De organisatie van de Parade sprak van een “droomstart” in Rotterdam. Daarna waren Den Haag, Utrecht en Amsterdam aan de beurt. Het mooie weer zorgde er in de eerste weken voor dat veel mensen de weg naar het festival wisten te vinden. Maar in Amsterdam, waar doorgaans de meeste bezoekers komen, gooide het regenachtige weer roet in het eten. Hoewel het op sommige dagen nog best druk was op het terrein, bleef het bezoekersaantal flink achter bij eerdere edities. De Parade heeft deze zomer in totaal 228.00 bezoekers getrokken. Dat zijn er 19.000 minder dan vorig jaar, toen ook al veel minder mensen dan de jaren daarvoor kwamen opdagen. Desondanks was het een zeer geslaagde Parade met een heel divers en uitdagend programma.

Lees hieronder wat 8WEEKLY vond van de voorstellingen die we in Amsterdam zagen.

13 augustus

Net als gisteravond is het weer lekker druk en gezellig op de Parade. We hebben de fietsen nu geparkeerd op een herkenbare plek. Het zal me niet meer gebeuren dat ik een halfuur kwijt ben aan zoeken, vervolgens mijn fiets over die van honderd anderen moet tillen, en dan ook nog een scooter raak die zijn alarm laat schallen.

Transformers i.s.m. Eefje Benning – Kauw

Foto: Arthur Ivens.

“Een voorstelling met kleuren, geuren en live muziek,” belooft een jongen het publiek voor de tent van Kauw. Aan de zijkant op een podiumpje staan twee meisjes, een maakt abstracte bewegingen, de ander speelt saxofoon. Binnen is het aardedonker, op twee rode lampen na, en het ruikt naar kruidnagel en kaneel. Kauw is een voorstelling over de bekende zwarte vogel. Drie meisjes maken nestjes, fladderen rond, badderen, en zoeken stokjes. En er wordt weer een stuk saxofoonmuziek gespeeld. De goedlopende beelden hebben een rustige invloed. Maar wat we nu leren over een kauw is niet duidelijk. We zien een kauw met een spiegel, en een badderende kauw die pantysokjes uit een soort pijnboom trekt en daar schaduwdieren mee maakt op de muur. Moeten we daar een griezelig gevoel van krijgen? Moeten we denken aan een soort roofvogel die glinsterende dingen pikt en die graag in de buurt is van slangen en pijnbomen? Het is dat het stuk niet lang duurt, zodat kleuren, geuren en live muziek nog net lang genoeg blijven intrigeren, want een verhaal wordt niet verteld. (Sylvia Boonen)

Orkater – De Geräuschmacher

Foto: Ben van Duin.

Wat een vreemde naam denk je steeds, Geräuschmacher. Is het een herrieschopper, een lawaaimaker? Ook in het begin van het stuk vraag je je nog steeds af waar het heen moet met deze titel en het stuk. Twee (erg leuke) mannen repeteren de muziek en tekst van een film. De één kaffert de ander steeds uit, wat een bekend principe is als het om twee heren gaat. Ik hoop dat het niet de hele tijd zo doorgaat. Maar de muziek klinkt lekker, een drum en een basgitaar spelen jazz. Dan komt daar nummer drie het toneel op: de Geräuschmacher. En alles rolt uit en valt op z’n plek. De twee heren maken muziek, de Geräuschmacher levert geluiden, en de beamer achter het toneel vertoont de bijbehorende film. Grappig om te zien hoe filmgeluiden kunnen worden gemaakt! Erg komisch is het moment waarop de geluidman uit zijn slof schiet, als gevolg van het gekaffer van de bassist. Hij levert een tirade in half Frans, half Italiaans, en met zijn korte lijf en vierkante snorretje doet hij als driftkikker denken aan Hitler in Der Untergang, aldus mijn gezel. Misschien moet dit ons naar die tijd verwijzen, omdat de overgang van stomme film naar geluidsfilm halverwege het interbellum plaatsvond. Hoe dan ook, de perfect uitgevoerde voorstelling die Beppie Costa, Eddie B. Wahr en Kees van der Vooren tien jaar geleden ook vertoonden, is erg vermakelijk en eindigt met een knaller. (Sylvia Boonen)

12 augustus

Donderdagavond, eindelijk weer lekker druk op de Parade! Het weer is prima, en dan is het toch een leuke plek hoor, met rond het park die topzware, groene bomen in de blauwe schemer; het kleine stukje Amsterdamse skyline erachter… Vanuit de schrijverstoren kun je ook nog mooi op het publiek uitkijken. ‘Wil ik het licht uit / tast jij toe / val ik in stukken,’ praat de stem van dichteres Vrouwkje Tuinman door een koptelefoon je oor in. De mens en zijn spelen, ook hier in deze schemer valt hij over je heen.

Tafel 9 – Losbijten

Foto: Dorinde de Tempe.

Losbijten is een goede titel voor deze tapdansshow. Bijten impliceert zowel intimiteit als agressie. Dit paar daagt elkaar steeds uit, met sprongen naar elkaar toe en van elkaar weg, en opschrikkende klappen en prevelende woorden richting gezicht. Het lichaam van de één draait rond dat van de ander, en omgekeerd. Maar beide lichamen willen hun individualiteit niet verliezen. Op een toenadering moet een afwijzing volgen. Het aantrekken en afstoten biedt natuurlijk spanning en hartstocht, en is een bron van de meest bijzondere bewegingen. De tappers zijn ritmisch en met name de vrouw is mimisch sterk. Toch had het theatrale in deze show wel wat dikker mogen worden aangezet. Denk je bij een dansend paar niet altijd al aan verleidingspogingen en de spanning van het wel of niet slagen daarvan? Misschien had Tafel 9, net als Lieber Gorilla (ook op de Parade) attributen moeten gebruiken, of een grapje moeten uithalen. Nu blijft het toch vooral voetenwerk, al is het sterk voetenwerk. (Sylvia Boonen)

Bellevue Theaterproducties en Via Rudolphi – Blöd

Foto: Ben van Duin.

