De leden van de muziekredactie hebben zich gebogen over de releases van afgelopen jaar en de bezochte concerten. Hieronder kun je hun persoonlijke voorkeuren terugvinden.
CD’S
Madelon van Honk
1. Touché Amoré – Is Survived By
Goudeerlijke, melodieuze hardcore die naar de keel grijpt.
2. Sadistik – Flowers for My Father
Rapper die op indrukwekkende en poëtische wijze zijn gevecht met depressie beschrijft.
3. Deafheaven – Sunbather
Black metal die met invloeden uit screamo, shoegaze en postrock een ware muzikale mokerslag is.
4. Mark Kozelek & Jimmy LaValle – Perils from the Sea
Slowcore-icoon Kozelek laat zich voor de gelegenheid eens niet begeleiden door gitaar, maar door de elektronica van LaValle. Een zeer geslaagd experiment.
5. Holden – The Inheritors
Engelse producer die weer eens laat horen waarom de hele elektronicawereld aan zijn lippen hangt.
Gerrit Dijk
1. Gregory Porter – Liquid Spirit
Porter is een begenadigd tekstschrijver die prachtige melodieën combineert met ontroerende teksten. De lyrics vertellen verhalen en drukken gevoelens uit die direct uit zijn hart lijken te komen. Hierdoor beklijft zijn muziek onmiddellijk.
2. Seasick Steve – Hubcab Music
Een gelouterde muzikant die onvermoeibaar doorgaat met zijn karakteristieke bluesspel zoals we dat al enige jaren van hem kennen.
3. Robert Glasper Experiment – Black Radio 2
Een zeer geslaagde combinatie van R&B, hiphop en jazz in de traditie van Guru.
4. Bill Callahan – Dream River
Mooie teksten, relaxed stemgeluid en laidback muziek.
5. Eels – Wonderful, Glorious
Oude rot in het vak die steeds weer nieuwe geluiden laat horen, ondanks of misschien wel dankzij de vele tragedies in zijn leven.
Liv Krake
1. Daughter – If You Leave
Dit album is voor mij absoluut de topper (ook al vind ik dat woord verschrikkelijk) van 2013. Het is een prachtig album met minimale, breekbare songs met nogal donkere thema’s. Hoewel ik normaal gesproken voornamelijk in de winter of in de herfst depri singer-songwriters kan hebben, heb ik het hele jaar door dit pareltje beluisterd en ben ik er nog steeds niet klaar mee. Typisch, over het algemeen houd ik meer van rauwe mannenstemmen in muziek, maar de stem van zangeres Elena Tonra heeft me gegrepen en niet meer losgelaten.
2. The National – Trouble Will Find Me
The National is een van mijn favoriete bands. Ze hebben dit jaar hun – alweer – zesde studioalbum opgenomen en ik vroeg me af of ze zichzelf nog konden overstijgen. Dat hebben ze met Trouble Will Find Me absoluut gedaan. Het resultaat is een wat donkerder album dan de mannen voorheen hebben geproduceerd, met hele sterke tracks die vragen naar meer.
3. Keaton Henson – Birthdays
Mijn lijstje van 2013 begint nu aardig in de ‘depri-muziekhoek’ te drijven. De plaat van Keaton Henson is namelijk ook niet vrolijk, maar o zo prachtig. Voor mij is hij een beetje de nieuwe Damien Rice, niet eens per se qua muziek of qua persoon. Ik vind Damien Rice namelijk erg goed en heb sinds ik hem ken (2004) niet meer een singer-songwriter gevonden waar ik zo verslaafd aan ben geraakt, totdat ik kennis maakte met Keaton Henson. Birthdays is een minimaal album met hele fijne liedjes, ook al zijn de teksten niet altijd even aangenaam.
4. Moderat – II
Hoewel Moderat in vergelijking met bovenstaande albums wat meer richting de elektronische muziek gaat, is het niet heel gek dat II in mijn jaarlijstje staat. De ‘droom-techno’ van de mannen van Modeselektor en Apparat is namelijk perfect op elk moment van de dag: wanneer je ’s ochtends aan je eerste koffie zit, maar ook vlak voor het slapen gaan. Ik kan me helemaal inleven in de muziek van Moderat. Vooral ‘Damage Done’, ‘This Time’ en ‘Bad Kingdom’ met hele fijne vocalen van Sasha Ring zijn erg prettig.
5. CHVRCHES – The Bones of What You Believe
Chvrches staat met The Bones of What You Believe in mijn jaarlijstje, omdat ze me het meest verrast hebben dit jaar. Ik heb ze in de zomer op een aantal festivals gezien en het bleek een perfect festivalbandje te zijn. De plaat staat vol met lekkere tunes, waar ik erg blij van word. De muziek is voor mij wat gemakkelijker dan bovenstaande platen, maar ook dat heb je zo af en toe nodig. Aanraders op het album zijn: ‘Recover’, ‘Gun’ en ‘You Caught the Light’.
Arjen Rookmaker
1. Daft Punk – Random Access Memories
Na jaren kwakkelen is Daft Punk opeens weer terug in de frontlinie van de dansmuziek. Random Access Memories combineert elementen uit 40 jaar pop- en dansmuziek op totaal onvoorspelbare wijze. Het gaat echt alle kanten op, maar werkt (bijna) altijd. Met dank aan Nile Rodgers, Pharrell en natuurlijk Giorgio Morodor.
2. Empire of the Sun – Ice On the Dune
Het is alweer vijf jaar geleden dat de wereld voor het eerst in contact trad met het parallelle universum van Empire of the Sun. Walking On a Dream was een nogal onevenwichtig debuut. Dit keer bleven ze net zo lang in de studio tot het goed was. Dat zouden meer groepen moeten doen. Ice On the Dune is een gladde, maar ook belachelijk consistente plaat geworden.
3. Jagwar Ma – Howlin
De beste Britse muziek komt de laatste jaren uit Australië. Dit jonge drietal lijkt nog te geloven dat het ultieme geluk op de dansvloer te vinden is en bij het beluisteren van deze plaat zou je hiervan bijna overtuigd raken. Howlin is een energiek house/Britpop album. Zeg maar gerust een euforische xtc-trip. Op van dat pure spul, zoals ze dat vroeger slikten.
4. Suede – Bloodsports
Toen Suede er een goede tien jaar geleden de brui aan gaf was het heilige vuur wel zo’n beetje gedoofd. Op Bloodsports is het weer helemaal terug. De band laveert tussen het melodrama van Dog Man Star en de recht-voor-zijn raap glam van opvolger Coming Up. Bloodsports bewijst dat er wel degelijk zoiets bestaat als een geslaagde reünie.
5. Midlake – Antiphon
Midlake heeft de zeldzame eigenschap zichzelf met iedere release weer opnieuw uit te vinden. De switch is ditmaal des te groter omdat frontman Tim Smith de band verlaten heeft. Na de progressieve folk van The Courage of Others kiest de band op Antiphon echt voor progrock. Dat doen ze op een frisse, avontuurlijke en sfeervolle manier. En met dwarsfluiten, natuurlijk.
Machiel Coehorst
1. Nick Cave – Push The Sky Away
Het is altijd fijn als een cd waar je naar uitkijkt de verwachtingen waarmaakt. Caves vijftiende album klinkt ingetogen, maar onderhuids broeit en borrelt het als vanouds. Nog steeds urgent na zoveel jaren: het is slechts voor weinigen weggelegd.
2. Laura Marling – Once I Was An Eagle
In september dit jaar presenteerde de 23-jarige Engelse blondine op het podium van Tivoli Vredenburg – met verve – de (licht psychedelische) folk van haar laatste album, dat terecht met lof werd overladen. Marling schrijft prachtsongs die, gecombineerd met een intrigerende stem en prima gitaarspel, maken dat ze nu al een grote dame is in de folkwereld.
3. Flying Horseman – City Same City
Dit Vlaamse gezelschap is wat mij betreft de verrassing van het afgelopen jaar. City Same City nestelt zich allengs onder je huid, door de gelaagdheid van de songs, de dreigende ondertoon, de ijzersterke ritmiek en het timbre van Bert Dockx. Een gedurfd, soms misschien net iets te pretentieus project dat beïnvloed is door Mark Lanegan, 16 Horsepower en The Talking Heads.
4. Meindert Talma – Kelderkoorts
‘Nederlands Onbekendste Popster’ wordt Meindert Talma ook wel genoemd. Een benaming die de Fries niet afwijst maar koestert, gezien de ondertitel van zijn nieuwe album/roman. Talma is volstrekt uniek in de Nederlandse popmuziek en staat garant voor droogkomische teksten en fijne melodieën, waarbij metriek en rijmkunst van ondergeschikt belang zijn. Meindert Talma moet minder onbekend worden.
5. Sam Baker – Say Grace
Sam Baker heeft een levensloop die je bewogen mag noemen: in de jaren tachtig ontsnapte de Amerikaanse singer-songwriter bij een bomaanslag ternauwernood aan de dood. De verwondingen aan een hand en de opgelopen doofheid noopten hem tot een aangepaste, en aparte manier van gitaarspelen en zingen. Zonder wrok, eerder met mededogen, fluisterzingt Sam Baker zijn wonderschone, verhalende countryliedjes.
Vincent Kolenbrander
1. The National – Trouble Will Find Me
Op Trouble Will Find Me komt alles samen waar The National de laatste jaren een steeds grootser publiek voor heeft gewonnen. Weelderige, uitgebalanceerde arrangementen, de sonore bariton van Matt Berninger, teksten die bol staan van poëtische subtiliteiten. Soms onderhuids grappig, vaker somber, maar mooi in die somberheid.
2. Arcade Fire – Reflektor
In die gelaagde instrumentatie en de rijkdom aan variërende klanken schuilt de kracht van dit nieuwe Arcade Fire-album. Een euforische en intelligente plaat, iedere luisterbeurt valt weer iets nieuws te ontdekken en te beleven.
3. Nick Cave & The Bad Seeds – Push The Sky Away
Een donker, poëtisch en cryptisch album. De sfeer is kalm, romantisch en bij vlagen verontrustend, wat ongetwijfeld door het doordringende, donkere stemgeluid van Cave komt. Een prachtplaat met hoe dan ook het mooiste coverbeeld.
