De controversiële Streetfighter was medio jaren 70 het Japanse antwoord op Bruce Lee en Shaft, een masculiene superheld die garant stond voor succesvolle formulefilms. Maar de vechttechnieken van de straatvechter zijn wreder dan die van zijn voorgangers: als de Japanner een tegenstander in elkaar mept, dan breken er botten onder luid gekraak. Er worden stembanden gesloopt, ogen uitgestoken, zelfs testikels afgescheurd. Dit ongekend brute geweld wordt met zichtbaar plezier uitgevoerd door Shinichi ‘Sonny’ Chiba, die met zijn imposante fysieke gestalte en sadistische grijns een uitstekende filmheld maakt.

Flashbacks

De eerste Streetfighter is het sterkst. Met een rudimentaire misdaadplot als achtergrond wordt de kijker getrakteerd op een nauwelijks aflatende stroom uitstekend gechoreografeerde karategevechten. Ook na dertig jaar is het nog steeds een vlotte, boeiende actieprent, pretentieloos vermaak voor de liefhebber van de betere vechtfilm. Return Of The Streetfighter biedt ook flitsende actiescènes, maar lijdt aan een wel erg gebrekkig verhaal, en verdoet bovendien veel tijd met flashbacks uit het origineel en andere zinloze scènes. De terugkeer van enkele opponenten uit de eerste film doet de film ook geen goed. Als Chiba eenmaal op dreef is, spat de actie van het scherm, maar de film vormt een zwak geheel dat het niet haalt bij zijn voorganger. De laatste in het drieluik, The Streetfighter’s Last Revenge, is niet meer dan een herhalingsoefening van welbekende elementen, maar wel een geslaagde. Zodra de onweerstaanbare herkenningsmelodie opduikt, is het genieten van de onverstoorbare Chiba, die in dit deel als een soort James Bond gepresenteerd wordt.

Opgepoetst

De liefhebber van deze Japanse pulp moest het tot nu toe doen met verminkte videobanden in een knullige nasynchronisatie. Voor het eerst kunnen we nu genieten van de drie films in hun oorspronkelijke versie. Het opgepoetste beeld is in origineel formaat en van prima kwaliteit, het Japanse geluidsspoor vlekkeloos. Het enige nadeel is het volledig ontbreken van extra materiaal, afgezien van een verzameling Chiba-trailers. Maar straatvechter Tsurugi (voorheen, in gedubte versie, bekend als Terry) klonk nog nooit zo overtuigend en zag er nog nooit zo goed uit. Deze box is een prima eerste kennismaking met de bottenkraker, en een kale maar waardevolle collectie voor de fanaat.

A Snake of June (Rokugatsu no hebi)

(Shinya Tsukamoto, 2002 • De Filmfreak)

De door lichamelijke destructie geobsedeerde regisseur Tsukamoto (Tetsuo, Tokyo Fist) heeft in zijn voorlaatste film een bizar drama gecreëerd rond seksueel gefrustreerde kankerpatiënten. Een telefoniste en haar vervreemde echtgenoot krijgen te kampen met een zieke man (gespeeld door Tsukamoto zelf) die bezeten raakt door de onderdrukte lusten van de vrouw, met alle gevolgen van dien. Machtsspelletjes, seksuele agressie en zinderende erotiek vormen een moeilijke, maar fascinerende spanningsboog in een blauw-monochrome realiteit waarin het continu regent. A Snake of June vergt met zijn onwerkelijke sfeer en opzettelijk vervreemdende vorm net zo veel van de kijker als al Tsukamoto’s andere films, maar biedt opnieuw aan een select publiek een spannend en intrigerend kunstwerkje. (Paul Caspers)

Stille nacht

(Ineke Houtman, 2005 • Dutch Filmworks)

