Afgerost

In de voorstelling Afgerost van Rotterdams Lef staan de personages Jarrod, Bella, Paradijs, Mo, Queen B en Kevin centraal, die samen het fietskoeriersbedrijf Go Fast runnen. Iedereen binnen het bedrijfje heeft z’n eigen persoonlijkheid en is ergens goed in. Bovendien hebben ze op het moment dat ze op hun fiets zitten het gevoel onafhankelijk te zijn, in een land dat zoveel regeltjes kent. Toch is niet alles pais en vree. Er ontstaan spanningen, waardoor de onderlinge verschillen steeds duidelijker worden. In alle emotie wordt elkaar op sommige momenten flink de waarheid gezegd. Iets wat in het dagelijks leven ook altijd zou moeten kunnen, maar vaak niet gebeurt door gebrek aan lef… Thema’s als stoppen met school, mislukte relaties en vooroordelen over buitenlanders zijn onderwerpen die jongeren erg zullen herkennen.

Afgerost toert nog tot en met 20 december.

Rebound

Foto: Leo van Velzen

Het gezelschap Conny Janssen Danst heeft in de loop der jaren een flinke reputatie op het gebied van dansvoorstellingen opgebouwd. Het nieuwste programma Rebound is een krachtige, fysieke voorstelling met zes mannelijke dansers. In een theaterbox met wanden van trampolines maken de dansers zelf live muziek en geluid via contactmicrofoons. Ingesloten door drie muren zijn de dansers veroordeeld tot elkaar, waarbij ontsnappen niet mogelijk is. Rebound is vooral een voorstelling over macht, competitie, kameraadschap en veerkracht, waarbij de sterkste niet vanzelfsprekend de winnaar is. Het was een bijzondere voorstelling. Maar ik vraag me af of een dergelijke voorstelling erg geschikt is voor een festival als dit, want ik denk dat veel van de bezoekers de werkelijke betekenis niet zullen hebben begrepen.

Rebound wordt nog tot en met 14 december opgevoerd.

Checkpoint!

Foto: Erik Hesmerg

Een verdorven wereld. Het slagveld van de 21e eeuw. Zonder liefde kan niets. Het zijn maar een paar opvattingen van de personages die centraal staan in Checkpoint! van theatergroep Com.Plot. Sinds de aanslagen in New York zijn begrippen als terrorisme en radicalisering in het collectieve bewustzijn geprent en niet meer weg te denken. De makers willen vooral dat in het publieke debat verder wordt gekeken dan onbegrip en bewapening. De fragmentarische voorstelling beschrijft de worsteling van de los van elkaar staande personages met hun eigen hooggespannen idealen, ongrijpbare angsten en radicale verlangens. Terwijl de één plannen maakt om Jan-Peter Balkenende te vermoorden, zoekt de ander steun om van zijn angsten en visioenen af te komen. Geen van hen weet precies wat hij of zij wil met het leven dat ze leiden en dromen ze van iets beters. Een echt antwoord krijg je als publiek niet, maar dat lijkt ook op de opzet van het stuk: nadenken over de actualiteit, hoe gaat het verder met deze wereld, wat is onze toekomst? Ik geloof niet dat het een voorstelling is waar jongeren snel uit zichzelf naartoe zouden gaan, maar in het kader van de veranderdende maatschappij – waarvan ook jongeren natuurlijk deel uitmaken – na een gebeurtenis als 11 september, is het niet verkeerd om ze over bepaalde zaken na te laten denken.

Checkpoint! wordt nog tot en met 17 december gespeeld.

Dat het festival de doelgroep bereikt, blijkt wel uit het feit dat het publiek grotendeels bestaat uit middelbare scholieren. Al leek het wel erg waarschijnlijk dat vanuit school een avondje uit was aangeboden. Een minpuntje aan een jongerenfestival: als ze iets niet echt leuk vinden, raken ze snel afgeleid en worden ze luidruchtiger. En een zaal vol jongeren zorgt automatisch voor een andere – rumoeriger – atmosfeer dan een zaal vol geoefende theaterbezoekers. Het programma was erg gevarieerd en dat lijkt ook de kracht van het festival te zijn. Door een uitgebreid aanbod is er altijd wel iets wat aanspreekt. Gezien de nog steeds stijgende bezoekersaantallen is Jonge Harten zeker een festival met toekomst.

