8WEEKLY Archieven - Pagina 36 van 97

Theater / Voorstelling

Knusse aftrap van het musicalseizoen

recensie: Autumn Musical Nights

vrijdag 30 september 2022 / door: Joris Hollaar / beeld: Jorien Hollaar 3 Sterren

Hoe trap je het musicalseizoen goed af? Met een musicalconcert van musicalartiesten als René van Kooten en Tessa Sunniva van Tol. Musicalartiesten die nog niet op het podium staan, omdat ze druk bezig zijn met het repeteren voor de verschillende producties. Autumn Musical Nights is dan ook een mooi begin van een nieuw theaterseizoen.

Met de tournee van Autumn Musical Nights zet de jonge producent Nathan Markuszower zijn traditie weer voort: het begin van het theaterseizoen aftrappen met een reeks musicalconcerten. Dit was de derde editie, al heette het voorheen nog Musical Summer Concert, omdat het een paar weken eerder begon. Dat het geen zomer meer was, hebben we in Den Haag ook echt geweten. Het was even droog aan het begin van het concert, maar al snel begon het te stortregenen. In een regulier theater merk je daar niets van, maar het Zuiderparktheater in Den Haag is een openluchttheater. De regenachtige avond viel gelukkig niet in het water, want er waren prachtige en indrukwekkende optredens, zoals het duet van René van Kooten en David van den Tempel uit Elisabeth.

Zonder poespas

In elke editie van deze Autumn Musical Nights staat er weer andere samenstelling van musicalartiesten op het podium. Deze avond stonden René van Kooten, Tessa Sunniva van Tol, April Darby, Esmée Dekker en David van den Tempel op het toneel. Ze maken er een gezellige avond van, mede door allerlei anekdotes die tussendoor verteld worden over grappige momenten uit hun carrières.

Het is een avond zonder poespas, geen grote musicalkostuums, decorstukken of dansnummers, gewoon de artiesten als zichzelf verschillende nummers zingen. De artiesten hebben allemaal al eens samengewerkt in een musical, daar hebben ze dan ook leuke verhalen over. Ook weten ze daardoor soms precies welk nummer ze samen willen zingen. De avond zit vol originele muziekkeuzes, al komen er natuurlijk genoeg klassiekers voorbij. Denk bijvoorbeeld aan verschillende nummers en duetten uit Les Misèrables, maar ook uit The Phantom of the Opera of Miss Saigon. Er kwamen ook genoeg nummers voorbij die je (als musicalliefhebber) niet zo vaak live op het podium ziet in Nederland, zoals ‘Suddenly Seymour’ uit Little Shop of Horrors, ‘The Schuyler Sisters’ uit Hamilton of ‘Don’t Rain on my Parade’ uit Funny Girl.

Af en toe merk je aan de musicalsterren dat ze zelf ook moeten wennen dat ze zich niet kunnen verschuilen achter hun personage, maar dat ze als zichzelf op het podium staan. Zo hebben ze midden in de show een Q&A, die nog niet zo goed gerepeteerd lijkt te zijn. Door vragen als ‘Wat is je favoriete musicalnummer?’ lijken sommige acteurs namelijk te worden overvallen. Dat leek het publiek niet erg te vinden, want dit geef de avond juist een oprechte en intieme sfeer.

Kortom, Autumn Musical Nights is een mooie avond om het musicalseizoen mee te beginnen. Helaas viel het in Den Haag totaal in het water, maar gelukkig gaat de rest van de tournee gewoon langs (overdekte) theaters. Samen met musicalliefhebbers in het theater genieten van bekende en minder bekende musicalliedjes is een goede aftrap van het nieuwe musicalseizoen.

Autumn Musical Nights

Gezien op zondag 18 september 2022 in Zuiderparktheater, Den Haag
Nog te zien tot woensdag 19 oktober 2022

Beoordeling: 3 sterren

Link: Speellijst

Theater / Voorstelling

Knusse aftrap van het musicalseizoen

recensie: Autumn Musical Nights

vrijdag 30 september 2022 / door: Joris Hollaar / beeld: Jorien Hollaar 3 Sterren

Hoe trap je het musicalseizoen goed af? Met een musicalconcert van musicalartiesten als René van Kooten en Tessa Sunniva van Tol. Musicalartiesten die nog niet op het podium staan, omdat ze druk bezig zijn met het repeteren voor de verschillende producties. Autumn Musical Nights is dan ook een mooi begin van een nieuw theaterseizoen.

Met de tournee van Autumn Musical Nights zet de jonge producent Nathan Markuszower zijn traditie weer voort: het begin van het theaterseizoen aftrappen met een reeks musicalconcerten. Dit was de derde editie, al heette het voorheen nog Musical Summer Concert, omdat het een paar weken eerder begon. Dat het geen zomer meer was, hebben we in Den Haag ook echt geweten. Het was even droog aan het begin van het concert, maar al snel begon het te stortregenen. In een regulier theater merk je daar niets van, maar het Zuiderparktheater in Den Haag is een openluchttheater. De regenachtige avond viel gelukkig niet in het water, want er waren prachtige en indrukwekkende optredens, zoals het duet van René van Kooten en David van den Tempel uit Elisabeth.

Zonder poespas

In elke editie van deze Autumn Musical Nights staat er weer andere samenstelling van musicalartiesten op het podium. Deze avond stonden René van Kooten, Tessa Sunniva van Tol, April Darby, Esmée Dekker en David van den Tempel op het toneel. Ze maken er een gezellige avond van, mede door allerlei anekdotes die tussendoor verteld worden over grappige momenten uit hun carrières.

Het is een avond zonder poespas, geen grote musicalkostuums, decorstukken of dansnummers, gewoon de artiesten als zichzelf verschillende nummers zingen. De artiesten hebben allemaal al eens samengewerkt in een musical, daar hebben ze dan ook leuke verhalen over. Ook weten ze daardoor soms precies welk nummer ze samen willen zingen. De avond zit vol originele muziekkeuzes, al komen er natuurlijk genoeg klassiekers voorbij. Denk bijvoorbeeld aan verschillende nummers en duetten uit Les Misèrables, maar ook uit The Phantom of the Opera of Miss Saigon. Er kwamen ook genoeg nummers voorbij die je (als musicalliefhebber) niet zo vaak live op het podium ziet in Nederland, zoals ‘Suddenly Seymour’ uit Little Shop of Horrors, ‘The Schuyler Sisters’ uit Hamilton of ‘Don’t Rain on my Parade’ uit Funny Girl.