Al jaren zaait een serieverkrachter angst onder jonge vrouwen in Utrecht. Om de zoveel tijd vindt er weer een aantal verkrachtingen plaats. Stille nacht is op dit afschuwelijke waargebeurde verhaal gebaseerd. Helaas blijft van dit in potentie boeiende verhaal te weinig over. Het valt ook niet mee om vijf belangrijke personages die elk een geheel eigen ontwikkeling doormaken, goed neer te zetten in tachtig minuten. Het was veel sterker geweest als er een karakter meer uitgelicht was, in plaats van de wat gezochte raamvertelling die Stille nacht nu geworden is. Dit maakt het verhaal nodeloos ontoegankelijk. Desondanks is de climax van het verhaal boeiend en het laatste half uur is Stille nacht daarom ook een echte spannende thriller. Daarnaast valt tijdens het kijken van de film op hoe mooi het verhaal in beeld is gebracht. Er zijn een groot aantal erg originele, soms bijna abstracte scènes te zien. De scène waarin Victoria Koblenko spaghetti kookt is een korte film op zich. Dit soort momenten maken dat de film in ieder geval visueel de hele tijd aantrekkelijk is. Op de dvd zijn een aantal leuke extra’s opgenomen, waarvan een korte reportage achter de schermen en een aantal interviews het interessantst zijn. (Joost van Hoek)

Shall We Dance?

(Masayuki Suo, 1996 • RCV)

De Japanse romantische komedie Shall We Dance? was in Amerika een van de meest populaire buitenlandse films uit de geschiedenis. In Nederland sloeg hij niet echt aan, maar ter gelegenheid van de recente Jenifer Lopez-remake mogen we nu op dvd genieten van deze schitterende film, een zeer welkom alternatief voor de Hollywoodversie. In de originele Shall We Dance? ontsnapt de accountant Sugiyama (topacteur Koji Yakusho uit The Eel) uit de dagelijkse sleur van zijn werk- en gezinsleven door in het geheim danslessen te nemen. De romantische en dramatische verwikkeling en de hilarische momenten die daarop volgen, zijn in langzaam tempo bijna twee uur lang geloofwaardig en innemend. Yakusho’s bijzondere rol, de ingetogen menselijkheid en intieme, fysieke humor maken van Shall We Dance? een meesterlijke en zeer toegankelijke film. Door RCV tegen bodemprijs maar helaas in een verkorte, beeldvullende versie uitgebracht. (Paul Caspers)

Heremakono

(Abderrahmane Sissako, 2002 • De Filmfreak)

Abdallah is een Mauretanische jongen die zijn heil gaat zoeken in Europa. Voordat hij vertrekt, reist hij naar zijn moeder om afscheid te nemen. Zij woont in een klein dorpje en Abdallah is geheel niet bekend met of geïnteresseerd in de locale cultuur, hij spreekt niet eens de taal. Gaandeweg ontdekt hij dat die locale cultuur toch veel vriendelijkheid en schoonheid te bieden heeft. Langzamerhand gaat hij steeds meer houden van de mensen en de omgeving. Deze film van Abderrahmane Sissako won veel prijzen in de internationale festivalwereld en dat is terecht. Heremakono is een film van poëtische schoonheid. Elk shot is prachtig qua mise-en-scène en het kleurgebruik is sprookjesachtig mooi. Het doet denken aan schilderijen van Gaugin. Het acteerwerk is heerlijk naturel en het verhaal doeltreffend simpel. Een prachtig stukje Afrikaanse wereldcinema. (Harrie de Vries)

Ma Mère

(Christophe Honoré, 2004 • De Filmfreak)

Een Franse puber bezoekt zijn moeder op de Canarische eilanden en ondergaat daar een bizarre seksuele opvoeding. Deze verfilming van een roman van schandaalschrijver Georges Bataille is een gewaagde dvd-release: het is een lange, ontoegankelijke film vol abstracte, filosofische dialogen en thema’s als incest, sadomasochisme en blasfemie. Er wordt zelfs naast een lijk gemasturbeerd, maar een sensatiefilm is Ma Mère allerminst. Batailles sobere proza wordt door de jonge regisseur/auteur Honoré vertaald naar een serieus, sensatieloos en daarmee geloofwaardig, maar te abstract filmvacuum. De vorm is noodzakelijk ontoegankelijk, en Bataille’s thematiek is inmiddels niet meer provocerend of relevant, zodat het resultaat de aandacht niet vast te houden- ondanks een uitstekende rol van topactrice Isabelle Huppert als de verdorven moeder. (Paul Caspers)

