, Jeroen en Niels, die in de theaterwereld door het leven gaan als GEEN FAMILIE.
~
We zijn blijer met de juryprijs dan we zouden zijn met de publieksprijs. Als je de juryprijs hebt, ben je de echte winnaar van het festival. Dat is natuurlijk geweldig! De publieksprijs zegt meer over de finaleavond zelf. Wat voor mensen er in de zaal zitten, hoe de voorstelling die avond valt enzovoort. De publieksprijs zou uiteraard erg leuk zijn geweest, maar de prijs die we nu hebben vinden we het allerleukst!
Jullie hebben wel heel wat kritiek over je heen gekregen dat juist jullie er met de juryprijs vandoor gingen. In recensies in kranten is niet onder stoelen of banken geschoven dat het nogal een opmerkelijke keuze was van de jury. Is dat terecht?
We zijn in eerste instantie kleinkunstenaars. We maken muziek, vertellen een verhaal en willen de mensen laten lachen en daarnaast proberen te raken. We hebben niet gewonnen omdat we theatermakers zijn, maar omdat de jury vond dat wij het beste halfuur hebben neergezet. We zijn cabaretiers, maar we staan niet op het toneel als Niels en Jeroen met liedjes en sketches, maar als verschillende personages in een verhaal.
En nu, lekker achterover zitten? Of hebben jullie andere plannen?
Nu gaat het beginnen! We gaan nu eerst inventariseren wat de mogelijkheden zijn. In de zomer spelen we op het Theater aan Zee festival in Oostende. Vorig jaar hebben we daar de TarTar Residentieprijs gewonnen, wat inhield dat we de middelen kregen om een nieuwe, avondvullende voorstelling te maken. Daar gaan we nu aan beginnen.
~
We hebben elkaar ontmoet op de Amsterdamse Academie voor Kleinkunst. Al in het eerste jaar merkten we dat het behoorlijk goed klikte. Tijdens de opleiding zijn we steeds meer dingen samen gaan doen en op zoek gegaan naar een eigen stijl. Ondertussen hebben we ook eigen dingen gedaan, zoals liedjesprogramma’s en toneelstukken. Jeroen heeft nog in Pit gespeeld, een Bellevue-lunchtheatervoorstelling, en Niels speelde in Lustrum met Brigitte Kaandorp. Verder zitten we in het cabaret van het radioprogramma Spijkers met Koppen. Afgelopen zomer zijn we afgestudeerd en toen zijn we mee gaan doen aan het Amsterdams Kleinkunst Festival.
Hoe is GEEN FAMILIE ontstaan?
Op de Kleinkunstacademie wisten we dat we samen verder wilden. Op een gegeven moment hadden we onszelf ergens aangekondigd als Niels van der Laan en Jeroen Woe (geen familie). Om iedereen die zou denken dat we familie zouden zijn, uit de droom te helpen. Niet dat iemand dat dacht, maar dat leek ons juist wel grappig. De naam GEEN FAMILIE is toen gebleven.
Wat kan het publiek verwachten als ze naar jullie voorstelling komen kijken?
Wij zijn op zoek naar een vorm die het midden houdt tussen toneel en cabaret. We willen de mensen een verhaal vertellen. We spelen verschillende rollen en maken gebruik van uiteenlopende stijlen. Dialogen, liedjes en absurde acts. De voorstelling die we voor het festival hebben gemaakt gaat over mensen die zich verschuilen. Die geen verantwoordelijkheid nemen, alles laten gebeuren, alleen maar kiezen voor zichzelf en dan lachend zeggen dat ze machteloos zijn.
Wat is jullie kracht?
Onze kracht zit waarschijnlijk in de diversiteit. In aanvang zijn we theatermakers, en zijn we bezig met nieuwe vormen en mooie verhalen. We hebben door onze opleiding ook een acteerachtergrond en vinden het dus leuk om zo goed mogelijk vervelende mensen neer te zetten. Daarnaast schrijven we allebei liedjes. En misschien wel het belangrijkste: we hebben ongelooflijk veel lol samen. Er gaat geen dag voorbij of we rollen over de grond van het lachen. Dat zie je misschien wel terug op het podium.