Af en toe merk je aan de musicalsterren dat ze zelf ook moeten wennen dat ze zich niet kunnen verschuilen achter hun personage, maar dat ze als zichzelf op het podium staan. Zo hebben ze midden in de show een Q&A, die nog niet zo goed gerepeteerd lijkt te zijn. Door vragen als ‘Wat is je favoriete musicalnummer?’ lijken sommige acteurs namelijk te worden overvallen. Dat leek het publiek niet erg te vinden, want dit geef de avond juist een oprechte en intieme sfeer.

Kortom, Autumn Musical Nights is een mooie avond om het musicalseizoen mee te beginnen. Helaas viel het in Den Haag totaal in het water, maar gelukkig gaat de rest van de tournee gewoon langs (overdekte) theaters. Samen met musicalliefhebbers in het theater genieten van bekende en minder bekende musicalliedjes is een goede aftrap van het nieuwe musicalseizoen.

Autumn Musical Nights

Gezien op zondag 18 september 2022 in Zuiderparktheater, Den Haag
Nog te zien tot woensdag 19 oktober 2022

Beoordeling: 3 sterren

Link: Speellijst

Simon van Boxtel

Muziek / Concert

RAKE COMBINATIE: WANTENAAR EN BRUCKNER

recensie: NTR ZaterdagMatinee

Simon van Boxtel

donderdag 29 september 2022 / door: Els van Swol / beeld: Simone van Boxter 4 Sterren

Het Vioolconcert van de jonge componist Mathilde Wantenaar en de Achtste symfonie van Anton Bruckner die 24 september 2022 werden uitgevoerd in het NTR ZaterdagMatinee door het Radio Filharmonisch Orkest met Simone Lamsma als solist en onder leiding van chefdirigent Karina Canellakis hebben meer met elkaar gemeen dan je op het eerste gezicht zou denken.

Bij Wantenaar stond in het programmaboekje verrassend genoeg: ‘Met speciale dank aan mede-orkestrator Tijmen van Tol’. Musicoloog en auteur Michel Khalifa vermeldde in dat programmaboekje, dat Wantenaar ‘geplaagd door tijdnoot de instrumentatie van het eerste en derde deel toevertrouwde aan haar collega, vriend en sinds kort zwager Tijmen van Tol’. Dat heeft hij in haar geest gedaan. Dat wil zeggen dat je Wantenaars stijl primair kunt kenschetsen als impressionisme 2.0. In het eerste deel zelfs compleet met een octatonische (achttonige) toonladder.

Het Vioolconcert van Wantenaar
De trouwe Matineebezoeker kent Wantenaars werk en keek ongetwijfeld uit naar de wereldpremière van haar Vioolconcert. Het is een concert in een klassieke driedelige vorm. Ook de orkestopstelling was nagenoeg klassiek: eerste violen links, tweede rechts. Alleen de contrabassen en harpen hadden stuivertje gewisseld.

Opvallend aan de muziek van Wantenaar is dat het, zoals ze zelf op haar website schreef ‘eclectisch en toch authentiek is’. En – mag eraan worden toegevoegd – telkens weer verrast door een nieuwe invalshoek. Het is muziek die zowel een diepe ernst kent als een vleugje humor (het slot van het concert!) en van een soms adembenemende schoonheid, zoals de korte blazerssoli die de viool beantwoordden. Primair zangerig in de solopartij én met een grote speelvreugde, zoals met name in het derde deel, waarin opeens een Bartókachtige volksmelodie opduikt.
Het concert werd zowel door soliste als orkest intens gespeeld. Intens, zoals we dat van Simone Lamsma kennen.

De Achtste symfonie van Bruckner
Na de pauze volgde de omvangrijke Achtste symfonie van Anton Bruckner. Canellakis dirigeerde eerder Bruckners vierde en waagde zich nu voor het eerst aan diens achtste, de langste. En ook de enige waarin, net als bij Wantenaar, harpen voorkomen. Drie maar liefst.
‘Zingt’ ook Bruckner trouwens niet alsmaar door, met zijn unendliche Melodien? En spreekt meteen uit het begin, net als bij Wantenaar, ook niet een zekere dreiging? Raak getroffen – om beide werken tezamen op een concert te programmeren.

En: wat een geweldig orkest is dit toch, met ook hier fraaie blazerssoli. Canellakis bouwde de climaxen mooi op, of zette de raak getroffen stemmingen als blokken naast elkaar: zachte en luide passages, donker en licht. Terwijl de Generale Pauzes bleven zinderen van dreiging én verwachting. Nog een overeenkomst; bij beide componisten overwint uiteindelijk het licht boven de donkerte.
Rest misschien een wens voor een volgende Bruckner: de tempo-overgangen, ja, die zou je wellicht wat vloeiender wensen. Een detail, laten we ’t daarop houden bij zoveel moois.

NTR Zaterdagmatinee

Gezien op zaterdag 24 september 2022 in Concertgebouw, Amsterdam

Beoordeling: 4 sterren

Link: NTR Zaterdagmatinee
Link: Dit klassieke concert luister je hier terug

Voor u geselecteerd door de auteur:

Theater / Voorstelling

Theaterdebuut waar alles aan klopt

recensie: De wanen - Ingmar Heytze

woensdag 28 september 2022 / door: Els van Swol / beeld: De wanen - Ingmar Heytze, Olivier Diepenhorst (Sanne Peper) 5 Sterren

Er zijn producties waarbij alles helemaal klopt: de tekst, regie, het spel, de dramaturgie, het decor, kostuum(s), de muziek en het lichtontwerp. Zo’n productie is De wanen die momenteel als lunchtheater wordt opgevoerd in Theater Bellevue in Amsterdam.