When Night is Falling

(Patricia Rozema, 2004 • Homescreen)

De derde film van de Canadese regisseuse Patricia Rozema is een ode aan de liefde in het algemeen, en de liefde tussen twee vrouwen in het bijzonder. Door de visuele overdaad en de ritmische muziek ontstaat een broeierige sfeer, die de kijker bijna actief bij het liefdesspel betrekt. Camille is docente mythologie op een protestantse academie, ze is verloofd met de geslaagde theoloog Martin. Haar wereld komt op de kop te staan als ze op een dag kennismaakt met de flamboyante circusartieste Petra, die haar al snel het hof begint te maken. Camille ontdekt onbekende, lesbische verlangens in zichzelf en gaat op de avances van Petra in. Je zou verwachten dat de film zich vanaf dat moment vooral zou richten op de worsteling tussen Camille en het traditionele milieu waaruit ze stamt, dat gebeurt echter nauwelijks. De film concentreert zich daarentegen op de passionele relatie tussen Camille en Petra. Als Petra’s circus door financiële nood gedwongen wordt om te vertrekken, komen de geliefden echter voor een keuze te staan. Hoe moet het nu verder. Is er sprake van echte liefde? Is Camille bereid om alles in de steek te laten voor Petra? Ondanks de wat schematische en clichématige tegenstelling tussen het christelijke, theologische milieu en het vrijgevochten milieu van het circus, maakt de sensuele sfeer deze film toch tot een aangename ervaring. (Martijn Boven)

Dukes of Hazzard: Season 1

(1979 • Warner)

De televisieserie Dukes of Hazzard uit 1979 laat zich eigenlijk het beste vergelijken met die andere serie uit de seventies: Starsky and Hutch. Het verschil is echter wel dat bij Dukes of Hazzard een mooie vrouw (Catherine Bach) van de partij is. Maar ook in deze serie staan een blonde man (John Schneider) en een donkere knappe man (Tom Wopat) centraal als duo dat misdaad te lijf gaat. De serie is echter heel erg cliché en gedateerd en ik vraag me werkelijk af waarom hij op dvd is gezet. Misschien dat het in de conservatieve delen van de Verenigde Staten een succes is, maar ik word er niet warm of koud van. Ook van deze serie is overigens een film in ontwikkeling. Johnny Knoxville (Jackass) en Jessica Simpson zijn inmiddels aangetrokken voor de hoofdrollen. (Joost van Hoek)

Take My Eyes (Te doy mis ojos)

(Iciar Bollain, 2003 • A-Film)

De geliefden Pilar en Antonio speelden in de gelukkige beginjaren van hun liefde een vertederend liefdesspel waarin ze elkaar zeer persoonlijk cadeautjes gaven. Antonio: ‘Neem mijn voeten’, Pilar: ‘Neem mijn ogen.’ Dit liefdespel krijgt een hele andere lading als blijkt dat Antonio zijn vrouw werkelijk als bezit beschouwd en zijn jaloezie dwangmatige vormen aanneemt. Take my Eyes zoomt in op deze latere, moeilijke periode van hun liefde. Antonio houdt zijn vrouw kort en slaat haar, zonder dat vreemd te vinden. Pilar heeft echter haar buik vol van het huiselijke geweld en vlucht met haar zoontje het huis uit. Ze vindt onderdak bij haar zuster. Vanaf dat moment begint Antonio te beseffen dat er iets mis is, hij neemt therapie en maakt zijn vrouw opnieuw het hof. Voor even lijken vroegere tijden te herleven. Ondertussen heeft Pilar een baantje gekregen als gids in een museum. Pilar trekt uiteindelijk weer bij haar man in, maar het blijft de vraag of haar man wel in staat is haar genoeg vrijheid te geven. De kracht van deze film is gelegen in de diepgang van de personages. De problematiek van het huiselijk geweld wordt in al zijn complexe aspecten getoond en niet gereduceerd tot een simpel zwart/wit probleem, waarbij de man fout en de vrouw goed is. De Spaanse regisseur Iciar Bollain is er in geslaagd een overtuigend portret te tekenen van de hel waarin een huwelijk kan veranderen. (Martijn Boven)