Lees ook het interview dat 8WEEKLY hield met drie makers van theater voor jongeren.

De derde voorstelling van Droog Brood gaat over ontmoetingen. Onbekenden, zielsverwanten of geliefden in elke denkbare verschijningsvorm: ze komen elkaar tegen bij Droog Brood. Ze ontmoeten elkaar voor het eerst, voor het laatst of voor de zoveelste keer. De emoties lopen vaak hoog op bij deze prachtig gespeelde scènes.

Underdog van nature

“Omdat wij ons bewust zijn van het gegeven dat wij onvolmaakt zijn en dus fouten maken, leven wij met een natuurlijk gevoel van minderwaardigheid”: een citaat uit de voorstelling dat typerend is voor alle personages die door Droog Brood worden opgevoerd. De twee slapeloze mannen die elkaar bij het aanbreken van de dag tegenkomen in het bos, of Chris en René die beiden wat anders hadden verwacht van hun blind-date: In Omwille van de Smeer ontmoeten we de underdog. Het is de kleine man die stilletjes wacht op zelden aanbrekende betere tijden. De man die zich niet kan verweren tegen verraad, kwade opzet of onverschilligheid – en omdat hij zich bewust is van zijn ‘dubbeltje-status’, is het leven voor hem een constante strijd.

Droog-komisch

In soepele vaart trekken de korte scènes aan het publiek voorbij. In de schijnbaar moeiteloze overgangen is de meesterhand van regisseur Ruut Weissman te herkennen. Daarbij wordt er flink met verwachtingspatronen gespeeld. Een voorbijganger wijst een opgefokte man met getrokken pistool beleefd de plek waar zijn kinderen zich hebben verstopt. Als twee oude vrienden elkaar na vijftien jaar weer zien, stapt de één na vijf minuten en een koele handdruk weer op het vliegtuig terug naar Australië, de zojuist gegeven bloemen uit de hand van zijn verbouwereerde vriend trekkend.

Met deze bizarre ontmoetingen met licht schrijnende ondertoon zet Droog Brood de ingeslagen weg van hun vorige voorstelling Scènes voor de mensen voort. De volslagen absurde humor die langs kwam in hun eerste programma Teer is gelukkig evenmin nooit ver weg. Zo zet Droog Brood met deze geslaagde voorstelling definitief een eigen, droog-komische stijl neer.

De voorstelling Omwille van de smeer is nog te zien tot en met 20 juni 2006. Kijk hier voor een uitgebreide speellijst.

Eerder deze maand is de dvd Hard Gelach uitgebracht, waarop twintig fragmenten zijn samengebracht van cabaretiers als Sanne Wallis de Vries, Nuhr, Van Houts en de Ket, Claudia de Breij en Herman Finkers. Van elke groep of artiest wordt een tipje van de sluier opgelicht van een van hun recente voorstellingen. De fragmenten duren gemiddeld vijf minuten en dat is genoeg om even de toon van de cabaretier te proeven en je nieuwsgierigheid te prikkelen. Maar toch blijft het lastig om in die paar minuten te beoordelen of de cabaretier wel jouw type is: iemand kan in die korte tijd nét die grappen maken die je totaal niet liggen. Om een beter oordeel te vellen bood de avond in de Melkweg een uitkomst, want de veertien artiesten kregen steeds twintig minuten om te laten zien wat ze in hun mars hebben.

Agnew en Zweers

Het spits werd afgebeten door twee stand-uppers van de Comedy Explosion: Kristel Zweers en Alex Agnew. Zweers opende in de kleine zaal met verhalen over seks, strings en vibrators. Het publiek, dat duidelijk nog moest worden opgewarmd, reageerde amper. Uiteindelijk kon er nog wel een hartelijke lach vanaf voor haar geile imitatie van een vrouw die ’s avonds laat op de televisie oproept om haar te bellen – een sketch die overigens ook op de dvd te zien is. In de grote zaal deed de Britse Belg Agnew het een stuk beter. De winnaar (en enige Belgische winnaar) van het Leids Cabaret Festival van 2003 vertelde in razendsnel tempo over zijn jeugd en voorkeuren op het gebied van film en muziek. Vooral met het imiteren van stemmen uit het verleden wist deze stand-up comedian de aandacht op zich te vestigen. De parodie op Stevie Wonder, waarbij hij tijdens het zingen steeds met zijn microfoon heen en weer slingerde, was geweldig en vooral erg herkenbaar. Agnew was een van de meest overtuigende persoonlijkheden van deze avond.

