2013 was in sommige gevallen niet zo’n goed jaar. Bijvoorbeeld alleen al omdat het nagenoeg onmogelijk was om voor een redelijke prijs een fysiek exemplaar van een van de beste hip-hopalbums van het jaar te bemachtigen, namelijk die van Run The Jewels. Daar komt met een Europese uitgave nu eindelijk verandering in.
Run The Jewels bestaat uit EL-P en Killer Mike, die met hun solowerk al veel indruk wisten te maken. Al meer dan een decennium lang is EL-P als producer, rapper en medeoprichter van het (inmiddels inactieve) label Definitive Jux een vaste waarde binnen de underground hip-hopscene. Killer Mike timmert wat korter aan de weg, maar zijn album R.A.P. Music kreeg veel lovende kritieken, mede dankzij de sterke producties van EL-P.
The tune of bruised movements Een samenwerking tussen twee van de beste hedendaagse rappers kan bijna niet tegenvallen. En inderdaad, Run The Jewels is ijzersterk, niet in de laatste plaats omdat EL-P en Killer Mike op tekstueel gebied ontzettend goed bij elkaar passen. EL-P staat bekend om zijn orwelliaanse teksten over een elite die de massa onderdrukt en dom houdt, terwijl Killer Mike vaak het leven in Amerikaanse achterbuurten beschrijft.
Zo horen we in het nummer ‘DDFH’ (dat staat voor het sarcastisch bedoelde Do Dope Fuck Hope) Killer Mike in de eerste verse het volgende rappen: “Cops in the ghetto they move like the Gestapo / Drunk off their power and greed, they often hostile / My little homie talked shit back, and they beat him bad / That boy in the hospital now he’s lookin’ bad”. Vervolgens trekt EL-P het persoonlijke verhaal van Killer Mike wat breder door te rappen over minderheden die niet serieus genomen worden wanneer ze hun stem laten horen: “Then laugh while you’re humming the tune of bruised movements / That took a few too many tabs to prove lucid”.
Brag & boast Vergezeld door een harde en kille beat is ‘DDFH’ een van de sterkste tracks op het album. Toch is het leven niet alleen kommer en kwel voor beide heren. Zo staan er genoeg zogenaamde brag & boast (opscheppen over hoe goed ze zelf zijn, eventueel door te verwijzen naar alle dure auto’s en sieraden die ze bezitten) nummers op het album waarin met humor gerapt wordt over hoe goed Run The Jewels is en hoe armoedig de rest van de rapscene is. Op ‘Job Well Done’ zijn bijvoorbeeld EL-P’s regels “Women dosed with ayahuasca drum circle and sing about us / Dolphins prone to rape’ll hear the tape and start to think about it” te horen.
De combinatie van beats, teksten en rapskills van beide heren zorgt er voor dat iedere track de potentie heeft om in te slaan als een bom. De afwezigheid van een rustpunt halverwege het album komt het geheel echter niet ten goede. Alles is rauw en hard, waardoor latere songs als ‘Get It’ en ‘Twin Hype Back’ niet geheel tot hun recht komen. Afsluiter ‘A Christmas Fucking Miracle’ laat echter horen dat EL-P wel degelijk in staat is tot melodieuzere producties. Een tweede subtielere track in de trant van het schitterende slotnummer had het album wellicht evenwichtiger gemaakt.
Dit wil overigens niet zeggen dat Run The Jewels nu een onevenwichtig geheel is dat als los zand aan elkaar hangt. Het is zeldzaam om hip-hopalbums te horen waarop iedere song raak is. Dit album behoort zeker tot die kleine groep releases. Iets meer subtiliteit en Run The Jewels was een mokerslag geweest in plaats van de (weliswaar harde) vuistslag die het nu is.
The Secret Life of Walter Mitty, die op 2 januari 2014 is verschenen, trapt het filmjaar veelbelovend af. Geen typische Ben Stiller film, maar zeker een film om te koesteren.
