We kunnen vragen om cookies op uw apparaat te plaatsen. We gebruiken cookies om ons te laten weten wanneer u onze websites bezoekt, hoe u met ons omgaat, om uw gebruikerservaring te verrijken en om uw relatie met onze website aan te passen.
Klik op de verschillende rubrieken voor meer informatie. U kunt ook enkele van uw voorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van sommige soorten cookies van invloed kan zijn op uw ervaring op onze websites en de services die we kunnen bieden.
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om u diensten aan te bieden die beschikbaar zijn via onze website en om sommige functies ervan te gebruiken.
Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn om de website te leveren, heeft het weigeren ervan invloed op het functioneren van onze site. U kunt cookies altijd blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen en alle cookies op deze website geforceerd te blokkeren. Maar dit zal u altijd vragen om cookies te accepteren/weigeren wanneer u onze site opnieuw bezoekt.
We respecteren volledig als u cookies wilt weigeren, maar om te voorkomen dat we u telkens opnieuw vragen vriendelijk toe te staan om een cookie daarvoor op te slaan. U bent altijd vrij om u af te melden of voor andere cookies om een betere ervaring te krijgen. Als u cookies weigert, zullen we alle ingestelde cookies in ons domein verwijderen.
We bieden u een lijst met opgeslagen cookies op uw computer in ons domein, zodat u kunt controleren wat we hebben opgeslagen. Om veiligheidsredenen kunnen we geen cookies van andere domeinen tonen of wijzigen. U kunt deze controleren in de beveiligingsinstellingen van uw browser.
Deze cookies verzamelen informatie die in geaggregeerde vorm wordt gebruikt om ons te helpen begrijpen hoe onze website wordt gebruikt of hoe effectief onze marketingcampagnes zijn, of om ons te helpen onze website en applicatie voor u aan te passen om uw ervaring te verbeteren.
Als u niet wilt dat wij uw bezoek aan onze site volgen, kunt u dit in uw browser hier uitschakelen:
We gebruiken ook verschillende externe services zoals Google Webfonts, Google Maps en externe videoproviders. Aangezien deze providers persoonlijke gegevens zoals uw IP-adres kunnen verzamelen, kunt u ze hier blokkeren. Houd er rekening mee dat dit de functionaliteit en het uiterlijk van onze site aanzienlijk kan verminderen. Wijzigingen zijn pas effectief zodra u de pagina herlaadt
Google Webfont Instellingen:
Google Maps Instellingen:
Google reCaptcha instellingen:
Vimeo en Youtube video's insluiten:
De volgende cookies zijn ook nodig - U kunt kiezen of u ze wilt toestaan:
U kunt meer lezen over onze cookies en privacy-instellingen op onze Privacybeleid-pagina.
Disclaimer en privacybeleid
Het leven als een zwartgallig sprookje
In de wereld van Alex van Warmerdam is het nooit gezellig. Wel grappig en potsierlijk en absurd, maar nooit gezellig. Komt onder andere doordat al zijn personages feitelijk door en door eenzaam zijn. Hun hart schampt wel eens langs dat van een ander, dan rolt er even een golfje van warmte over het podium. In feite tekent Van Warmerdam echter vooral egocentrische, hardvochtige mensen uit. Dat geldt zeker voor De verschrikkelijke moeder, een aaneenschakeling van zwartgallige sprookjes, aan elkaar gebreid met live-muziek. De verhaallijn is niet overal even logisch van opbouw, ze hinkt en hapert. Maar de combinatie van Van Warmerdams hilarisch aburdisme, het spel van vooral Pierre Bokma en Kees Hulst, en de mooie muziek maken deze voorstelling wel de moeite waard.
~
Grimm
Na stukken zoals Broers, Kaatje is verdronken en Adel Blank is De verschrikkelijke moeder de jongste toneeltekst van Alex van Warmerdam, uitgebracht door De Mexicaanse hond, een sub-club van Orkater. Het stuk is doordesemd met typische Van Warmerdam-zinnen in de orde van: “In dat hoofdje zit nog helemaal niks, het is nog niet gemeubileerd.” Of: “U beviel mij vanwege uw weldadige oppervlakkigheid, maar die oppervlakkigheid bleek buitenkant.”Het is niet een enkele, doorlopende plot, het zijn drie gruwelijke verhalen waarin steeds min of meer dezelfde personages rondlopen. Er hangt een zweem van bekende sprookjes rond de vertellinkjes. Vrouw Holle meets Assepoester in een scène over een boze stiefmoeder die haar eigen dochter boven het stiefkind. De ouders van Hans en Grietje laten hun kinderen in de steek. De overige personages kunnen ook zo uit Grimm zijn weggelopen.