De wanen is het theaterdebuut van dichter Ingmar Heytze. Hij werkte in 2011 aan een dichtbundel, De atlas van wanen, die nooit is gepubliceerd. Nu is de tekst omgewerkt tot een indrukwekkend toneelstuk over de meest verschrikkelijke wanen, zoals het horen van stemmen in het hoofd of het zien van dingen die er niet zijn.

De tekst van De wanen

Oorspronkelijk zou het stuk worden gespeeld door Abke Haring, als Louisa. Maar nadat zij zich vanwege persoonlijke omstandigheden terugtrok, is de rol overgenomen door Alwin Pulinckx. De tekst is daarom wat aangepast. Pulinckx speelt nu Louis, plus nog een aantal andere personages. In het gepubliceerde script staat links de tekst van Louis(a) en rechts de tekst van andere rollen.

Het zal geen verbazing wekken dat de tekst van Heytze zeer poëtisch is, met bijvoorbeeld prachtige metaforen, zoals die over breekbaar en doorzichtig glas, binnen- en buitenwereld. Waarbij de toeschouwer misschien onwillekeurig moet denken aan Glazen speelgoed van Tennessee Williams. Zoals je bij een zinsnede als ‘Ik sta altijd vroeg op want ik moet eerst al die kleren aan’ het personage Jas van Marieke Lucas Rijneveld door het hoofd schiet.

Dan zijn er weer meer filosofische beelden en ideeën die voorbijkomen: ‘Hoe moet ik die (koffie, EvS) drinken, als ik zelf die koffie ben, of als die koffie niet bestaat, hooguit als idee, in mij?’ Of wordt de discussie aangegaan met mensen als Dick Swaab: bestaan wij voor 100% uit moleculen of is er meer? Zulke echo’s zijn opzet, schrijft Heytze in zijn aantekeningen achterin de uitgave van zijn tekst.

De opvoering van De wanen

Wat regisseur Olivier Diepenhorst, dramaturge Janine Brogt en acteur Alwin Pulinckx met de tekst doen, grenst aan het ongelofelijke. Allereerst natuurlijk omdat Pulinckx de tekst in korte tijd moest instuderen, maar vooral om de enorme subtiliteit die hij in zijn bewegingen en mimiek weet te leggen. Hij beweegt slalommend over het toneel (een decor van Lidwien van Kempen), tussen houten palen door. Het lijken wel heipalen, die hem houvast moeten geven. Of een doolhof, om in te verdwalen. Op een gegeven moment ligt hij zelfs op de grond, uit het spel gevallen, terwijl de stoppen almaar blijven doorslaan. Dat laatste wordt effectief in beeld gebracht dankzij het lichtontwerp van Yuri Schreuders.

Iets soortgelijks geldt voor het eenvoudige kostuum (van Rebekka Wörmann) en de bescheiden muziek van componist Christiaan Verbeek – een naam om te onthouden. Neem de slotpassage waarin zijn elektronische muziek met de tekst mee vervormt van hartgeklop via de tijd die wegtikt naar het donkere geluid van een roerdomp en het ritme van een rijdende trein.

Zo vallen er nog meer, veel meer voorbeelden te noemen, maar het is beter om het stuk zelf te gaan zien en het op je te laten inwerken. Het is groots, in alle bescheidenheid. Of misschien mede daardoor.

De wanen - Ingmar Heytze

Regie: Olivier Diepenhorst
Artiest: Alwin Pulinckx
Gezien op donderdag 22 september 2022 in Theater Bellevue, Amsterdam
Nog te zien tot zaterdag 17 december 2022

Beoordeling: 5 sterren

Link: Theater Bellevue

Theater / Voorstelling

Feestelijke feelgood musical over lesbienneleed

recensie: The Prom - De Graaf & Cornelissen Entertainment

dinsdag 27 september 2022 / door: Joris Hollaar / beeld: Scènefoto's door Roy Beusker & Annemieke van der Togt en slotapplaus door Malin Hollaar 4 Sterren

De wereld van de glitter en glamour van Broadwaysterren en de leefwereld van tieners op een provinciale middelbare school, staan mijlen ver van elkaar. De musical The Prom brengt deze twee werelden op een humoristische wijze samen in hun strijd tegen ‘lesbienneleed’.

De Graaf & Cornelissen Entertainment brengt dit theaterseizoen de Nederlandse versie van de feelgood hitmusical The Prom naar theaters door heel Nederland. Deze musical uit 2016 is in 2020 verfilmd en werd een Netflix-hit met Meryl Streep en James Cordon, maar de musical in het theater blijkt nóg leuker.

Universeel thema, origineel verhaal

‘Jezelf zijn’ is een universeel thema van vele verhalen en ook The Prom waagt zich aan dit thema en weet dit op een originele manier te doen: wat doe je als je als Broadwayster te arrogant gevonden wordt en je alleen maar slechte recensies krijgt? Dan laat je zien dat je onbaatzuchtig bent en jij je naasten lief hebt. Maar hoe? Huizen bouwen voor de armen lijkt de sterren wat ver te gaan, ze zoeken makkelijk oplosbaar leed en dat denken ze te vinden in het ‘lesbienneleed’ van Emma (Julliëtte van Tongeren). Dit meisje uit Indiana wil graag met haar vriendin naar het gala, maar de ouderraad is bang dat hun kinderen hierdoor ook homoseksueel worden en lassen het gala af. Een probleem dat de extravagante gay(iconen) Broadwaysterren wel even oplossen, toch?

In The Prom clasht alles: de grote stad tegenover het platteland, pubers tegenover mensen van middelbare leeftijd, glitter en glamour tegenover alledaagsheid en vrijheid tegenover onvrijheid. Het is een humoristische musical vol wijze levenslessen, glitter, grootse Broadwaychoreografieën en typische highschool problemen.