The Secret Life of Walter Mitty is (zeer) losjes gebaseerd op het gelijknamige korte verhaal dat in 1939 inThe New Yorker verscheen. De opzet is simpel: Walter Mitty (Ben Stiller, tevens regisseur), een onopvallende man van middelbare leeftijd, spendeert het grootste deel van zijn dagen aan dagdromen. De rest van zijn leven stelt, om eerlijk te zijn, weinig voor. Hij werkt in de catacomben van het tijdschrift Life, waar hij fotonegatieven verwerkt. Daarnaast lijkt hij zijn vrije tijd te spenderen aan het bijhouden van zijn huishoudboekje. Hij schrijft zich in bij een datingsite om in contact te komen met collega Cheryl Melhoff (Kristen Wiig). Wanneer Life onder de weinig bezielende leiding van Ted Hendricks (Adam Scott), een grootscheepse reorganisatie ondergaat, slaagt Walter er niet in het negatief voor de laatste voorpagina te lokaliseren. Hij besluit zijn fotograaf (een prachtige rol van Sean Penn) op te zoeken.
The purpose of life
~
Dat leidt tot een zoektocht in Groenland, IJsland en de Himalaya, want natuurlijk loopt Walter zijn fotograaf steeds ternauwernood mis. Het plot, dat overigens zeker niet waterdicht is, dient slechts als achtergrond voor het thema van de film. The Secret Life of Walter Mitty is niet in een hokje te plaatsen, wat misschien de reden is dat de film maar matig scoorde op beoordelingswebsites als Rotten Tomatoes. De film heeft de grandeur van een Hollywoodfilm met de aandacht voor detail van een arthousefilm. De manier waarop Ben Stiller het thema van de film uitwerkt, is geheel in Hollywoodstijl; eerst als motto van Life en, voor wie niet snel genoeg leest, nog eens dunnetjes overgedaan op de achtergrond wanneer Walter zijn vliegticket boekt: ‘To see the world. To find each other and to feel. That is the purpose of life.’
Chapeau
In tegenstelling tot wat de trailer doet vermoeden, betreft het zeker geen romantische komedie. Liefde en avontuur lijken zo onbereikbaar voor Walter, dat zowel Cheryl, het redden van een hond uit een brandend gebouw en het ondernemen van een sneeuwexpeditie passeren in zijn fantasiewereld. Wie verwacht een typische Ben Stiller film te gaan zien vol grappen en grollen, wordt teleurgesteld. Hoewel, zijn signatuur is zeker te herkennen in de absurditeit van Walters heroïek in diens parallelwereld. De mooie, doorgewinterde kop van Sean Penn is perfect gecast als Life’s grote fotograaf. In de film wordt in gelijke mate de draak gestoken met zowel Amerikaanse als Europese stereotypes, maar probeert tegelijkertijd de continenten van hun beste kant te laten zien in de prachtige landschappen van Groenland en IJsland en het overweldigende van stedelijk New York. Misschien geen film voor critici, maar zeker een voor reizigers en dromers. Chapeau.
We trappen af met The Hobbit: The Desolation of Smaug. Rachel las het boek, Wim niet. Let op: dit stuk bevat veel spoilers!
[Rachel] Om maar even met de deur in huis te vallen: ik ben zwaar teleurgesteld in de film. Er is dusdanig veel aan de verhaallijn van het boek veranderd dat ik als boekliefhebber pur sang al hoofdschuddend in de bios zat. Halverwege durfde ik bijna niet meer te kijken.
[Wim] Is het zo erg?
[Rachel] De sfeer is zo anders dan in het boek! Het boek draait vooral om de reis van de dwergen, terwijl een continue bedreiging van Orcs en Sauron ontbreekt. Het is een avonturenroman, terwijl de film een waanzinnige achtervolging is. Boself Tauriël is verzonnen, de subplots van Legolas, Radagast en Gandalf komen in het boek niet voor. De onschuld en humor uit het boek zijn ingeruild voor een grimmige sfeer en overdadige actie.
[Wim] Dat zijn wel fors wat aanpassingen.
[Rachel] Ja, en bovendien zijn de dwergen in het boek eigenlijk maar mietjes! Ze sturen Bilbo in zijn eentje op de draak af en wagen zich zelf pas naar binnen wanneer Smaug al lang en breed onderweg is naar Laketown; voordeel van die opzet is het ontbreken van de veel te lange gevechtsscène die in de film zit.