Deze voorstelling gaat over theater. De vijf actrices spelen leden van een koor in het theater, die terugblikken op hun ervaring bij een stuk van een Duitse regisseur. Sinds Griekse tragedies staat er een koor vooraan of onder het podium, dat gepaste geluiden en beschouwende opmerkingen maakt bij situaties in het verhaal. Tegenwoordig worden deze mensen verbannen naar een hoek of een andere onzichtbare plek. Maar goed, dit moet je als bezoeker wel weten, en al staat er buiten de tent een bord met wat informatie, er is overal zoveel te zien op het buitenterrein van de Parade dat het slecht opvalt. Een korte samenvatting van de tragiek van een koor aan het begin van het stuk was daarom handig geweest. De actrices van Via Rodolphi en Bellevue Theaterproducties zijn goed te verstaan, spelen met overgave en zingen en spreken perfect in de maat. Zo hoort het precies in zo’n koor. De zelfspot en onderlinge betrokkenheid die in de aankondiging van Blöd op de Paradesite worden genoemd zijn er, maar regisseur Gerardjan Rijnders had de vrouwen best wel iets meer met elkaar mogen laten lachen. De anekdote bijvoorbeeld hoe ze met hun maskers op, tijdens het Duitse stuk hun Fisherman’s Friends naar binnen wisten te werken, daarover hadden ze toch ook kunnen gieren van het lachen? Of ze hadden de regisseur een poets moeten bakken, destijds. Alleen maar blöd is ook maar zo blöd. (Sylvia Boonen)

11 augustus

Vandaag 8 Paradevragen aan barmedewerker Jurgen Boonen:

1. Wat doe je hier?

“Ik ben horecamedewerker en sta in de brandtoren, ook wel de schrijverstoren genoemd. Elke avond dragen schrijvers hier voor uit eigen werk.”

2. Waarom werk je op de Parade?

“Drie jaar geleden kwam ik voor het eerst op de Parade en sindsdien kom ik er elk jaar. De sfeer is aangenaam. Om daarvan te genieten en er ook nog wat aan over te houden leek me dit een goed idee.”

3. Hoe is de sfeer?
“Nu het weer zo tegenvalt is de sfeer niet optimaal, maar het blijft leuk. De meeste bezoekers zijn jong en zitten goed in hun portemonnee. Ze paraderen in mooie kleren en zijn niet bang om te uit te geven. Dat is maar beter ook, want de drank wordt hier duur betaald. Maar behalve die jonge rijken, zijn er ook ouderen en gezinnen. Het is de gemêleerdheid die de Parade maakt.”

4. Heb je zelf voorstellingen kunnen zien?
“Ja! De band loopt 42 van Orkater, Nog meer rottigheid van Van Roozendaal en de zijnen, Heute noch, verdomme! van Het Paleis voor Volksvlijt, Blondie van Ellen ten Damme en verder Spinvis en Hugo Borst in de Schrijverstoren.”

5. En?
“Ja, Orkater vond ik geweldig, het format was super. De drie acteurs deden drie a vier typetjes per man, en bespeelden ook nog eens minimaal vier instrumenten. Technisch was het stuk perfect. De optredens klonken als een klok en het beeldmateriaal, dat via een beamer werd geprojecteerd, sloot er naadloos op aan. Zelfs een plotselinge misstap door een van de acteurs bleek ingestudeerd te zijn.”
“Ook Nog meer rottigheid was goed. In plaats van ‘binnen veertig minuten de glimlach van mijn gezicht’, zoals bij Nog meer rottigheid in de vooraankondiging wordt beloofd, voelde ik vanaf vijf minuten na aanvang mijn glimlach opkomen, en die ging niet meer weg. Zelfs met een onderwerp als ‘de dood’ weten de drie heren mooi om te gaan.”
“Blondie was ook een spetterende show. Als Ellen ten Damme met het nummer Atomic zou zijn begonnen was er niets op haar optreden aan te merken geweest. Nu viel ze hiermee, letterlijk, ietwat uit de toon.”
“Heute noch verdomme! viel, na een positieve recensie in de NRC, nogal tegen. Hier was het format, via een televisieshow aan een spermadonor komen, nogal gekunsteld, en de hoofdrolspeelster was schreeuwerig.”

6. Komt de inwendige mens nog een beetje aan zijn trekken bij de Parade?
“Zeker wel. Met mijn etensbonnen ben ik al bij Lust, Zazoou en La Trana geweest. Vooral Lust is een aanrader. Heerlijke pasta’s en ik zag een goede vis. Bij Zazoou stel je alles zelf samen. Basis is rijst, met de keuze uit saté, vis in zoetzure saus en rundvleesmarinade. La Trana is wat duur, maar ook goed. En de klassieke burito’s natuurlijk, in de buurt van Hendrik Jan de Stuntman.”

7. Zeg, die schrijverstoren, jouw stekkie, da’s natuurlijk geen theater. Lopen daar nog wel wat mensen naar boven?
“Nou het valt een beetje tegen. Dat heeft misschien te maken met die 3,50 euro entree. Voor een schrijversvoordracht van 20 minuten is dat nogal duur. Een symbolische euro was beter geweest. En omdat het publiek een koptelefoon opkrijgt, is het voor de mensen die er een biertje komen drinken een beetje vreemd, die zitten als het ware geÏsoleerd. Verder is het een open toren waar de wind goed doorheen waait. Zonder de zon is het er nogal guur toeven.”

8. Nog iets te melden?
“Zeker wil ik noemen de voorparade van Synestheseur, waar ik vanonder de toren gezellig op uitkijk. De vrouw met de baard en de man met vier benen geven shows weg nog voordat je ze bezoekt. Dat is te gek, je hebt echt een goede binnenkomer. En de zweefmolen en de poffertjes natuurlijk, die zijn onontbeerlijk voor het Ware Paradegevoel.” (Sylvia Boonen)

10 augustus

Dit jaar zijn de weergoden helemaal niet begaan met de Parade. Rillend van de kou zitten de bezoekers op de verschillende terrasjes dicht tegen elkaar aan of verstopt onder warme truien en jassen. Het lijkt herfst. De die-hards die komen, komen puur voor de voorstellingen en niet voor de flessen rosé.

Vrienden van de dansmuziek – Blokjes kaas met mosterdgas

Foto: Joris van den Ende.

