Theater Kikker en Theater ’t Hoogt vormen het centrum van het Impakt festival, hier werden niet alleen het merendeel van de films vertoond, maar vervulden de theaterbars ook hun rol van netwerklocatie voor filmmakers, curatoren en filmverslaafden die er naar hartelust konden discussiëren. In aanvulling op de vele, vele films werden hier ook overdag lezingen en workshops georganiseerd onder titel Couch Club en vonden in de avond vooruitstrevende muziekoptredens plaats.
 |
| Impakt Festival 2005 |
Alles bij elkaar resulteerden de programmaonderdelen in een duizelingwekkend aanbod van events, maar om deze overvloed enigszins het hoofd te bieden, deed de Flatland Galerie tijdens het festival dienst als mediatheek, zodat de echte diehards geen enkele screening hoefden te missen, zelfs niet als de favoriete programma’s toevallig gelijk vielen. Charissa van der Vlies en Nathalie Hartjes waagden zich in het festivalgeweld en doen een greep uit het aanbod.
The sight of music
In het tweeluik Construct: Inner World – Outer Space werden videoclips getoond waarin popsterren zichzelf en het universum (her)scheppen. Samensteller van het programma, Jessica Manstetten is film- en televisiewetenschapper en werkt voor de Muziekvideo Sectie van het Short Film Festival Oberhausen.
Als we de clipmakers die Manstetten voor ons heeft geselecteerd, mogen geloven, is het niet best wat de toekomst voor ons in petto heeft. Outerspace – Do the Evolution is een verzameling videoclips die je hoofd doet tollen. Wanneer we het verleden en de toekomst bekijken door de ogen van de popmuzikanten en clipregisseurs van nu, is er sprake van een wereld van verval in plaats van vooruitgang. Meerdere clips raken het thema van robotica en genetische manipulatie, maar alle technische verworvenheden bevatten een wrange bijsmaak. In How does it make you feel van Air wordt de perfecte vrouw geconstrueerd. Helaas eindigt ze met een vissenkop. Ook voor de aandoenlijke zuigeling uit E-baby van Pleix biedt techniek geen hoop; keer op keer krijgt hij te kort aan elektronische liefde door slechte Internet verbindingen.
Het hele ontstaansproces van de wereld blijkt enkel en alleen gebaseerd op geweld en overheersing. In de clips van Pearl Jam, Autechre, Betaband en Fatboy Slim neemt de ene bevolkingsgroep (of soort) in rap tempo de macht over van de andere. Doorgaans gaat dit gepaard met geweld. Het zijn werkelijk allemaal dystopieën die Manstetten ons voorschotelt, veroorzaakt door de mensheid zelf – of door kwaadaardige wezens uit de ruimte.
Puur en direct
~
Het programma
Inner World – Create Yourself wil aantonen dat videoclips van een band of artiest die een pseudo-live optreden verzorgt, niet per definitie saai zijn. Ze bieden wel degelijk de mogelijkheid om te identificeren met de artiest(en). Vaak volstaat in dat opzicht een eenvoudige setting. Deze videoclips benadrukken het individu waardoor de kijker onder de huid van de artiest kruipt. Voorbeelden zijn
Knowing Me Knowing You van ABBA (geen setting of achtergrond, slechts vier gezichten),
Yellow van Coldplay (zanger Chris Martin zingt alleen in de regen op het strand),
Heroes van David Bowie (Bowie zingt met slecht het licht achter hem als setting) en
Attitude van Suede (John Hurt treedt op als verlepte clown voor een lege zaal). De beelden zijn puur en direct en daarom zo treffend en gevoelig.
Grasvelden en gezichtspunten
Het Nederlandse landschap is groen en vlak, maar onder de vlakte houden zich tal van ongeziene werkelijkheden schuil. En zelfs wanneer de werkelijkheid zich zonder schroom presenteert, is de waarneming ervan altijd onderhevig aan het gezichtspunt van de kijker. Het screening programma Juicy Meadows bevat werk van Hollandse bodem; ofwel van Nederlandse makers of van buitenlandse kunstenaars die zich voor langere tijd in Nederland hebben gevestigd. De thematiek van het programma draait om waarneming, uitgewerkt in twee delen. Deel 1, Under The Surface, maakt het ongeziene zichtbaar. Deel 2, Eyewitness, concentreert zich op de wijze waarop waarneming is opgebouwd. De titel verwijst naar het gezegde ‘het gras is altijd groener aan de overkant’, maar of dat zo is valt nog maar te bezien.
Under The Surface is een zeer divers programma, van op sciencefiction geïnspireerde animatie (Ze komen & Love van Manon Bovenkerk) tot een volledig computergegenereerd spektakel van beeld en geluid (Dust van Telcosystems). Hoe divers de werken ook zijn, alle tonen ons delen van de realiteit die anders niet zomaar toegankelijk zijn, zij het fictie of werkelijkheid. Verborgen verhalen komen aan bod in de documentaires Mamma Mia van Core van der Hoeven en Kalle van Igor Sevcuk. Het eerste is een intrigerend portret van het vrijgevochten leven van kunstenares, zangeres en alleenstaande moeder Mia Andresen. De tweede bestaat uit beelden opgenomen in het voormalig Joegoslavië, doordrongen van symboliek. Het laat de kijker achter met onbeantwoorde vragen. Niet alleen inhoudelijk maar ook in vorm wordt gelaagdheid uitgedrukt. Dit bereikt zijn hoogtepunt in het werk Jackie Living Life and loving it van Ola Vasiljeva, een uit de hand gelopen fantasie over Jackie Kennedys geheime leven weergegeven in een animatiefilm die letter technieken en beelden op elkaar stapelt.
~
Waar Under The Surface een zoektocht is naar verscholen werkelijkheden, richt Eyewitness zich op situaties die open en bloot in de samenleving verschijnen. Dit levert een programma op van krachtige films dat zich voor het merendeel concentreert op de ramp van 11 september 2001 en de daarop volgende gebeurtenissen. De mediaweergave van de oorlog in Afghanistan en Irak wordt flink onder de loep genomen. Op welke wijze hebben deze beelden een plek gevonden in onze belevingswereld? Onder welke omstandigheden is geweld acceptabel? Wanneer ervaren wij het als afschrikwekkend? Ook al kan het belang van de gebeurtenissen in de Verenigde Staten en de gevolgen daarvan nooit overschat worden, de grote hoeveelheid werken waarin dit onderwerp aan bod komt, vernauwt de mogelijkheden die de thematiek van Eyewitness biedt.
Klaas van Gorkum’s Monitoring the Dordtselaan for Maximum Piece of Mind, een film geschoten vanuit het standpunt van een surveillancecamera die automatisch van elke voorbijganger een mogelijke verdachte maakt, en Gabriel Lester’s All Wrong, een compilatie van beeldsamples gevonden op het internet en gemonteerd tot een heel nieuw verhaal, bieden een welkome aanvulling doordat ze niet alléén focussen op een oorlogssituatie.
Panorama
Panorama is een poging de beste en spannendste films en video’s van het afgelopen jaar bij elkaar te brengen in negen programma’s met verschillende thematische samenhang. Behalve producties die ontdekt zijn op buitenlandse mediafestivals, was er ook werk te zien van Impakt-veteranen. Daarnaast werd werk van veelbelovend nieuw talent getoond.
~
De thematische diversiteit van het programma werd gekenmerkt door kwaliteitverschillen. Een aantal van de films en video’s zijn saai en egocentrisch, kunst zonder echte boodschap of helder idee. Gelukkig maken evenzoveel filmmakers juist boeiende en spitsvondige films waarbij je het gevoel hebt dat je naar iets bijzonders zit te kijken, beelden die verrassen of aan het denken zetten.