[Wim] Het krioelde inderdaad van de subplots. Het zijn er net zoveel als het aantal spinnen in Mirkwood. En om nou te zeggen dat ze iets toevoegen? Gandalf die naar Dol Guldur moet om de necromancer te verslaan (in z’n uppie! waarom?!); de vergezochte driehoeksverhouding tussen elvenchick Tauriel, dwerg Kili en Legolas; de stugge Elvenkoning Thranduil die weigert zijn koninkrijk te verlaten. Het houdt niet op. Vervolgens komen personages zoals Beorn totaal uit de lucht vallen. En kijk je naar het hoofdplot – namelijk de dwergen die Erebor willen heroveren – dan zijn Bilbo en de dwergen niet veel opgeschoten. De adelaars zetten het gezelschap aan het einde van deel 1 af met The Lonely Mountain in zicht, en na 2,5 uur film zijn ze krap binnen.
~
[Rachel] Vanuit filmisch oogpunt snap ik Jacksons keuzes overigens meestal wel. Gandalf kan niet volledig van het toneel verdwijnen en hij heeft personages nodig voor een link met Lord of the Rings (LotR). Hij heeft echter veel uit het boek aangepast dat niet nodig was. Tauriel kan wat mij betreft opmieteren en die hele orc-achtervolging ook, ten faveure van meer aandacht voor Mirkwood.
[Wim] Legolas voegt ook niets toe. Hij is weliswaar de zoon van Thranduil, maar het is een saaie vent. Zonder Gimli is er weinig aan, al slacht Legolas wel weer stijlvol een hoop orcs af. Waarom Jackson zoveel personages uit LotR terug heeft laten komen is mij een raadsel. Bilbo en Gandalf lijken me voldoende om een soepele overgang te creëren. Daar begint LotR ook mee tenslotte. Bovendien is de opgebouwde fanbase dusdanig groot dat het wel heel raar zou moeten lopen wilde The Hobbit floppen.
[Rachel] Er zijn ook wel dingen die mogen blijven hoor! Bard bijvoorbeeld, die in het boek een veel kleinere rol heeft, zorgt voor consistentie in het verhaal. En vooruit, Gandalfs subplot wil ik ook wel houden. Eigenlijk heb ik vooral kritiek vanwege het boek, dus ik ben benieuwd hoe jij de film ervaren hebt.
[Wim] Het is de vijfde keer dat je Midden-Aarde ziet, maar het blijft indrukwekkend. Het tempo van de film is goed, Legolas is een ware martial arts specialist geworden met een indrukwekkende vechtstijl, de 3D is goed geïmplementeerd en het naderende onheil dat in LotR echt gaat beginnen is al duidelijk merkbaar. Peter Jackson heeft volgens mij bewust gekozen om The Hobbit in het verlengde van LotR plaats te laten vinden, inclusief wat malafide personages en de grimmige sfeer. Wel jammer dat de personages die zo rustig werden geïntroduceerd in het eerste deel niet beter worden uitgewerkt.
[Rachel] Dat vind ik ook een punt van kritiek. Verder zijn de dwergen niet erg komisch, zoals in het boek; ik vind ze maar een stereotypisch en hebzuchtig zooitje. Ik denk dat Jackson me daarop verliest, de grimmige sfeer en het feit dat zijn personages weinig sympathiek zijn.
[Wim] Tijdens An Unexpected Journey kreeg ik juist sympathie voor de dwergen, met hun verleden en dat mooie lied in Bilbo’s huis. Nu beginnen zowel Thorin als Bilbo door respectievelijk de Arkenstone en de Ring nare trekjes te vertonen.
[Rachel] Ik vond daarnaast het eerste anderhalf uur gehaast aan doen. Ze zijn het bos nog niet binnen of ze worden al aangevallen door spinnen. In het boek reizen ze eerst weken rond.
~
[Wim] Maar toch, als je The Desolation of Smaug louter als film bekijkt, kom je op een andere conclusie. Met LotR in het achterhoofd ligt The Hobbit in het verlengde van de wereld die Jackson al eerder heeft gecreëerd en het kan een risico zijn om daar vanaf te wijken.
[Rachel] Daar ben ik het wel mee eens, ja.