Wat is een typische Paradevoorstelling? Het stuk Blokjes kaas met mosterdgas duidelijk niet. Het is niet oppervlakkig, niet alleen maar lollig, en het gaat dieper dan de andere voorstellingen op het terrein. Het zet je zelfs aan tot nadenken. Want wat weet onze generatie nou van de Eerste Wereldoorlog? De vier heren en een dame van theatergezelschap Vrienden van de dansmuziek zoeken naar de mens achter de soldaten in die oorlog. Wat zijn hun drijfveren, hoe houden ze moed? De soms dieptreurige monologen worden door de cast afgewisseld met gevoelige zang. Het vijftal betrekt het publiek bij hun gedachten, hun overpeinzingen en zelfs bij de weersomstandigheden op het slagveld, want als zij in de regen moeten vechten wordt het publiek ook nat. Je volgt de soldaten vanaf het moment dat ze zich aanmelden in hun ‘land van herkomst’, tijdens het het vieren van kerstmis op het slagveld samen met de vijand, tot op het moment dat ze weer afzwaaien. En dan is het stil. Stil in hun oren en in hun hoofd. (Mariëlla Pichotte)

V.I.G. – Hypoklisma

Dat een bekende naam niet automatisch garant staat voor een goede voorstelling, blijkt wel uit Hypoklisma. Op sommige momenten lijkt het zelfs alsof ik naar een slechte dansvoorstelling aan het kijken ben. Raymi Sambo (Cosmic Theater, All Stars) heeft toch al het nodige op zijn naam staan, en Barry Emond (Alba Theaterhuis) is ook geen onbekende, maar zij kunnen het stuk niet redden. De voorstelling draait om een autochtoon en een asielzoeker die bij wijze van experiment bij elkaar in een cel worden gezet. Integreren is de bedoeling. Elkaar tolereren hun eindopdracht. Een actueel onderwerp waar het duo weinig uit heeft weten te halen. Het stuk kabbelt voort zonder hoogtepunt of verrassing. Zelfs de vechtscène tussen het duo is leeg. De geluidseffecten moesten het iets extra’s geven, maar hiervoor hadden ze beter een goede beatboxer kunnen vragen. Nu lopen geluid en actie soms niet synchroon. Van een conflict verwacht je dat de vlammen er vanaf spatten, maar zelfs een klein vonkje licht er niet op. Hypoklisma dooft net als een nachtkaars, langzaam. (Mariëlla Pichotte)

9 augustus

Hulde aan de paradepotten! Chemische Dixieboxen, bemodderd toiletpapier uitgerold op de grond en een minimum aan wc’s? Niets van dat alles is waar voor een Paradelatrine. Het is een feest om te mogen toiletteren in de grote schone hokken, die onder toeziend oog van frisse Glorixmeisjes staan. En dat je daarna in het juiste licht een blik in de spiegel kan werpen terwijl je je handen wast met zeep van Dove is voor een festival een zege. En dat ook nog gratis en voor niets.

Circus Wonder – De Man Die Weet

De man die door zijn ogen ademt, foto: Henry Krul

De Man Die Weet is ongetwijfeld de Paradevoorstelling met de grootste omloopssnelheid. Zijn andere shows doorgaans drie keer per avond te zien, bij Circus Wonder (ook te zien geweest op de Parade met De man die door zijn ogen ademt) kun je om het kwartier terecht, tot ’s avonds laat. Het is typisch een geval van hoort-zegt-het-voort, want wie naar binnen is geweest, moet zijn beleving kwijt. Dit moet je zelf meemaken, dit moet je met je eigen ogen zien. In de tent zit Rob, een Forrest Gump-achtige verschijning, in een autistisch houding op een witte stoel. Zijn ‘broeder’ laat een zwarte fleecesjaal door het publiek gaan waarmee Rob geblinddoekt zal worden. Iedereen mag checken of de sjaal wel lichtdicht is. Vervolgens word je gevraagd een voorwerp van jezelf voor je te houden. En geloof het of niet, Rob weet geblinddoekt en wel wat de presentator uit het publiek pakt. En dit zijn echt niet alleen aanstekers en pennen, ook paspoorten met naam en geboortedatum en bankbiljetten met serienummer en al worden moeiteloos door Rob omschreven. Natuurlijk is het gewoon een (niet te ontrafelen) truc, maar wel een verbazingwekkende. Perfect als je tussen twee voorstellingen even niets te doen hebt, of als je snel hutje mutje wilt opwarmen in een knus tentje. (Diana van der Sluis)

8 augustus

Het is kil en druilerig op de Parade zondagavond. Het aanwezige publiek heeft geen zin elkaar in de ogen te kijken en wil zo snel mogelijk ergens naar binnen. Rosé wordt niet gesignaleerd, een koffiegeur des te meer. Hier en daar hoor je de lokroep van een theaterventer, maar de rijen zijn dun. Behalve bij de kassa van Wilde Hond, en geen wonder, want de drie meiden die daar voor hun show reclame maken, zijn jong, aantrekkelijk, en strooien lachend met complimentjes. Wie wordt daar niet warm van?

Wilde Hond – De Grote Identiteitsshow

Het is een wervelend gebeuren, deze show. Bij binnenkomst krijgt iedereen meteen een sticker opgeplakt met een naam – niet die van jezelf uiteraard. En die meiden, in hun rose glinsterende giletjes met goed upgepushte borsten, doen dat snel en vaardig. Zittend op de bankjes horen we dat het om een identiteitsshow gaat. Er staat een rad van fortuin op het podium en we zien stoeltjes met hartvormige zittingen. Het doet zoet aan allemaal. De omroepstem die de dames toeroept wat hen te wachten staat, spreekt slecht Duits-Nederlands, waarschijnlijk om het ‘schone-schijn-slechte-kwaliteit’ van zo’n soort show te benadrukken. De meiden acteren goed, maar de inhoud maakt geen diepe indruk. Eerst spelen de actrices drie ongelukkige Chantallen, die na hun zielige verhalen worden gevraagd wie van hen echt ongelukkig is. Eéntje staat er op, wordt diep de grond in gepraat, en krijgt vervolgens een facelift. O, wat zal Chantal nu gelukkig zijn! Na deze act voorzien de gastvrouwen het publiek van tips om van hun saaie leven af te komen. De verwijzingen naar hedendaagse hulpprogramma’s als Dr. Phil zijn goed voor een lach maar ook makkelijk. De actrices hadden hun overtuigende spel beter kunnen inzetten om een mooi en ontroerend stukje te spelen, bijvoorbeeld over het leven van een (televisie)slachtoffer. Of iets écht hilarisch. (Sylvia Boonen)