Haaibaai
~
Zwalkende plot
Het zwakke punt van deze voorstelling is de zwalkende plot. Er is van een coherente verhaallijn geen sprake. De sub-plotjes hakketakken van de ene gedachte op de andere. De muziek vormt nu en dan eerder een onverwachte verstoring van het verhaal, dan een logisch bruggetje naar het volgende toneelfragment. Daardoor duurt de voorstelling uiteindelijk te lang. Maar wie niet te zeer zit te wachten op Hogere Dramaturgie, heeft een uiterst vrolijke avond. Het is alleen al een groot genoegen te kijken naar het ongeëvenaarde talent van Pierre Bokma en naar de onnozele droogkomische Kees Hulst.
De verschrikkelijke moeder is te zien tot met 9 januari 2005.
De verschrikkelijke moeder (De Mexicaanse hond)
Artiest: De Mexicaanse hondGezien op vrijdag 10 december 2004 in De Toneelschuur, Haarlem
Misschien ook iets voor u
Alleen mooie plaatjes niet genoeg
De kleuren zijn fel, de planten prachtig uitvergroot en de decors spreken zonder uitzondering tot de verbeelding. Vooral het slakkenhotel waarin Erik zijn intrek neemt ziet er overtuigend echt uit met de breekbaar uitziende parelmoeren wanden. Erik of het klein insectenboek is dan ook een film die jonge kinderen zeker zal aanspreken. Of dat ook voor hun ouders geldt, valt te betwijfelen.
~
Wanneer de tienjarige Erik een spreekbeurt moet houden over insecten wil het niet echt lukken. Insecten zijn volgens hem veel te saai. Liever houdt hij zich bezig met dagdromen over Rosalie, het leukste meisje uit zijn klas. Wanneer zijn opa hem een oude schoolplaat met de naam Wollewei laat zien wordt Eriks interesse voor insecten toch gewekt. Helemaal wanneer hij ’s nachts op magische wijze ìn de insectenwereld van de plaat terecht komt…
Taxiënde hommel
~
Vermeende siliconen
Zo blijken Plien en Bianca uitstekend gecast als nerveuze lieveheersbeestjes en is Johnny de Mol ondanks zijn relatief kleine rol duidelijk een zeer voortvarende verkennermier. En na al het commentaar op de vermeende siliconen in het lichaam van Georgina Verbaan is het fijn om te zien dat ze beduidend meer in haar mars heeft dan een flinke boezem. Mevrouw Verbaan is duidelijk op haar plaats als Mevrouw Mug.
Freddy Krueger
Iets minder op zijn plek lijkt Serge Henri Valcke als regenworm, of liever gezegd: als het hoofd van de regenworm. Niet dat dat ook maar iets te maken heeft met zijn kwaliteiten als acteur. Nee, mijn korte schrikmoment werd vooral veroorzaakt door de mensen van de schmink en kostuums. Op het eerste gezicht deed de filosofisch ingestelde regenworm me namelijk wel heel erg denken aan Freddy Krueger. En dat kan toch niet de bedoeling zijn in een film voor jonge kinderen.
Mooi sprookje
Maar leuke kostuums en een mooi decor zijn natuurlijk niet genoeg voor een goede film. Zonder een mooi, leuk of spannend verhaal ben je nergens. En dat is waar het Erik of het klein insectenboek aan ontbreekt. Dit betekent beslist niet dat het boek van Godfried Bomans niet mooi, leuk of spannend genoeg is. Het is alleen niet per se geschikt om als basis te gebruiken voor een kinderfilm. De kracht van het boek zit hem in de gelaagdheid. Naast een mooi sprookje met schitterende gesprekken tussen Erik en de verschillende insecten bevat het de nodige maatschappijkritiek. Zowel de gesprekken als de gelaagdheid blijven in deze verfilming achterwege. Begrijpelijk gezien de doelgroep, maar wel jammer. Want wat blijft er nu nog over?
