Film / Achtergrond
special: Game

NFF: Geen leuk spelletje

.

Vader, afkomstig uit Londen, heeft zich verkiesbaar gesteld voor een belangrijke politieke positie. Moeder, een Nederlandse, doet er alles aan om hem te ondersteunen in zijn campagne. Beiden maken zich zorgen over dochter Susan, die in staat is roet in het eten te gooien. Wanneer Susan met haar zwarte vriendje Robert op bezoek komt bij haar ouders, lopen de gemoederen hoog op.

Game is een psychologische thriller met een enorme spannningsboog. Vanaf het moment dat Susan haar ouders weer ziet, is de spanning om te snijden. Game is doorspekt met pijnlijke, ongemakkelijke situaties, terwijl de kijker langzaam door krijgt wat er speelt. Dat het geen (leuk) spelletje is, is dan allang duidelijk.

Film / Films

Vechten voor je eigendom

recensie: Still Mine

Het lijkt zo mooi. Een nieuw huis bouwen op je eigen grond, met uitzicht op het meer. Maar dat de 87 jaar oude Craig het moet opboksen tegen bureaucratische regeltjes, had hij niet voorzien.

~

Het bejaarde echtpaar Craig en Irene woont afgelegen op een boerderij in New Brunswick, Canada. Ze zijn zelfvoorzienend en leven van de opbrengst van hun koeien en aardbeien. Idyllische shots tonen het boerenleven: de liefdevolle verzorging van de kippen en koeien, het kweken van eigen paprika’s.

Dat er een en ander aan de hand is, blijkt uit de gezondheidstoestand van Irene. Ze vergeet dingen. Wanneer de kinderen het onderwerp voorzichtig met hun vader bespreken, bromt hij dat ze goede en slechte dagen heeft. Dat is alles.

Maar Craig ziet zelf ook wel dat de toestand van zijn vrouw flink verslechterd is. Vandaar ook zijn plannen om een nieuw huis te bouwen. Op eigen grond, gelijkvloers. Hij overtuigt haar ervan dat ze er pas in gaan als zij er beiden klaar voor zijn.

Bureaucratische tegenstand


Met de bouw van het huis beginnen de problemen pas echt. Craig, die het vak van zijn vader geleerd heeft, krijgt te maken met bureaucratische regeltjes. Hij is alleen al 400 dollar kwijt aan een vergunning. En naarmate de bouw vordert, komt hij voor meer verrassingen te staan. Het hout, dat hij eigenhandig gezaagd heeft en dat inmiddels een kunstig bouwwerk vormt, is niet gestempeld. Zo stapelen de voorwaarden zich op, leidend tot een ‘stop work order‘.

Still Mine, gebaseerd op een waargebeurd verhaal, toont een man die niet zomaar opgeeft. James Cromwell, bekend van bijrollen in series als American Horror Story en Six Feet Under, of een filmrol als de boer in Babe (1995), zet Craig vastberaden neer. Hij heeft zijn keuze gemaakt: het huis moet af. Voor zijn vrouw, die steeds vergeetachtiger wordt. Voor hen samen, zodat ze hun laatste jaren nog met elkaar door kunnen brengen.

~

Hoewel het grootste deel van Still Mine Craigs gevecht tegen geldende wetten en bureaucratische ambtenaren toont, is de film vooral een liefdesverhaal. In gedachten voert Craig gesprekken met zijn vrouw (Genèvieve Bujold, Dead Ringers), die na een ongeluk in het ziekenhuis belandt. Het zijn gesprekken die gepaard gaan met een eigenzinnige humor, zoals hoe het echtpaar elkaar leerde kennen. Ze benaderen elkaar met een licht pesterige ondertoon, maar houden zichtbaar van elkaar. Mooi uitgedragen door de acteurs.

