Film / Films

Marx in het beklaagdenbankje

recensie: The Limehouse Golem (dvd)

Vervuilde straten, sloppenwijken, losbandig volk. Londen 1880. We kennen deze setting uit Victoriaanse detective-series als Sherlock en Ripper Street. Maar, The Limehouse Golem graaft net iets dieper dankzij het literaire bronmateriaal van schrijver Peter Ackroyd.

Er waart een seriemoordenaar door negentiende-eeuws Londen. Een mythisch joods monster lijkt willekeurig toe te slaan in de onderbuik van de Britse hoofdstad. Scotland Yard zit met deze zaak in de maag en schuift de weggepromoveerde inspecteur John Kildare naar voren. Hij mag een gokje wagen, maar wanneer het ook hem niet lukt, is deze eerder van sodomie beschuldigde diender eenvoudig te slachtofferen.

Eitje

De zaak lijkt eenvoudig op te lossen wanneer in de openbare leeszaal een boek met een handschrift wordt aangetroffen waarin de moordenaar tot in detail zijn daden beschrijft. Het bezoekregister van de bibliotheek biedt vervolgens uitkomst. Zaak om de leeszaalbezoekers een voor een af te lopen om een proeve van hun handschrift te overleggen. Echter, de zaak wordt gecompliceerd wanneer een van de hoofdverdachten, een schrijver, om het leven komt door vergiftiging. Zijn vrouw, de variété-artieste Elizabeth Cree, krijgt geen eerlijk proces, waardoor inspecteur Kildare naast zijn jacht op de golem, ook Elizabeth vrij probeert te krijgen.

Debuterend regisseur Juan Carlos Medina maakt er letterlijk een theatrale whodunit van. Veel scènes spelen zich af in een vaudeville theater waar artiesten vuilbekkend de tijdgeest de maat nemen. Acteur Bill Nighy maakt van inspecteur Kildare een tragikomische persoonlijkheid. Met zijn assistent, de gevoelige agent George Flood, als zijn sidekick. Leuk is de openlijk homo-erotische spanning tussen deze twee speurneuzen, die andere Victoriaanse detectiveverhaaltjes niet aandurven.

Historische context

De kers op de taart is de historische en literaire context van de film, afkomstig van schrijver Peter Ackroyd. Hij schreef in 1994 de roman waar deze film op is gebaseerd. Zo zijn de belangrijkste verdachten in de moordzaak bekende personen uit negentiende-eeuws Londen. Karl Marx, schrijver George Gissing en de bekende vaudeville artiest Dan Leno belanden in het beklaagdenbankje. Daarbij citeren de personages moeiteloos romantische dichters.

Regisseur Medina balanceert in The Limehouse Golem mooi tussen licht en donker. Tegenover de gruwelijke moorden staan de vrolijke theaterscènes en de ironische knipogen naar de geschiedenis. Dat maakt van deze film een aangenaam Victoriaans speurdersverhaal met een lichtvoetig intellectueel randje.