Martijn Koning

Flitste het verhaal van Agnew nog alle kanten op, bij Martijn Koning was dat totaal anders. In zijn stuk, wat toevalligerwijs ook voornamelijk over zijn jeugd gaat, zat meer lijn dan bij Agnew. Helaas was zijn show voornamelijk een herhaling van zijn opvoering bij het Studenten Cabaret Festival in Groningen. Maar zijn verhaal bleef overtuigend; dit optreden overtrof zelfs het eerdere. Toch mag hij nog wel wat meer doen met zijn visie op de actualiteit. Zoals bijvoorbeeld zijn droge opmerking over de vrouw die zich in Jordanië probeerde op te blazen: “Je ziet maar weer dat vrouwen niet met een afstandsbediening om kunnen gaan.” En op het laatste nippertje werd ook de “domino-mus” (die tijdens deze avond regelmatig voorbij kwam vliegen) nog even onderwerp van gesprek. Bij Koning heb je het gevoel dat er meer potentie inzit, maar dat het er – in zo’n korte tijd in ieder geval – nog niet uitkomt.

Onderdelinden en Fields

Joep Onderdelinden had voor deze avond wat grappen uit zijn voorstellingen Joep en Strak in petto. Zo kwam de klaarkomende olifant voorbij, die ook op de dvd te zien is. En verder voerde hij voornamelijk de onzekere Joep op, die aardig gevonden wil worden door het publiek, die om een zakdoek vraagt en een maatje uit het publiek kiest. Geen diepgaande grappen, geen actualiteit, maar simpel vermaak. Wat dat betreft pakte Engelsman Adam Fields het een half uur later in dezelfde kleine zaal anders aan. De ene na de andere grap over terrorisme kwam uit zijn mond. Heel nuchter en vol cynisme sprak hij over de recente aanslagen, en hij nam ook geen blad voor de mond over Bush en Blair. Als ‘buitenlander’ wilde hij ook zijn verbazing delen over wat Nederlandse eigenaardigheden. Over de manier waarop we nieuwjaar vieren bijvoorbeeld – met de vieze kleffe oliebollen – en over de spaarzegels van Douwe Egberts (spreek dat als Engelsman maar eens uit). Een sympathieke man, die Fields, die mede met zijn briljante imitatie van Gollum (Lord of the Rings) een van de leukste en beste twintig minuten van deze avond vol maakte.

Leon van der Zanden

Potentie zit er zeker ook in Leon van der Zanden, die in de theaters te zien is met zijn voorstelling Zwarte hond. In de Melkweg denderde Van der Zanden begeleid door de muziek van een DJ met veel bravoure het toneel van de grote zaal op. Zijn felgele t-shirt met de woorden Hell yeah verraadden al wat de toeschouwer te wachten stond. En vanaf het eerste moment wist de uit Helmond afkomstige Van der Zanden te boeien met zijn ‘zoektocht mee naar de waarheid’, die hij met zijn expressieve mimiek en zijn lenige lichaam extra zeggingskracht gaf. “Wie zegt dat Jezus echt bestaan heeft en dat het niet de zoveelste uitvoering is van Jesus Christ Superstar, en wie zegt me dat Erica Terpstra echt heeft gezwommen?” Daarmee liet hij het publiek achter met heel wat nieuwe, verassende twijfels.