4. Local Natives – Hummingbird
Hummingbird is een uitstekend vervolg op het geprezen debuutalbum Gorilla Manor. De liedjes zijn intiemer en persoonlijker en blinken uit in het verfijnde samenspel van ritmische structuren en meerstemmigheid. Hummingbird bewijst dat Local Natives is een van de beste indiebands van het moment is.
5. Man Man – On Oni Pond
Honus Honus en zijn mannen hebben een van hun beste platen afgeleverd. Als eerder is de muziek ontwrichtend en verrassend, toch is er op On Oni Pond meer orde in de chaos aangebracht. Zonder daarbij afbreuk te doen aan de eigen bizarre stijl. Onconventioneel ritmisch, energiek en de liedjes slaan onalledaagse wegen in, soms op onnavolgbare wijze.
Joost Festen
1. Jonas Winterland – Mensen zijn gemaakt van dun papier
De absoluut mooiste plaat in onze taal staat op naam onze zuiderbuur Jonas Winterland, die met zijn album Mensen zijn gemaakt van dun papier mijn hart veroverde.
2. Israel Nash (Gripka) – Rain Plans
De Americana-plaat van het jaar is zonder enige twijfel die van Israel Nash (Gripka), ook al wil hij zelf liever gerekend worden tot de popmuziek. Rain Plans is een volwassen plaat die heel dicht bij Neil Young en John Fogerty ligt. Sterk geworteld in de traditie dus.
3. Diana Jones – The Museum of Appalachia Recordings
Een meer unieke stem als die van Diana Jones is de laatste jaren haast niet naar voren getreden. Met The Museum of Appalachia Recordings geeft ze in 2013 kleur aan de vrouwelijke kant van de Americana.
4. Leyla McCalla – Vari-Colored Songs
Hoe bijzonder kan een wereldplaat zijn? Met Vari-Colored Songs hebben de liefhebbers een werkelijk prachtig stuk wereldmuziek te pakken dat sterk geworteld zit in de native Amerikaanse traditie, maar ook in jazz en folk. Getalenteerd is het juiste woord voor deze celliste uit Carolina Chocolate Drops.
5. Songbelt – Unanswered
Met Unanswered heeft Wil Opstals liedjes vastgelegd in de pure benadering. Hoe vaak ik dit album inmiddels heb gedraaid weet ik niet. Het is te hopen dat meer liefhebbers deze plaat gaan ontdekken.
In een top vijf horen natuurlijk maar vijf platen. Maar een bijzondere uitzondering zou gemaakt moeten worden voor iemand die het durft om covers van covers op te nemen. Daarbij weet ze ook nog zoveel waardering te scoren dat de muzikale erfenishoeders de goedkeuring en medewerking verlenen. Volgend jaar gaat ze met de broer van Eva op tournee. Luister naar Margriet Sjoerdsma en haar album A Tribute To Eva Cassidy.
MIXED ZONE
Jesse Prevoo
1. Nick Cave & The Bad Seeds, HMH 17-11-2013
Een meeslepend en intens optreden. Leunend op het publiek, in een trance-achtige staat met een intensiteit en (ingehouden) agressie die jarenlang achterwege waren gebleven. Waarschijnlijk het beste optreden van Cave en zijn mannen dat ik heb gezien.
2. Queens of the Stone Age – …Like Clockwork/Ziggo-Dome 26-11-2013
Minder vuig album dan zijn voorgangers, maar absoluut een meesterwerk. Een uitgebalanceerd album, waar andere emoties dan voorheen de boventoon voeren. En de huidige incarnatie van de band weet ontzettend goed wat ze live moeten doen.
3. Tomahawk – Oddfellows
Zo ongeveer alles waar Mike Patton bij betrokken is, is interessant. Zeker een experimentele metalband die zichzelf met een korrel zout neemt. Oddfellows lijkt een Mr. Bungle album op steroïden. Tomahawk verdient meer succes en bekendheid dan ze hebben.
4. Ze Mannschaft – Gosu Ckac Ock!
Een Amsterdamse band die indruk maakt met hun rauwe geluid dat uit speakers kraakt, raspt en piept. Exponent van een nieuwe lading Nederlandse lo-fi bands, die de muziek laten spreken, net als Bombay Show Pig en The Pignose Willy’s.
5. Mack Aru – Girls at the world bar
Een heel andere kant van de Nederlandse muziek, zwervend tussen Frank Zappa, Sonic Youth, The Doors en Mr. Bungle. Een gevarieerd album dat veel te bieden heeft aan de oplettende luisteraar.
George Vermij
1. Primavera Sound 2013
Er zijn maar weinig festivals die kunnen tippen aan Primavera Sound in Barcelona. De line-up is elk jaar gevarieerd en toonaangevend met een speciale Pitchfork stage voor alle hipsters, een All Tomorrow’s Parties podium voor de oudere artrockers en natuurlijk genoeg grote headliners. In 2013 kon je op het driedaagse festival heen en weer pendelen tussen ondermeer Grizzly Bear, Deerhunter, Tame Impala, James Blake, Savages, Nick Cave, My Bloody Valentine, Dead Can Dance en Phoenix. Verder bood de organisatie ook nog eens twee extra dagen gratis festival in verschillende locaties door de stad, zoals in het relaxte Ciutadella park. Als je van plan bent om te gaan kun je je tentje gewoon thuislaten en van je hotelkamer makkelijk naar het festivalterrein gaan. Of anders gewoon feesten in Barcelona als je al dat festivalgedoe zat bent. Wees er dus snel bij voor 2014!
2. Thee Oh Sees – Floating Coffin
Floating Coffin is zo´n plaat die je het hele jaar door op kan zetten om je weer even een muzikale energiestoot te geven. Luister maar naar de openingstrack ‘I come from the mountain’ en je hebt er gelijk zin in. Schreeuwende surfgitaren, sixties achtergrondzang en een nerveus orgeltje. What’s not to like? Het begin van een gevarieerd en verslavend album waar garagerock en psychedelica met passie en hipsterkennis worden gecombineerd.
3. Savages – Silence Yourself
Savages werd in 2013 volop gehyped wat als vraag oproept of dat terecht is. Muzikaal gezien is de band niet vernieuwend. De postpunksound van de Bush Tetras, de Au Pairs en Joy Division is al vele malen gerecycled en op de markt gebracht. Toch werkt Savages omdat ze een confronterende kracht behouden die tot uiting komt in het samenspel tussen zangeres Jenny Beth en de hoekige en dreigende muziek van haar band. En tijdens optredens heeft het vierkoppige vrouwengezelschap al vaak weten te overtuigen door het publiek wakker te schudden uit de staat van onverschilligheid en afleiding die in deze tijd gemeengoed is geworden.
4 & 5. Lorde – Pure Heroin & Charli XCX – True Romance
Wat is de toekomst van popmuziek? Meer bubblegumdeuntjes en Robin Thicke & Miley Cyrus controverses? Dat er nog ruimte is voor verrassende popmuziek waar stijl en inhoud samenkomen bewijzen twee debuutplaten van dit jaar. Lorde maakte op 16-jarige leeftijd Pure Heroin. Een aparte plaat die schippert tussen kwetsbaarheid en een soort jonge wijsheid die tot uitdrukking komt in haar teksten, die weer schipperen tussen afstandelijk en intiem zoals in het mooie ‘Ribs’. Charli XCX’s True Romance is veel hedonistischer, maar met zwarte lipstick en een leren jas. Feestmuziek met een edge, maar het zit het perfect en verrassend in elkaar. Van het gebruik van een sample van ‘Gold Panda in You’ tot aan triphop-achtige tracks die doen denken aan het vroege werk van Tricky. En dan een nummer zoals ‘Black Roses’. Een soundtrack voor dat moment voordat je de nacht in trekt om te gaan stappen.
CONCERTEN
Gerrit Dijk
1. Sea Sick Steve – Vredenburg/Leische Rijn
Alles klopt: een uitverkochte zaal, een zeer enthousiast en divers publiek, het podium, de belichting en vooral het perfecte geluid. In deze ambiance is het genieten van een man die ook zelf geniet. Zijn pretoogjes zijn te zien tot op de achterste rij.
2. Eric Burdon & Animals – Paard van Troje
72 jaar is hij inmiddels, maar met een stem die nog niets aan kracht heeft ingeboet en die oude tijden doet herleven.
3. Lightnin’ Guy & Juke Joints: Geworteld in de Blues – Calypso theater
Als een volleerd hoogleraar neemt Guy ons mee in de oorsprong van de blues, de slaven, de plantage en de vele soorten liederen die dan ontstaan uit, zoals onze zuiderburen het zo mooi kunnen zeggen, ‘miserie’. Geholpen door de zaal wordt er al snel geklapt, gezongen en geschreeuwd, een echt interactief lesprogramma.
4. Gregory Porter – Concertgebouw
Wanneer de band ingetogen speelt, is zijn prachtige stem goed te horen, vooral wanneer hij iets verder van de microfoon staat. De warme klank die we kennen van zijn cd’s, is dan ook in de zaal hoorbaar.
5. Eels – Paradiso
Strak in Adidas-trainingspak, met bijbehorende schoenen, zonnebril en baarden: vijf identieke Eels. Dit strakke geldt niet alleen voor het pak, maar ook voor de show en de muziek. Met de nadruk op de laatste cd, Wonderful, Glorious, werden 17 nummers en een aantal toegiften gespeeld uit de rijke muzikale carrière van E.
Een omgekeerde Tarzan en Jane
/ 0 Reactiesdoor: Zadok Samson2 Sterren.
Ze doen dit niet alleen. Het duo krijgt hulp van een ervaren natuurdocumentaire filmmaker en een aantal gidsen die hen door het dichte bos moeten leiden en kennis laten maken met wat er zoal rondkruipt.
~
Erg leuk allemaal, maar de documentaire blijft wel ietwat op de vlakte. Liever wordt de aandacht gericht op een voorbij kruipende giftige duizendpoot, of hoe Grieve de ‘Jane’ begint te worden en Anderson de ‘Tarzan’. De dieren komen nog wel voorbij en zijn indrukwekkend om te zien, maar meer ook niet. Als na de derde aflevering zowel Anderson als Grieve verzuchtten dat de tijd voorbij is gevlogen en ze hun geliefde boomhut moeten verlaten, lijkt het avontuur voor de kijker juist nog te moeten beginnen.