Een vleugje polder in Amerika

De musical is typisch Amerikaans, met de werelden van het provinciale Indiana en Broadway die botsen. Het is een parodie op beide werelden, maar deze Nederlandse versie past goed in ons kikkerlandje. De humor is namelijk prima vertaald door Jurriaan van Dongen met grapjes die alleen Nederlanders begrijpen (‘Wat kan ze goed zwemmen’ een knipoog naar de beruchte uitspraak van Chantal Jansen) en inside jokes voor theaterliefhebbers (over het lied ‘Mijn leven is van mij’ en de vertolking van Zazu in The Lion King). De Engelse liedteksten zijn catchy en dat blijven ze in het Nederlands ook, zo wordt ‘Love thy Neighbour’ ‘Naastenliefde’ en ‘Life’s no dress rehaersal’ ‘’t Is geen repetitie’.

Internationale musicalster Pia Douwes speelt haar rol als theaterdiva Deedee met verve. Ze zingt en speelt de sterren schijnbaar moeiteloos van de hemel. Het is erg fijn haar weer zo op het podium te zien, nadat ze in 2019 plots haar stem had verloren. Aan Dennis Willekens, Barry, heeft ze een goede tegenspeler die met regelmaat de lachers op zijn hand heeft, maar ook af en toe zorgt voor wat ontroering. Ook de over de top Trent (Barry Beijer) zorgt voor veel humor op het podium. Bovendien is het erg fijn om Joke de Kruijf te zien schitteren als vermoeide Broadwayster en Winneke Remmers als boze voorzitter van de ouderraad. Te midden van alle glitter en glamour zet de jonge Juliette van Tongeren juist een hele ontroerende, zonder poespas, Emma neer. Waar de andere acteurs veel shownummers hebben, staat Juliëtte regelmatig alleen op het podium en weet te ontroeren met haar geloofwaardige en kleine spel. Net als Emma laat Juliëtte zich niet gek maken door alle grote namen op het podium.

De musical staat als een huis. Het decor is functioneel en feestelijk, de regenboogkleuren komen veel terug. Bovendien wordt er met de vele feestjes uitgepakt qua kostuums en is de glitter nooit ver weg. Sterk is ook de keuze om de musicalversie uit 2016 te volgen en niet de filmversie van Netflix. Het verhaal is namelijk genuanceerder en laat Emma nu goed in de spotlight staan, terwijl er in de filmversie (te) veel aandacht gaat naar het drama uit Barry’s jeugd.

Kortom, The Prom zorgt voor een feestje in de theaterzaal. Een echte groot uitgepakte feel good musical, die het de moeite waard maakt om naar het theater te gaan. Een groot ensemble, mooie kostuums, goede acteurs, een goede vertaling. Ik zou zeggen: Netflix eat your heart out. Dit feestje vol glitter en glamour is namelijk op het podium én in de zaal.

The Prom - De Graaf & Cornelissen Entertainment

Regie: Paul van Ewijk
Artiest: The Prom
Gezien op maandag 26 september 2022 in Het Nieuw Luxortheater, Rotterdam
Nog te zien tot zondag 12 maart 2023

Beoordeling: 4 sterren

Link: The Prom speelt door heel Nederland, check hier de speellijst

Kunst / Expo binnenland

Uitgezwaaid

recensie: Ouders – Fotomuseum Den Haag

maandag 26 september 2022 / door: Frank Kremer / beeld: Deanna Dikeman (Verenigde Staten, 1954), Leaving and Waving, 1991-2017. Courtesy Haw Contemporary, Kansas City Missouri. 4 Sterren

Ouders, wie kent ze niet? De gelijknamige expositie in Fotomuseum Den Haag toont werken van maar liefst 39 fotografen die hun vader en/of moeder op een vaak heel intieme manier hebben afgebeeld. Daarbij overheerst vooral de weemoed, de behoefte om hun vergankelijk bestaan voor altijd vast te leggen. Een paradox die geen bezoeker onberoerd kan laten.

De expositie Ouders is in meerdere opzichten een afscheidstentoonstelling. Om te beginnen is het de laatste expositie die is samengesteld door hoofdconservator Wim van Sinderen. Na ruim twintig jaar voor het Fotomuseum te hebben gewerkt, gaat hij wegens ziekte met vervroegd pensioen. Daarnaast is ‘afscheid nemen’ toch wel het hoofdthema van deze ontroerende en indrukwekkende tentoonstelling. Waarschijnlijk was dat niet de expliciete doelstelling, maar helemaal toeval is het ook niet. De werken zijn veelal gemaakt door gevestigde fotografen, geslaagde kunstenaars die hun ouders hebben geportretteerd op (ver)gevorderde leeftijd, in een fase waarin een definitief vaarwel zich stukje bij beetje aandient.

Fragiele levens

Voor de duidelijkheid; er is ook zeker aandacht voor andere ervaringen en emoties. De Schot Colin Gray ensceneert samen met zijn ouders bijvoorbeeld een aantal rake jeugdherinneringen. Zo verbeeldt hij met behulp van wat rimpelende folie en gedateerde badkleding zijn terugkerende kinderdroom over wakker worden in een overstroomd huis. Een paar andere fotografen richten hun lens graag op gekoesterde gebruiken in het alledaagse gezinsleven. En ook een enkel trauma ontbreekt niet. Twee werken van Eddo Hartmann tonen het huis dat hij als kind samen met zijn moeder en broertje ontvluchtte. De agressie van zijn vader was niet langer vol te houden. De foto’s dateren van een bezoek dat hij 21 jaar later aan de lege woning bracht. Bergen papier en rommel symboliseren de chaos die zijn vader achterliet.

Maar zoals gezegd staat de vergankelijkheid in veel werken centraal. Ouders die net gestorven zijn, ouders die dementeren, ouders die tegelijk kanker hebben, ouders die nog niet gemist kunnen worden … ; op allerlei manieren wordt vooral de tijdelijkheid en fragiliteit van ouder-kindrelaties op latere leeftijd belicht.