Het resultaat is een film die er schitterend uitziet, maar inhoudelijk niet bijster veel te bieden heeft. Erik dwaalt wat rond door de wereld van Wollewei, maar een echte spanningsboog is ver te zoeken. Ja, hij is op zoek naar de regenworm en komt daarbij de nodige obstakels tegen. Maar of dat genoeg verhaal is om kinderen 98 minuten geboeid te houden?
Erik of het klein insectenboek
Regie: Gidi van LiempdJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Het monster van Dorrestein
Per jaar krijgt de politie zestien duizend meldingen van vermiste personen. Tien procent van hen is na een week nog steeds zoek. Wat gebeurt er met hun naasten als alle logische verklaringen zijn uitgesloten, alle bekenden zijn gebeld en de politie het ook niet meer weet? In Zolang er leven is, de nieuwste roman van Renate Dorrestein, verdwijnt een baby. De aanzet voor de roman was een krantenartikeltje dat de schrijfster las, over een zuigeling die uit een ziekenhuis gestolen werd. Babette, de baby uit Zolang er leven is, verdwijnt op klaarlichte dag tijdens een picknick.
Renate Dorrestein schrijft romans in de traditie van de gothic novel, het genre waartoe bijvoorbeeld Mary Shelley’s Frankenstein behoort. In Dorresteins moderne gothic novels zijn de monsters echter gewone mensen waar ogenschijnlijk niets mis mee is. En hoewel haar roman Een nacht om te vliegeren (1987) zich afspeelt in een sinister kasteel vol krokodillen, kiest Dorrestein in het algemeen voor alledaagse, vriendelijke locaties. Zo ook in Zolang er leven is: plaats van handeling is Bij de Sluis, de in een boerderij gevestigde bijenhouderij waar de dertigers Gwen en Timo wonen met hun vijf kinderen.
Hartsvriendinnen
Zoals elk jaar brengen de gezinnen van Gwens hartsvriendinnen Beatrijs en Veronica een vakantieweek door in Bij de Sluis. Maar dit jaar is alles anders: Veronica is overleden aan een hersenbloeding, Bea heeft haar man verlaten en haar carrière opgegeven voor Leander, een onuitstaanbare paragnost met een puberdochter from hell, en Gwen heeft bij haar derde bevalling voor het eerst geen tweeling, maar een enkele dochter gekregen. Ze heeft het er niet op:
Gwens onbehagen wordt bevestigd wanneer ze met haar gezin en gasten gaat picknicken in het weiland bij het kolkje. Door ruzie en verwikkelingen valt het gezelschap al snel uiteen, maar niemand denkt eraan om baby Babette mee te nemen. Bij terugkomst blijkt ze spoorloos en zoektochten leveren niets op.
Wandelend ongeluksgetal
Nu raakt Dorrestein pas goed op dreef. De schrijfster laat het vertelperspectief wisselen tussen de personages en laadt de verdenking hierdoor beurtelings op Leanders dwarse dochter Yaja – dertien jaar oud en “een wandelend ongelukgetal” –, op Bea, die zelf geen kinderen kan krijgen, op Timo’s verstandelijk gehandicapte schoonzus Bobbie en zelfs op Gwens tweelingen en Veronica’s zoontjes Niels en Toby met hun geheimzinnige kannibalenspelletjes.
Dorrestein geeft de personages elk hun eigen stem en slaat hierin soms door. Leander is verrukkelijk walgelijk met uitspraken als “dit lijkt me een projectie” en “jullie [hebben] samen een karmisch thema uit te werken”. Gwen drukt zich ronduit ‘zomerzot’ uit (“Waar waren die verhipte pollepels toch?”) en Yaja kan geen zin formuleren zonder Break-Out-woorden te gebruiken als “shithead”, “kinky”, “chille”, “creep” of “hunk”.
Knieval
~
Dit is nieuw: Renate Dorrestein staat bekend om haar thrillerachtige plots, waarin ze elk draadje zorgvuldig afhecht. Iets waar de critici haar voor hekelden: verhalen met een kop en een staart weerspiegelen immers niet het leven, waar chaos heerst. Maakt Dorrestein met Zolang er leven is een knieval voor de recensenten? Dat niet.
