‘Een neus, mijn beste…!’

Ze hebben het groots aangepakt, misschien wel iets te groots want soms oogt het op het toneel iets te onrustig. Deze onderneming in een klassieke setting telt meer dan vijfentwintig acteurs, inclusief figuranten en schermers. Stefan de Walle speelt de titelrol van Cyrano, Graaf de Guiche wordt gespeeld door Carol van Herwijnen, Lieke Antonisen speelt Roxane en Arent Jan Linde is te zien in de rol van Christian.

Symbiose

“Een dichter vindt het spannend uitgedaagd te worden. Als jij mij aan wilt vullen, dan vul ik jou aan… Jij loopt in ’t volle licht en ik volg je schaduw. Ik word jouw gisse geest, jij wordt mijn schone schijn,” zegt Cyrano tegen Christian. En zo smeedt Cyrano zijn plannetje om dichterbij de beeldschone Roxane te komen. Want de vrouw op wie hij verliefd is ziet alleen de ‘volmaakte’ Christian staan. De onnozele Christian is fysiek aantrekkelijk, maar niet in staat zijn emoties uit te drukken in de woorden die Roxane graag horen wil. Cyrano stelt hem daarom voor dat hij de teksten schrijft. Samen zijn Christian en Cyrano de ideale aanbidder: geestig, intelligent, trots, nobel en knap. Uiteindelijk nemen de gebeurtenissen een dramatische wending als beide heren naar het front worden gestuurd.

Cyrano de Bergerac: een grote, romantische held met de ziel van een dichter en de neus van een clown. Hij is bij vlagen komisch of triest. En Stefan de Walle vervult die rol buitengewoon goed. Zoals hij loopt, vecht, kijkt en praat weet hij het publiek te bespelen. Dankzij de prachtig vertaalde teksten van Laurens Spoor hangt het publiek aan de lippen van Cyrano als hij zijn gedichten declameert. Het is een knappe prestatie van De Walle om de aandacht vast te houden, want het is niet gemakkelijk om toneelstuk in vijf bedrijven (ruim 2,5 uur) te dragen. Een waardig acteur!

Z’n rivaal daarentegen valt een stuk minder in de smaak. Christian wordt wel erg vet aangezet in zijn rol als de domme soldaat. En ook Roxane blijft nogal oppervlakkig. Het spel van hen is niet slecht te noemen, (de kwaliteit over de gehele linie is sowieso voldoende), maar niet perfect. Ook aan de dialogen schort het zo hier en daar. Die zijn soms te populair, al mag een stuk als dit best met z’n tijd mee gaan.

Aankleding

Het Nationale Toneel heeft niet alleen veel acteurs uit de kast getrokken, de toneelgroep heeft ook voldoende aandacht besteedt aan details als kleding (mooie kostuums) en verschillende decorstukken (soms te statig of te modern). Een leuk element in de voorstelling is dat de titel van elk nieuw bedrijf op het witte doek wordt geschreven (geprojecteerd) in een sierlijk handschrift.

Deze uitvoering van Cyrano is goed te verteren. Het is een geestige, moderne voorstelling met mooie teksten. En bovenal een acteur die de man met zijn neuscomplex schitterend weet neer te zetten. Een terechte nominatie voor de NRC Handelsblad Toneel Publieksprijs.

Cyrano toert tot en met 27 maart 2004 door Nederland. Voor meer informatie:
www.nationaletoneel.nl