Eén langgerekt afscheid

Het meest kenmerkend is misschien wel de hele serie snapshots die de Amerikaanse Deanna Dikeman bijdraagt aan de expositie. Onder de noemer Leaving and Waving maakte zij 27 jaar lang altijd een foto als ze met de auto vertrok na een bezoek aan haar ouders. Die zwaaiden haar altijd uit vanaf de oprit voor hun garage. Wat rest is nu een wand vol foto’s. Eerst twee ouders die haar uitzwaaien. Dan, na de dood van haar vader, een tijdje alleen een moeder, die er zichtbaar niet gelukkiger op wordt. En tenslotte een lege oprit met een dichte garagedeur. Achteraf lijkt het bijna één langgerekt afscheid van ouders die op het eind letterlijk zijn uitgezwaaid.

Alles bij elkaar geeft dit de tentoonstelling wel een zwaar tintje. Misschien voor sommigen wel iets te zwaar, getuige een klein voorval. Terwijl een paar mensen met een brok in de keel naar de fotowand staan te kijken, benen twee gezette mannen van middelbare leeftijd snel achter hen langs. ‘O ja, al die zwaaifoto’s’, zegt de een. Waarop de ander antwoordt: ‘Daar heb ik dus niet zoveel mee’. Wie ouders graag ziet afgebeeld als bron van kracht of inspiratie, of als mensen met wie je jarenlang samen het leven kunt vieren, heeft hier minder te zoeken.

Podcast met verhalen

‘Every picture tells a story’ is een uitdrukking die je bij elke foto-expositie boven de ingang kunt hangen. Dit geldt dubbel en dwars voor de prachtige en innige beelden die de deelnemende fotografen van hun ouders hebben gemaakt. Naast de foto’s vind je altijd een korte tekst met aanvullende informatie over de maker en de ervaringen die hij of zij erin verwerkt heeft. Een mooi extra is een zesdelige podcast die je op de website van het museum kunt vinden. In deze podcast interviewt Wilfried de Jong vijf Nederlandse fotografen en afzwaaiende conservator Van Sinderen. Zeker ook het beluisteren waard!

Ouders – Fotomuseum Den Haag

Gezien in: Fotomuseum Den Haag,
Nog te zien tot: zondag 13 november 2022

Beoordeling: 4.5 sterren

Link: Fotomuseum Den Haag

Film / Films

Magisch realistisch insomnia mysterie

recensie: Memoria - Apichatpong Weerasethakul

zaterdag 10 september 2022 / door: Jeroen Hoenselaar4 Sterren

De film Memoria (2021) van regisseur en scenarist Apichatpong Weerasethakul is al een paar keer in de prijzen gevallen. Hij heeft de juryprijs op het 74^e Festival van Cannes gewonnen en tevens de hoofdprijs op het 57^e Film Festival van Chicago. En dat is begrijpelijk. Het is geen alledaagse film en hij bestaat uit meerdere verhaallagen, vaak op verschillende manieren te interpreteren. Een must-see voor de liefhebber van films met diepere dimensies en magisch realistische elementen.

Het verhaal speelt zich af in Colombia. Volgens de regisseur een plek met veel historie door de oude beschavingen en een landschap dat, in zijn ogen, de groeven van een brein bevat. Een land waar hij als kind vaak over las – over de anaconda’s en koppensnellers-stammen – en dat veel met zijn verbeeldingskracht deed. De filmmaker komt zelf uit Thailand. Het is een internationale film waarin de gesproken talen Engels en Spaans zijn.

Flirten met het bovennatuurlijke

Een Britse antropoloog, Jessica, wordt opgeschrikt door terugkomende luide knallen die alleen zij lijkt te horen. Ze kan er niet door slapen en gaat op zoek naar de oorzaak. Tijdens de film raakt ze bevriend met een archeoloog en een geluidstechnicus. De laatste helpt haar het geluid te reproduceren. De archeoloog voorziet haar zoektocht van een diepere laag.

Actrice Tilda Swinton is goed gecast voor de rol van Jessica. Haar excentrieke verschijning past perfect bij het karakter. Daarnaast is haar spel uitstekend. Het scenario is poëtisch geschreven. In de conversaties komen de perceptie en herinneringen van Jessica ter discussie te staan. Bijvoorbeeld als personen die zij al dood had gewaand nog steeds leven of als mensen met wie ze heeft gepraat niet lijken te bestaan. Komt dit door haar slaaptekort of heeft het met het geluid te maken? Er zijn meer van dit soort verwijzingen. Ook een verhaal dat verteld wordt over een zogeheten volk van ‘onzichtbaren’ in het Amazonewoud heeft een mysterieuze insteek. De stamoudsten zouden er door middel van bezwerende spreuken voor zorgen dat de buitenwereld hen met rust laat. De archeologische opgravingen in de film gaan de dialoog aan met dit soort verhalen, alsof er grafschennis wordt gepleegd en er transcendentale krachten loskomen.

Het is een film die flirt met het bovennatuurlijke en hij heeft magisch realistische aspecten – niet zo gek als de hoofdpersoon last heeft van slapeloosheid. Het bovenzinnelijke en het magisch realisme zijn ingebakken in de Latijns-Amerikaanse samenleving, je hoeft maar naar Gabriel García Márquez of Jorge Luis Borges te kijken om daar bewijs voor te zien. Deze hang naar het bovennatuurlijke komt duidelijk naar voren in een scène waar Jessica een dokter opzoekt voor haar klachten. Deze onderzoekt haar en komt met een paar rationele, medische constateringen. Als Jessica vraagt of ze misschien wat kalmeringspillen voorgeschreven kan krijgen, raadt de arts dit af maar overhandigt haar meteen een foldertje met de mededeling: ’Jezus is bij u’. Het geloof in het metafysische staat pal naast de rationaliteit.

De mooiste scène uit de film is als Jessica aan een dorpeling met een grote herinneringskracht vraagt of hij haar wil tonen hoe hij slaapt, alsof ze wilt weten hoe het ook alweer moet. De man gaat voor haar op de grond in het gras liggen en lijkt ineens dood. Als de man na een lange tijd ontwaakt vraagt ze: ‘Hoe was het? De dood?’ De man antwoordt: ‘Goed.’