Oorlog en menstruatiebloed
In Panorama 1 – On Politics And War werden veertien korte films en video’s over oorlog vertoont. De meeste makers geven een komische en soms cynische draai aan dit onderwerp. Weer anderen spelen met de combinatie veilige thuishaven en oorlogsgeweld. Helaas overheerst het voor de hand liggende anti-amerika gevoel (van de niet-Amerikanen) en zijn de films doorspekt met vaderlandslievende propaganda. Na afloop is er een kort vraaggesprek met de aanwezige Jenny Perlin en Louis Bourque Bourque. Jenny Perlin maakt 16mm animaties in stop motion. In Amend combineert ze de definitie van het Engelse amend (amenderen) met lijsten van sodomiewetten die onlangs uit de boeken van verscheidene Amerikaanse Staten zijn geschrapt. Review, een andere film van Perlin die in dit programma is opgenomen, won dit jaar een eervolle vermelding bij de Impakt Awards. De film combineert krantenkoppen over de oorlog in Irak met bonnetjes van filmbezoeken en videoverhuur van diezelfde dag. We moeten dit zien als vlucht in filmamusement. Een interessante invalshoek die in de praktijk minder goed uitpakt. Minutenlang zit het publiek naar knipperende kapotte filmbeelden te kijken van handgeschreven teksten op een muur.
L’éclat du mal van Louise Bourque Bourque is een van de minder sterke films van het programma. De met onder meer menstruatiebloed behandelde film met beelden van het huis van haar oma en opa is gemixt met beelden van geweld. De beelden zijn door de vloeistof sterk aangetast en onduidelijk. De link met huiselijk geweld ligt hier zo verlammend dik bovenop dat je als kijker niet gestimuleerd wordt dit thema te laten inwerken. Het doet de kijker niets meer omdat je de beelden ingewreven krijgt, het laat niets aan de verbeelding over. Het publiek reageert na afloop van het vraaggesprek heftig als ze hoort dat er gebruik is gemaakt van menstruatiebloed. We verdenken Bourque Bourque van effectbejag, al claimt ze puur geïnteresseerd te zijn in de chemische reactie van het bloed met de stoffen op de film. Maar waarom ze dan specifiek het gebruik van menstruatiebloed vermeldt, blijft een raadsel. Het vraaggesprek is eenzijdig en bestaat uit een enthousiaste monoloog van Bourque Bourque. Haar bevlogenheid is boeiend, maar het hoge feministische gehalte en de uitleg doet de aandacht vervagen.
De werkende mens
In het programma Panorama 3 – Corporate Perfection draait het om het bedrijfsleven en het werken op een kantoor. Een beperkt programma, omdat films uitvielen of bij andere programma’s werden ondergebracht. Slechts vier films hielden stand. Interessant is Working Girl van Corine Stubi, waarin de verschillende mogelijke gedaantes van de vrouw op de werkvloer worden geïllustreerd door een blonde vrouw met een karakteristiek gezicht. Steeds verkleed in andere beroepskleding komt zij op de klanken van een fijne electrobeat voorbij. De animatievideo Power Play van Cecilia Lindqvist; tien verschillende scenes tonen twee mannen die tegen elkaar opbieden in het benadrukken van hun mannelijkheid. De film Hear Me, Children-Yet-To-Be-Born is met zijn 45 minuten speeltijd te lang maar is gelukkig ingekort. Het gaat over Corporate Storytelling, het fenomeen waarbij managers van grote bedrijven verhalen vertellen aan hun werknemers om gewenste gedragingen en gevoelens op te wekken. In deze film vertelt een manager in voice-over een verhaal naar aanleiding van zijn laatste reis naar de Dode Zee. We zien de man en zijn vrouw door de droge Dode Zee lopen. De film staat bol van verwijzingen naar de Bijbel en angst voor terrorisme. De film trekt interessante parallellen, maar de beelden spreken niet genoeg om de lange duur te vullen. Een groot deel van het publiek verlaat dan ook vroegtijdig de zaal.
Sesamstraat from Hell
 |
| Wonder Showzen |
Wonder Showzen is een absurde komedie annex kindershow. Een team van poppen, kinderen en cartoons staat garant voor een bizar en brutaal programma. Herinneringen van favoriete kindershows veranderen in een soort van Sesamstraat from Hell. Lekker slimme subversieve humor. Zeker niet bedoeld voor kinderen, maar ook niet voor zwakke magen of mensen die niet tegen grof taalgebruik kunnen. Als kijker weet je soms niet of je moet lachen, huilen of fronsen, zo absurd, grof en politiek incorrect is de humor. Iedere aflevering van de show bevat tekenfilms van schattige wezens die zich ontpoppen tot duivelse monsters, gevatte live-interviews door kinderen en korte toneelstukjes door het vaste poppenteam. Het programma is erg grappig, maar niet geschikt voor een langdurige screening. Na meer dan drie afleveringen achter elkaar te hebben gezien, gaan de grappen erg op elkaar lijken en is de lolligheid er een beetje af. Televisie lijkt een geschikter medium, de show is in Amerika op MTV te zien en zou het zonder twijfel ook in Nederland goed doen.
Impakt komt haar belofte van het bieden van avontuurlijke en diverse programma’s na. Helaas blijkt verscheidenheid niet altijd een garantie voor kwaliteit. De programma’s lopen uiteen van uitdagend tot ronduit vervelend. Daarbij resulteert het grote aanbod in onoverzichtelijkheid. Het wordt de bezoeker moeilijk gemaakt een goede selectie te maken uit alle werken. Bovendien wordt de toegankelijkheid beperkt door het ons-kent-ons sfeertje dat in de diverse locaties hangt. Het Impakt Festival blijkt ondanks alle goede bedoelingen toch een plek te zijn voorbehouden aan kunstenaars, curatoren en andere deelnemers van de kunstwereld. Dit blijkt ook uit de vele werken die de stereotiepe linkse gevoelens van de culturele wereld weerspiegelen, vaak gericht tegen de het kapitalistische front. Het is dan ook niet verrassend dat Impakt vooral haar publiek vindt in studenten en filmmakers. Helaas gaat hierdoor het spektakel aan het grote Nederlandse publiek voorbij.
De winnaars van het 16e Impakt festival waren:
Gouden Impakt Award:
Uyuni – Andres Denegri
Quoi de neuf Docteur – Jean Charles Hue
Zilveren Impakt Award:
Rogue State – Dave Griffiths
Kosmos – Thorsten Fleisch
Eervolle vermelding:
Review – Jenny Perlin
What I’m Looking For – Shelly Silver
Impakt Festival 2005
/ 0 Reactiesdoor: Nathalie Hartjes, Charissa van der Vlies / beeld: Nanco Dolman 0 SterrenVan 7 t/m 11 december vond in Utrecht op diverse locaties het 16e Impakt Festival plaats. Het festival beloofde een avontuurlijk programma op het snijvlak van film, video, nieuwe media en muziek, kortom: Adventures in Sound and Image. In het Dutch Masters programma was aandacht voor legendarische Nederlandse filmmakers als Barbara Meter, Henri Plaat en Frans Zwartjes. Verder bood het Impakt Festival onder andere een retrospectief van de Duitse filmmaker Matthias Muller, een muziekprogramma gevuld met optredens van audio-pioniers uit alle windstreken, en een Found Footage Festival van films opgebouwd uit resten van obscuur, vergeten videomateriaal.
Theater Kikker en Theater ’t Hoogt vormen het centrum van het Impakt festival, hier werden niet alleen het merendeel van de films vertoond, maar vervulden de theaterbars ook hun rol van netwerklocatie voor filmmakers, curatoren en filmverslaafden die er naar hartelust konden discussiëren. In aanvulling op de vele, vele films werden hier ook overdag lezingen en workshops georganiseerd onder titel Couch Club en vonden in de avond vooruitstrevende muziekoptredens plaats.