[Wim] Als er geen enkel spektakel in de buurt komt van de massieve veldslagen uit LotR en de draak zonder enige poeha wordt verslagen en de dwergen hun land herclaimen, dan zou ik toch lichtelijk ontevreden de bios verlaten.
[Rachel] Ik heb nog iets positiefs gevonden! De casting! Stephen Fry is zoals altijd een genot om naar te kijken. En de draak is prachtig gemaakt. Ik was na alleen het oog in An Unexpected Journey bang dat hij tegen zou vallen, maar absoluut niet.
[Wim] Smaug ziet er erg goed uit ja! Wat verwacht je in het laatste deel aan te treffen?
[Rachel] Ik ben heel benieuwd naar deel 3, of Jackson er veel extra achtergrond uit bijvoorbeeld De Silmarillion in stopt. Dat had ik namelijk verwacht toen we drie films voor onze kiezen kregen, niet allerlei zelfbedachte opsmuk.
[Wim] Ik hoop vooral dat wanneer het voorbij is we niet weer een uur lang scènes zien waarin mensen afscheid aan het nemen zijn van elkaar. Ik zie het hele zootje al weer grienen als Bilbo terugkeert naar The Shire.
[Rachel] Conclusie?
[Wim]The Hobbit: The Desolation of Smaug is als film zeker geslaagd. Jackson creëert wederom een prachtige fantasywereld die blijft fascineren. Dat er wat overbodige personages in rond lopen en er enkele onnodige subplots zijn, kan ik hem wel vergeven.
[Rachel] Vooruit, we kunnen concluderen dat hij als film wel geslaagd is. Maar als boekverfilming niet.
YOM maakt bijzondere jazzmuziek: Klezmer gemixt met elektronica en klarinetklanken. Luisteren is geloven en begrijpen dat het kan en dat het klinkt.
Yom schrijft zelf op zijn website dat het lastig is zijn muziek te typeren. Want zou je het nu omschrijven als Balkan Turbo Folk? Middle Eastern Dance Music? New Wave Lyrical Electro? Het dekt geen van allen de lading. YOM durft gewoon anders te zijn. Niets is meer wat het lijkt en YOM gaat zijn artistieke gang. Of dat ook zal leiden tot een commercieel succes moet de tijd maar leren.
Invloeden die langsvliegen
~
The Empire of Love opent heel langzaam met het geluid van een orgel om vervolgens de elektronische beat in te laten vallen en bijna tegelijkertijd het geluid van klarinet als een viool binnen te trekken. Klarinetten zijn tenslotte de violen van een blazersorkest, maar hier speelt de klarinet een hoofdrol. De subtiele holle klanken van een elektrische gitaar, waar losse tonen op gespeeld worden, maakt het beeld compleet. ‘Rising’ is daarmee een mooie start van een bijzonder album.
Het tweede nummer ‘The Unknown’ roept mogelijk wat meer weerstanden op. Indiase klanken vermengen zich met ruimtevaartgeluiden in een orkestrale mix die soms zo dichtslibt alsof het verzadingspunt wordt bereikt, om net op tijd terug te keren naar ruimtelijke klanken. Invloeden die langsvliegen, al is het soms maar een flard: Human League, New Order en een vleugje Jona Lewie. Al die invloeden bij elkaar maken van The Empire of Love een bijzondere en soms verwarrende luisterervaring.
Bijzondere mix YOM schrijft op zijn eigen website dat The Empire of Love een sublieme hymne over de liefde is, als een fantasierijke psychedelische trip. Soms schieten de nummers alle kanten op. Maar met ‘Angel’ geeft Yom een bijna romantische setting weg. Een tochtje over YouTube leert dat hij deze compositie ook live heel goed realiseert. Zou daarmee ‘Angel’ kunnen uitgroeien tot een bescheiden hit als er wat airplay achter gezet zou worden? Het zou zo maar kunnen. Of Yom het haalt tot de nationale radiozenders valt nog maar te bezien. Daarvoor is het te lastig om deze muzikant in een hokje te stoppen. Het is geen jazz, geen pop, geen wereldmuziek en zeker geen klezmer volgens het boekje.
YOM maakt een bijzondere mix aan muziek waarvoor je moeite moet doen om ervan te houden. Dat geldt vooral voor het totale album, want consumptie van een enkel nummer vraagt veel minder van de luisteraar. The Empire of Love is vooral bestemd voor de open-minded muziekliefhebber die wel van een bijzonder avontuur houdt.