Sterke cinematografie, iets teveel uitleg

De cameravoering heeft vaak wat weg van een bewegende foto, zonder cameraverplaatsing, en zaken gebeuren zoals ze gebeuren. Zoals een parkeerplaats bij nacht waar autoalarmen achter elkaar aanslaan om vanzelf weer allemaal uit te doven. De tijd komt onaangetast voorbij zonder dat er gesneden wordt. Alles wordt uitgestrekt en dit geeft je de rust om de situatie gedetailleerd op te nemen. Het geeft een verstilling en traagheid aan het verhaal dat past bij de perceptie van een slapeloos persoon, alsof je door een rivier nat cement waadt om de overkant te bereiken.

De film is een sterk staaltje verteltechniek waar je meerdere keren naar kunt kijken. Alleen de scène waar de bron van de knal wordt getoond is wat teleurstellend. De filmmaker had dat beter kunnen oplossen en daarmee de kracht van de film overeind kunnen houden. Het voelt alsof hij het teveel wil uitleggen – zoals een moordenaar in een misdaadroman aan het einde uitgebreid uit de doeken doet hoe de moord gepleegd werd – terwijl het sterker is om het niet zo direct te tonen. Om die reden krijgt de film niet het maximale aantal sterren.

Memoria draait niet meer in de bioscoop, maar is te bekijken via YouTube voor een klein huur- of koopbedrag.

Memoria

Regie: Apichatpong Weerasethakul
Distributeur: September Film Distribution
imdb: https://www.imdb.com/title/tt8399288

Beoordeling: 4 sterren

Link: Memoria op YouTube

Boeken / Fictie

In de voetsporen van Tsjechov: Sergej Dovlatov

recensie: Sergej Dovlatov - De vreemdelinge

woensdag 07 september 2022 / door: Gerard Bes4 Sterren

De Russisch-Joodse Dovlatov (1941-1990) geldt al jaren als een geheimtip. In De vreemdelinge beklaagt hij zich nog over zijn verkoopcijfers, sinds zijn dood is hij in de VS ruimschoots ontdekt en in Rusland mateloos geliefd geworden.

In zijn vaderland kwam hij onder president Brezjnev en opvolgers niet aan de bak, net als veel collega’s, omdat hij weigerde lid te zijn van de Schrijversbond. Om den brode zat er niets anders op dan voor bedrijfsbladen te schrijven, zoals een interview met een recordhoudster koeien melken. Na overspel leefde hij gescheiden van vrouw en zoontje, sinds 1978 in de VS.

Menselijk hart

In Queens, NY kwam hij terecht in een wijk met veel Russische emigranten. Daar speelt De vreemdelinge zich goeddeels af. Wát zich daar afspeelt heeft een romanesk autobiografische basis. Er passeren met naam, toenaam en bezigheden velerlei naburige Russen als vluchtige, maar levendige bijfiguren. In hun Russische gemeenschapje zorgen ze voor nogal wat absurde toestanden. Dovlatov heeft daar een speciaal oog voor en voert ze met lichtelijk satanisch plezier en in prettig verschillende versnellingen op. Hij heeft sowieso een stijl waarin ironie, sarcasme en cynisme geregeld om voorrang strijden, maar altijd gevoed door een milddadig Tsjechoviaans hart.

Titel- en hoofdfiguur is de mooie jonge Maroesja (Moesja) met haar zoontje, in trek dus bij heel wat mannen, met wie zij op haar beurt niet veel op heeft. De man die volhardend het meest om haar geeft, wat zij voor het materiële gemak toestaat, is de moeilijk peilbare latino Rafael: onduidelijk waar hij zijn wisselende inkomsten vandaan haalt. Eigenlijk geeft zij het meest om Dovlatov, maar die beroept zich schijnheilig op vrouw en kind.

Spijtoptant

De emigranten doen al het mogelijke om aan de kost te komen. Ze wennen niet aan de Amerikaanse cultuur, terwijl de Russische blijft knagen. Dus werpt de vraag zich vaak op: blijven of repatriëren? Dat laatste gaat niet zomaar. De spijtoptant, Maroesja in dit geval, moet bewijzen als Russische burger te zullen deugen, en wel voor honderd procent. Dat moet dan geloofwaardig gespeeld zien te worden.

De vertaling lijkt als authentiek Russisch te klinken. Na deze roman kan de lezer zich verheugen op de eerder vertaalde De koffer, Compromissen, Het kamp en Domein. Niet alleen Russische lezers zien dat Dovlatov door de overeenkomsten in stijl en mensbeeld in de voetsporen van Tsjechov treedt, hoezeer de tijdsomstandigheden van rond 1900 en eind 20e eeuw ook verschillen.

De vreemdelinge

Schrijver: Sergej Dovlatov
Uitgever: Uitgeverij Vleugels
Prijs: € 23,95
Bladzijden: 144
ISBN: 978 94 93186 62 0

Beoordeling: 4 sterren

Link: Uitgeverij Vleugels - De vreemdelinge

Muziek / Achtergrond

special: Spotify-playlist van onze muziekredactie

8WEEKLY Playlist: Back To These Disco Days

dinsdag 06 september 2022 / door: Malin Hollaar0 Sterren

Als er een maand perfect is om stil te staan bij al het moois uit het disco-genre, dan is het de maand september. Hoewel het genre in de jaren ’70 grote hoogtijdagen beleefde mede dankzij bands als Earth, Wind & Fire, betekent dit niet dat het genre anno 2022 minder relevant is. Zo zetten meerdere artiesten in 2020 hun eerste stappen binnen het genre, waardoor er sprake was van een ware wederopbloei van disco. Hoog tijd voor 8WEEKLY om stil te staan bij de hoogtepunten van de disco. Althans, van stil staan zal er weinig sprake zijn met artiesten als Kylie Minogue en Laura Mvula in de nieuwste playlist van 8WEEKLY: Back To These Disco Days.