BBC Earth: Africa
Jaar: 2024Distributeur: Dutch FilmWorks (DFW)
Misschien ook iets voor u
Liefhebben zonder woorden
De Tsjechische Patrik Ouøedník schrijft ambitieuze boeken. Eerder verscheen bij uitgeverij IJzer Europeana, en zojuist is een tweede roman verschenen: Het geschikte moment, 1855. Met dit boek gaat Ouøedník opnieuw op hoogst eigenwijze en geestige manier de strijd met het Europese intellectuele gedachtengoed aan.
‘Vrijheid is een vrucht van hartstocht, niet van verstand’ schrijft de anonieme briefschrijver waarmee Het geschikte moment, 1855 opent. ‘Hartstocht is een geschenk van de natuur, niet van de beschaving.’ Daarmee is geschetst wat de personages in deze roman zoeken. Zij verlangen vrij te zijn; vrij van de gecorrumpeerde Europese samenleving, vooral. Deze man blikt in 1902 terug op de vrije, anarchistische kolonie Fraternitas in Brazilië. In Fraternitas zal de roep van de Franse revolutie bewaarheid worden. Er zal vrijheid en harmonie zijn.
Na zijn brief, aan een niet nader geïdentificeerde vrouw en vroegere liefde, volgt het fragmentarische dagboek dat één van de Italianen tijdens de bootreis naar Brazilië heeft bijgehouden. Uit zijn aantekeningen blijkt hoe het mislukken waar de briefschrijver over schreef al tijdens de boot zichtbaar was. Aan boord zijn Italianen, Fransen, Duitsers, Oostenrijkers en ‘Slaven’: een heuse toren van Babel op een klein schip. Moedwil en misverstand heerst, zou je kunnen zeggen.
Een tirade
Het mooie is dat deze roman net zo historisch is als hij actueel is. De briefschrijver heeft tabak van de literaire mode van zijn tijd, die net zo goed de onze kan zijn: zo is hij bijvoorbeeld ‘geenszins voornemens me aan de canons van de huidige literatuur te onderwerpen die van auteurs vermakelijke perversiteiten uit hun privéleven eisen.’ Na ’te onderwerpen’ had hier een komma kunnen staan, maar het ontbreken daarvan versterkt het sentiment van deze in één vlaag op het papier gesmeten tirade.
De hele notie literatuur moet van hem het onderspit delven: ‘in schrijven zit de waarheid, in literatuur de leugen.’ En hij streeft juist zo naar waarachtigheid, naar een leven zonder beperkingen en eisen, ook niet die van de taal en haar metaforen. En liefde, hij wil pure liefde, zonder enige beknotting. Hij droomt over de meest verregaande versie van dit streven:
Uiteenrafelen
Na deze brief, die leest als een goed geschreven en doordacht essay, volgt het dagboek of journaal van een van de mensen die ook in deze utopie geloofde. De vaart is hoog, en terwijl de boot met kolonisten de Atlantische Oceaan oversteekt, gaat de utopie ten onder. Er doen zich onenigheden tussen de verschillende nationaliteiten voor. Taalbarrières beperken de makkelijke uitwisselingen van informatie en ideeën. Het lijkt de Europese Unie wel, zij het omgekeerd: de Duitsers aan boord zijn arm en lenen geld van de Fransen en Italianen.
In Brazilië aangekomen stopt het dagboek, om zes maanden later weer de draad op te pakken. Viermaal nog wel. Viermaal begint het dagboek opnieuw, met telkens ongeveer dezelfde onderdelen, maar telkens zijn die in een andere volgorde geplaatst. De totale anarchie en verwarring in de kolonie worden zo perfect tot uiting gebracht: met het uit elkaar vallen van de samenleving valt de romanvertelling uit elkaar.
Dromen van vrijheid
De vrije kolonie mislukt. Door de verschillende versies is moeilijk te zeggen wat er precies gebeurd is. De laatste versie van het dagboek begint zo:
De verteller is verward, de zinnen vormen geen logisch en coherent geheel. De wereld is door elkaar gehusseld, en daarmee ook de roman over die wereld.
Kortom: het leven is niet makkelijk te vangen. ‘Mijn leven, madame, is geen roman die u tussen kaften kunt persen’, schreef de briefschrijver al. Er zijn rafelrandjes, een leven loopt over de kaften van de roman heen. Daarom heeft de briefschrijver niks op met de ideologieën van zijn tijd: ze doen een poging een raster op de wereld te drukken en pretenderen vervolgens dat dit past. Het zal niet zo zijn. Utopieën vergaan, zonder uitzondering. Maar we mogen dromen van die dag, ooit, dat we zonder woorden kunnen liefhebben.
Prijs: 14,95
Bladzijden: 124
ISBN: 9789086840953
Misschien ook iets voor u
Een leeg theater
Het schrijven van een tweede roman is nooit makkelijk. Zeker niet na een succesvol debuut als PAAZ, de ‘psychiatrische roman’ waarmee Myrthe van der Meer (1983) doorbrak. Met Kalf slaat ze een nieuwe weg in.
waarmee Myrthe van der Meer (1983) doorbrak. Met Kalf slaat ze een nieuwe weg in.
PAAZ (2012) maakte indruk door de nuchtere toon, openheid en humor waarmee Myrthe van der Meer vertelde over haar tijd op de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis. Het boek won verschillende prijzen, waaronder de Psyche Mediaprijs (jury- en publieksprijs). Never change a winning team zou je zeggen, en het wachten was op haar volgende boek over de geestelijke gezondheidszorg.
Feit en fictie
Gelukkig koos ze niet voor de makkelijke weg. Kalf gaat over twee (fictieve) mannen die weinig gemeen hebben met de ingestorte twintiger van PAAZ. We volgen acteur Jurgen Kapteijns, die zijn zieke grootvader Onno een laatste dienst bewijst. Onno heeft zich in Amerika opgewerkt tot wereldberoemde maar ook tamelijke arrogante acteur, die nauwelijks met zijn kleinzoon door één deur kan.
Niettemin is hij nu in Nederland om zijn laatste to do–lijstje af te werken. Van een bezoek aan Carré tot een motorritje door het Vondelpark: Onno dwingt Jurgen tot een eclectische road trip door het land. Onderweg lopen de spanningen tussen de twee hoog op. Behalve door de benzine in Jurgens cabrio, wordt het verhaal voortgedreven door de woede en frustratie, verwijten en leugens van de twee bloedverwanten en collega’s.
Achter het masker
Maar hoezeer ze de ander ook verafschuwen, Jurgen en Onno hebben elkaar hard nodig. Voor Jurgen vormt zijn grootvader de laatste krakkemikkige brug naar zijn familieverleden. Omgekeerd is Jurgen voor Onno het enige houvast aan het einde van zijn leven, en een link naar de ongewisse toekomst van de familie Kapteijns. Onder de afgunst van de ruziënde acteurs gaan dan ook heel andere gevoelens schuil.
Om de parallel met PAAZ te trekken: ook in dat boek had de hoofdpersoon jarenlang een toneelstuk opgevoerd, tot haar masker door een crisis afbrokkelde en de wanhoop erachter zichtbaar werd. In Kalf zijn de hoofdpersonen letterlijk acteurs, en ook zij zijn behendig in het maskeren van hun gevoelens. Als ze samen in een leeg Carré staan, stelt Onno zijn kleinzoon (en zichzelf) de vragen:
Het zijn belangrijke vragen, en niet alleen voor beroepsacteurs. Iedereen kan zich in het toneelspel van dit leven verliezen, zeker in een tijd van digitale podia als Facebook, LinkedIn en Twitter. Om niet te versplinteren, lijkt Van der Meer te zeggen, hebben we soms een leeg theater nodig, een “podium zonder publiek” waar we van de blik van de wereld verlost zijn.
Geslaagde koerswijziging
Met Kalf bewijst Myrthe van der Meer dat haar verteltalent losstaat van de ervaringen die haar schrijverscarrière in gang gezet hebben. De plotwendingen en grappen zijn goed getimed, en met het hoge verteltempo houdt ze de aandacht moeiteloos vast. Wel speelt Kalf soms iets te makkelijk op de emotie, en is de beeldende stijl hier en daar wat overdone.
Maar deze kanttekeningen doen niets af aan de zeggingskracht van het verhaal, dat de herinnering aan PAAZ moeiteloos overstemt: het samenspel van de twee acteurs levert een boeiend verhaal op over het onderscheid tussen kunst en het leven, schijn en werkelijkheid, gezondheid en ziekte. Kalf is een geslaagde koerswijziging, een dappere eerste stap in de wereld van de ‘gewone’ romans.
Prijs: 18,95
Bladzijden: 320
ISBN: 9789044342932
Misschien ook iets voor u
IFFR: Deel 1
/ 0 Reactiesdoor: Wim Meijer0 Sterren.
DEEL 1 | DEEL 2 | DEEL 3 | DEEL 4 | DEEL 5 | DEEL 6 | DEEL 7 | DEEL 8 | DEEL 9
Inhoud: Anatomy of a Paper Clip | Metalhead | Riocorrente
Op 22 januari is de 43ste editie van het International Film Festival Rotterdam van start gegaan, en 8WEEKLY is er weer bij. In dit eerste deel kijken we naar de dagelijkse beslommeringen van een fabrieksarbeider met een vreemde leefsituatie, een meisje dat via metal een band met haar overleden broer probeert te houden, en een vrouw die haar twee mannen het liefst zou omsmelten tot een enkele man om geen keuze te hoeven maken.
Japans absurdisme
Anatomy of a Paper Clip
Ikeda Akira • Japan, 2013
3.5
~
Kogure is een man zonder mening, een man zonder missie en al vrij snel een man zonder privacy. Net als in Borgman wonen er opeens vreemde mensen in zijn kleine appartement die een totaal eigen leven gaan leiden. Een vrouw doet ongevraagd en ongemerkt haar intrede en wordt vrij rap vergezeld door een man. Ze spreken een andere, niet ondertitelde taal, maar verstaan Kogure gek genoeg wel. Ook koken ze voor Kogure en vergezellen ze hem naar het park op zondag.