Rens / Molenaar – Knor Knor

“Hier wordt wel het varken in het zonnetje gezet,” zegt mijn buurvrouw na afloop. En dat is zo. Rens en Molenaar zijn de hele show bezig met hun varkens, “de meiden”, zoals ze Knor en Dante noemen. En de beesten doen soms heus wel wat hen wordt gevraagd: van een glijbaantje glibberen, aan een bel trekken, werkelijk álles omstoten wat er aan decor staat en met hun poten in de maat in de ’tuin’ dansen. Maar net als in De Grote Identiteitsshow harken de makers te veel bij elkaar. Via televisieschermen merken we dat de varkens, liftend naar Parijs, zien hoe twee bandieten (Rens en Molenaar) een koffertje diamanten begraven op IJburg in Amsterdam. Na wilde achtervolgingsscènes door de modder (grappig!) vertellen de varkens hun verhaal aan de politie. Ach, wat zijn het toch een eerlijke beesten! Tussen de beelden van de varkens door spelen Rens en Molenaar ook de politieagenten. Het gekke is dat ze hen het ene moment neerzetten als bureaucratische, hebberige patsers, het andere moment als zelfbewuste sexy dansers op Duran Duranmuziek. Om even wat maatschappijkritiek te leveren, en daarna te laten zien dat ze leuk kunnen dansen, lijkt het. De makers lijken niet precies te weten wat ze willen aanduiden en hoe. En dan ziet het eruit als werk, al dat gedoe op zo’n podium. Maar dat varkens horen te wroeten in de modder, dat hebben we wel gezien! (Sylvia Boonen)

7 augustus

Dag teenslipper, dag witte gymp, dag kekke pump met naaldhak; de Parade 2005 in Amsterdam is die van de kaplaars. Met bloemen, met vlinders of ‘doe maar gewoon’ lekker groen. Met ieder ander schoeisel loop je voor schut in de blubber. Niet voor niets was het ’t dit weekend dan ook een stuk stiller in het Martin Luther Kingpark. Want voor velen geldt: als ik niet op mijn paasbest kan paraderen, dan paradeer ik liever niet. Wel zo rustig.

Teatro – City Animals

Theatergroep Teatro won in 2004 de Mus, een prijs voor de meest succesvolle Paradevoorstelling van het jaar. Dat schept hoge verwachtingen voor hun voorstelling City Animals van dit jaar, en die maken ze waar ook.
Op de beats van Watskebeurt dansen twee jongens en een meisje op een stukje grond van één vierkante meter, omgeven door een klein, zwart tuinhekje. Als drie stadsbeesten in een weiland stellen ze zichzelf, al doppinda’s etend, voor. In sneltreinvaart ratelen ze van onderwerp naar onderwerp. Laten ze zien wat er allemaal verbouwd kan worden aan een ogenschijnlijk goed uitziende jongen (ook wenkbrauw- en zaklift komen aan de orde), slingeren de leukste weetjes om je oren (de Febo-keten is genoemd naar de eerste vestiging in de Amsterdamse FErdinand BOlstraat) en doorlopen ze tot in detail het leven van een jonge vrouw anno 2005. Hoogtepunt is de illustratie van flirten in een kroeg, compleet met een lange lijst aan flauwkomische openingszinnen (Jongen tegen meisje: “Zo, hier ben ik dan. Wat waren je andere twee wensen?”). City Animals heeft geen gaapmoment en is doorlopend leuk. Bijzonder toch weer om te zien hoe je met zo’n simpel format in een eenvoudige setting zo’n goede voorstelling kunt neerzetten. (Diana van der Sluis)

Lange Poten – Op onze zenuwen

Foto: Joke Schot.

Tijdens deze voorstelling zijn we te gast in de keuken van mevrouw Aarsschaafsel die haar vijftigste verjaardag viert. Tijdens het bakken van de verjaardagstaart besluit ze beter af te zijn met haar hoofd in de oven. Oud zijn in deze wereld is immers geen pretje, al heeft ze nog wel mooie strakke benen. Vroeger was gewoon alles beter. Als eerste gast arriveert haar vriendin mevrouw Korrelfotze. Tussen de tientallen flessen advocaat en de potten augurken die voor het feest zijn ingeslagen, babbelt Korrelfotze over haar liefdesleven. Want dat ze nog goed in de markt ligt, staat als een paal boven water. Als Aarsschaafsel uit de oven komt, bekent deze een beetje somber te zijn. Alles werkt haar op d’r zenuwen. Ex-man Kleefkraag met zijn nieuwe Oost-Europese postordervriendinnetje en een apathische organist maken het verjaardagsfeest compleet. Het hele gebeuren is een ketting van absurdistische elementen. Zo verdwijnt op een gegeven moment iedereen in de ijskast om er als Arabisch personage weer uit te kruipen en belt Aarsschaafsel de stamppotkoerier als de gasten honger hebben. De andijvie wordt royaal op de keukentafel geschept en gesierd met een bom annex gehaktbal. Wie vorig jaar Doorgefokt heeft gezien, weet dat een voorstelling van Lange Poten flauw en plat is – zie alleen al de namen van de personages. Maar met een groep vrienden en de nodige Parademeligheid als graadmeter, is het allemaal prima te consumeren. (Diana van der Sluis)

5 augustus

Wat wat was het donderdagavond op de Parade weer gezellig druk. De modder was een beetje opgedroogd en er kon weer enigszins normaal over de planken worden gelopen zonder dat deze wegdreven. De theatergroepen probeerden elkaar te overtroeven door mensen op allerlei manieren in hun tent te lokken. Het zonnetje liet zich zo nu en dan zien, wat betekende dat het goed toeven was op de terrasjes. Dat zal vanavond wel weer anders zijn.

Suver Nuver – Extase (Religion no Problem!)

Foto: Maarten Evenhuis.