Al ruim twintig jaar tast de pyschedelische rockband Bardo Pond de grenzen af van het universum. Met hun negende album Peace on Venus brengt het kwintet uit Philadelphia een van hun meest uitgebalanceerde platen. Vijf nummers in veertig minuten; loodzware riffs en etherische vocalen, gedrenkt in gruis en fuzz.
~
Volgens gitarist Michael Gibbons – samen met zijn broer John verantwoordelijk voor de gitaarpartijen – is het album gemodelleerd naar het alchemistische principe van de Quintessence: een concept, uitgewerkt door de zestiende-eeuwse occultist Paracelsus. Zonder in obscure details te verzanden, betekent dit zoiets als less is more. Op Peace on Venus brengt Bardo Pond hun muzikale expressie terug tot de essentie, met de intentie dat dit een maximale luisterervaring oplevert. Van samengebalde energie is inderdaad sprake op dit imposante, bevreemdende album.
Supersonische juggernaut Het lome openingsnummer heeft de treffende titel ‘Kali Yuga Blues’. De mensheid bevindt zich volgens meerdere hindoeïstische teksten in de fase Kali Yuga, waarin de mensheid het meest verwijderd is van de godheid. Dit duistere tijdperk verdient een mineurstemming. Maar zoals zangeres Isobel Sollenberger het in een melancholisch optimisme mompelend verwoordt: ‘It’s gonna be allright…’. De repeterende, trippy gitaaruitspattingen zijn hier overigens bijzonder fraai en van een bijna onaardse kwaliteit.
Het zwaartepunt en centrum van de plaat is het overweldigende derde nummer ‘Fir’, waarin psychedelische rock een bovennatuurlijk huwelijk aangaat met doom en drone. Dit ijzersterke nummer is een van de fijnste brokken gelukzaligheid ooit op plaat vastgelegd. Het verbrijzelt alles op zijn pad en laat iedereen uitgeput, maar voldaan achter. Gelukkig krijgt de luisteraar vervolgens een beetje rust met het ruim tien minuten durende ‘Chance’. Een rustig voortkabbelende jam (met fluit!) die in een gelaten tempo toewerkt naar een allesverzengende apotheose. Het afsluitende ‘Before the Moon’ gaat zo mogelijk nog een stapje verder en keert de gehele microkosmos binnenstebuiten.
Heksenbrouwsel Peace on Venus is live opgenomen (in thuisstudio ‘The Lemur House’) en dat is te horen. Het geheel zit prettig losjes in elkaar. Soms lijkt het alsof ze er net ‘naast’ zitten, maar in het gedrogeerde universum van Bardo Pond valt alles precies op zijn plek. Het fijnbesnaarde vijftal klinkt niet gelikt en modern, eerder archaïsch en primitief – in de goede zin van het woord. De uitgesponnen improvisaties op Peace on Venus lijken zowel geworteld in de hedendaagse satanisch geïnclineerde doom-metal van Electric Wizard en Esoteric als de idiosyncratische jazz van Sun Ra en de mystieke, kosmische jazz van Alice Coltrane en Pharoah Sanders (op een recent verschenen EP staat een cover van diens ‘The Creator Has a Master Plan’). Er borrelt van alles in de heksenketel die Bardo Pond heet en met dit hypnotiserende album zullen ze ongetwijfeld nieuwe zieltjes voor hun cultus winnen.
Het lezen van fictie maakt empathischer, zo wordt ons door de wetenschap voorgehouden. Voor de aanpak van fysieke en andere kwalen blijkt de literatuur ook een remedie te bieden. Of in ieder geval een troost. Lees en genees met De boekenapotheek.
De zelfbenoemde ‘bibliotherapeuten’ Ella Berthoud en Susan Elderkin brengen met het Engelse The Novel Cure een originele vorm om de wereldliteratuur hernieuwd onder de aandacht te brengen. In een onderhoudend bladerboek worden boektitels aangedragen – in De boekenapotheek aangevuld met Nederlandse titels door literair journalist Maarten Dessing – onder alfabetisch gerangschikte lemma’s waarmee diverse aandoeningen te lijf kunnen worden gegaan.