Terwijn en Oosterhuis

Aan het eind van dit jaar is Wilko Terwijn voor de tweede keer op televisie te zien met een Oudejaars-standup. Het is te hopen dat hij dan overtuigender is dan tijdens zijn optreden op Hard Gelach. Zijn grappen lagen te veel voor de hand. Boeiend werd Terwijn pas toen hij inging op de reis van de Paus naar de hemel. “Heb je al die priesters zien bidden? Wat voor hoop is er voor ons, als de plaatsvervanger van God op aarde niet verzekerd is van een plaatsje?” Hoewel de grappen soms best aardig waren, wist Terwijn ze niet te brengen met de overtuiging die je van een stand-up comedian mag verwachten. Cabaretier Martijn Oosterhuis bracht het er in de andere zaal beter vanaf. Over actuele zaken begon hij niet; hij hield het dicht bij huis. In sneltreinvaart vertelde hij over kakkers en rappers. En over zijn jonge jaren waarin hij met “net-niet-snoep” langs de klassen moest, omdat zijn vader tandarts was. Net als Alex Agnew eerder, gaf Oosterhuis ook nog een fijne imitatie van tandartsen. Dit theaterseizoen toert Oosterhuis met zijn nieuwe programma Van huis uit langs de theaters. Als je afgaat op wat hij deze avond liet horen, is het de moeite waard om deze voorstelling te gaan bekijken.

Op Sterk Water

De grootste verrassing van deze avond cabaret kwam van de heren van Op Sterk Water. Zij betrokken het publiek, dat de hele avond wat afwachtend stond toe te kijken, vanaf het eerste moment in hun optreden. Na korte interviewtjes met enkele toeschouwers, improviseerden de heren er lustig op los in liedjes en sketches. Daarbij maakte het niet uit waar het verhaal zich moest afspelen. Een mosterdmuseum of een politiebureau in Maarssen; de vier heren wisten van de meest saaie plek een bijzondere plaats te maken. Prachtig is bijvoorbeeld de ontmoeting van Sinterklaas met de zoon van Samir A., genaamd ‘het Zwaard van de Islam’. Om nog maar niet te spreken van het geile pietje, dat last heeft van schimmel en waarvan de zak te lang in Spanje is geweest.

Enge Buren

Wie inmiddels suf was geworden van het luisteren naar monologen, kon kijken naar de Enge Buren. Drie mannen in knalgele trainingspakken kwamen het podium op om vervolgens een muzikale gabbermix ten gehore te brengen. Gevolgd door de Bohemian Rapsody en een grappig voorronde van Idols. Een leuk tussendoortje waren deze mannen, maar niet meer dan dat. Aan het eind van de avond waren ze ook snel weer vergeten.

Javier Guzman

Eén naam werd tijdens de avond in de Melkweg regelmatig genoemd: Javier Guzman. Het leek erop dat veel toeschouwers voor hem naar Hard Gelach waren gekomen. En niet voor niets, want Guzman boeide vanaf het eerste moment; na zijn show wilde je alleen nog maar meer Guzman. Vooral de verbazingwekkende snelheid waarmee hij zijn aanstekelijke grappen aan elkaar praatte, riep bewondering op. In korte tijd had Guzman het over de ontstaansgeschiedenis van wiet, de seksualiteit van spinnen en zijn visie op motoragenten (die eerder ook al was aangehaald door Martijn Oosterhuis). Zijn grootste kracht zat in de herkenbaarheid van de sketches en zijn verwondering over het dagelijkse leven. Twintig minuten was je een en al oor en was er zeker sprake van hard gelach!

Sjaak Bral

Tja, en daar had Hard gelach eigenlijk moeten stoppen. Terwijl Guzman aan een afgeladen grote zaal zijn grappen vertelde, was het de bedoeling dat Sjaak Bral in de kleine zaal ook voor nog wat vermaak zou zorgen. Maar voor een handjevol mensen was daar geen lol aan, dus werd besloten dat Bral na Guzman zijn verhaal kwijt kon. Dat was een regelrechte aanfluiting, want hij probeerde alvast wat grappen uit voor zijn oudejaarsconference. De humor van deze Hagenees viel echter in het niet na het vorige optreden.

Toch mocht dat de avond niet verpesten, want het publiek had zich zeker vermaakt met de verschillende kwaliteiten van de optredende artiesten. In het begin was het publiek een beetje mak en wilde men gewoon bezig gehouden worden zonder actief bij te dragen aan de avond. Maar gelukkig wisten de meeste cabaretiers het publiek ook wakker schudden. Het belangrijkste was echter toch dat deze avond een goede indruk bood van de optredende cabaretiers, zodat je voor komend jaar weet wie je wel nog een keer in het theater wilt opzoeken.

Als je Hard Gelach in de Melkweg hebt gemist, kun je op oudejaarsdag op SBS 6 een compilatie van de avond zien.