Alles bij elkaar resulteerden de programmaonderdelen in een duizelingwekkend aanbod van events, maar om deze overvloed enigszins het hoofd te bieden, deed de Flatland Galerie tijdens het festival dienst als mediatheek, zodat de echte diehards geen enkele screening hoefden te missen, zelfs niet als de favoriete programma’s toevallig gelijk vielen. Charissa van der Vlies en Nathalie Hartjes waagden zich in het festivalgeweld en doen een greep uit het aanbod.
The sight of music
In het tweeluik Construct: Inner World – Outer Space werden videoclips getoond waarin popsterren zichzelf en het universum (her)scheppen. Samensteller van het programma, Jessica Manstetten is film- en televisiewetenschapper en werkt voor de Muziekvideo Sectie van het Short Film Festival Oberhausen.
Als we de clipmakers die Manstetten voor ons heeft geselecteerd, mogen geloven, is het niet best wat de toekomst voor ons in petto heeft. Outerspace – Do the Evolution is een verzameling videoclips die je hoofd doet tollen. Wanneer we het verleden en de toekomst bekijken door de ogen van de popmuzikanten en clipregisseurs van nu, is er sprake van een wereld van verval in plaats van vooruitgang. Meerdere clips raken het thema van robotica en genetische manipulatie, maar alle technische verworvenheden bevatten een wrange bijsmaak. In How does it make you feel van Air wordt de perfecte vrouw geconstrueerd. Helaas eindigt ze met een vissenkop. Ook voor de aandoenlijke zuigeling uit E-baby van Pleix biedt techniek geen hoop; keer op keer krijgt hij te kort aan elektronische liefde door slechte Internet verbindingen.
Het hele ontstaansproces van de wereld blijkt enkel en alleen gebaseerd op geweld en overheersing. In de clips van Pearl Jam, Autechre, Betaband en Fatboy Slim neemt de ene bevolkingsgroep (of soort) in rap tempo de macht over van de andere. Doorgaans gaat dit gepaard met geweld. Het zijn werkelijk allemaal dystopieën die Manstetten ons voorschotelt, veroorzaakt door de mensheid zelf – of door kwaadaardige wezens uit de ruimte.
Puur en direct
~
Grasvelden en gezichtspunten
Het Nederlandse landschap is groen en vlak, maar onder de vlakte houden zich tal van ongeziene werkelijkheden schuil. En zelfs wanneer de werkelijkheid zich zonder schroom presenteert, is de waarneming ervan altijd onderhevig aan het gezichtspunt van de kijker. Het screening programma Juicy Meadows bevat werk van Hollandse bodem; ofwel van Nederlandse makers of van buitenlandse kunstenaars die zich voor langere tijd in Nederland hebben gevestigd. De thematiek van het programma draait om waarneming, uitgewerkt in twee delen. Deel 1, Under The Surface, maakt het ongeziene zichtbaar. Deel 2, Eyewitness, concentreert zich op de wijze waarop waarneming is opgebouwd. De titel verwijst naar het gezegde ‘het gras is altijd groener aan de overkant’, maar of dat zo is valt nog maar te bezien.
Under The Surface is een zeer divers programma, van op sciencefiction geïnspireerde animatie (Ze komen & Love van Manon Bovenkerk) tot een volledig computergegenereerd spektakel van beeld en geluid (Dust van Telcosystems). Hoe divers de werken ook zijn, alle tonen ons delen van de realiteit die anders niet zomaar toegankelijk zijn, zij het fictie of werkelijkheid. Verborgen verhalen komen aan bod in de documentaires Mamma Mia van Core van der Hoeven en Kalle van Igor Sevcuk. Het eerste is een intrigerend portret van het vrijgevochten leven van kunstenares, zangeres en alleenstaande moeder Mia Andresen. De tweede bestaat uit beelden opgenomen in het voormalig Joegoslavië, doordrongen van symboliek. Het laat de kijker achter met onbeantwoorde vragen. Niet alleen inhoudelijk maar ook in vorm wordt gelaagdheid uitgedrukt. Dit bereikt zijn hoogtepunt in het werk Jackie Living Life and loving it van Ola Vasiljeva, een uit de hand gelopen fantasie over Jackie Kennedys geheime leven weergegeven in een animatiefilm die letter technieken en beelden op elkaar stapelt.
~
Waar Under The Surface een zoektocht is naar verscholen werkelijkheden, richt Eyewitness zich op situaties die open en bloot in de samenleving verschijnen. Dit levert een programma op van krachtige films dat zich voor het merendeel concentreert op de ramp van 11 september 2001 en de daarop volgende gebeurtenissen. De mediaweergave van de oorlog in Afghanistan en Irak wordt flink onder de loep genomen. Op welke wijze hebben deze beelden een plek gevonden in onze belevingswereld? Onder welke omstandigheden is geweld acceptabel? Wanneer ervaren wij het als afschrikwekkend? Ook al kan het belang van de gebeurtenissen in de Verenigde Staten en de gevolgen daarvan nooit overschat worden, de grote hoeveelheid werken waarin dit onderwerp aan bod komt, vernauwt de mogelijkheden die de thematiek van Eyewitness biedt.
Klaas van Gorkum’s Monitoring the Dordtselaan for Maximum Piece of Mind, een film geschoten vanuit het standpunt van een surveillancecamera die automatisch van elke voorbijganger een mogelijke verdachte maakt, en Gabriel Lester’s All Wrong, een compilatie van beeldsamples gevonden op het internet en gemonteerd tot een heel nieuw verhaal, bieden een welkome aanvulling doordat ze niet alléén focussen op een oorlogssituatie.
Panorama
Panorama is een poging de beste en spannendste films en video’s van het afgelopen jaar bij elkaar te brengen in negen programma’s met verschillende thematische samenhang. Behalve producties die ontdekt zijn op buitenlandse mediafestivals, was er ook werk te zien van Impakt-veteranen. Daarnaast werd werk van veelbelovend nieuw talent getoond.
~
Oorlog en menstruatiebloed
In Panorama 1 – On Politics And War werden veertien korte films en video’s over oorlog vertoont. De meeste makers geven een komische en soms cynische draai aan dit onderwerp. Weer anderen spelen met de combinatie veilige thuishaven en oorlogsgeweld. Helaas overheerst het voor de hand liggende anti-amerika gevoel (van de niet-Amerikanen) en zijn de films doorspekt met vaderlandslievende propaganda. Na afloop is er een kort vraaggesprek met de aanwezige Jenny Perlin en Louis Bourque Bourque. Jenny Perlin maakt 16mm animaties in stop motion. In Amend combineert ze de definitie van het Engelse amend (amenderen) met lijsten van sodomiewetten die onlangs uit de boeken van verscheidene Amerikaanse Staten zijn geschrapt. Review, een andere film van Perlin die in dit programma is opgenomen, won dit jaar een eervolle vermelding bij de Impakt Awards. De film combineert krantenkoppen over de oorlog in Irak met bonnetjes van filmbezoeken en videoverhuur van diezelfde dag. We moeten dit zien als vlucht in filmamusement. Een interessante invalshoek die in de praktijk minder goed uitpakt. Minutenlang zit het publiek naar knipperende kapotte filmbeelden te kijken van handgeschreven teksten op een muur.
L’éclat du mal van Louise Bourque Bourque is een van de minder sterke films van het programma. De met onder meer menstruatiebloed behandelde film met beelden van het huis van haar oma en opa is gemixt met beelden van geweld. De beelden zijn door de vloeistof sterk aangetast en onduidelijk. De link met huiselijk geweld ligt hier zo verlammend dik bovenop dat je als kijker niet gestimuleerd wordt dit thema te laten inwerken. Het doet de kijker niets meer omdat je de beelden ingewreven krijgt, het laat niets aan de verbeelding over. Het publiek reageert na afloop van het vraaggesprek heftig als ze hoort dat er gebruik is gemaakt van menstruatiebloed. We verdenken Bourque Bourque van effectbejag, al claimt ze puur geïnteresseerd te zijn in de chemische reactie van het bloed met de stoffen op de film. Maar waarom ze dan specifiek het gebruik van menstruatiebloed vermeldt, blijft een raadsel. Het vraaggesprek is eenzijdig en bestaat uit een enthousiaste monoloog van Bourque Bourque. Haar bevlogenheid is boeiend, maar het hoge feministische gehalte en de uitleg doet de aandacht vervagen.