De vreemde vrouw in Kogures appartement ontpopt zich tot een vlinder terwijl Kogures leven aan hem voorbij vliegt. Het levert nog meer rare taferelen op in een allesbehalve standaard film.
Terug naar boven
Godin van de metal
Metalhead
Ragnar Bragason • IJsland, 2013
3.5
~
Metalhead speelt zich af in de tachtiger jaren op een boerderij in een klein dorpje in IJsland. Na het ongeluk raakt Hera’s gezin ontwricht. Hera blijft als enig kind over, vader Karl voelt zich verantwoordelijk voor Baldurs dood omdat de tractor niet goed was onderhouden en moeder Anna glijdt af in een depressie en reageert steeds verbitterder op Hera en Karl.
Hera, ondertussen een jaar of twintig, wil het dorp en het drama ontvluchten. Ze komt niet verder dan het bushokje. Daadwerkelijk de bus nemen naar Reykjavik, daar is ze nog niet aan toe, ondanks aandringen van haar moeder en de buschauffeur. Anna op haar beurt weigert de kamer van Baldur op te ruimen en Karl ontwijkt elke conversatie over Baldur.
De situatie binnenshuis wordt al snel onhoudbaar en Hera zoekt haar toevlucht tot de metal en vandalisme. De recalcitrante Hera drijft haar ouders tot waanzin met lompe gitaarriffs die haar flying V-gitaar en Marshallversterker produceren. Ze test tevens het geduld van de andere dorpsbewoners en de nieuwe priester in het dorp. Gaat ze op zondag eens naar de dienst, steekt ze doodleuk een sigaret op.
Regisseur Ragnar Bragason vangt de tijdsgeest en de metal – die in Scandinavië vele malen populairder is dan hier – in een luchtig drama. Hera heeft gevoel voor humor en is geloofwaardig als rockchick die het spoor enigszins bijster is. Zelfs met op Kiss geïnspireerde make-up is er emotie af te lezen van haar gezicht. Daarnaast toont Bragason dat de vooroordelen die gepaard gaan met metal vaak niet kloppen. Niet alleen zijn de meeste metalmuzikanten prima langharige kerels, de metal zelf dient niet louter tot het aanbidden van de duivel.
Metalhead eindigt ietwat zoetsappig, maar de scheurende gitaren van Megadeth en Judas Priest maken veel goed. Het mooiste nummer is echter van Hera zelf, waarin ze haar zoete stem gebruikt om een gevoelig liedje in te zetten. Dat er vervolgens een lompe drumfill en dito lied volgt, past geheel binnen de film.
Terug naar boven
Gedoemde driehoeksverhouding
Riocorrente
Paulo Sacramento • Brazilië, 2013
3.5
~
Spontaniteit, passie en avontuur vindt Renate in Carlos, een autodief die nauwelijks rond kan komen en grootse plannen heeft voor de toekomst. Het blijft slechts bij dromen, want hij is te druk met zijn huidige problemen om zich te richten op de toekomst. Een van Carlos’ problemen is Exu, het straatschoffie dat hij heeft geadopteerd. Exu slentert hele dagen op blote voeten door Rio De Janeiro, keyt dure auto’s en laat een tatoeage zetten.
De delicate driehoeksverhouding is net als Exu gedoemd te mislukken. Renate zou de mannen willen samensmelten, want nu kan ze geen keuze maken. Beide heren lijken overigens te weten dat ze niet de enige zijn. De grote ruzie tussen twee rivaliserende minnaars blijft uit, hetgeen ook wel eens prettig is.
Regisseur Paulo Sacramento beschrijft voornamelijk de hopeloze situatie in Rio de Janeiro. Aanvankelijk doet hij dat middels persoonlijke problemen. In het laatste gedeelte van de film hanteert Sacramento echter steeds meer symboliek en vervaagt de realiteit. Rustige close-ups maken plaats voor bizarre beelden en psychedelische muziek. Sacramento zet uiteindelijk de levensader van Rio de Janeiro in lichterlaaie, waardoor hij nog maar eens benadrukt hoe volgens hem de toekomst van Brazilië ervoor staat.
Terug naar boven
IFFR 2014
Jaar: 2024Misschien ook iets voor u
IFFR: Deel 2
/ 0 Reactiesdoor: Marcel Westhoff0 Sterren.
DEEL 1 | DEEL 2 | DEEL 3 | DEEL 4 | DEEL 5 | DEEL 6 | DEEL 7 | DEEL 8 | DEEL 9
Inhoud: Canopy | Caníbal | Heli | Reimon
In dit tweede deel bespreekt 8WEEKLY een viertal films. In de eerste maken we een overlevingstocht in de jungle mee die dicht op de huid is gefilmd, vervolgens zien we een kannibaal met een kleermakerszaak, drugsgeweld in Mexico, en als laatste een schoonmaakster gedurende haar werkzaamheden.
De claustrofobische ruimte
Canopy
Aaron Wilson • Australië, 2013
3.5
~
Hoewel de aandacht een groot deel van de film wordt gericht op een enkel persoon, de setting niet of nauwelijks verandert en er heel weinig in wordt gesproken, is het Aaron Wilson in zijn debuut gelukt de overlevingstocht sterk te verbeelden. De jungle vervult hierin een hoofdrol, samen met de immer aanwezige dreiging die vaak niet zichtbaar is, maar wel invoelbaar wordt gemaakt. Dat heeft voor een deel te maken met de fraaie cinematografie, maar nog meer met de uitstekende sound design, waarbij je als kijker voortdurend wordt omgeven door oorlogshandelingen, junglegeluiden en zo nu en dan stemmen. Het enorme gebied krijgt daardoor iets claustrofobisch en met beperkte middelen wordt een overtuigend resultaat bereikt. Het maakt nieuwsgierig naar de overige delen, want dit is volgens Wilson de eerste film van een trilogie waarvan het tweede deel al voor zo’n tachtig procent geschoten is.
Terug naar boven
De kannibaal en de vrouw
Caníbal
Manuel Martín Cuenca • Spanje, Roemenië, Rusland, Frankrijk, 2013
4.0
~
Met strakke hand, in een haast ingetogen tempo, zonder gebruik van muziek of effectbejag zet regisseur Cuenca de wereld van Carlos neer. In zijn sterk gereguleerde leven is geen plaats voor een vrouw, tenzij zij invulling kan geven aan zijn ongebruikelijke vleselijke lusten. Dat ogenschijnlijke equilibrium waarin hij verkeert, wordt aan het wankelen gebracht als een bevallige Oost-Europese buurvrouw – die als masseuse haar geld verdient – in zijn leven verschijnt. Antonia de la Torre zet overtuigend de afstandelijke en keurige, maar ook verraderlijk kleurloze Carlos neer. Maar het is vooral de Roemeense actrice Olimpia Melinte die de show steelt, met de subtiele wijze waarop ze aan meerdere rollen invulling geeft.
Terug naar boven
Uitzichtloze spiraal van geweld
Heli
Amat Escalante • Mexico, 2013
4.0
~
De pasgetrouwde Heli woont met zijn vrouw, hun pasgeboren kind, zijn vader en zijn zusje in een huisje op het Mexicaanse platteland. Vader en zoon werken in een moderne autofabriek. Zuslief, amper de tienerleeftijd bereikt, heeft een vriendje die wordt opgeleid tot politieagent. Hij is het die uiteindelijk het hele gezin meesleurt in de Mexicaanse drugsoorlog met zijn vele uitwassen, waarin de politie machteloos of corrupt is en qua wreedheid niet onder doet voor de drugskartels. Escalante weet weer tastbare spanning in schijnbaar onschuldige scènes te leggen en tegelijkertijd de alledaagsheid en achteloosheid van het gruwelijke geweld te tonen. Dat een martelscène zich in een huiskamer afspeelt terwijl moeders op de achtergrond in de keuken keuvelt en enkele pre-tieners erbij betrokken worden, versterkt de impact alleen maar. Huiveringwekkend en vergaand.
Terug naar boven
Saaie schoonmaakster
Reimon
Rodrigo Moreno • Argentinië, Duitsland, 2013
1.5
~
Terug naar boven
IFFR 2014
Jaar: 2024Misschien ook iets voor u
IFFR: Deel 3
/ 0 Reactiesdoor: Wim Meijer0 Sterren.
DEEL 1 | DEEL 2 | DEEL 3 | DEEL 4 | DEEL 5 | DEEL 6 | DEEL 7 | DEEL 8 | DEEL 9
Inhoud: To Kill a Man | Sitzfleisch | Stella Cadente
In dit derde deel van 8WEEKLY’s verslag van het IFFR bespreken we een film waarin spanning resulteert in geweldloze moord, een film die verslag doet van een roadtrip en de langdurige relatie tussen de opa en oma van de filmmaakster, en als laatste een komedie over een koning en zijn personeel die zijn opgesloten in hun kasteel.
Geweldloos moorden
To Kill a Man
Alejandro Fernández Almendras • Chili, Frankrijk, 2013
3.0
Boswachter Jorge en zijn gezin worden geterroriseerd door een lokale jeugdbende. Bendeleider Kalule gaat steeds verder, totdat de maat voor Jorge vol is.
Jorge is een timide boswachter die nog bij zijn ex-vrouw woont en zich laat commanderen zonder weerwoord te bieden. Gelaten sjokt hij naar de supermarkt waar hij net vandaan komt om nog bier te halen voor de vrienden van zijn zoon. Voor de tweede maal die dag wordt hij lastig gevallen door Kalule en zijn bende. Zijn geld en insulinespuit moet hij afstaan. Wanneer Jorges zoon Jorgito probeert de spuit terug te kopen wordt hij neergeschoten. Kalule belandt anderhalf jaar achter de tralies, maar wanneer hij vrijkomt begint de ellende pas echt.