Toneelgroep Suver Nuver brengt al achttien jaar voorstellingen die vaak uitdagend worden genoemd. Ook in Extase proberen de drie vaste acteurs samen met drie Arabische gasten het publiek wakker te schudden. Extase is een actuele voorstelling met als thema het fascinerende maar ook bedreigende Oosten. Suver Nuver probeert het publiek te confronteren met deze tegenstrijdige gevoelens van verheerlijking en afkeer, maar dit komt helaas niet goed uit de verf. Het begint veelbelovend met een rondborstige, blonde boerin die vertelt over haar christelijke opvoeding. Zij werd door een leraar gevraagd of de man die zij lief heeft wel intelligent genoeg is om onderdanig aan hem te kunnen zijn. Vrouwenonderdrukking is ook autochtoon Nederland niet vreemd. Er volgen meer van dit soort voorbeelden, met onderwerpen als vrouwenbesnijdenis, respect, taal, feesten, religie, rituelen en opvoeding. Deze zware onderwerpen worden met luchtige satire afgewisseld. Jammergenoeg is de humor erg plat en goedkoop: denk aan klompen, een paard in de kont neuken, billengrappen en kunstgebitjes. Ook komen alle clichés uit de kast. Misschien is hier bewust voor gekozen, omdat dat de verschillen benadrukt. Toch blijft het allemaal te vrijblijvend. De voorstelling loopt niet lekker, alsof de acteurs voor het eerst samen op het podium staan. De teksten worden soms hakkelend opgezegd en de handmicrofoons zijn ronduit knullig. Ik mis de overtuigingskracht en de confrontatie, die beloofd wordt in de wervingstekst van Extase. Geen moment heb ik mij betrokken gevoeld bij wat er op het podium gebeurde om over ‘extase’ maar helemaal te zwijgen. (Charissa van der Vlies)

Hans Dagelet en anderen – De Samenzwering / The Conspiracy

Foto: Stephan van Hesteren.

The Conspiracy is een multidisciplinaire muziektheatervoorstelling. Het leven van de hoofdpersoon, gespeeld door Hans Dagelet, lijkt door zijn omgeving en herinneringen te worden bepaald. Hij is paranoïde, boos, bang, verward en denkt het slachtoffer te zijn van een samenzwering. Hij lijkt geen grip te hebben op de beelden en geluiden om hem heen en probeert uit zijn persoonlijke gevangenis te komen. De krankzinnige mediawereld om hem heen verwart de man meer en meer en alle realiteitszin lijkt hem te ontglippen. Uiteindelijk geeft hij zich over aan zijn innerlijke belevingswereld. Althans, dat is wat ik mij verbeeld. Er wordt in The Conspiracy namelijk niet verteld waar de voorstelling over gaat. Dat is aan de kijker zelf om in te vullen. Eigen interpretatie en een open instelling zijn daarbij onontbeerlijk. De voorstelling bestaat uit losse zintuigelijke indrukken die niet op een rationele manier te ordenen zijn. The Conspiracy is dan ook meer een fysieke ervaring en speelt zich af in het hoofd van een verwarde man. Die binnenwereld wordt gevisualiseerd als een kamer, een doos van transparant doek waarop driedimensionaal beelden worden geprojecteerd. De acteur volgt het ritme van de teksten, de muziek en de beelden. De beelden en geluiden zijn samples uit commercials en de stemmen in zijn hoofd van onder andere Chet Baker, Nina Simone en Jesse Jackson. De muziek en de projecties dansen door de ruimte en geven een onbestemd en beklemmend gevoel. Een surrealistische trip, maar dan wel een die bij gebrek aan duidelijkheid toch te vaag en vrijblijvend blijft. (Charissa van der Vlies)

4 augustus

Zelfs als het weer een beetje meezit, is het nog een heel avontuur om het Paradeterrein te bereiken. Voor je op de fiets bij de ingang bent moet je over een weg met grote kiezelstenen, waardoor je kans loop op de terugweg een lekke band te hebben. En als je weer een tikkeltje rozig naar huis gaat, is het zoeken naar je fiets. Om vervolgens alle fietsen die naast en tegen jouw stalen ros zijn gezet met de grootste moeite weer weg te moeten halen. Je moet er wat voor over hebben om naar de Parade te gaan.

Erol Struijk – Izaak S

Met open armen en een mix van Turkse en Nederlandse gezelligheid ontvangt Izaak S. (gespeeld door Erol Struijk) de gasten in zijn huiskamer. In een hoekje staat een plank met een verzameling ouderwetse sneeuwbollen. Hij houdt van zwart, dat zie je en dat vertelt hij. En wat er ook gebeurt, hij blijft altijd lachen. Nou ja, bijna altijd. Met het Senseo-apparaat en het plankje met blokjes kaas wil hij afrekenen met de vooroordelen die hij met zijn Turks uiterlijk bij mensen oproept. Een thema dat al vaker in het theater is behandeld. Alle clichés gebruikt hij, maar door zijn soms stuntelige gedrag en de verwarring die hij al vanaf binnenkomst zaait, blijft het stuk interessant en vooral komisch. Ook de zogenaamde tegenwerking van zijn geluidsjongen Fabian werkt mee. Fabian draait tussendoor liedjes die hij leuk vindt en niet de liedjes die door Izaak zijn uitgezocht. Erol Struijk, die dit jaar ook op ITs Festival optrad, laat met zijn monoloog zien dat de allochtoon uit Bergen met een sterke mimiek echt is geïntegreerd. Geef deze jongen een klein, donker zaaltje en een langere monoloog, dan komt hij meer tot zijn recht. (Mariëlla Pichotte)

PIPS:lab – Wortal Combat 3

Foto: Remco Verveer.

Het lijkt doorgestoken kaart – of in dit geval een gemanipuleerd programma – maar echt te bewijzen is het niet. Alhoewel, bij een denkbeeldig vechtspel annex vertelwedstrijd annex tenniswedstrijd tussen de stoere Duke Nukem versus de zenuwpees PacMan om de hand van Lara Croft, weet je de uitslag al. Beide helden worden in de voorstelling Wortal Combat 3 goed neergezet door twee mannen van PIPS:lab en Lara Croft is iemand uit het publiek. Ter plekke worden beelden van de speelvloer geupload in een computer en op een scherm vertoont. De voorstelling heeft iets weg van een amusementprogramma, een computerspel en een speelhal, maar eigenlijk is het te verwarrend en te chaotisch om het een naam te geven. Er gebeurt te veel op de vloer en op het scherm om het goed te kunnen volgen. Door de interactie met het publiek zit er snelheid in, waardoor het ook veel weg heeft van een improvisatieshow. Het stuk is in ieder geval een aanslag op je lachspieren, maar je moet het vooral niet proberen te begrijpen. (Mariëlla Pichotte)

