De zeven hoofdzonden komen allemaal aan bod: hebzucht, ijdelheid, jaloezie, luiheid, lust, vraatzucht en wraakzucht. Wij mensen zijn allemaal zondig. De ene mens alleen wat meer dan de ander. In deze voorstelling worden verhalen verteld over mensen die een flinke portie van één of meerdere van deze zonden bezitten. Toneelgroep Teatro benaderde zeven Nederlanders (o.a. Kim van Kooten, Gerardjan Rijnders en Ine te Rietstap) om een toneeltekst te schrijven over mensen die gedreven worden door deze hoofdzonden. Elke schrijver is gekoppeld aan een zonde op basis van stijl en de mate van uitdaging voor de schrijver. Dit resulteerde in zeven zeer uiteenlopende verhalen, met stuk voor stuk sterke teksten. De verhalen schakelen tussen komisch en pijnlijk. Met onderwerpen als het pijnlijk stukgaan van een relatie, een uit de hand gelopen reallife televisieprogramma, kindermishandeling, een Michael Jackson- dansje en naïeve toeristen. En dan is er ook nog een verhaal over hebzucht gespeeld door een kabouter, Superman, een banaan, een gorilla en Cupido, die ruziën om kartonnen dozen.

~

Naakte lichamen in de mist

Al bij binnenkomst vergeet je waar je mee bezig was en gaat de lunchpauze echt beginnen. Decorontwerper Dries Verhoeven heeft de ruimte vindingrijk aangekleed. De gekozen muziek helpt ook steeds weer de juiste sfeer te vinden. Midden in de zaal staat een glazen tuinhuis, gevuld met dikke witte stoom. Aan weerszijden van het huisje staan rijen met kerkbanken. De ramen van de zaal zijn beplakt met gekleurd plastic waardoor een mysterieus licht binnenvalt. De lucht is zwoel door wierrook en op de achtergrond klinkt kerkmuziek. Deze setting sluit prachtig aan bij de eerste acte over eten, die als hymne wordt uitgevoerd. De acteurs bevinden zich in het huisje en drukken hun naakte lichamen tegen de ramen, ze verschijnen en verdwijnen steeds weer in de dikke mist. Alle vertellingen vinden plaats in deze kleine ruimte die qua aankleding steeds aangepast wordt aan het verhaal. Het publiek aan de ene kant van de zaal ziet weer iets anders dan de mensen aan de andere kant.

Plezier en intensiteit

De jonge acteurs, allemaal zo rond de 25 jaar, zitten nog op de toneelschool. Ze spelen met zichtbaar veel plezier en intensiteit. De sfeer van de verhalen zijn erg verschillend en vraagt van de acteurs om snel te schakelen van serieus naar melig spel. Dit doen ze heel goed. Ook hebben ze geen moeite om naakt op het podium zo dicht op het publiek te staan. Doordat de groep bestaat uit zes jonge mannen en één jonge vrouw brengt dit ook de nodige onderhuidse spanning mee, in zo’n kleine ruimte. De vrouw staat ook enigszins buiten de groep, op afstand, als een soort object waar de mannen naar hunkeren.

Herkenning en emoties

In het spel worden de slechtste eigenschappen van de mens in de verhalen blootgelegd. Maar wat doet dit met ons en hoe gaan we om met de spiegel die ons wordt voorgehouden? Voelen we ons ongemakkelijk? Gaan we ons bezinnen op ons doen en laten? Mensen zijn koppig en hardleers en een theaterstuk zal daar weinig aan veranderen. Dat het toch iets met de kijker doet is duidelijk, ongeacht of men zich wel of niet kan identificeren met de verhalen. Er worden opmerkingen van herkenning gemaakt en het spel zorgt een scala aan emoties: van verrassing, ontroering, verbazing, plezier en schok tot medelijden en verdriet.

Zo’n klein avontuurtje tijdens het middaguur inspireert weer voor de rest van de dag. Ik raad het iedereen aan. Maar vergeet niet te eten, zo kan men vernemen uit één van de verhalen: “van honger komt chagrijn. In Amerika is iedereen op dieet. Dat zegt genoeg”.

Zonde! is nog te zien tot en met 13 maart 2005.

Zijn vrouw is ziekelijk en kucht door haar tekst heen, zijn weerspannige kinderen zijn niet geworden wat ze moesten zijn, de stank van varkensmest hangt op het toneel, de soep is te vet en de noodverlichting mag op last van de brandweer niet uit. Daarbij is het ook nog eens bloedworstendag. Hij gaat verbitterd en voluit te keer tegen alles, maar tegelijkertijd heeft hij iedereen ook lief, of gewoon nodig om de avond tot een goed einde te brengen. Hij voelt zich onbegrepen en onderschat in zijn strijd voor het goede en het schone. Zijn geliefde toneelstuk behandelt de hele wereldgeschiedenis en achtereenvolgens zullen maar liefst Napoleon, Caesar, Churchill, de Tsaar, Hitler en Madame Curie er hun opwachting in maken.

Verbittering

~

Monoloog

Thomas de Bres moet deze ruim twee uur durende voorstelling haast in zijn eentje overeind houden als de gal spuwende theatermaker Bruscon. Geen eenvoudige opgave, alleen al door de verschrikkelijke hoeveelheid tekst vol lange virtuoze zinnen en de galm die op zijn stem is gezet. Het decor is een rotzooitje, het gebruikte TL-licht ongenadig, er is amper muziek en pijnlijk weinig interactie met zijn medespelers die als een soort veredelde figuranten in het rond waden. Er is dus geen ontkomen aan de schijnbaar eindeloze monoloog vol grootheidswaan en zelfbeklag. De Bres doet wat hij kan, maar het blijft heel stevig doorbijten want de voorstelling krijgt pas in het laatste deel een onverwachte dimensie.

Theater

Dan rijst opeens schijnbaar uit het niets een prachtig, overweldigend decor op. Alles komt uit de kast, oogstrelend licht, meeslepende muziek en bizarre kostuums. Daar is het sprookje eindelijk en nu pas merk je hoe je het hebt gemist. Je kijkt je ogen uit terwijl het stuk op een haast surrealistische manier op zijn plaats lijkt te vallen en zijn einde krijgt. Opgelucht haal je adem en nu pas denk je ook ineens weer aan de man die al die tijd voor je aan de touwtjes trok: regisseur Dirk Tanghe. Eigenzinnig, poëtisch, onnavolgbaar en uitbundig. En altijd – en ondanks alles – een gepassioneerd theatermaker.

De Theatermaker is nog te zien tot 27 mei 2005.