Degelijk, maar voorspelbaar


Maar Still Mine is geen verrassende film. In Sarah Polleys Away From Her (2006), waarin ook sprake is van een dementerende wederhelft, wordt de situatie complexer en diepgaander geschetst. Wat blijft er over van een liefde tussen mensen die al jaren samen zijn, als de een dement wordt? Of een film als Amour (2012), waarin keihard afgerekend wordt met het ouder worden. Still Mine blijft in dat opzicht oppervlakkiger en romantischer. De bouw van een nieuw huis staat voor een nieuwe fase. Het is dan ook niet de dementerende Irene die op de voorgrond treedt, maar de volhardende Craig. ‘Age is just an abstraction, not a straitjacket‘ werpt hij zijn zoon toe, wanneer die twijfelt over Craigs bouwplannen.

Craigs gevecht tegen de autoriteiten suggereert een soort spanning, maar met zoveel doorzettingsvermogen is een happy end niet uit te sluiten. Op voorspelbare wijze stevent de film dan ook af op een voorspoedige afloop, die menig kijker gerust zal stellen. Ondanks de tragedies toch wat feelgood. Het is de echte Craig en Irene gegund, maar het maakt van Still Mine niet meer dan een standaard drama- degelijk gemaakt, goed geacteerd, maar ook snel weer vergeten. 

Film / Achtergrond
special: NFF: Het Ritme van Elly De Waard

Voor Elly

.

Beste Elly,

Als Het Ritme van Elly De Waard iéts aantoont, dan is het wel dat een documentaire al geslaagd is met een boeiend onderwerp. Jij dus, popcriticus, recensent en dichter. Richt de camera op jou en de wijsheden en mooie beeldspraken vliegen je om de oren.

~

Je bent een prachtig mens, vol humor en mooie herinneringen. In de documentaire althans. Een tikkie arrogant misschien, in ieder geval bijzonder content over je eigen werk, en nog altijd hunkerend naar je eerste kleine prijsje. Je hebt nooit erkenning gekregen voor je gedichten, tenminste niet van de critici, en de recensenten bespreken je werk niet meer. Niet leuk natuurlijk, zoals je zelf zegt, want nu weet niemand meer wanneer je een nieuw boek uit hebt.

Ik zou uit sympathie een gedicht van je recenseren, Elly, maar ik heb geen verstand van poëzie. Dat hoeft overigens ook niet om deze documentaire te kunnen waarderen. Dus dan maar een recensie over een documentaire die over jou gaat. Bij dezen!

Hartelijke groet,

Wim Meijer

PS: Waarom niet de volle mep, zal je misschien denken? Dat ligt niet aan jou, jij was gewoon jezelf en dat was goed. Het ligt aan het geluid. De microfoon op de camera stond te gevoelig ingesteld, waardoor het geluid overstuurt en dat is nogal storend.

Muziek / Album

Waken voor voorspelbaarheid

recensie: Alter Bridge - Fortress

.

~

De nevenactiviteiten maken het de band lastig. De Amerikanen keren terug van alweer een tweede korte pauze. Na het uiterst geslaagde ABIII en de aansluitende tournees vlogen de leden uit. Zanger Myles Kennedy nam zich voor om zijn al jaren op stapel liggende solodebuut af te ronden, maar kreeg Slash aan de lijn: “Ga je mee een album maken en alle zalen ter wereld platspelen?” Drummer Scott Phillips ging aan de slag met Sevendust- en Submersedleden in Projected. Tremonti deed wat Kennedy niet kon en maakte wel een eerste soloplaat. En dan is er nog het hoofdstuk Creed. Naar verluidt hebben de gitarist en zanger Scott Stapp, de Amerikaanse Dinand Woesthoff, de studio al bezocht. Een nieuw  – vooral financieel –  succesavontuur langs de Amerikaanse arena’s schuift echter op tot na dit nieuwe Fortress.

Never change a winning formula 
Het is amper een verrassing te noemen dat er weinig tijd was om dit album te schrijven en opnemen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er nagenoeg niets veranderd is. En waarom zou men ook? Het vorige plaatwerk borduurde voort op die daarvoor en groeide uit tot het meest succesvolle tot op heden.