3 augustus

Jonge moeders die met hun kroost een dagje uit gaan op de Parade, groepen jongeren die elkaar tijdens de voorstelling enorm opjutten (daartoe aangemoedigd door het roségebruik) om zich helemaal te laten gaan en vijftigers die het gebeuren op het terrein vanaf een bankje gadeslaan. Elke leeftijdscategorie lijkt wel vertegenwoordigd op de Parade. Met zo’n divers publiek valt de gemoedelijkheid onder de paradebezoekers nog meer op. Vlak voor iedere voorstelling wordt er bijna altijd wel even een woord gewisseld met de toeschouwer die naast je zit of staat. Een sfeer die door de hele Parade gedragen wordt en te meer versterkt wordt door het feit dat de Parade voor iedereen wat te bieden heeft. Wil je liever niet naar een theaterstuk, dan kun je altijd nog een gezellig barretje pakken, een ritje maken in de zweefmolen, dansen in de stiltedisco of je mee laten slepen door de verhalen en gedichten in de schrijverstoren. En zet je zelf niet een van deze stappen, dan zijn er genoeg artiesten die je met veel plezier wijzen op hun voorstelling.

Justus van Oel en Jeroen Wielaert in de Schrijverstoren

“Wat is een Palestijn, en wat doet zo iemand als hij niet bezig is aanslagen te plegen? Welnu, een Palestijn kan óók een christelijk meisje zijn dat voetbalt in het meisjeselftal van de Lutherse school in Bethlehem.” Aan het woord is columnist en scenarioschrijver Justus van Oel. Hij doet zijn verhaal in de Schrijverstoren, die midden op het Paradeterrein is geposteerd en een soort rustpunt vormt in het gekrioel om de theatertenten en eet- en drinkgelegenheden heen. Je zit er droog, hebt een mooi overzicht over het theaterlandschapje en ondertussen kun je door middel van een koptelefoon genieten van pakkende verhalen. Van prachtige anekdotes over de beklimming van de Mont Ventoux in de Tour de France, beschrijvingen van het Turkse dorpsleven tot aan het enigszins droevige bestaan van een Palestijns vrouwenvoetbalelftal in de Gazastrook. Naast Justus van Oel is het woord aan radiocolumnist Jeroen Wielaert. Door de afwisseling in hun columns weten ze de aandacht van het publiek naar zich toe te trekken. Het grappige is bovendien dat je door het gebruik van de koptelefoons alleen de verbale reactie op de gezichten van andere luisteraars ziet. Een glimlach of een starre blik blijken opeens veel te zeggen. Ontroerend zijn achteraf gezien ook de woorden die Van Oel gebruikt om Gretta Duisenberg een hart onder de riem te steken in haar acties voor de Palestijnen. “Gretta, ik sta achter je,” zegt Van Oel voor het lezen van de hierboven geciteerde column Palestina: FC Bethlehem. Een column die enigszins hoopvol is, omdat in Bethlehem inwoners bezig zijn de problemen geweldloos aan te pakken. (Gerard van den Berg)

Niek Barendsen, Maaike Martens, Stefan Stasse e.a. – Geef!

Foto: Anja Robertus.

Mediatycoon John de Mol is nog niet gesignaleerd op de Parade, maar mocht hij toch nog een bezoekje willen wagen dan zou hij zeker de Cascadeur binnen moeten gaan. Tenminste, als hij in navolging van de televisieactie voor de slachtoffers van de tsunami dergelijke acties ook op Talpa wil laten zien. Dan kan hij in ieder geval een beroep doen op Niek Barendsen en Maaike Martens, die zich letterlijk kunnen inleven in elk slachtoffer. Op absurdistische manier zamelen ze tijdens hun voorstelling Geef geld in voor onder meer Homo’s zonder grenzen, Artsen zonder auto en mensen die slechts één keer per jaar op wintersport kunnen. Zo steken ze de draak met de vele acties voor tal van goede doelen die er in ons land zijn. Met Barendsen als showmaster, Martens als de “Leontien” van de geldinzameling en het publiek als klapvee lukt het ze uiteindelijk toch 1 miljoen euro in te zamelen binnen 20 minuten. Van een klein kind tot aan grote ondernemingen, iedereen wordt gestrikt. Scherp waargenomen door een notaris, die op een droogkloterige manier prachtig wordt vertolkt door KRO-presentator Stefan Stasse. Hij is het uiteindelijk ook, die aan het einde van de geldinzamelingsactie als woordvoerder van Talpa de mededeling mag doen dat Talpa hetzelfde bedrag zal overmaken, als waarvoor de hele avond actie is gevoerd. Is de interesse van John de Mol dan toch gewekt? (Gerard van den Berg)

2 augustus

Met nog een kleine twee weken te gaan, lijken de muzikale voorstellingen de meeste voorkeur te hebben van het Paradepubliek. In de waarderingscijfers, die door de Volkskrant worden bijgehouden, staat 15 jaar Levende Jukebox bovenaan, op de voet gevolgd door de beide shows van femme fatale Ellen ten Damme. Maar in de laatste weken kun jij daar nog verandering in brengen en bepalen wie de Volkskrant-publieksprijs krijgt. Na elke voorstelling kun je met behulp van je toegangskaartje je beoordeling te kennen geven. Laat die kans dus niet lopen!

Tibor & Gijs – De achterbankgeneratie

Kleurrijke hangkussens zijn voor de ingang van de tent ge?nstalleerd en menig bezoeker ploft neer om te genieten van de zang van de Achterbankgeneratie, die ook probeert de ‘babyboomers’ en ‘nix-generatie’ naar binnen te krijgen. Even denk je door de kussens naast de Achterbankgeneratie ook bij de hanggeneratie beland te zijn, maar dat gevoel verdwijnt snel als deze actievelingen op een ‘Kopspijkerachtige’ manier binnenkomen. We hebben te maken met een viertal jongens en een dame, die jarenlang door hun ouders in auto’s werden meegesleept naar tal van activiteiten. Maar nu ze op eigen benen (willen) staan, weten ze niet welke keuze te maken. Zal ik dat huis wel of niet nemen? Moet ik tevreden zijn met deze vrouw terwijl ze niet aan mijn ideaalbeeld voldoet? En hoe zorg ik ervoor dat ik word gekozen uit die stapel eentonige sollicitatiebrieven? Op een humoristische en vooral beeldende manier laten de jongelingen zien, wat het inhoudt deel uit te maken van de achterbankgeneratie. Een generatie, die alles lijkt te kunnen en vooral alles lijkt te willen. Of wordt dit ‘willen’ wellicht opgedrongen? Een duidelijk antwoord zit er helaas niet in op deze vraag in het stuk van Tibor & Gijs. Wel beelden ze aan het einde op een prachtige manier à la Muiswinkel en Van Vleuten de handelwijze uit van een aantal G8-demonstranten. Ook dat is dus een methode om je als ‘achterbanker’ te manifesteren. Helaas wordt de voorstelling abrupt afgesloten en blijft het publiek achter met die ene vraag! Maar misschien kan die beantwoord worden door de nu volgende mozaïekgeneratie (de huidige generatie). (Gerard van den Berg)

