Tsotsi

De zware beats en de rauwe hiphop van de Zuid-Afrikaanse superster Zola zetten, in combinatie met de beelden van de township, de toon voor de film. Boven de golfplaatdaken van Soweto hangen dikke rookpluimen. De wegen zijn stoffig, mensen staan in de rij voor water en louche gasten hangen rond bij een veel te dure auto. In de verte zijn de wolkenkrabbers van Johannesburg te zien. Armoede, hitte, geweld. Dit is het Zuid-Afrika van het begin van de 21ste eeuw, waar per dag meer mensen worden vermoord dan waar ook ter wereld en waar duizenden kinderen alleen moeten overleven omdat hun ouders zijn gestorven aan aids.

Breekbaar

De 18-jarige Tsotsi is zo’n kind. Hij leeft al vanaf zijn vroege kindertijd op straat en is uitgegroeid tot een harde en gevoelloze jongen. Zijn echte naam houdt hij zelfs voor zijn vrienden verborgen. De film toont een paar dagen uit zijn leven. Wanneer Tsotsi een auto steelt, blijkt er een baby op de achterbank te liggen. Hij neemt het jongetje mee naar huis en probeert voor hem te zorgen.

Het verhaal dat zich vervolgens ontspint, laat zien dat Tsotsi weliswaar een agressief baasje is, maar dat er ergens diep in hem een gevoelig mens schuilt dat het niet over zijn hart kan verkrijgen om een huilende baby alleen in een auto achter te laten. Door de zorg voor het kind begint het gewelddadige schild van Tsotsi te barsten. Wanneer hij het jongetje naar de jonge vrouw Miriam brengt en haar met een pistool dwingt het kind te voeden, raakt hij gefascineerd door het schouwspel van de moeder en het kind en krijgt hij tranen in zijn ogen. Even zien we een glimp van zijn kindertijd en zíjn moeder, die hem vanaf haar ziekbed liefdevol aanspreekt. Miriam is bang voor Tsotsi, maar toch ontstaat er een sfeer van intimiteit tussen de twee. Hun blikken worden in close-ups in beeld gebracht, terwijl er nauwelijks wordt gesproken. Ook als toeschouwer word je geraakt door dit breekbare moment. Misschien door het contrast tussen het geweld en de moederlijke zachtheid. Maar ook doordat zo zichtbaar wordt dat in de bijna volwassen Tsotsi, die niets dan wapens en hardheid is gewend, eigenlijk een radeloze jongen schuilt, die naar liefde en geborgenheid verlangt.

Ingetogen

Tsotsi is een ontroerende film, die op verschillende filmfestivals prijzen in de wacht sleepte. Tsotsi en zijn vrienden zijn dan wel gehard, maar de ontzetting die zich op hun gezichten aftekent als een van hen in de metro een man neersteekt, is ook voor de toeschouwers voelbaar. Ze doen grote mannendingen, terwijl ze eigenlijk nog jochies zijn. De jonge acteurs spelen met veel overtuiging. Soms branieachtig, maar ook ingetogen en ernstig. De vele close-ups van de vaak zwijgende hoofdpersonen zijn indringend. De muziek geeft de film hierbij pit en snelheid. De spanning wordt naar het einde toe opgevoerd doordat de politie Tsotsi steeds dichter op de hielen zit. Kiest hij voor de veilige weg en brengt hij het kind terug, of houdt hij het en neemt hij de benen?

Tsotsi heeft de Oscar voor beste buitenlandse film gewonnen.