De Coronacrisis heeft ertoe geleid dat alle concerten en festivals zijn verboden. Muziek beleven kan alleen op andere wijzen dan in zaaltjes, cafés, stadions, parken en weilanden. Alle muzikanten zijn gebonden aan het eigen land. Reizen tussen landen en reizen over de wereld ligt stil. Muzikanten zijn als bijna ieder ander gebonden aan huis. Ook bezoekjes aan een platenzaak, snuffelmarkt, verzamelaarswinkeltjes of zelfs een kringloopwinkel is niet of nauwelijks mogelijk. Album releases worden massaal uitgesteld of juist versneld. Maar waar een wil is, is een weg!

Muziekbeleving is wat ons onderscheidt van de dieren

Het samen muziek maken en de interactie tijdens de muziekbeleving is misschien wel het oudste wat ons mensen onderscheidt van dieren. Zo is muziek een onderdeel van ons bestaan en iets dat ons in deze moeilijke tijden vrolijkheid, steun, troost en intense beleving kan geven. Muziekbeleving hoort bij ons en we zouden geen mensen zijn als we geen wegen vinden om de muziek onze dagen te laten verlichten in alle opzichten. Ook in deze crisistijd is er muziek en is er ruimte om ook nu van heerlijke klanken te genieten en ons te laten prikkelen. Maar hoe dan? Hoe vinden we nu de weg naar muziekbeleving?

Herbeleven van oude muziek krijgt ineens meer aandacht. Op sociale media lees je steeds weer oproepen om in welke vorm dan ook muziek uit het verleden naar boven te laten komen. Een kriskrasreis door de muziekhistorie is het gevolg. We wakkeren elkaar ermee aan om oude muziek op te zoeken, te luisteren en ook weer aan te schaffen. Op Facebook volgt de ene challenge de andere op om muziekherinneringen en lijstjes te delen. We duiken massaal in onze collecties en dagen anderen uit om dat ook te doen. Het levert hernieuwde kennismakingen op en ik denk dat het ook weer voer geeft om oude muziek aan te schaffen. Ineens blijken sommige oude releases helemaal niet op Spotify te staan. Dus dan vormt een echt medium weer een uitkomst om toch te genieten en te blijven genieten van muziek.

Platenzaken en handelaren

Veel platenzaken die het normaal van de fysieke bezoekers moeten hebben zijn razendsnel in actie gekomen om een website en webshop in de lucht te helpen om hun waar kenbaar te maken en een bezorgservice op te zetten. Niet alleen via pakketpost, zoals de bekende webshops maar vooral – als het binnen de verzorgingsstraal ligt – een fysieke bezorging. Je bekende ‘muziekvriend’ in de winkel staat ineens voor je deur met de muziekwaar die je bij hem anders zou komen aanschaffen. Betalen per Tikkie of vooral met PayPal met achterlaten van bericht ‘in de winkel ophalen’ om verzendkosten te besparen. Vervolgens gaat een van de winkelmedewerkers aan het einde van de dag zijn rondje fietsen om de nieuwe muziekwaar bij de liefhebbers op een Corona-proof-wijze af te leveren. Je lp’s of cd’s staan tegen de gevel of liggen voor je deur als er wordt aangebeld. Dit is een heerlijke manier om je muziek te ontvangen en ook nog even het praatje te maken dat je anders in de winkel zou doen. Dit is toch heel anders dan bestellen op een website en per post aan te laten leveren. Het alternatief is vanuit een webshop laten verzenden, natuurlijk en waarom zou je het dan niet een kleine onderneming gunnen i.p.v. de grote webshops? We zijn in deze tijd vaak genegen om de keuze te laten vallen op de kleinere en lokale handelaren, zaken, distributeurs en labels.

Muzikanten vinden nieuwe wegen

Maar ook artiesten weten gebruikmakend van moderne technieken zich naar het publiek te uiten. Moderne media worden ingezet om vanuit de huiskamer concerten en optredens te verzorgen. Voor veel artiesten nog wat onwennig om zich zo kwetsbaar op te stellen en de fans een inkijkje te geven in de huiskamer, zolderkamer of welke plek dan ook in of rond het huis. Maar ook dat went voor de artiesten.
Daar waar in eerste instantie veel artiesten kozen voor een optreden met alleen begeleiding van zichzelf op een gitaar of ander instrument met zang, zien we langzaam maar zeker ook meerdere muzikanten bij elkaar in kleine huiselijke groepjes om de muziek meer body mee te geven. Maar ook nemen groepjes plaats in concertruimtes op Corona-proof afstand van elkaar om zo muziek te maken en te streamen over het internet.

De kleine muzikanten kiezen ervoor om de onlineconcerten gratis te verzorgen en soms met een fooienpot via PayPal te werken. Enkele artiesten proberen het grootser aan te pakken door ‘kaartjes’ te verkopen en via een inlog deel te kunnen nemen aan een onlineconcert. Of dat succesvol is, is natuurlijk vanaf de buitenkant moeilijk vast te stellen. Maar een concert via streaming is geen live-beleving en of de liefhebbers er dan toch euro’s voor over hebben om te luisteren is natuurlijk de vraag. Beeld en zeker het geluid kunnen niet de vergelijking doorstaan van het beeld en geluid in een zaal of het geluid van cd. Deze betaalde optredens staan zeker nog in de kinderschoenen. Maar wie weet vinden we technische middelen waardoor de beleving van deze concerten op een hoger plan gebracht kunnen worden om wel waar voor het geld te leveren.

Hoe gaat dit commercieel uitpakken?

Aantrekkelijk is om te zien of het nieuwe aanbod gaan leiden tot meer fysieke muziekaankopen. Een verdienmodel dat niet meer alleen gebaseerd is op de optredens zou mooi zijn. Zou er door deze crisis een herwaardering van de lp en de cd kunnen gaan plaatsvinden?
Daar waar de releases eerst massaal werden uitgesteld zien we nu, vele weken later, dat ze juist weer gaan opleven en we zien oudgedienden ineens de inspiratie krijgen om weer met nieuw werk te komen. Zo weten we inmiddels dat The Rolling Stones, Bob Dylan en Neil Young nieuwe muziek gaan uitgeven. Soms zijn het oude opnames die het licht gaan zien, maar vaak zijn het ook nieuwe liedjes.

Veel artiesten releasen nu liedjes op allerlei media ,die ze schreven in deze bijzondere tijden. Zoals we zien: waar mensen zijn is muziek. Waar een crisis is vinden we toch weer een weg. Muziek is iets wat ons doet leven en ons verbindt. Dat geldt in moeilijke tijden misschien nog wel meer en in ieder geval anders!