Earth, Wind & Fire’s samenwerking met hitmachine Allee Willis

Earth, Wind & Fire is een van de grootste bands aller tijden en hun repertoire bestrijkt meer genres dan alleen disco. Voor verschillende nummers van hun disco repertoire werkten ze samen met songwriter Allee Willis. De excentrieke Willis heeft tijdens haar carrière meerdere hits afgeleverd. In samenwerking met Earth, Wind & Fire bracht ze hits als ‘September’ en ‘Boogie Wonderland’, maar ze is ook het brein achter een van de bekendste TV-serie soundtracks ooit: ‘I’ll Be There For You’ van The Rembrandts, uit de TV serie Friends. Als het aan Willis had gelegen had het nummer ‘September’ echter anders geklonken! De aanstekelijke ‘ba-dee-ya’s uit het refrein waren een groot punt van ergernis voor haar. Ze wilde dat deze brabbeltaal vervangen werd door echte woorden, maar niks leek echt zo goed te klinken als ‘ba-dee-ya’. Earth, Wind & Fire’s Maurice White vond het niet erg dat deze brabbeltaal niets betekende en uiteindelijk zegt Willis door hem een belangrijke les te hebben geleerd: laat tekst nooit in de weg zitten van een goedlopend ritme en groove.

Kylie Minogue start (alweer) een disco revolutie

Ondertussen zijn er al meerdere decennia voorbij sinds ‘September’, maar disco is nog steeds alive and kicking! In 2020 was er zelfs sprake van een ware wederopbloei van het genre toen onder andere Lady Gaga, Dua Lipa en Kylie Minogue muziek uitbrachten binnen dit genre. Laatstgenoemde bracht in 2020 een volledig disco album uit, dat geheel toepasselijk Disco heet. Het project begon voordat de corona pandemie uitbrak, maar noodgedwongen zette Minogue het project verder in haar studio aan huis. Het album begeleidt de luisteraar door de evolutie van het discogenre, van de jaren 70 tot en met de zeroes. Zo horen we talkbox-effecten in nummers als ‘Miss a Thing’ en pakkende baslijnen op nummers als ‘Real Groove’. Voor de oplettende luisteraar en de fans zijn er zelfs referenties te horen naar Minogue’s eigen muziek en de rol die albums zoals Light Years hebben gespeeld in de hedendaagse opbloei van het genre. Hoe dit nieuwe album klinkt binnen het genre valt te beluisteren met de nummers ‘Magic’ en ‘Say Something’ in de nieuwste playlist.

Terug naar de jaren ’80 met Laura Mvula

Hoewel Laura Mvula eerder bestempeld werd als een jazz- en soulzangeres kan ze sinds 2021 ook disco aan het rijtje toevoegen. Haar recentste album Pink Noise bevat een paar nummers die niet misstaan binnen het genre. Zo klinkt het nummer ‘Church Girl’ als een ware dansvloermagneet zoals we die kennen van Prince en Whitney Houston. Het aanstekelijke nummer ‘Got Me’ doet dan weer denken aan Michael Jackson’s ‘The Way You Make Me Feel’. Pink Noise was voor Mvula het album dat ze altijd al wilde maken en vormt een eerbetoon aan de new wave en dance pop klanken van de jaren ’80. Niet geheel verrassend, gezien Mvula over zichzelf zegt dat ze al schoudervullingen droeg toen ze in 1986 geboren werd.

Naast Earth, Wind & Fire, Kylie Minogue en Laura Mvula wachten nog vele andere artiesten op je in 8WEEKLY’s Back To These Disco Days playlist. Veel luisterplezier!

De playlist van september

September – Earth, Wind & Fire
I Don’t Feel Like Dancin’ – Scissor Sisters
Free – Sisters Sledge, Sledgendary
Get Lucky – Daft Punk, Pharrell Williams, Nile Rodgers
Le Freak – CHIC
Disco Inferno – The Trammps
Love And Appreciation – Agnes
Give It Up – KC & The Sunshine Band
Magic – Kylie Minogue
Blame It on the Boogie – The Jacksons
Daddy Cool – Boney M.
Funky Town – Lipss Inc.
Boogie Wonderland – Earth, Wind & Fire, The Emotions
Stayin’ Alive – Bee Gees
I Can’t Stand the Rain – Eruption
Uh Oh – Maggie Szabo
Jump (For y Love) – The Pointer Sisters
Nights (Feel Like Getting’ Down) – Billy Ocean
Lady Marmalade – LaBelle, Patti LaBelle
Hot Stuff – Donna Summer
It’s Raining Men – The Weather Girls
Future Nostalgia – Dua Lipa
Lest’s All Chant – Michael Zagger Band
Born to Be Alive – Patrick Hernandez
Do You Wanna Funk – Sylvester
Knock On Wood – Amii Stewart
Working My Way Back to You – The Spinners
Let’s Go Round Again – Average White Band
Crying at the Discoteque – Alcazar
P.Y.T. – Michael Jackson
Dancing Machine – The Jackson 5
Girl Crazy – Hot Chocolate
Feels Like I’m In Love – Kelly Marie
Heaven Must Be Missing An Angel – Tavares
Bad Girls – Donna Summer
Let It Whip – Dazz Band
He’s The Greatest Dancer – Sister Sledge
Dance, Dance, Dance (Yowsah, Yowsah, Yowsah) – CHIC
It’s a Disco Night (Rock Don’t Stop) – The Isley Brothers
Shake Your Groove Thing – Peaches & Herb
Got Me – Laura Mvula
Night Fever – Bee Gees
Car Wash – Rose Royce
Ring My Bell – Anita Ward
Good Times – CHIC
Machine Gun – Commodores
Swearin’ to God – Frankie Valli
Rock the Boat – Hues Corporation
You’re a Woman – Bad Boys Blue

Film / Kunst / Muziek / Theater / Film / Kunst / Muziek

special: 8WEEKLY podcast - Aflevering 10

8WEEKLY podcast – Aflevering 10

vrijdag 02 september 2022 / door: Vick ten Wolde0 Sterren

De gevarieerde redactie van online cultuurmagazine 8WEEKLY.nl bespreekt het recente cultuurnieuws, nieuwe releases, evenementen en festivals. Wij bespreken scherpe culturele stellingen en geven cultuurtips over boeken, films, muziek, podiumkunsten, beeldende kunst en meer!