Onzekerheid
Nu de baby op raadselachtige wijze is teruggekeerd, wordt zij voor haar moeder het symbool van een existentiële onzekerheid. Gwen merkt “hoezeer zo’n raadsel je zekerheden uitholde, hoe het je vertrouwen in het hele bestaan ondermijnde, inclusief in jezelf.” Ze neemt haar toevlucht tot Leander, van wie met enige goede wil gezegd kan worden dat hij Babettes terugkeer voorspeld heeft. Ook Laurens, Veronica’s weduwnaar, wendt zich in zijn verdriet en schuldgevoelens tot de paragnost, in de hoop dat die contact met gene zijde tot stand kan brengen.
De echte vraag die het boek stelt is dan ook niet wie het kind roofde, maar hoe Gwen en Laurens omgaan met de wetmatigheid dat niets in het leven zeker is. Waar Dorresteins monsters voorheen concreet waren, als de moeder met postnatale depressie in Een hart van steen, of maatschappelijk, als het zinloze geweld in Zonder genade, strijden de karakters in Zolang er leven is met het leven zelf. Dorrestein is niet op haar knieën gegaan voor haar critici; ze is het met ze eens geworden.
Prijs: 18,50
Bladzijden: 320
ISBN: 90 254 2651 4
Misschien ook iets voor u
Laat Deelder maar schuiven
.
~
Derde editie
Na de eerste twee succesvolle compilaties Deelder draait en Deelder draait door is er dan nu het derde (groene) deel in de serie. Wederom sleept Deelder de luisteraar mee in een wereld van jazzkwintetten, sextetten en orchestra’s waarvan ik voorheen het bestaan niet kende, in opnamejaar variërend van 1954 tot 1972. Bevatten de eerste twee cd’s voor mij als jazzleek nog bekende namen als Dexter Gordon en Charlie Parker, ditmaal doet geen van de geselecteerden een belletje rinkelen. Niet dat dit uitmaakt, want het zijn stuk voor stuk fantastische tracks.
Weer op weg
De Deelder draait-serie gaf de Rotterdamse duizendpoot tevens een hernieuwde reden om het land in te gaan. Onder dezelfde naam sleept hij een deel van zijn collectie het land in om steeds meer mensen kennis te doen maken met jazz. Het mooie van deze compilaties en DJ-sets is nu dat Deelder hiermee een groot publiek aanspreekt, en niet alleen de traditionele vijftigplussers. Zoals hij onlangs in het decembernummer van FRET al opmerkte: “Maar het gaat erom dat mensen kennis maken met muziek waarvan ze het bestaan niet eens konden vermoeden. Jazz is voor een hoop mensen een vies woord. VVD-muziek.(…) Maar als ze mijn plaatjes horen, merken ze dat er een heleboel bijzit wat mooi is om te luisteren en vaak ook nog hartstikke dansbaar is.”
More!
Deelder slaat de spijker op zijn kop. Zijn compilaties bieden een schat aan materiaal perfect om je jazzhorizon te verbreden. De songs, die decennia terug zijn uitgebracht op vinyl, hebben nog niets aan kracht ingeboet. Ze worden na minimaal studiowerk rechtstreeks op cd geslingerd, waardoor het geheel klinkt alsof het gisteren is opgenomen. De volgorde van de 14 tracks is volgens Deelder “volkomen willekeurig”. We horen louter instrumentale jazz. De verzamelaar is naar verluid geen fan van vocale jazz. Neen, we horen “slechts” altosax, bariton, drums, gitaar, orgel, percussie, piano, trombone, trompet en tenorsax. We horen veel uitblinkende muzikanten, veel briljante solo’s, vele meesterlijke ritmes en melodieën. We horen, soms middenin een nummer, de uitroepen van publiek en/of muzikanten. Het laatste dat je hoort op de compilatie is een enthousiaste roep: “more!, more!”
De man met duizenden jazzplaten geeft je een nieuwe kans om van zijn collectie mee te genieten. Grijp hem!
Jules Deelder
Album: Deelder blijft draaienMisschien ook iets voor u
De moderne rol van de vrouw
“Ik houd ook niet van geweld, behalve als het zinvol is!”, roept Kers tegen Lot als deze verzucht dat geweld niets voor haar is. “En de wapens die we gebruiken zijn niet eens geladen!” Kers en Lot zijn hun eerste bankoverval aan het voorbereiden, samen met Reneetje en Sam. Vier vrouwen afkomstig uit het weinig opbeurende Breda-Noord, en allemaal krap bij kas. Lot, gescheiden van een mislukte muzikant en Sam, getrouwd met een werkloze Egyptenaar, hebben hongerige kindermonden te voeden. De vader van Reneetje is alcoholist, terwijl ze zelf wel van een lijntje coke houdt. Kers is na de dood van haar man in de financiële problemen gekomen; van een net verbouwde villa met sauna was ze gedwongen te verhuizen naar een armzalig flatje.
