Theater / Voorstelling

Ruimte om te vluchten

recensie: Het Houten Huis / Holland Opera - Ruimtevlucht

‘Angst’, ‘spijt’, ‘verdriet’, ‘de dood’, in het nagesprek van Ruimtevlucht geeft het publiek enkele suggesties over de aard van een mysterieuze aanwezigheid op het ruimteschip van het Houten Huis en Holland Opera: de verstekeling. Tenor operazanger Niek Idelenburg en actrice Annet de Ruiter zijn uitgenodigd voor het nagesprek. “Waar denk je zelf dat de verstekeling voor staat?” vraagt Idelenburg wanneer een van de toeschouwers meer wil weten over de elastische zwarte gedaante die zich op het podium verspreid als een virus en op ieder personage een ander effect lijkt te hebben. De antwoorden blijven komen en variëren enorm. Één ding is zeker, de verstekeling creëert onrust in een zorgvuldig uitgekiende balans binnen een extreem uitlopende groep mensen, dieren en objecten die zijn uitgenodigd om het einde van de wereld mee te maken, ver weg, kijkend door de ruit van een ruimteschip.

Dit ruimteschip is op het podium gezet door Het Houten Huis en Holland Opera. Het Houten Huis maakt beeldend muziektheater en is gevestigd in Groningen. Hun voorstellingen zitten vol humor en creativiteit met als doel om jong en oud te verwonderen en ontroeren. Voor Ruimtevlucht werken zij samen met Holland Opera, zij maken toegankelijke en actuele opera waarin maatschappelijk relevante onderwerpen centraal staan.

Ruimtevlucht neemt ons mee naar een andere planeet. Moeder Aarde is niet meer leefbaar en er is een ruimteschip gebouwd die een selecte groep wezens vervoert op zoek naar een betere wereld. Deze groep is samengesteld door de kapitein, Idelenburg, en zijn co-kapitein, sopraan Björk Níelsdóttir. De uitverkorenen stappen bij binnenkomst op het schip door een scanner die een helder bliepje laat horen om hun rechtmatige aanwezigheid aan te geven. Indringers worden hardhandig weggejaagd door de co-kapitein en haar wapenstok. De aanwezigen bestaan onder andere uit een geleerde giraffe in damespak, een vlieg, een verliefd stel dat letterlijk aan elkaar vastgekluisterd zit, een ei die rondloopt op haar handen, een walrus die, strooiend met geld, aan boord is weten te komen. Iedereen is uitgekozen met een reden, deze reden wordt niet altijd duidelijk maar de grote gevarieerde groep zorgt zeker voor veel gezelligheid.

Beginnen bij nul

Idelenburg vertelt over het maakproces van Ruimtevlucht. De opera’s die hij normaal gesproken zingt baseren zich op een bestaande tekst en melodie die uitgevoerd wordt door de zangers. Ruimtevlucht begon met niets en was een kwestie van ideeën delen en uitproberen. Hierin speelden Idelenburg en Martin Franke, muzikaal leider van het Houten Huis, een grote rol. De zang, muziek en geluidseffecten zijn de ruggengraat van de voorstelling. In Ruimtevlucht spreekt elk personage namelijk zijn eigen taal: Nederlands en Engels maar ook wartaal, zangerige pieptaal en operagezang. Zoals behoort in een volmaakt equilibrium kan iedereen elkaar verstaan.

Naast de muziek vormt het decor het hart van de voorstelling. Zo is er een telefooncel om contact met de achtergeblevenen te onderhouden, zitplaatsen verstopt in de muren en is een grote cirkel achteraan op het podium is zowel de ingang van het schip, als een raam naar andere ruimtes waar zaken die zich achter dichte deuren afspelen een plek op de voorgrond krijgen.

De verstekeling

Het leven op het schip verloopt uitstekend totdat de verstekeling opduikt. Er ontstaat jaloezie, het begint te wringen dat er velen zijn achtergebleven op aarde, misschien willen ze hier toch eigenlijk niet zijn… Iedereen krijgt last van gevoelens die de balans ontwrichten. De eenheid van “de uitverkorenen” breekt open en toont haar individuen compleet met gebreken en tekortkomingen en ook het schip begint af te breken. De perfecte balans verandert in een chaos en het is lastig om de ontwikkeling van elk personage volledig mee te krijgen.

Ruimtevlucht is een explosie aan creativiteit. Het podium barst van de ingenieuze en vernieuwende trucjes, prachtige dans en gezang die blijven verwonderen en de aandacht stevig vasthouden. Geen moment van verveling en waar zou die verstekeling toch voor staan? Misschien paniek of trots? Naïviteit? Of juist moed?