De werkende mens
In het programma Panorama 3 – Corporate Perfection draait het om het bedrijfsleven en het werken op een kantoor. Een beperkt programma, omdat films uitvielen of bij andere programma’s werden ondergebracht. Slechts vier films hielden stand. Interessant is Working Girl van Corine Stubi, waarin de verschillende mogelijke gedaantes van de vrouw op de werkvloer worden geïllustreerd door een blonde vrouw met een karakteristiek gezicht. Steeds verkleed in andere beroepskleding komt zij op de klanken van een fijne electrobeat voorbij. De animatievideo Power Play van Cecilia Lindqvist; tien verschillende scenes tonen twee mannen die tegen elkaar opbieden in het benadrukken van hun mannelijkheid. De film Hear Me, Children-Yet-To-Be-Born is met zijn 45 minuten speeltijd te lang maar is gelukkig ingekort. Het gaat over Corporate Storytelling, het fenomeen waarbij managers van grote bedrijven verhalen vertellen aan hun werknemers om gewenste gedragingen en gevoelens op te wekken. In deze film vertelt een manager in voice-over een verhaal naar aanleiding van zijn laatste reis naar de Dode Zee. We zien de man en zijn vrouw door de droge Dode Zee lopen. De film staat bol van verwijzingen naar de Bijbel en angst voor terrorisme. De film trekt interessante parallellen, maar de beelden spreken niet genoeg om de lange duur te vullen. Een groot deel van het publiek verlaat dan ook vroegtijdig de zaal.
Sesamstraat from Hell
Wonder Showzen is een absurde komedie annex kindershow. Een team van poppen, kinderen en cartoons staat garant voor een bizar en brutaal programma. Herinneringen van favoriete kindershows veranderen in een soort van Sesamstraat from Hell. Lekker slimme subversieve humor. Zeker niet bedoeld voor kinderen, maar ook niet voor zwakke magen of mensen die niet tegen grof taalgebruik kunnen. Als kijker weet je soms niet of je moet lachen, huilen of fronsen, zo absurd, grof en politiek incorrect is de humor. Iedere aflevering van de show bevat tekenfilms van schattige wezens die zich ontpoppen tot duivelse monsters, gevatte live-interviews door kinderen en korte toneelstukjes door het vaste poppenteam. Het programma is erg grappig, maar niet geschikt voor een langdurige screening. Na meer dan drie afleveringen achter elkaar te hebben gezien, gaan de grappen erg op elkaar lijken en is de lolligheid er een beetje af. Televisie lijkt een geschikter medium, de show is in Amerika op MTV te zien en zou het zonder twijfel ook in Nederland goed doen.
Impakt komt haar belofte van het bieden van avontuurlijke en diverse programma’s na. Helaas blijkt verscheidenheid niet altijd een garantie voor kwaliteit. De programma’s lopen uiteen van uitdagend tot ronduit vervelend. Daarbij resulteert het grote aanbod in onoverzichtelijkheid. Het wordt de bezoeker moeilijk gemaakt een goede selectie te maken uit alle werken. Bovendien wordt de toegankelijkheid beperkt door het ons-kent-ons sfeertje dat in de diverse locaties hangt. Het Impakt Festival blijkt ondanks alle goede bedoelingen toch een plek te zijn voorbehouden aan kunstenaars, curatoren en andere deelnemers van de kunstwereld. Dit blijkt ook uit de vele werken die de stereotiepe linkse gevoelens van de culturele wereld weerspiegelen, vaak gericht tegen de het kapitalistische front. Het is dan ook niet verrassend dat Impakt vooral haar publiek vindt in studenten en filmmakers. Helaas gaat hierdoor het spektakel aan het grote Nederlandse publiek voorbij.
De winnaars van het 16e Impakt festival waren:
Gouden Impakt Award:
Uyuni – Andres Denegri
Quoi de neuf Docteur – Jean Charles Hue
Zilveren Impakt Award:
Rogue State – Dave Griffiths
Kosmos – Thorsten Fleisch
Eervolle vermelding:
Review – Jenny Perlin
What I’m Looking For – Shelly Silver
Adventures in sound and image - muziek, beeldende kunst, video, film en nieuwe media
Nog te zien tot: zaterdag 01 januari 2005Misschien ook iets voor u
Waarop Nick Olivieri weer lacht
Queens Of The Stone Age (QOTSA) is altijd in beweging. De ‘Queens’ banjeren met zevenmijlslaarzen door het hedendaagse muzieklandschap alsof de stoner helemaal niet ten dode is opgeschreven. Daarbij rommelt het onophoudelijk in deze band en zijn er constant gastoptredens en wisselingen in de bezetting. Hoewel zanger Josh Homme tijdens het concert op de live-dvd Over The Years And Through The Woods op de planken staat met onder meer Joey Castillo en Troy van Leeuwen, worden ook bijvoorbeeld Dave Grohl, Nick Olivieri, Mark Lanegan
en Chris Goss bedankt voor bewezen diensten.
~
Caleidoscoop
Het concert in Brixton Academy is zeker het bekijken en beluisteren waard (eventueel op de bijgeleverde cd), maar door het overmatige gebruik van video-effecten – zelfs de caleidoscoop wordt van stal gehaald – krijg je nooit het gevoel zelf in de zaal te staan. Daarnaast was een concert met Grohl op drums natuurlijk net wat specialer geweest.
Aardig zijn de beelden die door het concert heen zijn gemixt. Horen we Homme op het podium zeggen dat het vorige optreden niet door kon gaan vanwege een ziekte, zien we hem een aantal frames verder in conclaaf met een dokter. Hierdoor wekt de concertregistratie soms de indruk van een concertdocumentaire, maar dit gegeven is niet genoeg uitgewerkt, waardoor deze ‘concertfilm’ (laten we het daar maar op houden dan) wat tussen wal en schip valt.
~
Rednecks
Het zijn juist de bonussen die deze dvd zo bijzonder maken. Nu smaken ze eens niet als mosterd na de maaltijd, maar eerder als een uitgebreid dessert. Dit keer hoeven we niet tevergeefs te wachten op het moment dat Grohl zijn opwachting maakt achter de drums, zoals op Lowlands helaas wel het geval was. Nee, met een klik op de knop schakel je door het rijke verleden van QOTSA en daarmee ook door de personele bezetting van de band.
Zien we in The Bronze nog een handvol rednecks een piepjonge Homme aangapen; even makkelijk zappen we door naar een vol stadion waarin Olivieri gewoon staat waar hij hoort te staan: naast zijn voormalige ‘beste vriend’ Josh. Tja, niet elke band heeft zo’n rijk arsenaal aan getalenteerde muzikanten in de gelederen gehad. QOTSA heeft dat wel, en buit dat gegeven op deze dvd optimaal uit. Dit bonusmateriaal maakt in het geval van Over The Years And Through The Woods het verschil tussen een goede en een hele goede dvd.
Mooie bonussen en een desalniettemin haarscherp weergegeven, strak gespeeld optreden, dat tot de aftiteling boeit. Wat er dan nog rest is het beeld van een op en top ontspannen Homme, die op zijn akoestische gitaar First It Giveth speelt. Naast hem zingt Olivieri hardop mee. Hij lacht.