Het begrip apotheek moeten we ruim zien: de aandoeningen zijn zelden van fysieke aard maar bestaan veel meer uit een gemoedstoestand of andere vervelende omstandigheden. Al bladerend springen we dan van ‘misselijkheid’ naar ‘orgasmen, te veel’ en van ‘kiespijn’ naar ‘geluk, op zoek naar’ om vervolgens bij ‘kanker hebben’ uit te komen (waarbij overigens geadviseerd wordt vooral kort en krachtig geschreven proza te lezen).
Hardlopende drinker De lemma’s worden door de samenstellers doorgaans op komische wijze beschreven en afgesloten met de voorgeschreven receptuur van te lezen boeken. Bijvoorbeeld bij ‘alcoholisme’ – een niet onbekend gegeven in de literatuur – waar een drietal titels wordt aangeraden. Om het juiste gevoel te krijgen, leze men eerst over de alcoholische neergang van de bijlzwaaiende Jack Torrance in The Shining van Stephen King, te vervolgen met de destructief zwalkende consul in Malcolm Lowry’s Under The Volcano en als uiteindelijk alternatief het verrassende Eens een hardloper van John L. Parker:
Laat dit boek je inspireren om je lichaam heel anders te behandelen. Zoek op een positieve manier je fysieke grenzen op (…) Koop een paar sneakers en trakteer jezelf na het eten op deze roman in plaats van op een afzakkertje.
Vooral deze losse manier van interpretatie maakt De boekenapotheek tot een aangenaam naslagwerk, waarbij de ironische toon altijd het midden houdt tussen een origineel advies en een glimlachopwekkende anekdote.
Placebo-effect Een van de opvallendste beschrijvingen is die onder het lemma ‘betweterigheid’. Ook hier wordt niet zozeer een medicijn voorgeschreven als wel een merkwaardig voorbeeld gegeven: volgens de leestherapeuten is Max Havelaar van Multatuli een duidelijk geval van doorgeschoten betweterigheid. Door het aanklagen van de schokkende misstanden in koloniaal Nederlands-Indië wordt de hoofdpersoon gezien als iemand die ‘dermate overtuigd is van zijn gelijk in alle zaken des levens dat hij voor niemand aan de kant gaat’:
Doodmoe word je van die irritante betweter (…) Wie denkt alles beter te weten wordt niet aardig gevonden. Luister ook eens naar anderen. Iedereen heeft specialistische kennis op een bepaald gebied, doe er je voordeel mee en leer ervan.
Een dubieuze opvatting – in hoge mate aanvechtbaar – in een verder amusant voortkabbelende verzameling meningen over boeken waarin we allemaal wel iets van onze gading kunnen vinden. Is het niet als geneesmiddel – of als placebo – dan toch zeker als troostrijke herkenning van halfvergeten boeken die je uiteindelijk beter doet voelen. De samenstellers zelf zijn in ieder geval overtuigd van De boekenapotheek als ‘een goed startpunt voor een kritischer pad door de literaire jungle’.
Een goed boek zou, indien op het juiste moment gelezen, een opbeurende, inspirerende en stimulerende uitwerking moeten hebben en je moeten doen verlangen naar meer.
Waar anders dan in de Hermitage in Amsterdam zou een tentoonstelling ter afsluiting van het Nederland – Ruslandjaar moeten plaatsvinden? Na de vele incidenten van het afgelopen jaar is er de hoop dat het meest degelijke museum van Amsterdam, tevens dependance van de Hermitage in St. Petersburg, de uitgelezen plek is het Ruslandjaar nog enige glans te verschaffen.
Lopend door de tentoonstelling blijkt niets minder waar. ‘Russisch atelier aan de Amstel – 10 hedendaagse kunstenaars’ is niets anders dan een nieuwe misvatting in het al zo rumoerige Nederland – Ruslandjaar dat nu (gelukkig) bijna ten einde raakt.