In de tiende aflevering, de laatste van het eerste seizoen, bespreken Vick, Sanne en Jorien de nodige films, series en voorstellingen die zij de afgelopen tijd gezien hebben. Het gaat ondermeer over ParkPop en Nick Cave, de Marvel-serie Moonknight en 14 de musical.

Het trio legt elkaar ook een scherpe stelling voor: Waar verschilt jouw mening met die van de publieke opinie?

Luister nu hier naar de podcast!

8WEEKLY podcast - Aflevering 10

Theater / Voorstelling

De nachtmerrie van iedere ouder

recensie: Girls and Boys - Toneelgroep Oostpool

woensdag 31 augustus 2022 / door: PriyaWannet / beeld: foto Joris van Bennekom 5 Sterren

Onder regie van Daria Bukvić neemt Hadewych Minis haar publiek mee in een ijzingwekkend verhaal dat begint als een luchtige boy meets girl-story, maar eindigt in een gitzwart drama. Met haar open en eerlijke spel toont Minis hoe een personage de grootst mogelijke pijn te verwerken krijgt en probeert nieuwe houvast te vinden. De voorstelling laat je naar adem happend achter. Weet dat de recensie spoilers bevat.

De zo onschuldig klinkende titel Girls and Boys (2018) is een toneelstuk van de veelgeprezen Britse toneelschrijver Dennis Kelly, vertaald door Han van Wieringen. In Londen is het gespeeld door Carey Mulligan, hier brengt de Bosnisch-Nederlandse Daria Bukvić (1989) de voorstelling als een onewomanshow van Hadewych Minis. Een sterk staaltje performance, waarbij je het gegarandeerd niet droog houdt.

Horrorscenario

En dan wordt het plots doodstil in de zaal. Zojuist is er nog hard gelachen om de boude grappen waarmee het vrouwelijke personage haar impulsieve levenskeuzen als midtwintiger beschrijft. Actrice Hadewych Minis pakt het publiek volledig in met haar cabareteske begin van Girls and Boys. Beeldende beschrijvingen over dronken seks in plasjes kots rollen zo over haar lippen. Maar diezelfde humor is ver te zoeken wanneer ze begint te vertellen over haar huwelijk met de vader van haar kinderen. Ze leert haar inmiddels overleden ex-man kennen op het vliegveld waar ze hem eigenlijk ook al meteen een klootzak vindt. Toch valt ze voor hem en ziet zelfs af van een abortus bij de eerste zwangerschap. Zo bang is ze om hem kwijt te raken.

Hoewel Minis het publiek van tevoren waarschuwt, ben je als toeschouwer niet opgewassen tegen de ijzersterke monoloog die daarop volgt. Met een bedrieglijk kalme stem vertelt ze hoe allebei haar kinderen zijn vermoord door hun vader. Daarbij wijst ze de plekken aan waar hij ze in hun lichaam heeft gestoken met een mes. Eerst haar zoon en daarna haar dochter.

Femicide in Nederland

Maar het verhaal gaat over meer dan alleen kindermoord. Bovenal is het stuk gericht op geweld tegen vrouwen. Zo worden de machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen pijnlijk blootgelegd. Want hoe kan het zo zijn dat we nog steeds in een samenleving leven die gericht is op mannen? Dat is de grote vraag in deze voorstelling. Bijna elke 8 dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord omdat ze een vrouw is. Toch is femicide hier, anders dan in Frankrijk of Spanje, nauwelijks een onderwerp. Hoe kan dat? Onze huidige maatschappij is ingericht door en voor mannen. De wet maakt nu nog onderscheid in de strafmaat van verschillende moorden. Hierdoor worden veel daders van moord ten gevolge van (ex)partnergeweld berecht tot een minder lange straf én komt niet de noodzaak naar voren in het aanpakken van femicide bij Justitie en Veiligheid.

Girls and Boys toont de impact van de ongelijkheden tussen mannen en vrouwen en laat zien waar het vaak mis gaat in de opvoeding. De voorstelling is gedurfd en past helemaal bij de tijdsgeest van nu. Hadewych Minis weet de juiste snaar te raken en brengt daarmee femicide en gendergerelateerd geweld weer onder de aandacht bij het grote Nederlandse publiek. Ook toont ze haar veelzijdigheid als actrice en geeft betekenis aan het vrouw-zijn.

Girls and Boys - Toneelgroep Oostpool

Regie: Daria Bukvić
Artiest: Hadewych Minis
Gezien op vrijdag 26 augustus 2022 in Stadstheater Arnhem, Arnhem
Nog te zien tot vrijdag 14 oktober 2022

Beoordeling: 5 sterren

Link: Voorstelling Girls and Boys
Link: Teaser

Tag Archief van: 8WEEKLY

Zonder poespas

Autumn Musical Nights

Misschien ook iets voor u

Zonder poespas

Autumn Musical Nights

Misschien ook iets voor u

NTR Zaterdagmatinee

Misschien ook iets voor u

Voor u geselecteerd door de auteur:

De tekst van De wanen

De opvoering van De wanen

De wanen - Ingmar Heytze

Misschien ook iets voor u

Universeel thema, origineel verhaal

Een vleugje polder in Amerika

The Prom - De Graaf & Cornelissen Entertainment

Misschien ook iets voor u

Fragiele levens

Eén langgerekt afscheid

Podcast met verhalen

Ouders – Fotomuseum Den Haag

Misschien ook iets voor u

Flirten met het bovennatuurlijke

Sterke cinematografie, iets teveel uitleg

Memoria

Misschien ook iets voor u

Menselijk hart

Spijtoptant

De vreemdelinge

Misschien ook iets voor u

Earth, Wind & Fire’s samenwerking met hitmachine Allee Willis

Kylie Minogue start (alweer) een disco revolutie

Terug naar de jaren ’80 met Laura Mvula

Misschien ook iets voor u

8WEEKLY podcast - Aflevering 10

Misschien ook iets voor u

Horrorscenario

Femicide in Nederland

Girls and Boys - Toneelgroep Oostpool

Misschien ook iets voor u

Archieven

Nieuwe schrijvers

Over