Regisseur Alejandro Fernández Almendras maakt een vrij standaard revenge movie waarbij de hardnekkigheid van Kalule extreme vormen aanneemt. Jorge heeft als boswachter beschikking over allerlei dodelijke apparaten, zoals een kettingzaag en jachtgeweer, maar Almendras maakt een vrijwel geweldloze film. De dreiging die uitgaat van Kalule, de frustratie die dat opwekt en de machteloosheid van Jorge worden goed uitgewerkt, maar elke vorm van spanning ontbreekt. Jorge zelf is geen interessant personage en wanneer hij Kalule te grazen heeft genomen bloedt de film langzaam dood.
Terug naar boven
Schlager, rendieren en andere vakantieperikelen
Sitzfleisch
Lisa Weber • Duitsland, 2013
3.5
‘We hebben ook nog een vakantievideo, wil je die zien?’ ‘Nou liever niet’, hoor ik mezelf denken terwijl ik knik. Toch zelden leuk, zoiets. Bij de vakantiefilm van Lisa Weber ligt dat gelukkig anders.
Lisa Weber filmt de roadtrip van Wenen naar de Noordkaap die ze met haar opa, oma en broertje maakt. De reis heeft ongetwijfeld beelden van mooie Noorse en Zweedse landschappen opgeleverd, maar Lisa kiest ervoor met name de relatie tussen opa en oma Weber te tonen. Herkenbare vakantieperikelen en veel komisch gekibbel zijn het gevolg. En schlagermuziek. Heel veel schlagermuziek.
Een apart idee, je eigen opa en oma filmen. Tijdens de Q&A werd duidelijk dat Lisa constant filmt en dat haar omgeving daaraan gewend is, opa en oma incluis. Helaas bleek ook dat er helemaal geen idee achter de film zat en ze een half jaar heeft lopen knippen in een overvloed aan filmmateriaal.
Toch heeft Sitzfleisch zo zijn charmes. Opa en oma Weber zijn stereotype oudjes, al 47 jaar getrouwd en een mooi stel. Opa is gek van herten en rendieren en wil het liefst elk rendier in Scandinavië op de foto zetten, maar is ook ondankbaar, klaagt veel en lijkt oma niet echt te waarderen. Oma ondergaat vooral opa’s geklaag, zijn tirades en reageert laconiek op de kritische vragen van Liza betreffende hun huwelijk. Dat opa af en toe stoom moet afblazen en dat altijd op haar afreageert, dat is nu eenmaal zo.
Lisa bespreekt met haar broer de relatie van hun grootouders en komt tot de conclusie dat ze nooit wil worden zoals haar oma. De weinig liefdevolle relatie en een langdurig huwelijk brengt ze desondanks mooi in beeld, al wordt het niveau van een uit de hand gelopen home video nauwelijks overschreden.
Terug naar boven
Komisch kunststuk
Stella Cadente
Luis Minarro • Spanje, 2014
4.0
Luis Minarro debuteert met een komedie over het kortstondige bewind van koning Amadeo die van 1870 tot 1873 de scepter zwaaide in Spanje. Het regeren wordt hem onmogelijk gemaakt, voornamelijk omdat eigenlijk niemand hem mag.
Amadeo is een Italiaan, waardoor de communicatie tussen hem en zijn Spaanse onderdanen moeizaam verloopt. Hij heeft allerlei hervormingsplannen, maar deze kunnen niet worden uitgevoerd omdat er geen geld is. Bovendien wordt hij vermoord als hij zich buiten de muren van afgelegen kasteel bevindt. Amadeo en zijn bedienden moeten zich dus binnen en rondom het kasteel zien te vermaken.
Net zoals in Rowan Atkinsons Blackadder slaat de verveling toe, hetgeen leidt tot komische taferelen. Het schild van een kleine schildpad wordt ingelegd met goud en edelstenen, de bediende heeft seks met een watermeloen – onder begeleiding van opera – die vervolgens stijlvol wordt gepresenteerd aan Amadeo, en de koning leert de kok lezen.
De karikaturale karakters worden prachtig gefilmd in met kleur en contrast overladen scènes. Stella Cadente is een kunststuk waarbij elk shot op canvas geprint kan worden waarna er uren naar te kijken valt. De composities zijn klassiek, het sterk aanwezige rood, goud en wit spatten van het doek en wanneer Amadeo’s vrouw Victoria ten tonele verschijnt, is het aanleiding voor een fotoshoot in diavorm. De combinatie van wonderschone beelden met droge komedie maakt Stella Cadente tot een unieke ervaring.
Terug naar boven
Foto’s: International Film Festival Rotterdam
IFFR 2014
Jaar: 2024Misschien ook iets voor u
Lijstjes, lijstjes! (2)
/ 0 Reactiesdoor: Wim Meijer0 Sterren.
Jeroen Blom
1. Gravity
Ontzettend spannend, maar ook oogverblindend mooi en sereen. Een film die als geen ander de leegte en eenzaamheid van de ruimte weet weer te geven en het publiek meetrekt in de angst van daarin verdwaald te zijn.
2. De ontmaagding van Eva van End
Een heerlijk zwarte komedie die Nederlandse nuchterheid combineert met lekker belachelijke personages en verschillende emoties naadloos weet te combineren. Bizar, eigenzinnig en onweerstaanbaar.
3. Inside Llewyn Davis
Een lastige keuze tussen deze en Monster’s University, maar het blijft fascineren hoe de Coen broers keer op keer een compleet non-verhaal zo kunnen presenteren dat het van begin tot eind origineel en boeiend blijft. Prachtige muziek ook!
Angela Verleun
1. La grande bellezza
Sorrentino laat zijn hoofdpersoon door Rome slenteren, waarbij hij terugkijkt op zijn leven. Er wordt een scherp contrast tussen het betekenisvolle en het lege, de zoektocht naar het verhevene en tevreden decadentie getekend. Tijdens een etentje maakt de protagonist gehakt van de misplaatste vergenoegzaamheid van zijn vrienden en hemzelf.
2. Oh Boy
Hier zien we een ander personage door een andere stad slenteren. Het is de nergens daadwerkelijk bij betrokken Niko, die van situatie in situatie belandt. Het leven overkomt hem, vastigheid en betrokkenheid lijkt hem af te schrikken maar toch ook aan te trekken. Berlijn is een juist gekozen decor voor de zoektocht van Niko, die een richting lijkt te ontbreken.
3. Io e te
Bertolucci’s verfilming van het boek van Niccolo Ammaniti. We zien een ongemakkelijke puber zich terugtrekken uit de wereld van zijn moeder, als hij wordt geconfronteerd met de problemen van zijn jongvolwassen halfzus. De relatie tussen de twee is aandoenlijk en boeiend.
Paul Caspers
1. White Night
Met minder dan de helft van de speelduur van La vie d’Adèle (en een fractie van de close-ups) heeft de film twee keer zoveel zeggingskracht als verbeelding van een homoseksuele romance.
2. Mayor
Een kraakhelder beeld van institutionele corruptie in Rusland. Yuri Bykov regisseert zinderend spannend en slaagt er tegelijkertijd in om, net als in zijn uitmuntende debuut To Live, machtsconflicten terug te brengen tot een bijna existentieel niveau.
3. Tabu
Als enige van de drie wel in Nederland te zien geweest; Miguel Gomes is van een generatie regisseurs die weinig interesse heeft in de geschiedenis van de film als kunstvorm, wat zijn complexe spel met de veranderende conventies ervan extra bijzonder maakt.
Marcel Westhoff
1. The Place Beyond the Pines
Een film die eerst van hoofdpersonage wisselt en vervolgens de schijnwerper op de volgende generatie werpt: het is Derek Cianfrance gelukt dit triptiek op virtuoze wijze vorm te geven. Het karaktergedreven familie-epos maak indruk met zijn sterke cast en het effectieve hand held camerawerk van DP Sean Bobbitt.
2. The Lone Ranger
Een compleet andere film, maar deze had wel een hoog John Carter-déjà vu. Een zogenaamd geplaagde productie, belabberd gemarket door Disney en vervolgens neergesabeld door de Amerikaanse pers. Maar zie: toch een enerverende film die de leukste blockbuster van het jaar bleek te zijn. Zo ambitieus én knotsgek zie je mainstream films niet vaak.
3. Captain Philips
Laat het maar aan Paul Greengrass over om een enerverend, spanningsvolle film te maken die met beide voeten in de recente historie staat. Een actiefilm die geen moment hersenloos wordt. Samen met Gravity dé film die in 2013 de kijker letterlijk naar adem deed happen.
Marieke van Ommeren
1. La grande bellezza
Over de zoektocht naar schoonheid, het beleven van decadentie, de eeuwigheid van Rome, het hervinden van het schrijverschap. De film over alles, en dus over niets.
2. Alceste à bicyclette
De moderne versie van Molière’s De Misantroop, het Franse Île de Ré, en de intense wisselwerking tussen Fabrice Luchini en Lambert Wilson.
3. Le passé
Schone, sterke dramafilm over de kracht en werking van het verleden, door de maker van A Seperation.
Erik Kersten
1. La grande bellezza
Jep Gambardella heeft het schrijverspad verlaten, bezweken aan de glamour en het hedonisme van de eeuwige stad. Nu dwaalt hij rond, op zoek naar…
Een overdonderende film vol exuberante maar ook statige en diepzinnige maar ook banale scenes. Een aaneenrijging van hoogtepunten.
2. La vie d’Adèle
Het acteerwerk van de twee leads is adembenemend goed. Daardoor wordt je echt meegezogen in dit verhaal. De vreugde en de pijn van de eerste liefde werden zelden zo sterk verbeeld. Een film die nog lang nazindert als je de bioscoop verlaten hebt. Prachtig.
3. Call Girl
Een waargebeurde paranoiathriller over politieke corruptie en minderjarige callgirls. De film schetst een vernietigend beeld van een land en een regering die zo vol van zichzelf zijn dat de leegte en het morele verval niet gezien worden. Gelaagd, aangrijpend en snoeihard.
Ralph Evers
1. Blancanieves
De stomme film is terug en hoe! Deze originele vertolking van Sneeuwwitje is overtuigend, meeslepend, vrolijk en melancholisch tegelijk. Maribel Verdú zet een zeldzaam demonische heks neer, waar zelfs de charme van Carmencita (Sneeuwwitje) niet tegenop kan.