Dogtroep – Carwash

De hilariteit is groot als een twintigtal mensen ’s avonds laat de simulatieauto van de voorstelling Carwash van Dogtroep binnenstapt. ‘Meneer, gaat de auto over de kop? Wat gaat er precies gebeuren?’ Het roséhalte onder de bezoekers is aan het einde van de avond duidelijk gestegen, waardoor elk risico op mogelijke consequenties vermeden moet worden. De Dogtroep-medewerker stelt ze gerust en daarna kan de reis door de wasstraat van de Parade beginnen. Geen gebruikelijke, want er is een virus in het systeem geslopen met verstrekkende gevolgen. Door middel van videoprojecties krijgt de bezoeker een sneeuwstorm van pingpongballen over zich heen en ondergaat hij een noodlottige hartoperatie. De fantasie heeft de vrije loop in deze tien minuten durende voorstelling van het fameuze Amsterdamse gezelschap, dat eerder met Carwash onder meer te zien was op Oerol, vorig jaar. Toch lijkt de fantasie te veel de overhand te krijgen, want verbanden zijn er tussen alle ontwikkelingen al snel niet meer te vinden. Blijft over: de spanning van wat komen gaat en de waardering voor de wijze waarop Dogtroep exclusieve voorstellingen blijft maken. (Gerard van den Berg)

1 augustus

Vanuit de verte zie je ze opdoemen, de tentjes van de medewerkers van de Parade, die bijna twee maanden lang worden gebruikt als overnachtingsplek. Langzamerhand word je duidelijk, dat jij niet de enige bent die de regen en de kou (voor het tijd van het jaar dan) moet trotseren voor een leuk avondje uit. Bewondering maakt zich van je meester, al voor je daadwerkelijk één van de voorstellingen hebt kunt aanschouwen. Gelukkig zijn er genoeg diehards die zich door de wind en regen naar het Martin Luther King Park in Amsterdam begeven, zodat de enigszins barbaarse situatie van de artiesten in ieder geval niet voor niks is… En een bezoekje aan de Parade is zeker de moeite waard.

Sjoera Retèl en Barbara Pouwels – Maria & Elizabeth

Vlak voor de voorstelling stoot Koningin Elizabeth I nogal ongelukkig haar hoofd, en dat blijkt een voorbode van wat haar tijdens de voorstelling te wachten staat. Opnieuw stoot ze daarin haar hoofd, maar nu figuurlijk, aan de koningin van Schotland, beter bekend als Maria Stuart. Sjoura Retèl en Barbara Pouwels, beiden bekend van Toneelgroep Amsterdam, nemen ons ruim vier eeuwen mee terug in de tijd, naar de regeringsperiodes van Elizabeth I en Maria Stuart. Beide vorstinnen proberen hun macht te vergroten. Dit gaat zelfs zover dat Maria Stuart samenzweert om Elizabeth van de troon te stoten. Wanneer Elizabeth achter deze plannen komt, heeft ze de kans om eindelijk van haar rivale af te komen: ze laat Maria Stuart gevangen nemen. Vanuit de gevangenis doet Maria Stuart alles om toch haar vrijheid te vinden, maar uiteindelijk vindt ze slechts vrede in de dood. Elizabeth blijft achter met het gevoel het doodvonnis van Maria te hebben ondertekend. Een vonnis, dat waarschijnlijk nooit voltrokken had mogen worden… Zeker in het begin is het moeilijk de gedragen teksten te volgen en alles in je op te nemen. Temeer omdat je binnenvalt in een scène uit een groter stuk (Maria Stuart van Friedrich Shiller). Een beetje voorkennis is daarom wel prettig. Het spel, de mimiek en de prachtige authentieke kleding van de beide dames maken veel goed. (Gerard van den Berg)

Hendrick Jan de Stuntman – Walhalla

De wonderen zijn de wereld nog niet uit en zelfs religie kan daar nog een rol in spelen. Alleen moet je dat geloof tegenwoordig naar eigen inzicht zien samen te stellen. Dus laat alles los en volg je gevoel. Beter gezegd, bekijk alles vanuit een derde oog. In een superactieve, weergaloze voorstelling sleept Hendrick Jan de Stuntman ons mee in een avondje reli-shoppen. Alle geloven passeren de revue: van eigentijdse homoseksuele Jezussen die zich onder meer vermaken met het spelletjesprogramma Lingo tot Boeddha-achtige rituelen en andere goochelaars die de weg wijzen naar het zo gewenste Walhalla. In een virtuoze show word je als publiek meegesleept van de ene curiositeit naar de andere. De twee performers pakken je van alle kanten in met snelle afwisselingen in decor en rariteiten. Tussendoor delen ze het publiek ook nog in twee kampen in: de goeden en slechten. Gelukkig is die laatste groep nog niet verloren, maar dan moeten ze eerst wel gereinigd worden. Door de snelheid en hilariteit waarmee de show gepaard gaat, weet je vaak niet meer wat je nu precies moet denken van alles. Je wordt compleet overdonderd, maar belandt uiteindelijk wel in het Walhalla. Maar is dit nu daadwerkelijk het Walhalla, zoals jij dat voor ogen ziet? (Gerard van den Berg)

31 juli

De Parade in Amsterdam ziet er als vanouds gezellig uit. De meiden dragen rubberlaarzen en de jongens houden de flessen rosé vast. Er zijn genoeg bierverkooppunten en toiletten. Leuk detail: de meisjes mogen zowel op hun eigen toiletten als op die van de jongens neerstrijken. Mooi werk! De locatie, vlak bij de Amstel, is prettig, en het hele terrein geurt naar gegrilde scampi’s. Het wordt genieten de komende tijd, dat staat vast.