Ook Fortress staat en valt weer met ferme metalen riffs, galmende rockrefreinen, smaakvolle gitaarsoli en de altijd degelijke ritmesectie. De liefhebber weet dan eigenlijk al genoeg: kopen die hap. Tremonti en zijn kompanen hebben immers genoeg kwaliteiten in huis om zelfs met een matige plaat boven de middenmoot uit te stijgen.

Niet onaangenaam 
Dit vierde werkstuk is echter geen matig album geworden, hooguit een voorspelbaar. Wie met die vertrouwdheid kan leven, heeft in dit Fortress opnieuw geweldig materiaal in handen. De meerwaarde ten opzichte van het vorige werk is dat de band meer lagen heeft aangebracht, waardoor de muziek rijker klinkt.

De indrukwekkende opener ‘Cry Of Achilles’ klinkt al net zo episch als de titel doet vermoeden en het aansluitende ‘Addicted To Pain’ bevat met afstand het beste refrein dat Alter Bridge tot nu toe schreef. Het verrast echter niet, wat veel andere, iets minder sterke nummers, een zekere twijfelachtigheid meegeeft. ‘Peace Is Broken’ knalt er met een lekkere riff uitstekend in, maar verzandt al snel in melodielijnen en refreinen die Alter Bridge al veel vaker en beter heeft opgevoerd. ‘Calm The Fire’ opent eveneens sterk, bouwt minutieus een mooie spanningsboog op, die vervolgens met een slap refrein achteloos doorgeprikt wordt.

Fortress kent meer van dat soort nummers, zoals het melancholieke ‘Love’ en de powerballade ‘All Ends Well’; nummers die de rit niet onaangenaam maken, en door sterke uitvoeringen nergens slecht worden, maar die weinig tot niets toevoegen aan de Alter Bridge-catalogus. 

Het donkere karakter 
Het album is daarmee grotendeels een herhaling van zetten. Tremonti’s riffwerk klinkt, afgezet tegen One Day Remains en Blackbird, bij vlagen wat pover. Daar zijn verschillende dingen over te zeggen. Jammer voor de gitaarfreak of niet zo erg voor de fan van Kennedy’s zang, die daardoor meer ruimte krijgt.

Een al te grote wanklank is in deze misplaatst, want daarvoor is de kwaliteit van het spel simpelweg te hoog. Door de ondergrens zakken kan de band niet, zo lijkt het wel. Wat de heren bovendien  onderscheidt van de vele Amerikaanse hardrock annex metalgroepen is het bij vlagen donkere karakter van het materiaal. Zowel tekstueel als muzikaal illustreert Alter Bridge dat mooi in de fraai afsluitende titeltrack, het hoogtepunt van de plaat. Kennedy laat zijn stem dramatisch galmen, terwijl ten slotte Tremonti’s finest hour zich in de brug aandient middels een indrukwekkend salvo straffe solo’s.

Het?
Zoals eerder aangegeven vallen de liefhebbers van het voorgaande werk zich geen buil aan Fortress. Het dozijn nummers klinkt spontaan en is met hoorbaar plezier ingespeeld. De meerwaarde zit hem in het gelaagdere, rijkere bandgeluid  en een handjevol uitstekende nummers. Alter Bridge moet echter waken voor voorspelbaarheid. Spelen en goede liedjes schrijven kunnen de heren als geen ander, dan weten we, maar een ding is duidelijk: de muzikanten vinden zichzelf niet opnieuw uit. Om kort te gaan: ja, de mannen hebben het nog steeds. En vol zit die Heineken Music Hall toch wel.

Film / Achtergrond
special: WhatEver Will Be

NFF: Innerlijke demonen

Een strijd met jezelf, je innerlijke demonen overwinnen. Zo typeert Esther Prader in haar documentaire het proces van transseksualiteit.