~
In de meeste films over roofovervallen zijn het mannen die de hoofdrol spelen. Kers, Lot, Reneetje en Sam hebben een man ingehuurd voor het besturen van de vluchtwagen, maar verder doen ze alles zelf. Dit is niet het enige opzicht waarin Amazones met de conventies van het genre breekt. Het viertal bestaat niet uit creatieve, briljante breinen, zoals je in veel Amerikaanse varianten ziet, maar uit doodgewone huisvrouwen. Zo bereiden ze hun overvallen ook voor: gezellig rond de keukentafel, met een kopje thee.
Ordinair huppelkutje
~
Vleugje ironie
Dat is meteen het enige echt serieuze element in Amazones. Verder koos Lammers, die eerder de kinderfilms Lang leve de koningin en Tom & Thomas maakte, ervoor de toon zo licht mogelijk te houden. Ze zet haar hoofdpersonen neer met een vleugje ironie, maar dan wel met een piepklein vleugje. Daarachter zien we vier vrouwen die het heft stevig in eigen hand nemen. Monique van de Ven (Kers), Susan Visser (Lot), Georgina Verbaan (Reneetje) en drievoudig Gouden Kalf-winnaar Monic Hendrickx (Sam) mogen in Amazones van hun personages gelukkig iets meer maken dan stereotypen, waardoor je nog echt van ze kunt gaan houden ook. Dit lukt de actrices wonderwel.
Champagne
Amazones maakt overigens wel degelijk een statement. Aan het eind van de film zien we Lot, Reneetje en Sam in een Brussels vijf-sterrenhotel champagne drinken en half naakt dansen op Nobody’s Wife van Anouk. Het is het beeld van stoere en vrijgevochten vrouwen dat we de laatste tijd zo vaak in films tegenkomen, en toch vergeet je niet dat twee van hen in het dagelijks leven gewoon moeder en huisvrouw zijn. Hypocriet? Tegenstrijdig? Ik denk het niet. Waarschijnlijker is het dat de film hier de traditionele én de moderne rol van de vrouw probeert te verenigen. Tegen de achtergrond van het door vrouwelijke waarden gedomineerde Nederland niet eens zo’n verrassend uitgangspunt.
Amazones
Regie: Esmé LammersJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Het sprookje achter het sprookje
Toneelschrijver J.M. Barrie (Johnny Depp) is op zoek naar nieuwe inspiratie, aangezien zijn laatste stuk een grote flop was. Als hij in een park in London stuit op vier kinderen, is dat het begin van zijn hervonden hartstocht voor het schrijven. Terwijl hij vriendschap sluit met de jongens en hun moeder Sylvia Llewelyn Davies (Kate Winslet), neemt hij hen mee op ontdekkingsreizen in de wereld van zijn fantasie. Het leidt uiteindelijk tot het schrijven van een meesterwerk: Peter Pan.
~
Neverland. Het land dat zo tot de verbeelding spreekt bij jong én oud. Want wie heeft er niet ooit gedroomd over een wereld waarin je niet hoeft op te groeien, een wereld waarin tijd niet lijkt te bestaan? Als Neverland echt niet bestaat, is de wereld van Finding Neverland een goed alternatief. Want in deze film wordt duidelijk hoe het magische land is ontstaan. Het verhaal is op feiten gebaseerd, en hoewel het zeker geromantiseerd zal zijn, móet het gewoon echt zo zijn gegaan.
De echte Peter
~
Jongensachtige fantast
Johnny Depp is weer eens geknipt voor zijn rol. Had een andere acteur misschien de serieuzere kant van Barrie naar voren laten komen, Depp weet gebruik te maken van zijn jongensachtige charme, zijn dromerige blikken en zijn komische gezichtsuitdrukkingen om Barrie te laten zijn wie hij was: een man verstopt in een jongenslichaam, en een geweldige fantast. Het is in het begin even wennen om Depp Schots te horen praten, maar zijn accent is goed aangemeten en al snel niet meer storend.