2. Kohlhaas
Gure winden, verstilde blikken en corruptie. Een onwrikbare rechtschapenheid ademt Kohlhaas (magnifiek gespeeld door Mads Mikkelsen) rijzend in het barre, onaangename landschap. Ondersteunt met een effectieve soundtrack dient de corruptie een halt toegeroepen te worden.
3. L’extravagant voyage du jeune et prodigieux T.S. Spivet
Net als Life of Pi vorig jaar, weet Jean-Pierre Jeunet met zijn nieuwste creatie wel hoe om te gaan met 3D-effecten. Een betoverend sprookje, (ondersteund met de mooiste soundtrack van dit jaar) ontvouwt zich als een roadmovie door prachtige landschappen. Doorspekt met een heerlijke vrolijke humor die verstopt zit in de hoekjes, gaatjes en kiertjes, maffe personages en fantasierijke oplossingen voor niet-alledaagse tegenslag.
Toprak Goksu
1. La grande bellezza
Een prachtige film van Italiaanse bodem die net als de klassieker La Dolce Vita de schijnwereld van de welvaart laat zien door de ogen van een journalist. Het hoogtepunt van de film is de lange monoloog van de 65-jarige hoofdrolspeler Jep waarin hij het pretentieuze bestaan van zijn vrienden en daarmee ook van zichzelf onderuit haalt.
2. Gravity
Eindelijk een film waarin het 3D-effect echt een toegevoegde waarde heeft. Alle details zijn tot de duisterste puntjes verzorgd en dat merk je aan alles: van het beklemmende gevoel dat je krijgt van het grootse heelal tot de spanning die vanaf het begin wordt opgevoerd.
3. Silver Linings Playbook
Een sterke cast en een goedgeschreven script waarin het doorbreken van taboes centraal staat. De film is niet alleen serieus maar tegelijkertijd ook geestig. Iedereen streeft ernaar om normaal te zijn, maar echte maatstaven zijn er niet, zo blijkt.
Julia de Tombe
1. Wolf
Een Nederlandse film waar we trots op mogen zijn. Jim Taihuttu weet een grimmige en tegelijk realistische sfeer neer te zetten. Een aantal dappere keuzes zorgt voor een film zoals die nog nooit gemaakt is in Nederland.
2. Django Unchained
Quentin Tarantino laat zijn talent voor het schrijven van dialogen wederom zien. De acteurs tillen het naar een nog hoger niveau. Dat in combinatie met de setting en het op wraak beruste script zorgt aan het eind van de film voor een ware ontlading.
3. The Silver Linings Playbook
Eindelijk een romantische komedie die zich door het goed uitgewerkte scenario weet te onderscheiden van de standaard boy meets girl-films. De chemie tussen Cooper en Lawrence is duidelijk zichtbaar wat zorgt voor een flink portie euforie tijdens de slotscènes.
Anne-Geert Pruim
1. La vie d’Adèle
Een sensuele metafoor voor de liefde en een intieme schets van de vreugde en pijn die liefde kan geven. Met schaamteloze maar zielvolle seksscènes die je zintuigen prikkelen. De doorbraak van de weergaloze en prachtige actrice Adèle Exarchopoulos.
2. Django Unchained
Een western op zijn Tarantino’s. De geniale rol van Samuel L. Jackson als negerhatende neger alleen is al het kijken waard. De denderende actiescènes en vooral de niets minder dan briljante dialogen dragen de film naar grote hoogte.
3. La grande bellezza
Cinema in haar schoonste en puurste vorm. De films zweept je op, kwakt je neer en raapt je weer op. De schitterend gefilmde beelden en heerlijke soundtrack maken deze zinnenprikkelende ode aan Italië en specifiek Rome tot een must see.
Sarah Sloot
1. The Great Gatsby
Het cinematografische geweld van deze over-de-top pompeuze en glamoureuze film blies me bijna van mijn bioscoopstoel af en liet me verbijsterd achter. Wauw. En nog een goede boekverfilming ook.
2. Despicable Me 2
Slechts zelden haalt een vervolg het niveau van een eerste deel, en ook deze film lukt dat (net) niet. Maar nog zeldzamer is het dat ik hardop lachend in de bioscoop zit; zo’n twee keer per jaar. Daarom ook een eervolle vermelding voor Kick-Ass 2.
3. Rush
Prachtig (waargebeurd) relaas over twee aartsrivalen die tot het uiterste gaan om de Formule-1 te winnen. Bovendien geeft de film Chris Hemsworth de kans te laten zien dat hij meer is dan de toyboy uit Thor en dat doet hij uitstekend.
Wim Meijer
1. A Late Quartet
Als zoon van twee professionele muzikanten kan ik me goed indenken wat de impact is van Parkinson op je muzikale leven (en dus werk). Christopher Walken speelt een geniale rol in een subtiel drama.
2. Place Beyond The Pines
Ryan Gosling is wederom de stille, ongrijpbare protagonist. En weer werkt het. Daarnaast is dit een zeer originele film die verschillende verhalen geloofwaardig presenteert en combineert.
3. Mud
Een geweldig coming of age-drama, maar nog beter is Matthew McConaughey. Hij is steengoed in zijn laatste paar films en ook hier wederom indrukwekkend. Geef die man een Oscar!
Lijstjes, lijstjes! (2)
Jaar: 2024Misschien ook iets voor u
Lijstjes, lijstjes!
/ 0 Reactiesdoor: Erik Meijers0 SterrenHet is weer zover. Ook voor 8WEEKLY valt er niet aan te ontkomen. Er is weer een jaar voorbij, dus het is tijd voor de eindejaarslijstjes.
De leden van de muziekredactie hebben zich gebogen over de releases van afgelopen jaar en de bezochte concerten. Hieronder kun je hun persoonlijke voorkeuren terugvinden.
CD’S
Madelon van Honk
1. Touché Amoré – Is Survived By
Goudeerlijke, melodieuze hardcore die naar de keel grijpt.
2. Sadistik – Flowers for My Father
Rapper die op indrukwekkende en poëtische wijze zijn gevecht met depressie beschrijft.
3. Deafheaven – Sunbather
Black metal die met invloeden uit screamo, shoegaze en postrock een ware muzikale mokerslag is.
4. Mark Kozelek & Jimmy LaValle – Perils from the Sea
Slowcore-icoon Kozelek laat zich voor de gelegenheid eens niet begeleiden door gitaar, maar door de elektronica van LaValle. Een zeer geslaagd experiment.
5. Holden – The Inheritors
Engelse producer die weer eens laat horen waarom de hele elektronicawereld aan zijn lippen hangt.
Gerrit Dijk
1. Gregory Porter – Liquid Spirit
Porter is een begenadigd tekstschrijver die prachtige melodieën combineert met ontroerende teksten. De lyrics vertellen verhalen en drukken gevoelens uit die direct uit zijn hart lijken te komen. Hierdoor beklijft zijn muziek onmiddellijk.
2. Seasick Steve – Hubcab Music
Een gelouterde muzikant die onvermoeibaar doorgaat met zijn karakteristieke bluesspel zoals we dat al enige jaren van hem kennen.
3. Robert Glasper Experiment – Black Radio 2
Een zeer geslaagde combinatie van R&B, hiphop en jazz in de traditie van Guru.
4. Bill Callahan – Dream River
Mooie teksten, relaxed stemgeluid en laidback muziek.
5. Eels – Wonderful, Glorious
Oude rot in het vak die steeds weer nieuwe geluiden laat horen, ondanks of misschien wel dankzij de vele tragedies in zijn leven.
Liv Krake
1. Daughter – If You Leave
Dit album is voor mij absoluut de topper (ook al vind ik dat woord verschrikkelijk) van 2013. Het is een prachtig album met minimale, breekbare songs met nogal donkere thema’s. Hoewel ik normaal gesproken voornamelijk in de winter of in de herfst depri singer-songwriters kan hebben, heb ik het hele jaar door dit pareltje beluisterd en ben ik er nog steeds niet klaar mee. Typisch, over het algemeen houd ik meer van rauwe mannenstemmen in muziek, maar de stem van zangeres Elena Tonra heeft me gegrepen en niet meer losgelaten.
2. The National – Trouble Will Find Me
The National is een van mijn favoriete bands. Ze hebben dit jaar hun – alweer – zesde studioalbum opgenomen en ik vroeg me af of ze zichzelf nog konden overstijgen. Dat hebben ze met Trouble Will Find Me absoluut gedaan. Het resultaat is een wat donkerder album dan de mannen voorheen hebben geproduceerd, met hele sterke tracks die vragen naar meer.
3. Keaton Henson – Birthdays
Mijn lijstje van 2013 begint nu aardig in de ‘depri-muziekhoek’ te drijven. De plaat van Keaton Henson is namelijk ook niet vrolijk, maar o zo prachtig. Voor mij is hij een beetje de nieuwe Damien Rice, niet eens per se qua muziek of qua persoon. Ik vind Damien Rice namelijk erg goed en heb sinds ik hem ken (2004) niet meer een singer-songwriter gevonden waar ik zo verslaafd aan ben geraakt, totdat ik kennis maakte met Keaton Henson. Birthdays is een minimaal album met hele fijne liedjes, ook al zijn de teksten niet altijd even aangenaam.
4. Moderat – II
Hoewel Moderat in vergelijking met bovenstaande albums wat meer richting de elektronische muziek gaat, is het niet heel gek dat II in mijn jaarlijstje staat. De ‘droom-techno’ van de mannen van Modeselektor en Apparat is namelijk perfect op elk moment van de dag: wanneer je ’s ochtends aan je eerste koffie zit, maar ook vlak voor het slapen gaan. Ik kan me helemaal inleven in de muziek van Moderat. Vooral ‘Damage Done’, ‘This Time’ en ‘Bad Kingdom’ met hele fijne vocalen van Sasha Ring zijn erg prettig.
5. CHVRCHES – The Bones of What You Believe
Chvrches staat met The Bones of What You Believe in mijn jaarlijstje, omdat ze me het meest verrast hebben dit jaar. Ik heb ze in de zomer op een aantal festivals gezien en het bleek een perfect festivalbandje te zijn. De plaat staat vol met lekkere tunes, waar ik erg blij van word. De muziek is voor mij wat gemakkelijker dan bovenstaande platen, maar ook dat heb je zo af en toe nodig. Aanraders op het album zijn: ‘Recover’, ‘Gun’ en ‘You Caught the Light’.