Regisseur Esther Prader volgt twee transseksuelen die op het punt staan een ingrijpende beslissing te nemen. De geadopteerde Cilla weet al sinds haar jeugd dat ze in het verkeerde lichaam is geboren. Het duurt niet lang of ze (dan nog een ‘hij’) loopt op tienjarige leeftijd met vrouwenkleren over straat. Nu, vele jaren later, is ze 33, heeft ze een hormoonkuur ondergaan en een borstvergroting. Het enige dat haar nog in de weg zit is haar penis. Maar of ze die laatste ingrijpende stap moet zetten weet ze niet.

~

Ilona’s verhaal is totaal anders. Pas op haar 53e komt de advocate erachter dat ze een vrouw is. Voor Ilona is publiekelijk een vrouw zijn nieuw, geeft het spanningen op het werk en is het confronterend. Ilona gaat echter wél all the way door ook de laatste operatie te ondergaan, waardoor haar penis een vagina zal worden.

Gezelligheid en depressiviteit
Ilona en Cilla wonen samen. Dat is eerst erg gezellig, maar al snel ontstaan er problemen. Cedrick, zoals Cilla eerst heette, verandert niet alleen in een vrouw, maar ook in een feeks. In het begin zorgt het voor veel grappige momenten, maar de maanden vorderen en Cilla’s gedrag wordt onhebbelijk. Veel vrouwelijker dan de manier waarop ze roddelt over Ilona krijg je het niet. Tel daar geen vast inkomen en drugsgebruik bij op en de chaos is compleet.

Esther Prader legt af en toe de link tussen depressie en transseksualiteit. Identiteitsproblemen kunnen leiden tot ernstige depressies en het is een gegeven dat er veel zelfmoorden voorkomen na de operatieve geslachtsverandering. Toch komt de parallel tussen de depressie die de filmmaker heeft overwonnen en het proces van transseksualiteit niet goed tot zijn recht. De vergelijking moet expliciet worden vermeld, en dan nog gaat het niet echt op.

Film / Achtergrond
special: NFF: En daarom werk ik, 14 jaar later

Hopen en dromen in Bangladesh

.

Veertien jaar geleden gingen Thomas Doebele en Maarten Schmidt naar Dhaka, Bangladesh. Destijds had Oxfam Novib ervoor gezorgd dat kinderen daar gratis naar school konden en de twee makers filmden hen. En daarom werk ik was een feit. Nu, veertien jaar later, gaan ze terug om te kijken wat er van de kinderen terecht is gekomen.

De situatie is nog altijd vrij hopeloos. En daarom werk ik, 14 jaar later toont met name ellende, een hoopvolle uitzondering daargelaten. Het werkt relativerend en geeft een inkijk in een praktisch uitzichtloze situatie: al het salaris gaat op aan zorg voor de familie.

Deze status quo is indrukwekkend, de documentaire niet zo. De interviews zijn nogal droog, ondanks de persoonlijke verhalen. Dat het leven in Bangladesh zwaar is, onmenselijk misschien, is bekend. Het onderwerp is zwaarmoedig, maar niet meer bijzonder. 

Film / Achtergrond
special: Congo Business Case

NFF: Nobel streven

Daniël Knoop heeft een visie: Boeren in Congo helpen bij het opstarten van cassaveteelt, zodat ze zelfvoorzienend worden. Maar is deze visie te realiseren? Filmmaker Hans Bouma volgde Daan tijdens zijn jarenlange avontuur.

Tijdens zijn werk bij de VN merkte Daan dat er aan de daadwerkelijke problemen niets werd gedaan. Het geld dat werd ingezameld kwam niet bij de juiste mensen en de VN was vooral bezig de investeerders tevreden te houden. Een treffend voorbeeld: In de Congolese hoofdstad Kinshasa is een voedseltekort, terwijl 200 km verderop voedsel ligt weg te rotten, omdat het niet kan worden vervoerd. Dat probleem wil Daan oplossen, zodat er duurzame landbouw ontstaat, de bossen (die nu constant worden afgebrand voor landbouwgrond) behouden blijven en boeren leren te produceren om zo meer mensen te kunnen voeden dan slechts hun eigen gezin. Een win-win-win situatie dus. Maar ook een die bijzonder lastig te realiseren valt.