Foutloos
Naast Depp schittert ook de rest van de cast, van wie Freddie Highmore er nog even wat extra uitsteekt. Deze jonge acteur is een geweldige ontdekking. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Johnny Depp hem heeft laten casten als Charlie, die van de Chocolate Factory, in de aankomende verfilming van Tim Burton. Naast de acteurs is het verhaal ook foutloos. Een echte familiefilm is het echter niet. De dramatische kanten van het leven van Barrie en de jongens is ook in de film verwerkt. Het echte leven is immers geen sprookje waarin altijd alles goedkomt. Kinderen zullen daarom minder plezier aan deze film beleven dan volwassenen.
Lach en traan
Toch is de film nergens zwaar op de maag of overdreven sentimenteel. Er is genoeg ruimte om te lachen, al zullen sommigen ook zeker een traan laten. Ongetwijfeld wordt deze film dé hit van de winter. Volgens velen zal Depp met deze rol eindelijk zijn Oscar binnenhalen. Of dat het geval zal zijn, doet er nu nog niet toe. Ga vooral genieten van deze meesterlijke film. Voor fans van Depp, schrijvers in de dop en iedereen met ook maar een vleugje fantasie. Waan je voor ruim anderhalf uur zelf eens in Neverland.
Finding Neverland
Regie: Marc ForsterJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Filmgekke film weet niet te bekoren
Een film die zijn best doet om niet cynisch te zijn, vraagt erom met enig cynisme te worden benaderd. Als die stelling klopt, dan schreeuwt Dopo mezzanotte (After Midnight) erom. Dat hoeft op zich niet te verbazen, want Dopo mezzanotte is een Italiaanse film en als Italianen ergens niet om bekend staan, dan is het wel om hun cynisme. Niet voor niets is één van de meest gepraktiseerde filmgenres in Italië de feel-good movie, al wordt die doorgaans met iets meer scherpe randjes uitgevoerd dan de Hollywoodvariant. Zo gaat er aan het eind van Dopo mezzanotte iemand dood, maar hoeven we dat niet erg te vinden omdat de persoon in kwestie er zelf vrede mee heeft. De randjes worden dus wel netjes gladgestreken.
~
Dopo mezzanotte onderscheidt zich ook van een doorsnee Amerikaanse tegenhanger in de licht literaire trekjes die de film heeft. Regisseur en scenarioschrijver Davide Ferrario laat zich poëtische levenswijsheden en diepzinnigheden gemakkelijk ontvallen, al hebben ze in de meeste gevallen geen diepere betekenis. Dopo mezzanotte begint in dit opzicht tekenend. Een voice-over, die vooral in de eerste helft van de film hinderlijk vaak op de voorgrond treedt, vertelt dat verhalen opdwarrelen als stofdeeltjes. Ze kruisen elkaar en raken elkaar weer kwijt. Een mooie metafoor? Of quasi-poëzie van een hoog gebakken-luchtniveau?
Frituurvet
~
Buster Keatons
Hier ontwikkelt de plot zich in de richting van de driehoeksverhouding uit Truffauts Jules et Jim, waaraan Martino zelf refereert. Dopo mezzanotte mist echter de fatale, tragische afloop van die klassieker. Zoals ook de onhandige charme ontbreekt van Martino’s lievelingsfilms: oude Buster Keatons en Laurel & Hardy’s, hoe erg de film ook zijn best doet om een vergelijkbare sfeer te creëren in cameravoering, muziek en het acteerwerk van vooral Giorgio Pasotti.
Ode aan de cinefilie
Vanwege de vele filmische verwijzingen is Dopo mezzanotte al wel een ode aan de cinefilie genoemd. Een begrijpelijke typering; het is alleen jammer dat deze filmgekke film zelf niet weet te bekoren. Uiteindelijk is het niet meer dan een zouteloze komedie, die Italianen vast een feest van herkenning biedt. Mij is het echter een raadsel waarom ook wij Dopo mezzanotte zo nodig moeten zien.
Dopo mezzanotte
Regie: Davide FerrarioJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
De grote oorlog teruggebracht tot menselijke proporties
In de Tweede Wereldoorlog trokken duizenden Duitse onderzeeërs er op uit om geallieerde vrachtschepen tot zinken te brengen. Wie de pech had tot de bemanning van een van deze boten te behoren, leefde dagenlang in een benauwde, smalle koker en liep daarbij voortdurend de kans met dieptebommen om zeep geholpen te worden of door vliegtuigen te worden beschoten. Van de vierduizend onderzeeërs die Duitsland in WOII inzette, vergingen er dan ook drieduizend. De Duitse filmklassieker Das Boot brengt de overlevingstocht van zo’n onderzeeër op indrukwekkende wijze in beeld.