Queens of the Stone Age
Album: Over the Years and Through the WoodsMisschien ook iets voor u
Voor de vuurpeletons aan
Portretten van schrijvers sieren vaak de achterflap van een boek en in interviews wordt vaak geprobeerd een schrijver bepaalde uitspraken te ontlokken over zijn privéleven. Veel mensen zullen een soort heimelijke nieuwsgierigheid hebben naar ‘de persoon achter het boek’. Toch heeft een lange ‘autonomistische’ traditie ertoe geleid dat niemand zich al te openlijk afvraagt of de schrijver over eigen ervaringen schrijft, laat staan dat iemand de ik-figuur in de roman gelijk zal stellen aan de schrijver. Toch geven sommige boeken daar aanleiding toe, zo ook Een verhaal van liefde en duisternis van Amos Oz (1939).
De vergelijkingen tussen de schrijver en het romanpersonage Amos dringen zich al in het begin van de roman op. Afgezien van het feit dat ze dezelfde voor- en achternaam hebben, vertonen hun levensverhalen veel gelijkenissen, zoals hun leven in de kibboets. Oz maakt echter korte metten met diegenen die alleen deze vergelijkingen trekken. De roman is niet geschreven om te vertellen wat er echt gebeurd is in het leven van Oz; het blijft een roman. Lezers die Een verhaal van liefde en duisternis enkel zo beschouwen, noemt Oz ‘slechte lezers’: “De slechte lezer verlangt van mij dat ik het boek dat ik geschreven heb voor hem afpel. Hij eist van mij dat ik eigenhandig mijn druiven voor hem in de vuilnisbak gooi en hem alleen de pitjes serveer.” Die lezer is alleen op zoek naar de kale feiten over Oz in deze roman: wat is er echt gebeurd?
Onzichtbaar zijn
~
Onpartijdigheid
Een verhaal van liefde en duisternis is een omvangrijke roman. In het lijvige boek wordt niet alleen de indrukwekkende geschiedenis van een familie verteld, maar ook de ontwikkeling van een schrijver en de omstandigheden in een verdeeld Israël. De politieke omstandigheden spelen wel een rol in het verhaal, maar vormen slechts een achtergrond, een eerste laag waarop Oz verder schildert. Soms maakt Oz het wel persoonlijk, als hij bijvoorbeeld vertelt over een vriendin van zijn moeder die door een verdwaalde granaat wordt getroffen. Het is schrijnend, maar door alleen Joodse gevallen te vermelden lijkt Oz toch te kiezen voor een van de twee kampen. Die partijdigheid – hoe begrijpelijk ook voor een Joodse schrijver – doet deze passage geen goed. Elders in de roman is er gelukkig geen sprake van soortgelijke keuzes of wordt de lezer niet gedwongen te oordelen over een van de twee volken.
Zoekend schrijven
De geschiedenissen, gebeurtenissen, grappige en ontroerende personages worden nog mooier door Oz’ bijzondere schrijfstijl. Soms maakt hij lange zinnen waarin hij, door kleine nuances, dingen telkens opnieuw probeert te verwoorden. Het is alsof hij nog een andere formulering probeert die de sfeer, zijn gedachten of zijn gevoelens beter weergeven. Dat wat Oz soms niet goed kan bevatten, een situatie, of moment, probeert hij in taal te zoeken en zo precies mogelijk te beschrijven, zoals in zijn eerste liefde voor het Hebreeuws, dat hij leert op de Tachkemonischool:
Niet alleen de pitjes
De ‘slechte lezer’, waar Oz in het begin van zijn roman over schreef, zal in deze roman niet genoeg hebben aan de pitjes, of aan een antwoord op de vraag of Een verhaal van liefde en duisternis nu wel of niet helemaal autobiografisch is. Zodra je het boek openslaat, beland je in een andere wereld, vol verwarrende of ontroerende verhalen of bladzijden die je doen vergeten dat je leest.
Toch kun je niet ontkennen dat deze roman dichtbij Oz staat. En omdat hij zo zeer sterk verbonden lijkt met dat autobiografische aspect wil ik liever de lezer zijn, die niet hoeft te oordelen, maar die leest en het gevoel heeft dat Oz nog vlak achter hem/haar zit mee te lezen. Hij is dan nog niet weg bij zijn werk, maar kijkt nog mee, is deelgenoot van je leeservaringen. Na de lezers echter, “komen de literaire experts, de geleerden, de critici en de vuurpelotons. Maar dan ben ik al weg.”
Prijs: 29,90 (gebonden)
Bladzijden: 64
ISBN: 90-23417755
Misschien ook iets voor u
Simpelweg deprimerend
/ 0 Reactiesdoor: Sasja de Vos0 SterrenDeze maand gaan filmmakers Richard Ladkani en Kief Davidson afzonderlijk diverse Europese steden af ter promotie van hun documentaire The Devil’s Miner. Toen wij hoorden dat Kief Davidson ook Amsterdam aan zou doen, stonden wij als eerste in de rij om hem uit te horen over zijn indrukwekkende ervaringen die hij opdeed tijdens het maken van deze bijzondere, intrigerende film.
Ondanks dat Basilio een zwaar bestaan lijdt als mijnwerker, heb je als kijker het gevoel dat hij ooit goed terecht zal komen. Hebben jullie bewust gezocht naar een hoofdpersoon met een positief toekomstbeeld?
(Knikt instemmend) In 1999 gingen we naar Potosi met als doel het maken van een film over de historie van de berg Cerro Rico en de tweedeling van het geloof van de mensen daar. We waren gefascineerd door het feit dat ze katholiek waren, maar de duivel [Tio] eerden zodra ze de berg ingingen.
Toen we eenmaal daar waren, werden we geconfronteerd met de verschrikkelijke omstandigheden waaronder die mijnwerkers daar moesten werken. Het feit dat er ook nog kinderen bleken te werken, maakte het geheel simpelweg deprimerend. Omdat die kinderen als enigen nog een kans hadden om uit de mijnen te komen, besloten we het verhaal door een kind te laten vertellen.
In eerste instantie was onze interesse dus meer van antropologische en historische aard. Toen we tijdens de researchreis besloten om ons te focussen op de kinderen veranderde alles. Vanaf dat moment werd het meer dan alleen een film. Het ontwikkelt zich nog steeds. We doen van alles om de kinderen te helpen. Samen met de Duitse organisatie Kinder Nothilfe zamelen we geld in om alle kinderen onderdak en onderwijs te kunnen bieden. Het is als het ware een eigen leven gaan leiden.
Ik las dat jullie meerdere jongens gesproken hebben. Waarom kozen jullie voor Basilio?
De man die we in Potosi hadden aangenomen, kende twintig jongens aan wie hij ons voor kon stellen. De eerste die we ontmoetten was Basilio. Volgens die man was hij het meest geschikt, omdat hij goed kon praten. Na hem spraken we nog tien jongens, maar Basilio had een zodanige indruk gemaakt dat we besloten om met hem te werken.
De meeste jonge mijnwerkers gaan helaas niet zoals Basilio naar school. Als ze gaan, dan houden ze het meestal snel voor gezien. Naar school gaan en daarnaast hard werken is zwaar, zeker voor een kind. En naar mate ze ouder worden, wordt geld verdienen steeds belangrijker. Zo rond hun vijftiende, zestiende raken ze geïnteresseerd in meisjes. Die meisjes willen ze mee uitnemen en daar is geld voor nodig. Dus eindigen ze in de mijnen.
Hoe communiceerden jullie met de mensen daar? Spreken jullie allebei Spaans?
Ja. Mijn partner Richard heeft in Zuid-Amerika gewoond, dus hij spreekt het vloeiend. Ik niet helemaal, maar begrijp een hoop. Sommige ouderen, zoals Basilio’s moeder, spreken alleen Quechua, dus tijdens sommige gesprekken hadden we wel een vertaler nodig.
