The Melvins kwamen tot leven in Aberdeen in 1985. Hun officiële debuut (10 songs) stamt uit 1986, maar pas in 1993 tekenden ze bij een groot label (Atlantic), met name dankzij de inbreng van voorgenoemde Kurt Cobain. Overigens werden ze korte tijd later, wegens onoverkomelijke meningsverschillen, alweer aan de kant gezet, hetgeen ervoor zorgde dat de underground cultstatus eigenlijk nooit helemaal ontgroeid werd. Dit in tegenstelling tot de vele Melvins-afsplitsingen (waaronder Mudhoney, Fantomas en Tomahawk), die allemaal met name in Amerika en Azië flinke successen hebben geboekt. Het is te hopen dat door de promotie van Mike Patton en zijn Ipecac platenlabel, de band nu eindelijk de aandacht krijgt die ze eigenlijk best wel heeft verdiend.

~

Geruststellend

Eerlijk gezegd was ik een beetje op mijn hoede toen ik Mangled Demos from 1983 in handen kreeg. De geluidskwaliteit van opnames uit die tijd laat meestal nogal wat te wensen over. Ook het feit dat het hier om demo-opnamen gaat en een flink aantal nummers op het hoesje geen titel maar een teken als tracknaam heeft, stelde me niet echt op mijn gemak. Daarnaast neigt Amerikaanse punk en hardcore uit de jaren ’80 vaak naar Minor Threat-achtig geschreeuw. Met alle respect voor de artiesten uit de Dischord-stal, maar deze melodieloze vorm van punk heeft mij nooit echt kunnen bekoren.

Aan de andere kant ben ik al geruime tijd een Melvins-fan, en was ik dus reuze benieuwd naar de ontwikkeling van het geluid van de band in de loop der jaren. Na de CD slechts één keer beluisterd te hebben, kan ik met een gerust hart zeggen dat er geen reden was tot paniek.

Aanschaf

Hoewel de muziek weinig met metal of grunge van doen heeft, wordt al wel duidelijk de toon gezet voor de lawaaiige noisepunkmetal waarmee The Melvins hun trouwe volgelingen de komende jaren zou gaan plezieren. Groot verschil is echter dat bij een flink aantal nummers de snelheid in 1983 er nog goed in zat (ik mag dat wel!), met name op rampestampers als You get Bored en Set Me Straight (die in een andere uitvoering op de Houdini-CD uit 1993 zou verschijnen). De geluidskwaliteit is, met uitzondering van de live tracks, zeer goed te noemen, maar nog belangrijker: de jongens lijken er oprecht lol in te hebben! De feedback en echo’s doen vermoeden dat de nummers in één take zijn opgenomen in een kleine, niet zo goed geventileerde kelder in de buurt van Seattle. Dit mag echter nergens de pret drukken en doet nergens af aan de songkwaliteit van deze klassiekers-in-wording.

Voor wie is dit kunstwerkje nu eigenlijk bedoeld? Allereerst is het natuurlijk voor de die-hard Melvin-fans een verplichte aanschaf. Maar daarnaast kan iedere east coast-oldschool hardcoreliefhebber met een gerust hart naar de platenboer lopen om dit zilveren schijfje op te halen. Tip van mij: lees tijdens het beluisteren de hilarische liner notes van gitarist/zanger Buzz Osbourne!

~

Twee kanten

Dit debuutalbum is een typisch a/b-zijde album. Net als een langspeelplaat waarvan beide zijden sterk van elkaar verschillen heeft de cd twee verschillende ‘kanten’. In dit geval bevat de eerste helft allemaal vrolijke up-tempo nummers, terwijl de tweede helft rustiger nummers kent, die minder overtuigen. Voorbeelden van de up-temponummers zijn opener Mornings Eleven en The Mule, die beide gekenmerkt worden door bijzondere tempowisselingen. De eerste single Forever Lost, met mondharmonica, is net als de hiervoor genoemde liedjes heel aanstekelijk. Dat komt mede door het met vrolijke tweede zang ingevulde refreintje. Besmettelijk leuk is ook Long Legs, dat op festivals geheid een echte meeklapper is.

Lange haren, lange uithalen

Rond het midden van de plaat verandert de stemming van zomers naar herfstiger. De nummers worden rustiger en melancholischer, zoals het country-achtige nummer Wheels on Fire, dat een beetje zeurderig is. This Love is mede door de melodieën op viool en klokkenspel een heel ‘zangerig’ liedje geworden. Bijna krijg je het griezelige idee dat je naar Within Tempation zit te luisteren. Ook I See You, You See Me is niet zo geslaagd. Bij de meeste nummers nemen de dames van het gezelschap alleen de achtergrondzang voor hun rekening, maar hier gaat een van beiden een zoetsappig duet aan met zanger Romeo. De vrouwenzang is, met de vele uithalen, nogal overdreven; ergens tussen Stevie Nicks (Fleetwood Mac) en Mariah Carey in.

I-podplaat

Dit debuut van The Magic Numbers is een typische eerste plaat. De band lijkt nog wat zoekende, en dat heeft geresulteerd in een sterk onderscheid tussen de sterke up-tempo songs en de wat zeurderige langzamere nummers. Hier treden dan de voordelen van het (legaal en betaald!) downloaden op; je kiest de leukste nummers uit om op je i-pod te zetten en de rest hoef je niet per se te horen. Of je zet ze er pas op als de blaadjes van de bomen vallen.

~

Gevarieerder, frisser en gedurfder

Wat dit alles concreet voor de toonzetting van deze recensie betekent? Veel. Want allereerst is die zang bepalend voor de houdbaarheidsdatum die deze band voor mij heeft. Die zang trek ik op dit vierde album best. En dan vervagen vooroordelen. Dan word je soms aangenaam verrast. Mag ik hierbij een eervolle vermelding uitreiken voor de (super-)single Hoe Het Voelt? ‘Hallo, Bløf-nummer!’ zullen andere critici dan uitspreken. Maar wél een verdomd goed Bløf-nummer, zegt de liefhebber dan. Over Bløf-nummers gesproken, Hier Zijn is er ook zo één. Beter goed gejat dan slecht zelf verzonnen, toch? Slowmotion en Bijna Vanzelf zijn ook erg goede composities. Ik moet me hierbij dus afvragen: is IOS wellicht zo’n band die in de loop der jaren stilletjes opgeklommen is naar de hogere regionen van Nederlandstalige rockmuziek? Misschien wel. Want over het algemeen wordt er op 4 namelijk ook nog eens veel gevarieerder, frisser en gedurfder gemusiceerd.

Geen slechte stek

Her en der is het tekstueel niet van hoogstaand niveau, maar je kan best concluderen dat de Groningse band hier een goede plaat afgeleverd heeft waar menig Nederpopliefhebber zeker plezier aan beleeft. Vooral de ruigere, meer diverse nummers (mét opbouw, mét rockexplosies) beklijven. Echter, als de band weer vervalt in de studentikoze Voltooid Verleden Tijd-ballades, dan haak ik af. Wat, daar? Juist, daar wordt er niet tot nauwelijks verrast. Daar worden zanggrenzen niet verkend en verlegd. Daar zijn er kortom al vijftien van in een dozijn. En helaas, dán staat IOS gewoon weer op plaatsje 14. Maar in alle andere gevallen zou het inderdaad maar eens zo kunnen zijn dat de titel van de nieuwe IOS-plaat staat voor de plek die deze band momenteel bezet binnen het Nederlandstalige bandjescircuit. En dat is helemaal geen slechte stek, dunkt me.