Arjen Rookmaker
1. Daft Punk – Random Access Memories
Na jaren kwakkelen is Daft Punk opeens weer terug in de frontlinie van de dansmuziek. Random Access Memories combineert elementen uit 40 jaar pop- en dansmuziek op totaal onvoorspelbare wijze. Het gaat echt alle kanten op, maar werkt (bijna) altijd. Met dank aan Nile Rodgers, Pharrell en natuurlijk Giorgio Morodor.
2. Empire of the Sun – Ice On the Dune
Het is alweer vijf jaar geleden dat de wereld voor het eerst in contact trad met het parallelle universum van Empire of the Sun. Walking On a Dream was een nogal onevenwichtig debuut. Dit keer bleven ze net zo lang in de studio tot het goed was. Dat zouden meer groepen moeten doen. Ice On the Dune is een gladde, maar ook belachelijk consistente plaat geworden.
3. Jagwar Ma – Howlin
De beste Britse muziek komt de laatste jaren uit Australië. Dit jonge drietal lijkt nog te geloven dat het ultieme geluk op de dansvloer te vinden is en bij het beluisteren van deze plaat zou je hiervan bijna overtuigd raken. Howlin is een energiek house/Britpop album. Zeg maar gerust een euforische xtc-trip. Op van dat pure spul, zoals ze dat vroeger slikten.
4. Suede – Bloodsports
Toen Suede er een goede tien jaar geleden de brui aan gaf was het heilige vuur wel zo’n beetje gedoofd. Op Bloodsports is het weer helemaal terug. De band laveert tussen het melodrama van Dog Man Star en de recht-voor-zijn raap glam van opvolger Coming Up. Bloodsports bewijst dat er wel degelijk zoiets bestaat als een geslaagde reünie.
5. Midlake – Antiphon
Midlake heeft de zeldzame eigenschap zichzelf met iedere release weer opnieuw uit te vinden. De switch is ditmaal des te groter omdat frontman Tim Smith de band verlaten heeft. Na de progressieve folk van The Courage of Others kiest de band op Antiphon echt voor progrock. Dat doen ze op een frisse, avontuurlijke en sfeervolle manier. En met dwarsfluiten, natuurlijk.
Machiel Coehorst
1. Nick Cave – Push The Sky Away
Het is altijd fijn als een cd waar je naar uitkijkt de verwachtingen waarmaakt. Caves vijftiende album klinkt ingetogen, maar onderhuids broeit en borrelt het als vanouds. Nog steeds urgent na zoveel jaren: het is slechts voor weinigen weggelegd.
2. Laura Marling – Once I Was An Eagle
In september dit jaar presenteerde de 23-jarige Engelse blondine op het podium van Tivoli Vredenburg – met verve – de (licht psychedelische) folk van haar laatste album, dat terecht met lof werd overladen. Marling schrijft prachtsongs die, gecombineerd met een intrigerende stem en prima gitaarspel, maken dat ze nu al een grote dame is in de folkwereld.
3. Flying Horseman – City Same City
Dit Vlaamse gezelschap is wat mij betreft de verrassing van het afgelopen jaar. City Same City nestelt zich allengs onder je huid, door de gelaagdheid van de songs, de dreigende ondertoon, de ijzersterke ritmiek en het timbre van Bert Dockx. Een gedurfd, soms misschien net iets te pretentieus project dat beïnvloed is door Mark Lanegan, 16 Horsepower en The Talking Heads.
4. Meindert Talma – Kelderkoorts
‘Nederlands Onbekendste Popster’ wordt Meindert Talma ook wel genoemd. Een benaming die de Fries niet afwijst maar koestert, gezien de ondertitel van zijn nieuwe album/roman. Talma is volstrekt uniek in de Nederlandse popmuziek en staat garant voor droogkomische teksten en fijne melodieën, waarbij metriek en rijmkunst van ondergeschikt belang zijn. Meindert Talma moet minder onbekend worden.
5. Sam Baker – Say Grace
Sam Baker heeft een levensloop die je bewogen mag noemen: in de jaren tachtig ontsnapte de Amerikaanse singer-songwriter bij een bomaanslag ternauwernood aan de dood. De verwondingen aan een hand en de opgelopen doofheid noopten hem tot een aangepaste, en aparte manier van gitaarspelen en zingen. Zonder wrok, eerder met mededogen, fluisterzingt Sam Baker zijn wonderschone, verhalende countryliedjes.
Vincent Kolenbrander
1. The National – Trouble Will Find Me
Op Trouble Will Find Me komt alles samen waar The National de laatste jaren een steeds grootser publiek voor heeft gewonnen. Weelderige, uitgebalanceerde arrangementen, de sonore bariton van Matt Berninger, teksten die bol staan van poëtische subtiliteiten. Soms onderhuids grappig, vaker somber, maar mooi in die somberheid.
2. Arcade Fire – Reflektor
In die gelaagde instrumentatie en de rijkdom aan variërende klanken schuilt de kracht van dit nieuwe Arcade Fire-album. Een euforische en intelligente plaat, iedere luisterbeurt valt weer iets nieuws te ontdekken en te beleven.
3. Nick Cave & The Bad Seeds – Push The Sky Away
Een donker, poëtisch en cryptisch album. De sfeer is kalm, romantisch en bij vlagen verontrustend, wat ongetwijfeld door het doordringende, donkere stemgeluid van Cave komt. Een prachtplaat met hoe dan ook het mooiste coverbeeld.
4. Local Natives – Hummingbird
Hummingbird is een uitstekend vervolg op het geprezen debuutalbum Gorilla Manor. De liedjes zijn intiemer en persoonlijker en blinken uit in het verfijnde samenspel van ritmische structuren en meerstemmigheid. Hummingbird bewijst dat Local Natives is een van de beste indiebands van het moment is.
5. Man Man – On Oni Pond
Honus Honus en zijn mannen hebben een van hun beste platen afgeleverd. Als eerder is de muziek ontwrichtend en verrassend, toch is er op On Oni Pond meer orde in de chaos aangebracht. Zonder daarbij afbreuk te doen aan de eigen bizarre stijl. Onconventioneel ritmisch, energiek en de liedjes slaan onalledaagse wegen in, soms op onnavolgbare wijze.
Joost Festen
1. Jonas Winterland – Mensen zijn gemaakt van dun papier
De absoluut mooiste plaat in onze taal staat op naam onze zuiderbuur Jonas Winterland, die met zijn album Mensen zijn gemaakt van dun papier mijn hart veroverde.
2. Israel Nash (Gripka) – Rain Plans
De Americana-plaat van het jaar is zonder enige twijfel die van Israel Nash (Gripka), ook al wil hij zelf liever gerekend worden tot de popmuziek. Rain Plans is een volwassen plaat die heel dicht bij Neil Young en John Fogerty ligt. Sterk geworteld in de traditie dus.
3. Diana Jones – The Museum of Appalachia Recordings
Een meer unieke stem als die van Diana Jones is de laatste jaren haast niet naar voren getreden. Met The Museum of Appalachia Recordings geeft ze in 2013 kleur aan de vrouwelijke kant van de Americana.
4. Leyla McCalla – Vari-Colored Songs
Hoe bijzonder kan een wereldplaat zijn? Met Vari-Colored Songs hebben de liefhebbers een werkelijk prachtig stuk wereldmuziek te pakken dat sterk geworteld zit in de native Amerikaanse traditie, maar ook in jazz en folk. Getalenteerd is het juiste woord voor deze celliste uit Carolina Chocolate Drops.
5. Songbelt – Unanswered
Met Unanswered heeft Wil Opstals liedjes vastgelegd in de pure benadering. Hoe vaak ik dit album inmiddels heb gedraaid weet ik niet. Het is te hopen dat meer liefhebbers deze plaat gaan ontdekken.
In een top vijf horen natuurlijk maar vijf platen. Maar een bijzondere uitzondering zou gemaakt moeten worden voor iemand die het durft om covers van covers op te nemen. Daarbij weet ze ook nog zoveel waardering te scoren dat de muzikale erfenishoeders de goedkeuring en medewerking verlenen. Volgend jaar gaat ze met de broer van Eva op tournee. Luister naar Margriet Sjoerdsma en haar album A Tribute To Eva Cassidy.
MIXED ZONE
Jesse Prevoo
1. Nick Cave & The Bad Seeds, HMH 17-11-2013
Een meeslepend en intens optreden. Leunend op het publiek, in een trance-achtige staat met een intensiteit en (ingehouden) agressie die jarenlang achterwege waren gebleven. Waarschijnlijk het beste optreden van Cave en zijn mannen dat ik heb gezien.
2. Queens of the Stone Age – …Like Clockwork/Ziggo-Dome 26-11-2013
Minder vuig album dan zijn voorgangers, maar absoluut een meesterwerk. Een uitgebalanceerd album, waar andere emoties dan voorheen de boventoon voeren. En de huidige incarnatie van de band weet ontzettend goed wat ze live moeten doen.
3. Tomahawk – Oddfellows
Zo ongeveer alles waar Mike Patton bij betrokken is, is interessant. Zeker een experimentele metalband die zichzelf met een korrel zout neemt. Oddfellows lijkt een Mr. Bungle album op steroïden. Tomahawk verdient meer succes en bekendheid dan ze hebben.
4. Ze Mannschaft – Gosu Ckac Ock!
Een Amsterdamse band die indruk maakt met hun rauwe geluid dat uit speakers kraakt, raspt en piept. Exponent van een nieuwe lading Nederlandse lo-fi bands, die de muziek laten spreken, net als Bombay Show Pig en The Pignose Willy’s.
5. Mack Aru – Girls at the world bar
Een heel andere kant van de Nederlandse muziek, zwervend tussen Frank Zappa, Sonic Youth, The Doors en Mr. Bungle. Een gevarieerd album dat veel te bieden heeft aan de oplettende luisteraar.
