Het begin van de voorstelling is nog verrassend: bij de opening van het doek krijgt Pannekoek de gebruikelijke bloemen van het personeel, bij wijze van dank voor de voorstelling. Hij geeft ze even later door aan een vrouw in het publiek, met alvast een excuus: ‘sorry van die opmerking’. Deze bevreemdende scène schept een aardig verwachtingspatroon. Toch lukt het hem niet helemaal om het niveau vast te houden. Dat zit ‘m onder meer in zijn ambitie om zijn theorie over circulaire tijd te verbinden met zijn visie op de (inmiddels gespannen) verhoudingen tussen mannen en vrouwen.

Eigen ervaring

Pannekoek put daarbij, zoals voor een comedian gebruikelijk is, vooral uit eigen ervaring. Zo maakt hij enkele grappen over zijn op de klippen gelopen relatie, zijn vrijgezellenbestaan en vreemdgaan. Tot zover niks nieuws. Spannender wordt het als hij stelt dat volgens de Italiaanse filosoof Antonio Gramsci tijd geen lineair verloop kent maar circulair van aard is. Er is in die zin geen sprake van een begin en een einde, maar alleen van een ’tussentijd’. Dat verklaart meteen zijn atypische opening van de voorstelling. Binnen dat interessante raamwerk vervalt hij echter te vaak in generalisaties over ‘nare mannen’ en ‘gekke vrouwen’, en lijkt daarbij  iets meer partij te kiezen voor de vrouw. Met #MeToo in het achterhoofd is dat van een haantje als Pannekoek prima te billijken.

Conflictvermijdend

Helaas komen ook de platte kanten van het onderwerp aan bod, waardoor zijn stellingname aan zeggingskracht inboet. Het is een veelgebruikte manier onder cabaretiers, waaronder Theo Maassen en Tim Fransen, om zwaardere thema’s enigszins te relativeren met wat lichtere kost. Bij Pannekoek zijn de grappen echter vaak van een net iets minder niveau, waardoor de volle lach op veel momenten uitblijft. Zijn stijl is, hoewel hij zichzelf kwalificeert als conflictvermijdend, daarbij regelmatig gericht op een schokeffect. Soms lukt dat, soms is het wel erg onder de gordel. Bijvoorbeeld wanneer hij rept over het seksleven van Stephen Hawking of het idee oppert om je dochter Adolf te noemen. Ironie of niet, echt overtuigend is het allemaal niet. Toch toont Pannekoek zich bij vlagen een echte denker met de nodige zelfspot en weet hij soms snedig uit de hoek te komen. Nu de thematiek gedurende de gehele voorstelling origineel weten te houden.

Nee, verwacht bij Nabil Aoulad Ayad (in 2015 nog finalist van het Leids Cabaret Festival) geen hoogdravend cabaret met een stilistisch fraai decor en een mooi uitgewerkt thema dat voldoet aan de wetten van het vak en in het klassieke cabarettheater De Kleine Komedie tot volle wasdom komt. In plaats daarvan doet Nabil waar hij goed in is en waar hij zin heeft: grappen maken. Daarmee beantwoordt hij letterlijk de vraag die hij aan zichzelf stelt in de voorstelling, namelijk of hij een cabaretier of een comedian is. Het is het laatste, want dat het woord cabaretier in Marokko een geheel andere connotatie heeft, blijkt wel uit het gesprek dat hij met zijn oom heeft. Maar het is ook vooral het type voorstelling dat Nabil heeft gemaakt: een kleurrijk palet dat toevertrouwd is aan comedians die typetjes doen, in dit geval onder meer Surinamers, kakkers, Angolezen, Tukkers en Brabanders. Behalve deze en andere clichématige sketches (De Rijdende Rechter, dat weten we nou wel), zijn er ook wat geinige dingen te ontdekken, zoals de mailcorrespondentie met ‘fan’ Bilal82, zijn overmatige drugsgebruik en James Bond. Al deze anekdotes dienen ter ondersteuning van zijn verhaal over de relatie tussen de mens en geld.

Zo vertelt hij onder meer over zijn schaamte op de basisschool, toen hij werd gepest omdat hij kleding droeg van de Wibra. Maar ook over de uitwassen van rijkdom, zoals het peperdure horloge van zijn vroegere held Floyd Mayweather. Hoe schrijnend of pervers ook, zijn verwondering of verbazing wordt nergens echt invoelbaar door zijn drang naar de gulle lach. Daar zit gelijk zijn kracht en zijn zwakte, want Nabil is een comedian die leunt op de punchline en dat ook ten volle uitbuit. Daarmee doet hij zichzelf ook flink tekort. Met een strakkere regie zou hij bijvoorbeeld meer rustpunten kunnen inbouwen, zodat zijn statement (te herleiden naar een oude hit van zijn favoriete rapper Notorious B.I.G) gedurende de voorstelling beter beklijft. En het is een raadsel waarom hij voor zo’n kaal decor heeft gekozen (slechts een wit doek) met een redelijk simpel lichtplan. Wie echter maling heeft aan esthetiek en een goed uitgewerkte verhaallijn, maar een avond onbekommerd wil lachen, doet er goed aan om een kaartje te kopen.