~
Het is een bekend gegeven. Neem een nauwe onderzeeboot, dump die in zee, laat hem rustig ronddobberen tot de bemanning zich dood verveelt. Zorg dan dat er enkele vijandige schepen aan de horizon opduiken en er tussen beide partijen een spannend kat- en muisspel ontstaat, waarbij de onderzeeboot meermaals dreigt onder te gaan, maar telkens weer op het nippertje weet te ontkomen. Met Das Boot heeft de Duitse regisseur Wolfgang Petersen (Air Force One, Troy) van dit gegeven desondanks een boeiende film weten te maken, een film die sinds zijn verschijning in 1981 nog steeds niet is overtroffen.
Opgefrist
~
Wulpse rondingen
Das Boot begint vrij standaard. Duitse soldaten van allerlei rang gaan op hun laatste avond aan wal nog even flink uit hun dak. Ze zuipen zich te pletter en knijpen nog eens flink in de wulpse rondingen van de serveersters. Een oudgediende neemt lallend het woord en geeft zijn ironische commentaar op de hoge heren die hen de diepte insturen, waarbij ook Hitler niet gespaard wordt. Elders besproeien enkele kersverse soldaten de voorbijgaande auto’s enthousiast met hun urine. De volgende ochtend vertrekt Das Boot en is er niets meer dan zee, zee en nog eens zee.
Zenuwslopende ellende
~
De sluimerende gekte die de bemanning elk moment kan bevangen, wordt prachtig uitgebeeld in de zenuwinzinking van de overijverige machinist Johann die niet voor niets ‘het spook’ wordt genoemd. Ongelukkigerwijs vindt zijn inzinking plaats tijdens de cruciale momenten van een gevecht, wat bijna tot zijn liquidatie leidt. De angstaanjagende momenten in het nauwe ruim van de onderzeeër brengen de bemanningsleden tegelijkertijd dichter tot elkaar en zelfs de dienstklopper die vers bij de Hitlerjugend vandaan komt, wordt langzaam in hun gelederen opgenomen. Er ontstaat een boeiende schets van een groep militairen die koste wat kost willen overleven en daarbij van elkaar afhankelijk zijn.
Indringende sfeer
Wat Das Boot echter vooral onderscheidt van zijn navolgers is de indringende sfeer die in de film wordt neergezet. Petersen is erin geslaagd om op intrigerende wijze het gekmakende ruimtegebrek, de hallucinerende deining, de tergende verveling en de voortdurende dreiging op te roepen. In de bedompte kleine ruimte van een U-boot wordt de grote oorlog als vanzelf teruggebracht tot haar werkelijke, menselijke proporties. Terwijl in luxekantoren de partijlijn wordt uitgedokterd en de aanvalsplannen worden doorgeseind, is op zee de ene mens in gevecht met de andere. Dit gevecht heeft niets idealistisch, niets heroïsch. Het is oorlog en de een staat de ander naar het leven, maar wie weet eigenlijk nog waarom en gelooft er nog iemand in die redenen?
Petersen heeft een gouden greep gedaan door in de film voor het ongebruikelijke perspectief van zijn ‘foute’ landgenoten te kiezen. Dit leidt nu eens niet tot een gemakkelijk verhaal waarin Duitsers als karikaturale demonen rondlopen en de geallieerden als sublieme helden verheerlijkt worden. Het laat daarentegen mensen zien die, hoezeer ze ook onderdeel zijn van het nazistische Duitse leger, toch boven alles mensen blijven met hun eigen verlangens en gevoelens. Das Boot is een boeiende meditatie over de oorlog als een zinloze verspilling van mensenlevens die ontstaat als de ene mens de ander niet meer als mens erkent.
Das Boot: The Original Uncut Version
Regie: Wolfgang PetersenJaar: 1981
Misschien ook iets voor u
Rocken voor Groot-Brittannië
“De Britse muziek ligt op zijn gat en daar gaan wij wat aan doen.” Dat is ongeveer het motto van Kasabian. Niet bepaald een thema dat nooit eerder is geuit, maar wel typerend voor de typische Britse muziektraditie waar Kasabian middenin staat.