Pollemans, Sueters en Van Eck – Car goes with the pants

Foto: Inkie Struijk

Met een lijzige stem zet de kaartjesverkoopster de toon: “Blijven jullie in de rij staan, dat werkt, dan denken de mensen dat het hier leuk is.” Het blijft net zo lollig tijdens de voorstelling. We zien een paar dagen uit het leven van drie werknemers in een Fordgarage: twee monteurs en een receptioniste. De meeste momenten worden verbeeld met lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen, en dat gaat de drie acteurs heel erg goed af. Hoe het eraan toe gaat in deze garage? Nou, de heren doen niet aan garantie, of er nu iets aan de bougie mankeert of aan de carrosserie. Alles speelt zich af op de vierkante meter: de monteurs zitten elkaar voortdurend op de huid, opscheppend over hun potentie, en de receptioniste komt wel erg dicht in de buurt. Van beide heren welteverstaan, dat kan natuurlijk niet goed gaan. Het decor van Car goes with the pants is geweldig. Twee oude Fords pal voor je neus die echt naar benzine stinken, en een heus hokje als kantoor mét luxaflex. Gewoon een lachwekkende, vitale, beetje sexy voorstelling met drie ijzersterke acteurs.(Sylvia Boonen)

Lieber Gorilla – Entr’act

Entr’act van Lieber Gorilla is een dansvoorstelling van vijftien minuten. Al die Duitse woorden tijdens de Parade; het lijkt erop dat de taal van onze buren inderdaad, zoals enige tijd geleden in een taaltijdschrift werd geconstateerd, weer salonfähig wordt! Maar dit gezelschap dankt haar Duitse naam ‘gewoon’ aan de Zwitserse nationaliteit van de danseres. Het duo trakteert ons op een komische en tegelijk strak getimede variant van de tango. Prachtig dansend transformeren de dansers van een sjiek tangopaar in een ordinair stel, waarbij de heup- en armbewegingen richting publiek steeds terugkeren. Binnen mum van tijd veranderen kledingstukken van lichaamsdeel en komen overal accessoires vandaan. Al volgt aan het einde van de rit een soort ontknoping, het verhaal is niet datgene wat mij bijblijft. Er wordt hier vooral de draak gestoken met de tango. Een beauty van een draak, dat wel. De felle en tegelijkertijd elegante bewegingen, de vurige ogen, de strakke blik van de vrouw; dit alles sleept je mee zonder dat je je kunt verzetten. (Sylvia Boonen)

30 juli

Het festival opent vrijdagavond zijn deuren voor het Amsterdamse publiek. Er staat al een rij liefhebbers ongeduldig te popelen bij de kassa. Medewerkers zijn nog druk bezig met de laatste voorbereidingen en met het leggen van plankieren, want het Martin Luther King Park is door hevige regenval in een grote modderpoel veranderd. Bovendien is de opknapbeurt van het park nog niet klaar en groeit er helemaal geen gras. De opzet is dan ook anders dan de afgelopen jaren en dan de Parades die dit jaar in de andere steden stonden. Er zijn ‘straten’ aangelegd met plankieren en aan weerzijden staan de tenten. Als een klein, gezellig dorp met kleurrijke bewoners. Het is al gauw druk en de uitgelaten sfeer wordt ruimschoots gevoed door de flessen rosé die gretig aftrek vinden. Ook blijven de weergoden de Parade gunstig gezind, want de voorspelde regen blijft uit.

Alex Klaasen en dansers – Het Betere Werk

Zanger, acteur en cabaretier Alex Klaasen heeft zijn bekendheid vooral te danken aan zijn optreden in Kopspijkers. Op de Parade viert hij zijn zes en drie kwart jubileum met de beste liedjes uit zijn oeuvre. In een gezellige circustent zit het publiek rondom de piste waar Alex er met zes dansers (drie mannen en drie vrouwen) er een bonte verkleedpartij van maakt, met kostuums die iedere keer weer perfect bij de liedjes passen. De teksten zijn doorspekt met een flinke dosis ironie en sarcasme, maar hebben helaas muzikaal een hoog Marco Borsato- en Songfestivalgehalte. De onderwerpen lopen uiteen van pedofilie (Het Kind In Mij) , asielzoekers in Friesland (Je Past Je Maar Wat Beter Aan, in het Fries met Nederlandse ondertiteling!) tot de grande finale Te Dom Om Te Poepen. Kortom: lekker foute, eigenzinnige en spitsvondige teksten. Alex´ stem is prettig om naar te luisteren, maar niet opvallend. Hij heeft een goed bereik en is prima te verstaan. Hij kletst de liedjes quasi-arrogant aan elkaar en doet sterk denken aan een bitchy Albert Verlinde tijdens RTL Boulevard. Een showdiva met allures. Niet echt sympathiek en ook vaak net niet grappig genoeg. Alex Klaasen is leuk genoeg om een glimlach te voorschijn te toveren, maar lang niet zo grappig dat je gaat schuddebuiken. (Charissa van der Vlies)

De Levende Jukebox – 15 Jaar De Levende Jukebox met Helen en Yvonne

Foto: Geke Oosterhof

De Levende Jukebox is een begrip op de Parade. Het duo trekt al vijftien jaar met de Parade op en zorgt jaar na jaar voor een onweerstaanbaar ouderwets uurtje zingen en lachen. In een stampvolle tent met bar en serveersters heerst een warme Jordanese sfeer. Er is keuze uit ongeveer vijftig nummers en voor vijf euro mag je een liedje aanvragen. Muziek uit verschillende genres en taalgebieden komen voorbij. Zo worden wij getrakteerd op liedjes als Aïcha, Du, Stand By Your Man en Wilde Orchidee. Het is camp met de hoofdletter ‘C’. Gastvrouwen Yvonne en Helen zingen de nummers met overgave, veel gekke bekken en maffe dansbewegingen. Helen doet denken aan een kruising tussen een Jordanese barvrouw en Tina Turner. Ze presenteert de show in steenkolen Engels, maar ze spreekt wel degelijk een lekker portie Spaans. Het verbaast mij dan ook helemaal niets dat deze sprankelende show in 2002 een hit was tijdens de Boulevard of Broken Dreams in Barcelona. Yvon is de jongere variant van Helen en flirt er lustig met het publiek op los. Iedereen heeft het duidelijk naar de zin. Er wordt ingehaakt en luidkeels meegezongen; een feestje! (Charissa van der Vlies)