Kunnen we jullie straks vergelijken met duo’s als Acda en de Munnik, Ruben en Nathan of Arie en Silvester. Of gaan jullie ons iets bieden wat we nog niet gezien hebben?
Dat is wel de bedoeling! Het zal best een tijd duren voordat we echt onze eigen stijl hebben ontwikkeld, maar we weten wel wat we willen: muziektheater, met de opbouw van een toneelstuk, veel muziek en een flinke dosis humor. Want lachen is gezond, net als fruit en Cola Light. Uiteindelijk willen we wellicht meer toe naar totaaltheater. GEEN FAMILIE aangevuld met bijvoorbeeld een oude goochelaar, een danseres en een schilder. En dat allemaal op één podium.
Wie zien jullie als voorbeeld?
We halen onze inspiratie niet zozeer uit cabaretvoorstellingen, maar meer uit muziektheater, zoals Orkater. Verder houden we erg van Maarten van Roozendaal en van televisieseries als The Office en South Park, maar ook van boeken van Arnon Grunberg.
Waar willen jullie over tien jaar staan?
Onze droom is om uiteindelijk een werkplaats op te richten waar jonge theatermakers nieuwe voorstellingen kunnen maken. En natuurlijk dat we onze voorstellingen kunnen spelen voor een groot en uitzinnig publiek.
Een interview met GEEN FAMILIE
Misschien ook iets voor u
Major Tom fucked up, maar Beef is geslaagd
Veel gebeurt er in Nederland niet op het gebied van roots en reggae. Vorig jaar kwam het Friese Luie Hond met het aardige maar erg Doe Maar-esque Hier is… en vervolgens was het weer een jaar lang wachten. Wachten op Beef, zo bleek: het derde echte album van de Eindhovense formatie zou eigenlijk al afgelopen herfst bij de platenboer liggen, maar herhaalde uitstel volgde.
~
Stuiterend
Onder de bezielende (bij)sturing van producer Michel Schoots, als drummer van de Urban Dance Squad gewend aan het produceren van vet geluid, klinkt Beef rauwer en puntiger dan voorheen. Last Rudy Standing nadert door de opvallende stem van zanger Pieter Both en de (soms weliswaar iets te vette en harde) bas zelfs het live-geluid, iets waar reggae- en skabands op plaat nogal eens moeite mee hebben. Toegegeven: ik ging niet stuiterend door de woonkamer, maar Beef dwingt met deze plaat wel de aandacht af.
Playstation to ground control
De uitgebrachte single Cashin’ the Money is daar jammer genoeg niet het beste voorbeeld van. Alle instrumenten blijven op de vlakte, en het nummer krijgt nergens een eigen gezicht. Maar ach, misschien moet je dat ook niet verwachten van singles. Leuker en interessanter is in ieder geval het nummer erna: Station to Station. Het intro klinkt alsof er een rocknummer volgt, maar de rootsinvloeden hebben al snel weer de overhand. Het zijn het vooral het opzwepend-swingende refrein en de bizarre tekst die dit nummer zo leuk maken. Station to Station is een vrolijke legalize-song, met wonderlijke verwijzingen:
De laatste rebel
De snellere nummers zijn de leukste en opwindendste van de plaat. Run da Dance bijvoorbeeld is een sensationele crossover tussen dancehall, hiphop, rocksteady en ouderwetse rock. Hier is van lome reggae geen sprake: Run da Dance is het energieke hoogtepunt. Jammer is alleen dat het volgende nummer wel weer erg rustig is. Dat tempo had best even voortgezet mogen worden, hoe mooi het ingetogen het liedje ook is. Prettiger is dan de titelsong. Op het voor het genre zo typerende tsjak-tsjak ritme gebeurt in drie minuten van alles: er wordt gewoon gezongen, geschreeuwd, gitaargesoleerd, getingeld en in alle drukte roept de band om meer rebellen: Last Rudy Standing, de laatste rebel. De gedachte kwam bij Both op na de laatste sprong van Herman Brood. In Boths ogen was Brood de laatste echte rebel van Nederland. Hij vlakt zijn eigen band echter ook niet uit: in de door commercie geteisterde muziekwereld doet Beef als een van de weinigen zijn eigen ding, aldus Both. Hoewel daarover valt te discussiëren heeft de band in ieder geval een erg mooie plaat met een herkenbaar en eigen geluid afgeleverd. Het was het wachten wel waard, en de nieuwe Luie Hond lijkt er trouwens ook al weer aan te komen. Het is een goed rootsjaar.