~
Lallende koortjes
De zanger van Kasabian, Tom Meighan, heeft een stem die ergens tussen die van de nasale zeurstem van Tim Burgess van The Charlatans en de wat rauwere strot van Shaun Ryder van de Happy Mondays zit. Een echte noordelijke Engelsman, wat niet zo verwonderlijk is, want Kasabian komt uit het Noord-Engelse Leicester. Ook de samenzang in de nummers lijkt soms sprekend op die van de Charlatans. De “lalala”-zingende koortjes in Processed Beats en L.S.F. lijken heel sterk op die in het Charlatans-nummer Nine Acre Court. Toch is de Manchestermuziek niet de enige invloed van Kasabian. Meerdere nummers doen denken aan de Black Rebel Motorcycle Club, en andere weer aan Joy Division en New Order. Butcher Blues heeft een vrijwel identiek basloopje en synthesizergeluid als La femme d’argent van Air (het openingsnummer van Moon Safari).
Psychedelica en LSD
Hoewel in deze recensie tot nog toe vooral is geschreven over hoe Kasabian op andere bands lijkt, drukt de momenteel favoriete band van Oasis-zanger Liam Gallagher wel degelijk een eigen stempel op haar muziek. Het drumgeluid is bijvoorbeeld wel typisch Brits, maar niet zo houseachtig strak als de originele Manchesterdrum. Ook maakt Kasabian veel meer gebruik van elektronische elementen in de nummers. Daardoor wordt een extra dimensie toegevoegd die de psychedelische sfeer van de songs versterkt. Dat de muzikanten wel van een tripje houden blijkt wel uit de songteksten, die overduidelijk gaan over het gebruik van drugs en dan specifiek van LSD. Hoewel het misschien een saai verhaal wordt: het is een typische Engelse gewoonte om te zingen over hoe graag je stoned, high of down wil worden. Daarmee laat Kasabian zien dat ze echt helemaal voldoet aan de Britse popscene die ze zo graag nieuw leven in wil blazen. De muziekindustrie en -pers in Groot-Brittannië kennende krijgt Kasabian daar zeker een kans voor. Hopelijk kan deze band met deze lekkere plaat weer een beetje ballen terugplaatsen in de door Coldplay en Keane soft geworden Engelse hitlijsten.
Kasabian
Album: KasabianMisschien ook iets voor u
Te groot verhaal voor kleine voorstelling
.
~
Vriend
Gilgamesj is een jonge, overmoedige koning. De man schijnt ooit daadwerkelijk bestaan te hebben in het land van Eufraat en Tigris, de bakermat van onze eigen beschaving. Aanvankelijk is Gilgamesj een flierefluiter en een vrolijke vrijbuiter. Dan sturen de goden een echte vriend op zijn pad, Enkidoe. Gilgamesj en Enkidoe beleven samen avonturen, totdat Enkidoe sterft: “De vriend van wie ik hield is tot aarde geworden.” Gilgamesj is ontroostbaar. Hij is bang, overmand door verdriet. Uiteindelijk wordt hij door liefde, vriendschap en pijn een wijzere en betere mens.
Schepping
~
Zwaartepunt
Het decor is een sober scherm, dat de door zuilen gesteunde gevel van een paleis voorstelt. Doordat de vloer spiegelt, lijkt het paleis omgeven door water. Op de grond liggen hoopjes stenen, die doen denken aan Tibetaanse gebedsheuveltjes. Nu en dan stellen de stenen de keien voor waarover Gilgamesj het water kan oversteken. Het wonderschone licht verandert van kleur om gemoedstoestanden te onderstrepen. In dit fraaie, sobere decor gebeurt niks, er is feitelijk geen handeling, alles focust op de stem van Joop Keesmaat. Hij doet wat stapjes, maar het zwaartepunt ligt toch op zijn verhaal. Keesmaat kan prachtig vertellen, zijn stem schiet uit, hij jubelt en huilt.
Sprookje
~
Gilgamesj van het Ro Theater is te zien tot en met 23 april 2005.
Gilgamesj (Ro Theater)
Artiest: Ro TheaterGezien op donderdag 02 december 2004 in Rotterdamse schouwburg, Rotterdam
Misschien ook iets voor u