La Superba – de hoogmoedige, zoals Genua ook genoemd wordt – is de ideale plek voor Pfeijffer, die de laatste jaren tot zijn eigen verbazing constateerde ‘in Nederland geen pen meer op papier te hoeven zetten om mijn beroemdheid te consumeren’. Terug naar de basis dus, naar een nieuwe wereld om de zinnen te prikkelen. En de pen weer op te pakken.

Pfeijffer plaatst zijn hoofdpersoon, die eveneens Ilja Leonard Pfeijffer heet maar niet dezelfde is, in het labyrint van donkere stegen in het Centro Storico van Genua. Zo kan de schrijver ontspannen achterover leunen en zonder enige autobiografische druk zich naar hartenlust wentelen in de werkelijkheid en vooral in de verbeelding die deze opzet hem biedt.

Vrouwenbeen
De fictie doet hem meteen met de deur in huis vallen. Als hij op een nacht behoorlijk beneveld de weg naar huis zoekt, vindt hij een vrouwenbeen op straat. Een opwindende aangelegenheid waarbij Pfeijffer niet schroomt er zijn verhitte fantasie op los te laten en deze intimiteit te besluiten met ‘een flinke kledder van mijn sperma op een geamputeerd vrouwenbeen.’ Even later wordt deze scene ontdaan van haar bizarre realiteit door de omkering van het standpunt van de schrijver:

Als ik deze notities die ik jou met enige regelmaat stuur, ooit zou omwerken tot een roman, zou ik dat beschamende gehannes met het been natuurlijk verzwijgen. Dat blijft tussen ons, goede vriend, dat begrijp je.

Het volgende moment zit de luxe-immigrant weer op zijn vaste plek op het terras, drinkt zijn zoveelste negroni, observeert de voorbijgangers en laat zijn gedachten de vrije loop over de Italiaanse ziel. Dat mannen niet kunnen koken, maar wel precies weten hoe het moet smaken. Dat de kerk heilig is maar het voetbal op zondagmiddag nog veel heiliger. En natuurlijk het gegeven dat familie altijd bovenaan staat met moeder-de-vrouw als allesoverheersende Madonna. Vervolgens staat hij zichzelf toe verliefd te worden op de aantrekkelijke serveerster – het mooiste meisje van Genua – van zijn vaste hang-out.

Wereld der beweging
Het zijn de brutale perspectiefwisselingen die La Superba tot een frisse en dynamische roman maken. De schrijver weet snel te schakelen tussen zijn fantasie, zijn dagelijkse bezigheden en de visionaire invallen die hem bij tijd en wijle bezoeken. De ontmoeting met Rashid, de Marokkaanse rozenverkoper en het levensverhaal van Djibi, de Senegalese bootvluchteling zorgen voor een gevoel van verbondenheid: we zijn allemaal in Genua op zoek naar een beter leven en tegelijk beseffen we nooit meer terug naar huis te kunnen. ‘Niemand van ons heeft de moed om als eerste toe te geven dat het een sprookje is’.

Het decor van deze rauwe realiteit wordt gevormd door een terugblik op de massale emigratie van Italianen aan het einde van de negentiende eeuw naar het beloofde land Amerika. En ook een nogal fantasievolle oprisping over de Europese kruisridders die, op weg naar Jeruzalem, massaal scheep gingen in Genua. Pfeijffer knoopt alle verhalen gewiekst aan elkaar en maakt Genua tot het centrum van de wereld der beweging. Hij zoekt historisch tegenwicht in de confrontatie met de miserabele omstandigheden van de moderne gelukszoekers waar hij dagelijks in rondwandelt.

Absurdistische wending
Naast zijn eigen morbide fantasieën en romantische verwikkelingen is Pfeijffer vooral bezig zijn draai te vinden in de Italiaanse havenstad. Dat gaat niet zonder slag of stoot, getuige zijn confrontatie met de plaatselijke maffia en de pogingen iets gedaan te krijgen in de ambtelijke molen. In een absurdistische wending gaat het personage van de schrijver uiteindelijk dramatisch ten onder in zijn eigen verbeelding. Deze briljant gecomponeerde roman toont La Superba net zoals de verleidelijke hoeren in de donkere stegen van het Centro Storico:

Ze zeggen dingen tegen mij als ‘amore’. Ze zeggen dat ze van mij houden en dat ze willen dat ik bij hen kom. Ik zou niet weten hoe ik een van hen zou kunnen overleven.

Het oeuvre van Thomas Verbogt (hij debuteerde in 1981) wordt gekenmerkt door zowel een lichte als een melancholieke toon. Hij beschrijft met filmische beelden prachtige, lichtelijk trieste en toch ook komische situaties. Zijn laatste boek, Kleur van geluk, past in dit rijtje thuis. Flashbacks wisselen af met gedachtestromen van het hoofdpersonage, die op de vooravond van zijn zestigste verjaardag zijn leven herevalueert.

Een wandeling door het leven
‘Wat ga je van je leven maken?‘ Als hét lekkere ding van zijn middelbare school deze vraag aan Daniël Timmer (voor vrienden DT) stelt, blijkt hij vooral verbaasd over het feit dat het meisje überhaupt tegen hem praat. Toch blijft deze in eerste instantie triviale vraag steeds bij DT terugkomen en vormt deze een leidraad door het boek. Tegen de tijd dat hij zestig wordt, gaat hij op zoek naar het antwoord en kijkt hij daarvoor terug op zijn leven. Als een wandelaar verkent hij zijn jeugd, adolescentie en alles wat daarna kwam.

Zo blikt Daniël Timmer terug op zijn relatie met een veel oudere vrouw, beschrijft hij zijn angst in het heden voor de langzame aftakeling van zijn oude moeder, vertelt hij over het verlies van een goede vriend en de relatie met zijn jeugdvriendin. De melancholie die aan het terugblikken op iemands leven verbonden zit, verandert Verbogt niet in een ziekelijke hang naar het verleden. Daniël Timmer maakt een optelsom, schikt zijn herinneringen en zoekt naar een verbindende factor.

De tweede laag
De sterke en geestige beschrijvingen van gebeurtenissen en gevoelens in het leven van de hoofdpersoon zijn maar het topje van de ijsberg. Achter deze scènes ligt namelijk een groter verhaal verborgen. De nieuwste roman van Verbogt draait om de vraag: Hoe dien je om te gaan met het leven en de gelukkige en ongelukkige momenten erin? De auteur vertelt een liefdesgeschiedenis, beschrijft een relatie tussen zoon en moeder en behandelt het verdriet van een man die een goede vriend verloren heeft. Al deze elementen geven Kleur van geluk jus. Maar het zijn de zinnen, de gedachtes en de zoektocht naar het antwoord op de grote levensvragen die het boek maken tot wat het is: een filmische en bijna filosofische terugblik van een man van middelbare leeftijd op het deel van zijn leven dat tot het verleden behoort, zoekend naar de kleur van geluk.