Beef
Album: Last Rudy StandingLink: Platenmaatschappij
Misschien ook iets voor u
Videotapes op een schijfje
.
A Snake of June (Rokugatsu no hebi)
(Shinya Tsukamoto, 2002 • De Filmfreak)
~
Stille nacht
(Ineke Houtman, 2005 • Dutch Filmworks)
~
Shall We Dance?
(Masayuki Suo, 1996 • RCV)
~
Heremakono
(Abderrahmane Sissako, 2002 • De Filmfreak)
~
Ma Mère
(Christophe Honoré, 2004 • De Filmfreak)
~
When Night is Falling
(Patricia Rozema, 2004 • Homescreen)
~
Dukes of Hazzard: Season 1
(1979 • Warner)
~
Take My Eyes (Te doy mis ojos)
(Iciar Bollain, 2003 • A-Film)
~
A Snake of June // Stille nacht // Shall We Dance // Heremakono // Ma Mère // When Night is Falling // Dukes of Hazzard: Season 1 // Take My Eyes
Regie: DiverseJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Door liefde gepakt
.
~
Oerknal
Een botsing is het begin, als ware het een oerknal. Man en vrouw botsen en er moet worden onderhandeld over de schade. Ndriek (een verbastering van Hendrik), een warrig figuur en schrijver van technische handleidingen, barst uit in een verstrooiend verhaal met allerlei dwarsverbanden. Anna reageert geamuseerd en retourneert zijn opmerkingen gevat. Ze intrigeren elkaar. Wat volgt is een over en weer van telefoontjes en bezoekjes, heel voorzichtig. Deze mensen zijn gevoelig en kwetsbaar, ze willen de ander niet afschrikken. Maar liefde voor elkaar heeft hen beetgepakt en groeit.
Telefoon, telefoon
Peter de Graef, de regisseur die tevens Ndriek speelt, laat prachtig zien hoe de toenadering verloopt. We zien de twee in hun eenzaamheid roepen om de ander, via de telefoon. Steeds wordt er wel een originele reden gevonden om de ander te bereiken, bijvoorbeeld met het voorstel om de verzekeringspapieren in de fik te steken. De Graef speelt een spel met het publiek door zelfs op een moment waarop de twee bij elkaar zijn, de telefoon te laten overgaan. Zo wordt de samenkomst doorgeschakeld naar een volgende ontmoeting. Het toont hoe de ketting van afzonderlijke ontmoetingen twee mensen aaneenrijgt.
The play goes on
~
Een ‘vormaspect’ van heel andere aard is de projectie op de achterwand van het toneel. Gedurende de hele voorstelling zien we het gelaat van een tere jongeman, zwart-wit en engelachtig, met vleugels. Zijn rustig ogenknipperen verraadt zijn aanwezigheid, maar wat doet hij daar? Pas tegen het eind komt zijn rol tot leven. De ingrepen pakken goed uit en lijken te zeggen: liefde gaat verder dan één relatie.
Meer
Theatergroep Malpertuis laat je alle kanten zien van de liefde. Hoe diep het stuk gaat, hoe goed het gezelschap is, hoe interessant de dialogen zijn, en waar hun verliefdheid allemaal toe leidt, kan ik niet navertellen. Daarom, in liefdesnaam, zoek ze op!
Iets over de liefde is tot en met 19 mei te zien door heel Nederland.
Iets over de liefde (Theater Malpertuis)
Artiest: Theater MalpertuisGezien op dinsdag 05 april 2005 in De brakke grond, Amsterdam
Misschien ook iets voor u