George Vermij
1. Primavera Sound 2013
Er zijn maar weinig festivals die kunnen tippen aan Primavera Sound in Barcelona. De line-up is elk jaar gevarieerd en toonaangevend met een speciale Pitchfork stage voor alle hipsters, een All Tomorrow’s Parties podium voor de oudere artrockers en natuurlijk genoeg grote headliners. In 2013 kon je op het driedaagse festival heen en weer pendelen tussen ondermeer Grizzly Bear, Deerhunter, Tame Impala, James Blake, Savages, Nick Cave, My Bloody Valentine, Dead Can Dance en Phoenix. Verder bood de organisatie ook nog eens twee extra dagen gratis festival in verschillende locaties door de stad, zoals in het relaxte Ciutadella park. Als je van plan bent om te gaan kun je je tentje gewoon thuislaten en van je hotelkamer makkelijk naar het festivalterrein gaan. Of anders gewoon feesten in Barcelona als je al dat festivalgedoe zat bent. Wees er dus snel bij voor 2014!
2. Thee Oh Sees – Floating Coffin
Floating Coffin is zo´n plaat die je het hele jaar door op kan zetten om je weer even een muzikale energiestoot te geven. Luister maar naar de openingstrack ‘I come from the mountain’ en je hebt er gelijk zin in. Schreeuwende surfgitaren, sixties achtergrondzang en een nerveus orgeltje. What’s not to like? Het begin van een gevarieerd en verslavend album waar garagerock en psychedelica met passie en hipsterkennis worden gecombineerd.
3. Savages – Silence Yourself
Savages werd in 2013 volop gehyped wat als vraag oproept of dat terecht is. Muzikaal gezien is de band niet vernieuwend. De postpunksound van de Bush Tetras, de Au Pairs en Joy Division is al vele malen gerecycled en op de markt gebracht. Toch werkt Savages omdat ze een confronterende kracht behouden die tot uiting komt in het samenspel tussen zangeres Jenny Beth en de hoekige en dreigende muziek van haar band. En tijdens optredens heeft het vierkoppige vrouwengezelschap al vaak weten te overtuigen door het publiek wakker te schudden uit de staat van onverschilligheid en afleiding die in deze tijd gemeengoed is geworden.
4 & 5. Lorde – Pure Heroin & Charli XCX – True Romance
Wat is de toekomst van popmuziek? Meer bubblegumdeuntjes en Robin Thicke & Miley Cyrus controverses? Dat er nog ruimte is voor verrassende popmuziek waar stijl en inhoud samenkomen bewijzen twee debuutplaten van dit jaar. Lorde maakte op 16-jarige leeftijd Pure Heroin. Een aparte plaat die schippert tussen kwetsbaarheid en een soort jonge wijsheid die tot uitdrukking komt in haar teksten, die weer schipperen tussen afstandelijk en intiem zoals in het mooie ‘Ribs’. Charli XCX’s True Romance is veel hedonistischer, maar met zwarte lipstick en een leren jas. Feestmuziek met een edge, maar het zit het perfect en verrassend in elkaar. Van het gebruik van een sample van ‘Gold Panda in You’ tot aan triphop-achtige tracks die doen denken aan het vroege werk van Tricky. En dan een nummer zoals ‘Black Roses’. Een soundtrack voor dat moment voordat je de nacht in trekt om te gaan stappen.
CONCERTEN
Gerrit Dijk
1. Sea Sick Steve – Vredenburg/Leische Rijn
Alles klopt: een uitverkochte zaal, een zeer enthousiast en divers publiek, het podium, de belichting en vooral het perfecte geluid. In deze ambiance is het genieten van een man die ook zelf geniet. Zijn pretoogjes zijn te zien tot op de achterste rij.
2. Eric Burdon & Animals – Paard van Troje
72 jaar is hij inmiddels, maar met een stem die nog niets aan kracht heeft ingeboet en die oude tijden doet herleven.
3. Lightnin’ Guy & Juke Joints: Geworteld in de Blues – Calypso theater
Als een volleerd hoogleraar neemt Guy ons mee in de oorsprong van de blues, de slaven, de plantage en de vele soorten liederen die dan ontstaan uit, zoals onze zuiderburen het zo mooi kunnen zeggen, ‘miserie’. Geholpen door de zaal wordt er al snel geklapt, gezongen en geschreeuwd, een echt interactief lesprogramma.
4. Gregory Porter – Concertgebouw
Wanneer de band ingetogen speelt, is zijn prachtige stem goed te horen, vooral wanneer hij iets verder van de microfoon staat. De warme klank die we kennen van zijn cd’s, is dan ook in de zaal hoorbaar.
5. Eels – Paradiso
Strak in Adidas-trainingspak, met bijbehorende schoenen, zonnebril en baarden: vijf identieke Eels. Dit strakke geldt niet alleen voor het pak, maar ook voor de show en de muziek. Met de nadruk op de laatste cd, Wonderful, Glorious, werden 17 nummers en een aantal toegiften gespeeld uit de rijke muzikale carrière van E.
Misschien ook iets voor u
Levensloop zonder betekenis
Aangezien de beste man (letterlijk en figuurlijk) onlangs is overleden krijgt deze biopic over Nelson Mandela een erg zware lading. Kan hij eer doen aan Mandela als baken van hoop en moraliteit of als symbool van de 20e eeuw? Het antwoord is nee, maar als uiterst factuele en standaard biografiefilm valt er nog best plezier aan te beleven.
Het verhaal beslaat het leven van Mandela van een jonge man in zijn geboortedorp tot president van Zuid-Afrika. Hieronder valt voor een aanzienlijk deel zijn jeugd bij de politieke protestbeweging ANC. Dit is de Mandela die men over het algemeen minder goed kent, en vooral in dit stuk weet te film te interesseren. Maar er is ook genoeg aandacht voor zijn 27-jarige gevangenschap op Robbeneiland en zijn latere politieke carrière, waarin een boodschap van vrede en eenheid centraal stond.
Idris Elba
~
Het overgrote deel van de verdere personages dienen enkel als raamwerk. Hun personaliteit en rol in de film is compleet gedefinieerd als hun relatie tot Mandela. Alles wat ze doen is spreken over hem, op hem reageren of hem noodzakelijke plotelementen aanreiken. Een aangename uitzondering hierop is Mandela’s tweede vrouw Winnie, gespeeld door Naomie Harris (Skyfall, Pirates of the Carribbean). Haar steeds toenemende radicalisering biedt een interessant contrast met Mandela’s uiteindelijke pacifisme. Harris speelt haar bovendien uitstekend. De relatie tussen Nelson en Minnie is hiermee het enige onderdeel van deze film die echt goed wordt uitgediept.
Geen context
~
Mandela: A Long Walk to Freedom loopt netjes alle gebeurtenissen in het leven van een groot man af, maar zijn boodschap van liefde en vergeving raakt overschaduwd. Wat dat betreft haalt de film het niet bij het fenomenale Invictus, wat beide aspecten (in zekere mate) goed wist te combineren. Met name voor mensen met een interesse in het leven van Mandela is de film de moeite waard, maar het is verre van zijn definitieve biografie.
Mandela: Long Walk to Freedom
Regie: Justin ChadwickJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Persoonlijk debuut over Nederlands-Indië
.
Het boek bestaat uit twee novellen, De beige man en Firs. In De beige man vertelt Schneider het hoofdverhaal over de homoseksuele Ferdy. Hij komt samen met zijn moeder en diens ex-minnaar Mees Stork in het verlaten Hotel Hoogduin om de bombardementen van Nagasaki en Hiroshima te vieren. Deze luidden namelijk ook het eind van hun jaren in de Jappenkampen in.
De gewelddadige dood van Ferdy’s broer Dieudonne is de olifant in de kamer. Alle drie weten ze wat er gebeurd is, maar geen van hen spreekt er ooit over. De onderlinge verhoudingen zijn hierdoor op scherp komen te staan. Ferdy vertrouwt zijn moeder en Stork niet, en dat blijkt alles te maken te hebben met de manier waarop Dieudonne om het leven is gekomen. Ondertussen wordt het drietal bediend door de Indische Boelie Kamidjono, de nieuwe eigenaar van het hotel Desondanks behandelt Stork hem nog steeds als een hulpje.
Terugblik op het toneel
Dan is er nog het tweede deel, Firs. Dit is een relatief kort verhaal van ongeveer veertig pagina’s over een bejaarde acteur die terugkijkt op zijn leven, zijn liefde en zijn carrière. Deze novelle is het persoonlijkst van de twee. Het is niet moeilijk in te denken dat Schneider zich als toneelspeler net als de ik-persoon beschouwt als vergankelijk.
Schneider heeft zijn leven als acteur en regisseur nog niet achter zich gelaten. Zo staat hij vanaf september 2013 met zijn zoon Beau op de planken met Levenslang theater. Schneider is de broer van Carel Jan Schneider, die hem als schrijver onder de naam F. Springer voor ging als auteur. Veel van Schneiders acteerervaringen komen terug in het boek. Het decor, een verlaten hotel dat door Kamidjojo is omgetoverd, leent zich uitstekend voor dit verhaal.
Het decor als personage
Schneider gebruikt het hotel en het diner waar Ferdy en de anderen aan beginnen als vijfde personage. Op momenten dat de onderlinge spanningen hoog oplopen, wordt het hotel de buffer: er wordt een voorstelling gegeven, een dis geserveerd, om zo de aandacht van de verstoorde verstandshoudingen af te leiden. Om die daarna weer opnieuw te laten beginnen.
Hoewel de decors goed uit de verf komen, lukt dit niet even goed met de personages. Het blijft te onduidelijk wat de oorlog en het verlies van Dieudonne met ze heeft gedaan. In Firs komt de ik-persoon echter wel goed naar voren. Wellicht omdat het onderwerp – een acteercarrière – dichter bij Schneider staat. Wellicht omdat hij hier makkelijker over schrijft dan over zijn eigen ervaringen in Nederlands-Indië, waar hij tot zijn pubertijd woonde. Een tropische herinnering is hoe dan ook een interessant boek, dat zowel veelzijdig als prettig geschreven is. Het is een uitstekende eerste schrede in de wereld van de literatuur.
Prijs: 18,90
Bladzijden: 189
ISBN: 9789059364349
Misschien ook iets voor u