We hadden eigenlijk veel tegenstand van de mijnwerkers verwacht, maar dat viel mee. Toegang krijgen tot de mijnen ging een stuk eenvoudiger dan we voorheen hadden gedacht. Een man waarmee we werkten was al twintig jaar mijnwerker, dus hij wist veel van de mijnen. Toen de inwoners van Potosi er achter kwamen dat wij een eerlijk verhaal over een kindmijnwerker wilden neerzetten, waren een hoop van hen daar erg blij mee. Ze willen dat de rest van de wereld weet hoe het er bij hun aan toe gaat. De mijnwerkers vinden het heel erg dat die kinderen zulk zwaar werk moeten doen, maar ze weten dat het niet anders kan. Ze beseffen dat ze er over tien jaar waarschijnlijk niet meer zullen zijn en dat hun zoons hetzelfde lot wacht.
Hadden ze problemen met het feit dat jullie hun verering van de duivel wereldkundig gingen maken?
Om te beginnen hebben de inwoners van Potosi weinig contact met het Westen. Daarnaast heeft hun verering van de duivel weinig te maken met het fenomeen zoals wij het kennen. Het is een geloof dat ze al honderden jaren hebben. Wij zien het als een vreemd concept, maar voor hen is het normaal. We hadden van The Devil’s Miner gemakkelijk een extreem sensationele film kunnen maken, een horrorfilm zelfs. Maar dat was niet de richting die we uitwilden en dat hebben we hen ook duidelijk gemaakt.
Maar waren ze niet bang dat de rest van de wereld hun geloof niet zou begrijpen?
Ik denk niet dat de mijnwerkers daar bang voor waren. Al waren de priesters dat waarschijnlijk wel – zij deden erg hun best om hun boodschap goed over te laten komen. Het is ook een kwestie van noodzaak. De mijnwerkers geloven echt dat deze entiteit, dit demoon hen kan doden. Je kunt niet zeggen: Stop! Ga gewoon naar de kerk. De priesters daar proberen dat al honderden jaren en het heeft niets geholpen. De mijnwerkers denken: Gods invloed eindigt bij de ingang van de mijn. Hoe denkt hij mij dan te kunnen beschermen? Daar is wat voor te zeggen.
Brachten jullie Tio ook offers wanneer jullie de mijnen ingingen?
Ja, we namen altijd alcohol en cocabladeren mee. Na een tijdje begonnen we ook zelf in Tio te geloven. Met Carnaval kwam er een verklede man naar ons toe. Omdat wij wilden zien wie hij was, haalden wij de versiersels voor zijn gezicht weg. Toen bleek dat hij een Tio-masker droeg, reageerden Basilio en zijn broertje geschokt. “Dat mogen jullie niet doen!”, riepen ze bang, “De Tio zal boos worden en ons vermoorden!” Waarop wij ze geruststelden en de versiering weer teruggaven. Enfin, toen we drie uur later weer gingen filmen in de mijnen, kwam er een man aanrennen met de mededeling dat de mijn op instorten stond. In eerste instantie geloofden wij hem niet, maar uiteindelijk zagen we aan zijn gezicht dat het waar was. Uit pure angst hebben we toen de camera uitgezet en zijn we naar buiten gerend. Van het eerste hebben we overigens nog steeds ontzettend veel spijt. Eenmaal veilig buiten riepen de jongens: “De Tio! Jullie hebben de Tio boos gemaakt!” Op dat moment hadden we wel het gevoel dat ze gelijk hadden.
Waren de mijnwerkers sowieso niet bang hun leven op het spel te zetten door iemand mee te nemen die niet in Tio geloofde?
Nee, zo was het helemaal niet. Ze stelden het op prijs dat wij Tio aandacht gaven, want het schijnt dat hij daar erg van houdt. Zo vindt hij het ook fijn als je samen met hem een sigaretje rookt en tegen hem vloekt of schreeuwt. Nee, Tio is zeker geen doorsnee duivel (lacht).
Laatst hadden we nog contact met Basilio. Het gaat goed met hem. Hij en zijn familie wonen niet meer op de berg, maar in de stad. En hij heeft interesse in meisjes.
Een gezonde jongen dus.
Inderdaad.
Simpelweg deprimerend
Regie: Kief DavidsonJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Annie voor beginners
/ 0 Reactiesdoor: Klazien Schaap / beeld: Hans van der Linden 0 SterrenAnnie! Annie wie? Annie uit Noorwegen. Hoewel ze over de hele wereld successen heeft geboekt met haar dansbare pop, is ze in Nederland nog maar weinig bekend. Behalve voor de echte popnerd dan. Want het merkwaardige aan het fenomeen Annie is dat haar muziek nog zo commercieel mag klinken, het zijn de donkerste underground-media die haar op handen dragen. Maar voor al diegenen die minder op het muzieknieuws gefocussed zijn, lijkt Annie zomaar uit de lucht te komen vallen. Toch ligt haar debuut Anniemal al weer een paar maanden in de schappen en heeft ze onlangs een zeer goed ontvangen DJ-album uitgebracht met de titel DJ Kicks. Omdat je haar dus juist nu niet over het hoofd mag zien, geeft 8WEEKLY een spoedcursus Annie voor beginners.
Annie lijkt de perfecte vrouw: jong, wereldwijd succesvol, sexy, slim, veelzijdig en hip. In haar thuisland is ze immens populair en in ons interview vlak voor haar eerste optreden in Nederland blijkt ze ook nog eens bijzonder vriendelijk te zijn. Wie is de Noorse schone?
~
Annie is Noors
Annie Lilia Berge Strand komt uit Bergen, stad van regen en kou, maar ook de stad van Röyksopp en Kings of Convenience. Annie: “Er heerst de laatste tijd een goed muziekklimaat in Noorwegen. Dat was vijf jaar geleden wel anders, toen Zweden de beste troeven in handen had. Er is altijd een soort van concurrentie aan de gang tussen beide landen. Ik heb het idee dat men zich tegenwoordig niet meer hoeft te generen om naar Noorse popmuziek te luisteren. Er is niet echt een typische ‘Bergen Sound‘. Iedereen doet zijn eigen ding, terwijl bijvoorbeeld Oslo wat meer rock georiënteerd is. Het muziekklimaat in Bergen is goed. Er zijn geen grote platenmaatschappijen, dus je kunt je werkzaamheden redelijk low profile houden. Samenwerken is makkelijk, omdat er weinig onderlinge jaloezie is. Je kunt gemakkelijk bij de ander aankloppen als je bijvoorbeeld een bassist of goed muzikaal advies nodig hebt.”
~
Annie is wereldwijd succesvol
“Ik was in eerste instantie verbaasd dat er interesse in mijn muziek bestond buiten Scandinavië. Maar helemaal verrassend vond ik de interesse van bijvoorbeeld Japan en ook Amerika, waar ik zeer goed ben ontvangen. Ik heb daar voor uitverkochte zalen gespeeld, dus die Amerikanen zijn toch niet zo conservatief als ik dacht. Momenteel werk ik aan mijn nieuwe album en ben ik druk bezig met touren. Mijn voornaamste doel is dat zo veel mogelijk mensen mijn muziek horen, of ze het nou mooi vinden of niet. Mocht ik nou heel rijk worden, dan wil ik de politiek in.”
Hoe plaats ik Annie?
Op het eerste gezicht klinkt haar muziek zo commercieel als maar kan. De teksten zijn simpel en de liedjes zijn luchtig, uitermate poppy en liggen gemakkelijk in het gehoor. Annie’s uitstraling is schaamteloos meisjesachtig, haar website is pastelroze en in het cd boekje van Anniemal staan geen teksten maar foto’s: dan weer lief, dan weer een tikkeltje verlegen lacht ze je toe. Maar toch, na een aantal luisterbeurten blijkt er toch iets niet te stroken met dit image. Wat het is? Moeilijk te zeggen. Het zou bijvoorbeeld kunnen liggen aan haar hippe producers zoals Richard X en Röyksopp, wiens geluid duidelijk terug te horen is op het schijfje.
