Film / Films

Vrouwelijke buddyfilm

recensie: Close to Home (Karov La Bayit)

Een lange rij pashokjes, daar lijkt het nog het meest op. Maar schijn bedriegt. In de met gordijnen afgesloten ruimtes worden Palestijnse vrouwen en kinderen die de grens met Israël willen passeren gefouilleerd. De dames moeten zich deels ontkleden en hun tassen worden grondig doorzocht. Door jonge meisjes in legeruniform. Ze hebben opgedragen gekregen om zelfs etenswaren niet toe te staan. Sommige meisjes kwijten zich trouw van hun taak, anderen weigeren opstandig.

~

Zo begint Close to Home van de Israëlische regisseurs Vardit Bilu en Dalia Hagar. Ze willen de wereld laten zien van Israëlische meisjes die, net als de jongens, op hun achttiende in dienst moeten. Sommigen hebben douanedienst, anderen, zoals de hoofdrolspelers Mirit en Smadar die al snel worden overgeplaatst, moeten op straat patrouilleren. Per tweetal krijgen ze een district toegewezen om daarbinnen alle Arabieren, oftewel mensen met een Arabisch uiterlijk, naar hun identiteitskaart te vragen.

Beladen stof

Dit is beladen stof. Het Israëlisch-Palestijns conflict doet de gemoederen in de hele wereld flink oplopen, en wordt vaak de bron genoemd van alle ellende tussen moslims en het westen. Hoe zullen Bilu en Hagar deze explosieve materie aanpakken? Op het eerste gezicht gaat Close to Home helemaal niet over het conflict. Het gaat over twee meisjes die in dienst moeten terwijl ze zich liever met andere dingen zouden bezighouden. Met feesten, met mooie kleren, met leuke jongens. En het gaat over twee meisjes die hemelsbreed van elkaar verschillen maar toch met elkaar opgescheept zitten. Een vrouwelijke buddyfilm dus.

Mirit (Naama Schendar) is van het meegaande type. Verlegen, een beetje buiten de groep staand, niet op die leuke jongen durven afstappen. Maar ook meegaand in haar militaire werk. Als het je taak is zo veel mogelijk Arabieren te identificeren, dan dien je gewoon elke dag je lijstje vol te krijgen, zo simpel is dat. Smadar (Smadar Sayar) is uit ander hout gesneden. Zij is rebels, woont op zichzelf en brengt het liefst de nacht door met jongens die ze net heeft ontmoet. En ja, op straat probeert ze zich zo veel mogelijk van haar taken te onttrekken. Waarom zou je urenlang in de winkelstraten van Jeruzalem moeten ronddwalen zonder eens een leuke hoedenwinkel binnen te stappen? Als de commandant het maar niet ziet.

Geen standpunt

Met de politieke kant van de zaak zijn de meiden nauwelijks bezig, maar de kijker des te meer. Die maakt zich druk over de slordigheid van de soldates, waardoor ze het zelfmoordterroristen wel heel makkelijk maken. Of juist over de pure discriminatie van de Palestijnen, die geen stap kunnen verzetten zonder weer zo’n meisje in het groen voor hun neus aan te treffen die ze om hun identificatiebewijs vraagt. Of over beide. Je kunt je immers opwinden over de totaal nutteloze repressie van de Arabische bevolking, die het overigens merendeels gelaten ondergaat, om bij de eerste de beste aanslag toch weer aan het twijfelen te worden gebracht. Was het ook gebeurd als die meiden wat beter hadden opgelet? Of hou je zo’n aanslag toch nooit tegen? Close to Home neemt geen standpunt in, maar laat zien. De kijker wordt niet aan het handje genomen, maar kan zelf wikken en wegen.

~

Mirit en Smadar ondertussen groeien door de aanslag naar elkaar toe. Mirit wordt wat opstandiger en durft wat meer, terwijl Smadar besluit zich eens wat vaker aan de regels te houden. Later krijgen ze weer ruzie door een misverstand, waarna het toch weer goed komt – je kent het procedé van de buddyfilm. Het zou me zelfs niets verbazen als de lessen van de scriptschool tot op de minuut nauwkeurig zijn gevolgd. Het wordt echter geloofwaardig en eerlijk genoeg uitgewerkt om niet te storen. Bovendien worden de post-puberale probleempjes steeds vaker afgewisseld met morele dilemma’s waar ze toch echt voor komen te staan. Pas door een uit de hand gelopen incident tijdens een van hun rondes valt bij beiden het kwartje. De laatste scène van de film is dan gelijk de mooiste. Mirit en Smadar zijn volwassen geworden.