Bijzondere samenwerking

~

De documentaire laat op komische en bijzondere wijze zien wat de problemen zijn. Komisch, omdat Daan bijna altijd optimistisch is en over een goede portie humor beschikt. Hij is dolgelukkig met zijn eerste verdiende paar honderd dollar na vijf dagen hard zwoegen. Hij deinst er tevens niet voor terug de Congolezen in vloeiend Frans belachelijk te maken, terwijl diezelfde Congolezen ook vaak de draak steken met Daan. Bijzonder, omdat je zou verwachten – vanuit een Westers standpunt – dat mensen blij zouden zijn wanneer iemand ze werk en inkomen biedt, zodat ze meer kunnen doen dan alleen hun gezin en dorp voeden. Maar zo denken de Congolezen niet.

Andere problemen ontstaan door zeer gebrekkige infrastructuur in het bergachtige gebied, moeite om de financiering rond te krijgen en cultuurverschillen. Een totaal gebrek aan efficiëntie binnen de landbouw, het feit dat de bevolking overal mee instemt (al zou je ze vragen een satelliet te lanceren) en sabotage door lokale handelaren tonen aan dat Daans missie eigenlijk onbegonnen werk is. De bevolking mag dan naar Daan verwijzen als ‘de Messias’, het geloof van de Messias zelf brokkelt langzaam af. Het levert in ieder geval wel een prachtige, informatieve documentaire op.

Film / Achtergrond
special: Gitaarjongens

NFF: Beroemde gitaristen op rij

Henny Vrienten (Doe Maar) bracht voor een concert in Carré zijn favoriete Nederlandse gitaristen bij elkaar. Voor het echter zover was, zocht hij ze eerst op. Erik de Bruyn volgde Henny Vrienten op de voet. Met camera.

Gitaarjongens is in essentie niet meer dan een reeks bezoeken aan goede gitaristen. Jan Akkerman, Harry Sacksioni, Anton Goudsmit, Daniël Lohues en anderen worden kortstondig aan de tand gevoeld en spelen soms een stukje. Wat was hun droom, hun eerste gitaar, hun voorbeeld, hun plan? Super voor gitaristen, zoals ik, want we zien een weelde aan bijzondere gitaren, horen mooie riffs en solo’s en zien kortstondig nationale helden.

Maar als documentaire is Gitaarjongens weinig indrukwekkend. Cohesie mist, een verhaal ook en de film kent een gigantische anti-climax doordat het concert waar naar toe wordt gewerkt niet wordt vertoond. Dat is namelijk een andere documentaire. Waarom de concertregistratie niet ook op het NFF wordt vertoond is een raadsel. 

Muziek / Album

Andere zorgen

recensie: Placebo - Loud Like Live

Het centrale thema van Placebo’s zevende album Loud Like Love is, hoe kan het ook anders, de liefde. Niet perse liefdesliedjes, maar een kritische blik op relaties in de moderne tijd.

Waar Placebo eind jaren negentig nog onder de noemer Teen Angst werd geschaard, kan die beschrijving voor Loud Like Love niet meer gebruikt worden. Daar klinkt het album te volwassen voor. Placebo heeft wat van zijn dramatische trekjes aan de kant gezet, zonder herkenbaarheid in te leveren.

Vriendschap in tijden van Facebook

~

Zanger en tekstschrijver Brian Molko beslaat een breed spectrum van onderwerpen, met liefde in zijn meest brede betekenis als verbinding. Dat levert een gevarieerd aanbod op: uitgesproken liefde, de angst om verlaten te worden en de onmogelijkheid om nog een gesprek aan te gaan zonder afgeleid te worden door een of ander scherm.

De muziek spiegelt dat brede spectrum van thema’s, zonder een allegaartje van stijlen te worden. Ieder lied heeft duidelijk een eigen klank en een eigen sfeer. Uitbundig (‘Loud Like Love’) en ingetogen (‘Bosco’),  eenzaam (‘Begin the End’) en (een beetje) boos – in ‘Scene of the Crime’ bijvoorbeeld. Ook Molko’s irritatie over gesprekken die maar half gevoerd worden omdat mensen met hun mobiele telefoon bezig zijn, komt voorbij in ‘Too many Friends’.