~
~
Annie maakt het feestje
“Ik ben zelf niet zo’n feestbeest als je zou denken. Ik maak liever zelf het feestje. Ik ben begonnen als DJ en nu dus als zangeres. Als ik thuis ben, ben ik zelfs vrij huiselijk. Mijn optredens trekken merkwaardig genoeg veel homoseksuele mannen. Ik denk dat ze mijn muziek leuk vinden, omdat ze iets zoeken waarop ze goed kunnen dansen.”
Annie is zo veelzijdig, dat ze meer weg heeft van een popconcept, dan van een popzangeres. Wat doet zij naast zingen in een bandje? Annie: “Naast zingen doe ik veel andere dingen op het muzikale vlak. Ik ben VJ, ik heb een maandelijkse club opgericht: ‘Pop till you drop’. Daarna werd dat ‘The music sounds better with you’. Ik heb een eigen platenlabel en ik doe een radioshow in Bergen samen met een vriendin. Daarin babbelen we met z’n tweeën over van alles en niets. De show heet ‘pik en neuken’ en dat is apart omdat dezelfde Noorse woorden in het Fins ‘een broodje’ betekenen. Het wordt vaak verkeerd begrepen, maar de show gaat helemaal niet over seks. We vonden de naam gewoon grappig.”
Ben je benieuwd naar Annie live? Dan heb je net de boot gemist, maar haar debuut Anniemal en haar DJ Kicks zijn vers genoeg om daar mee de show te stelen op je verjaardagsfeestje.
Misschien ook iets voor u
Aanstekelijk enthousiasme
De Amerikaanse wetenschapper en denker Richard Feynman (1918-1988) was wat je noemt een kleurrijk figuur, die niet alleen de Nobelprijs in de wacht sleepte, maar ook zijn geliefde bongo bespeelde en uit liefhebberij aan modeltekenen deed – in nachtclubs. Naast de betekenis van zijn wetenschappelijke werk, is vooral de manier waarop hij naar de wereld keek nog steeds een inspiratie voor velen.
Feynman was het klassieke type wetenschapper dat geen genoegen neemt met de resultaten op zich, maar ook geïnteresseerd is in de weg daar naartoe. De bundel met het beste van zijn losse werk heet dan ook niet voor niets The pleasure of finding things out – een titel die uitgeverij Nieuw Amsterdam voor de Nederlandse vertaling intact heeft gelaten. De verzameling – waarvan een deel al eerder in het Nederlands verscheen in Laat ze maar praten (1990) – biedt dan ook veel ter overpeinzing, over de aard en taak van de wetenschap bijvoorbeeld. Verplichte kost voor wie nog steeds rondloopt met het beeld van de wetenschapper als technocraat met oogkleppen.
Bewijsbare flauwekul
~
De tegelijk verschenen vertaling van Six easy pieces – dat het ook met zijn oorspronkelijke titel moet doen – is weer wat technischer. Het zijn de eenvoudigste lessen uit de Feynman lectures on physics, zo populair dat je ze zelfs op de plaat kunt kopen, maar wel bestemd voor studenten die verder willen. Deze excerpten zijn voor de belangstellende leek goed te volgen, en hebben nog niets van hun oorspronkelijke frisheid verloren. Ze zijn zelfs niet eens door nieuwe ontdekkingen achterhaald, behoudens een paar kleine details.
‘Superieure joodse genen’
~
Deze brieven zijn daar prachtige illustraties bij, waar je vanzelf vrolijk en enthousiast van wordt. Voorzien van commentaar door zijn dochter bieden ze een hele reeks altijd weer interessante onderwerpen, vaak ook met de brieven van de vele correspondenten erbij. Vooral nadat hij met zijn hoofd op de televisie was geweest, en uitaard na het winnen van de Nobelprijs stroomde de post binnen. Werkgerelateerde post vaak, maar ook regelmatig brieven van mafkezen of mensen die hem TM willen aansmeren, of andere nonsens. Feynman neemt vrijwel altijd de moeite voor een uitgebreid antwoord, een paar keer slechts schiet hij uit zijn slof, zoals in de brieven aan een mevrouw die denkt dat de joden het uitverkoren volk zijn en dat Feynman zijn prestaties dankt aan zijn superieure joodse genen.
Net als in de lezingen toont Feynman zich in de brieven de ideale wetenschapper, opgevoed door een vader die zich bij alle aangereikte kennis afvroeg hoe dat dan zat en of het werkelijk zo was. Dat is ook vaak het advies dat Feynman zelf aan mensen geeft: loop niet blind achter autoriteiten aan, maar vertrouw eerst op wat je zelf denkt en ziet. Een prima recept voor een wetenschappelijke methode. En dat dan ook nog met veel humor gebracht.
Richard Feynman • Six easy pieces • Uitgever: Nieuw Amsterdam • Prijs: € 15,95 (paperback) • 208 bladzijden • ISBN: 90 468 0007 5
Richard Feynman • The pleasure of finding things out • Uitgever: Nieuw Amsterdam • Prijs: € 17,95 (paperback) • 287 bladzijden • ISBN: 90 468 0007 7
Richard P. Feynman • Don’t you have time to think? • Uitgever: Allen Lane (import: Penguin Benelux) • Prijs: € 35 (gebonden) • 486 bladzijden • ISBN: 0 713 99847 4
Misschien ook iets voor u
Tijdschriften over literatuur
/ 0 Reactiesdoor: 0 SterrenDe komende maanden kun je bij 8WEEKLY een serie artikelen verwachten waarin een dwarsdoorsnede wordt gegeven van het aanbod aan Nederlandstalige tijdschriften over literatuur. Vandaag nummer zeven: Raster: tijdschrift in boekvorm.
~
Erudiete eigenzinnigheid
Raster is altijd een kwartaalschrift gebleven. Ook de eigenzinnigheid bleef, al is de inhoud iets bedaagder geworden, wat op zich geen kwaad kan. Waar het blad voorheen nogal eens gebukt leek te gaan onder experimentele ‘scoringsdrang’, kenmerken de afgelopen jaargangen zich door een uitermate prettige eruditie. Echt een blad dat je – ook al dankzij de boekvorm – met vreugde in de kast met literatuur zet.
De laatste drie edities die we in handen kregen waren alle themanummers: over respectievelijk het ‘fenomeen nee’, filippica’s en lofredes, en flessenpost. Omdat het nieuwe nummer geheel gewijd is aan ‘kleur’, mogen we rustig aannemen dat Raster het blijft zoeken in gethematiseerde inhoud.
Fles
~
~
Het nummer is met zijn strenge focus overigens niet strikt exemplarisch voor wat Raster is en wil zijn. Ook zeer de moeite waard zijn edities waarin een hele reeks schrijvers uit verschillende hoeken en gaten een opdracht meekrijgt, bijvoorbeeld tot het schrijven van een lofrede dan wel een filippica. Dat soort exercities levert in Raster steevast een even boeiende als kwalitatief hoogstaande verzameling op, met telkens weer nieuwe inkijkjes in de gehele breedte van de cultuur.
Raster: Tijdschrift in boekvorm
– Losse nummers: € 15,00
– Abonnement: € 45,00
– Uitgever: De Bezige Bij
Raster verschijnt 4 maal per jaar, en is verkrijgbaar in de betere boekhandel of te bestellen via een e-mail naar debezigebij@wpguitgevers.nl.
Zie ook in deze reeks: 1. Het Trage Vuur, 2. Passionate Magazine, 3. Tzum, 4. De Revisor, 5. Armada, 6. Bunker Hill, 8. De Gids, 9. Hollands maandblad, 10. Hard gras, 11. Parmentier, 12. Deus ex Machina, 13. Het liegend konijn, 14. Lava en 15. Yang.