“Listen to Tommy with a candle burning and you will see your entire future…”

Ongemakkelijk

Wie – zoals ik – alleen bekend is met het album en de film nog niet eerder heeft gezien, zal het eerste half uur ongemakkelijk op zijn stoel zitten. Who-meesterbrein Pete Townshend schreef speciaal voor de film een nieuwe ouverture vol synthesizerklanken die weinig gemeen heeft met de klassieke opener van de lp. Alle nummers werden opnieuw opgenomen en ingezongen door de acteurs, wat de herkenbaarheid op sommige punten ook niet ten goede komt. Maar als je eenmaal over de eerste schrik heen bent, krijg je gaandeweg meer waardering voor de artiesten die de nummers vertolken en de nieuwe arrangementen van die overbekende songs.

Voodoo

Russell had nog een onverkoopbaar scenario liggen over de commercialisering van religie en zag in Tommy een ideaal vehikel om zijn denkbeelden in vorm te geven. Het resultaat is een zeer Britse (en op plaatsen sterk gedateerde) film. De beelden die Russell bij de muziek bedacht zijn zonder uitzondering sterk. Hij kon niet alleen zijn religieuze overtuigingen kwijt in de vormgeving van de film, ook gebruikte hij zijn ervaringen uit de Tweede Wereldoorlog voor de gestileerde oorlogsbeelden in het begin van het verhaal. De acteurs kunnen niet allemaal goed zingen (de nummers van Oliver Reed moesten letterlijk woord voor woord worden opgenomen voor een degelijk resultaat), maar zijn stuk voor stuk geknipt voor hun rol. Who-zanger Roger Daltrey geeft een overtuigende performance als de volwassen Tommy en na het zien van Tina Turner als stijf van de drugs staande voodookoningin zul je het nummer Acid Queen nooit meer kunnen horen zonder haar wilde blik op je netvlies te zien.

Quintafonisch

Een dertigste verjaardag moet op gepaste wijze gevierd worden, en de makers van Tommy hebben dan ook een sloot aan extra’s toegevoegd aan de film. Er is veel aandacht voor het gerestaureerde geluid, dat indertijd quintafonisch (dus vijfkanaals) werd opgenomen en afgespeeld. Via een antieke geluidsdecoder uit Amerika is het oorspronkelijke geluid van de film omgezet naar het tegenwoordig standaardformaat Dolby Digital. Het resultaat is verbluffend: de muziek komt van alle kanten zodat je volledig wordt opgeslokt door de liedjes en het verhaal. In een lang interview (waarschijnlijk te lang voor de gemiddelde filmkijker, maar smullen voor de liefhebber) geven de oorspronkelijke technici tekst en uitleg bij het opname- en restauratieproces.

Inzicht

Ook de twee belangrijkste figuren van de film Tommy, schrijver Pete Townshend en regisseur Ken Russell, komen uitgebreid aan het woord. Russell wordt gedurende de speelduur van de film geïnterviewd door de Engelse filmjournalist Mark Kermode, wat een geweldig inzicht oplevert in het maken van en de thematiek achter Tommy de film. Townshend komt in een apart interview van bijna een uur over als een welbespraakte, intelligente man die in zijn jeugd heel wat heeft moeten doorstaan en in de loop der jaren steeds meer autobiografische elementen heeft ontdekt in Tommy. Hij heeft het verhaal ook nooit echt los kunnen laten, wat recentelijk heeft geleid tot de musical The Who’s Tommy.

De filmversie van Tommy is een kunstwerk dat volledig losstaat van en toch onlosmakelijk is verbonden met het klassieke album van The Who. De welbekende muziek is opnieuw gearrangeerd en ingezongen door de acteurs uit de film. Dit levert bij een eerste kennismaking met de film een paar ongemakkelijke momenten op, maar bij een tweede kijkbeurt zal dat gevoel plaatsmaken voor herkenning en waardering. Deze uistekende jubileumuitgave is daarvoor bijzonder goed geschikt.