Excentrieke trekjes
Loud Like Love is een toegankelijk album waar veel interessants in verstopt zit. Op het eerste gehoor zijn de nummers makkelijk te verteren. Het album heeft een goede spanningsboog van begin tot eind, waardoor een integrale luisterbeurt voldoening geeft. Bij een tweede keer luisteren beginnen kleine details op te vallen, zoals geluidjes op de achtergrond en een verwijzing naar ‘Land of Confusion’ (Genesis) in ‘Too many friends’.

Dat het album toegankelijk is, gaat ten koste van het snijdende en scherpe van Placebo’s eerdere werk. Hoewel Molko nog steeds tekstueel behoorlijk vindingrijk en origineel is, is de muzikale omlijsting ervan wat meer naar standaard rock toe getrokken. Het scherpe en snijdende geluid heeft plaatsgemaakt voor een voller geheel zodat het album net wat minder impact heeft. 

Boeken / Fictie

Google berekent het noodlot

recensie: Niels 't Hooft - De verdwijners

In de roman De verdwijners kondigt Google via nauwkeurige berekeningen aan dat de wereld binnenkort vergaat. Overbevolking en een gebrek aan grondstoffen zullen de mensheid de das om doen. Ondertussen proberen de personages sturing te geven aan hun uitzichtloze bestaan.

Sinds de verdwijning van haar zus is Marthe gepikeerd. Hoewel haar ouders het doodnormaal lijken te vinden dat Isobel zomaar op vakantie ging en niets meer van zich liet horen, vertrouwt Marthe het niet. Tijdens een poging om haar zorgen van zich af te dansen in een hypermoderne club, ontmoet ze enquêteurs Lua, Randy en Erhardt. Marthe raakt betrokken bij de gewiekste plannen van het stel dat in de strijd tegen het noodlot het heft in eigen handen heeft genomen.

Controlemaatschappij

De afgelopen jaren is Google steeds gewiekster geworden in het verzamelen van informatie van haar gebruikers. Niet zo onwaarschijnlijk dus dat in 2018, zoals ’t Hooft het schetst, er enquêteurs de straat op worden gestuurd om nog meer informatie over de gemoedstoestand van mensen te vergaren. Op die manier kunnen ze immers nog nauwkeuriger inschatten aan welke diensten hun gebruikers behoefte hebben.

Het dystopische wereldbeeld dat ’t Hooft schetst roept direct associaties op met de klassieker 1984 van George Orwell. Ook daar lezen we over samenlevingen waarin hogere machten zich toegang verschaffen tot de gedachtewereld van mensen. Google doet in De verdwijners dienst als een geloofwaardige Big Brother en dat is onder andere wat deze roman zo griezelig maakt. Misschien is ’t Hooft’s wereld wel niet zo ver weg als we dat zouden willen.

Actuele roman

’t Hooft heeft merkbaar plezier beleefd aan het samenstellen van deze roman. Op creatieve wijze combineert hij het einde der tijden met moderne fenomenen als Guerilla Gardening en Alternate Reality Games. En ook al is het beeld dat ’t Hoofd van de samenleving schetst niet zo rooskleurig, er is wel een hoop denkwerk aan vooraf gegaan. Problemen waar we nu ook al mee kampen, zoals overbevolking, opwarming van de aarde en uitputting van grondstoffen, worden in deze roman onder ogen gezien.

De verdwijners leest als een soort sci-fi thriller en weet de spanning hoog te houden door stukje bij beetje steeds meer te onthullen over de ware plannen van de enquêteurs. De roman leest erg vlot dankzij de soepele schrijfstijl van ’t Hooft en zijn originele onderwerpen. Of de roman echter ook de tand des tijds kan doorstaan, zal echter nog moeten blijken. Het leunt namelijk wel sterk op het beeld dat we nu hebben van 2018, maar dit kan over twee jaar weer totaal anders zijn.