Misschien ook iets voor u
Moord als kortste weg naar nieuwe baan
Voor een man is zijn baan zijn leven. Hij ontleent er zijn identiteit aan, zijn status, zijn trots; niet alleen binnen de organisatie waar hij werkt, maar ook in zijn gezin. Misschien speelt dit vandaag de dag nog sterker dan vroeger. In het bedrijfsleven is de werkende man aangeschoten wild dat ieder moment de fatale nekslag toegediend kan krijgen: door de concurrentie, of met de zoveelste reorganisatie die het management oplegt.
~
Gefrustreerde veertiger
Het gegeven lijkt absurd, maar is het echt zo ondenkbaar? Eén van de wijze lessen die Bruno en zijn vrouw van hun relatietherapeut krijgen, is dat wanneer mensen niet over hun problemen praten, ze paranoïde worden. Dat is precies wat er met Bruno gebeurt. De hele wereld vormt een complot om te zorgen dat hij niet meer aan de bak komt. Wat anders dan moord blijft er dan nog over voor deze gefrustreerde veertiger? Wel bezien was het leven dat een werkloze man in L’Emploi du temps (2001) verzon maar één stap verwijderd van wat Bruno hier doet.
~
Symboliek
Le Couperet is gebaseerd op een roman van de Amerikaanse schrijver Donald Westlake. Voor de film is zijn ijzersterke verhaal verplaatst naar Frankrijk, waar het misschien nog beter tot zijn recht komt. De dreiging van het kapitalisme wordt waarschijnlijk nergens anders zo sterk gevoeld als hier en duikt dan ook overal in de film op: brandweermannen bezetten in een protestactie de weg, een automonteur vreest er vanwege zijn leeftijd en salaris als eerste uit te vliegen. De symboliek uit het boek is in tact gebleven.
~
Le Couperet
Regie: Costa-GavrasJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Soleren maar
Dankzij de supersterke single I Believe In A Thing Called Love en de aanwezigheid op vrijwel alle grote festivals slaagde The Darkness er in om van hun eerste cd Permission To Land maar liefst 3,5 miljoen exemplaren te verkopen. Een fantastisch aantal als je bedenkt dat de rockmuziek die de band maakt totaal niet past bij wat nu hip is of wat de afgelopen twee jaar hip was. Nu komen de hardrockers uit Lowestoft met een tweede album genaamd One Way Ticket To Hell …And Back dat opnieuw vol staat met gitaarstampers.
~
Ironie
Het intro van opener One Way Ticket straalt van de ironie. Een panfluitist (volgens de persinformatie “de beste van de Andes”) wordt begeleid door dreigende keyboardtonen. Na vage snuifgeluiden (coke, het onderwerp van de song) barst de gitaarsectie los in strakke riffs en zanger Justin Hawkins in zijn bekende hoge gegil. Uit de nummers Knockers (‘prammen’) en Diner Lady Arms blijkt dat hij kennelijk iets heeft met dikke vrouwen. In het eerste nummer zingt hij “They say you’re pushing 30, well you’re pushing 30 stone” (100 kilo). In het tweede “I couldn’t figure out where you’re figure had gone”. Beide nummers zijn echte Darkness-hits, vooral Knockers, dat een geweldig meezingbaar refrein heeft, dat gezien de rest van de tekst ook weer lekker ironisch is. Hawkins zingt: “I like what you’ve done with your hair”. Terwijl hij eigenlijk bedoelt: “Wat een lekkere tieten heb jij!”.
Ouderwets rocken
De ‘klassieke’ hardrock is terug te vinden in de nummers Is It Just Me? en English Country Garden, dat ontzettend op Queen lijkt. De rockballads zijn ook weer present, zoals het met strijkers gelardeerde Seemed Like A Good Idea At The Time en hekkensluiter Blind Man. Vreemde nummers zijn Bald dat begint met een Radiohead-achtig gitaartje (The Darkness coverde ooit Street Spirit, dus dat was misschien de inspiratie hiervoor) en het folkloristische Hazel Eyes (met doedelzak). De hele plaat lang is het weer lekker ouderwets rocken met The Darkness. One Way Ticket To Hell …And Back is een door de producer van Queen, David Bowie en The Rolling Stones gladgestreken album. Geen hip gedoe voor deze band, maar dikke vrouwen in plaats van Kate Moss en ge-airbrusht artwork á la Meatloaf en Roy Thomas Baker. Justin Hawkins laat zich weer in zijn spandex pakje hijsen onder het motto: soleren maar, fout is goed. ROCK!
The Darkness
Album: One Way Ticket To Hell ...And BackLink: Atlantic Records
Misschien ook iets voor u
Een feestelijke muzikale omlijsting van duistere dagen
.
~
The Bach Cantata Pilgrimage
Terug naar Gardiner en zijn “Bach Cantata Pilgrimage”. De reis begon op eerste kerstdag 1999 in Weimar, waar in de Herderkirche met de uitvoering van de eerste drie delen van het Weihnachtsoratorium het startschot viel voor de uitvoering van alle overleverde Bach cantates in het millenium jaar 2000, het jaar waarin de tweehonderdvijftigste sterfdag van de componist herdacht werd. De werken werden daarbij op de liturgische feestdagen uitgevoerd waarvoor ze door Bach gecomponeerd waren. Tijdens de ambitieuze pelgrimsreis stond volgens Gardiner de uitvoering van de werken centraal, de gemaakte opnames waren daarbij eerder een nevenproduct. Het interessante is dat ze niet tot in perfectie in een studio zijn opgenomen, maar live opnames zijn van de aan de concerten voorafgaande generale repetite. Gelet op de tijdsdruk waaronder ze tot stand zijn gekomen een prestatie op zich. Überhaupt is de Bach Pilgrimage in meerdere opzichten een klein logistiek wonder: 198 cantates in één jaar tijd op verschillende locaties uitvoeren, en dan gemiddeld nog geen twee dagen tijd hebben om ieder werk in te studeren, en dan nog de geldkraan die werd dicht gedraaid.
Vier juweeltjes
~
De meest opvallende van de vier hier opgenomen cantates is Dazu ist erschienen der Sohn Gottes. Bach gebruikt in deze cantate de stilo concitato, letterlijk vertaald een ‘bewegende stijl’. Dit is een stijlfiguur die honderd jaar vóór Bach door Monteverdi was ingevoerd en die in deze cantate het karakter van de veldtocht onderstreept tegen het kwaad, die met de geboorte van de Zoons Gods wordt ingeluid. Gardiner interpreteert dit gegeven door de cantate met een ongekende expressie en veel dynamiek op de planken te brengen.
De vierde cantate Christum wir sollen loben schon is als de glanzende piek op de kerstboom echter het hoogtepunt van de CD. Gardiner heeft bewust het lekkerste voor het laatst bewaard en heeft dit gevoel uitstekend muzikaal omgezet. Deze cantate kan zonder problemen op de repeat-stand worden gezet. Vooral de aria (een duet voor sopraan en tenor) Ehre sei Gott in der Höhe en de erop volgende bas-aria Wachet auf, ihr Adern und ihr Glieder zijn prachtig uitgevoerd.
Even opvallend als de uitvoering van de cantates is de hoes van CD. De coverfoto is namelijk van de bekende Magnum-fotograaf Steve McCurry en is gemaakt in Tibet. De begeleidende teksten in het booklet zijn delen uit het dagboek van Gardiner, dat hij tijdens de 12 maanden durende reis heeft bijgehouden. Mocht Gardiner dit dagboek ooit in boekvorm als Making of uitbrengen, dan heeft de lezer tegen die tijd een ruime keuze uit de bijbehorende CD’s. En daar kan vol verwachting naar worden uitgekeken!
English Baroque Soloists o.l.v. John Eliot Gardiner
Album: Johann Sebastian Bach: Christmas Cantatas, Vol. 14Misschien ook iets voor u