Van de Hermitage zijn we mooie, goed verzorgde tentoonstellingen gewend van voornamelijk avant-gardekunstenaars. Hoe schrijnend is het contrast met de hedendaagse kunstenaars die in deze rommelige tentoonstelling te zien zijn. Het is jammer dat het museum in de eerste handreiking naar hedendaagse kunst zo erg de mist in gaat. Het budget voor de tentoonstelling was duidelijk aan de lage kant, letters van zaalteksten lijken hergebruikt van eerdere tentoonstellingen en beschrijvingen bij kunstwerken zijn in A4-vorm op een plankje hout geplakt naast het werk. Een charmante oplossing, ware het niet dat in de A4’tjes-op-plank spelfouten te ontdekken zijn. Een bezoeker kon de fout ‘oevre’ niet aanzien en plaatste een ‘u’ ertussen met pen. Omdat het contrast zo groot is met de gebruikelijke norm van de Hermitage, merk je direct dat ze hedendaagse kunst niet zo serieus nemen.
In een tentoonstelling ter ere van een vriendschapsjaar in een dependance van het desbetreffende land verwacht je geen sterke maatschappijkritische kunst. Dat is erg jammer, omdat het uitgangspunt van de tentoonstelling zich juist erg goed leent voor maatschappijkritiek: kunstenaars die in Nederland wonen en hun wortels in Russische grond hebben, tonen hun werk. Ze richten zich echter meer op hun leven als kunstenaar zonder vaste woonplaats dan op hun eigen Russische identiteit. Dat terwijl in de afgelopen jaren de situatie in Rusland op het gebied van mensenrechten enorm achteruit is gegaan. Met als dieptepunt de anti-homowet die verbiedt dat personen van hetzelfde geslacht in het openbaar hun liefde mogen uiten. Daarnaast wordt het journalisten steeds lastiger gemaakt om kritisch te zijn en ook censuur wordt steeds sterker.
Het is verder opmerkelijk dat er in een tentoonstelling met hedendaagse kunst totaal geen aandacht wordt gegeven aan de huidige relatie tussen Nederland en Rusland. Vooral aan het einde van een vriendschapsjaar, rijk aan incidenten waarin Rusland en met name Poetin het nieuws maandelijks bepaalden; de NOS maakte zelfs een overzichtslijstje waarin alle verschillende incidenten tussen Nederland en Rusland van 2013 terug te vinden zijn. Juist de afwezigheid van kritiek op Rusland maakt dat de tentoonstelling leeg aanvoelt en geen goede weergave is van de hedendaagse cultuur. Je zou bijna denken dat er in het Nederlandse museum censuur is toegepast om de politieke banden goed te houden. De werken die te zien zijn gaan meer over universele kwesties als verbondenheid en identiteit, ook laten verschillende kunstenaars een visie op sociale media en privacy zien, maar echt Russisch is het allemaal niet.
~
Vergelijking
Een verrassend element in de tentoonstelling is de ruimte met telefoons en videoschermen waar je naar interviews met de deelnemende kunstenaars kunt kijken. Ook hier hoef je geen kritiek op het politieke beleid van Rusland te verwachten, alhoewel er wel over vergelijkingen tussen het kunstenaarschap in Rusland en Nederland wordt gesproken. Andrei Roiter vertelt hoe in Nederland de kunst erg geïnstitutionaliseerd is, overal zijn theorieën voor, er zijn scholen voor curatoren, Masteropleidingen voor kunsteducatie, bijna alles in de Nederlandse kunstwereld is overdacht en afgebakend tot een professie. In Rusland is dat veel minder. Hij noemt het land meer naïef en romantisch. Bij deze vergelijking laat hij het, hij geeft niet aan wat hij beter of slechter vindt.
Deze zekere mate van oppervlakkigheid geldt voor alle interviews. Toch zijn ze interessant om te bekijken, al is het maar omdat in tentoonstellingen niet vaak zoveel ruimte wordt gegeven aan de filosofie van de kunstenaar.
Verwarring
Er zijn een aantal ruimtes gecreëerd waarin visueel werk en enkele audio-installaties worden tentoongesteld. Het probleem in die ruimtes is dat het licht te sterk is afgesteld waardoor je de projectie niet goed kunt zien en het geluid zo zacht is dat je veel inspanning moet leveren om te verstaan wat er gezegd wordt. Deze ruimtes hadden even goed niet in de tentoonstelling kunnen zitten.
~
Aan het einde van de tentoonstelling raak je in de war, omdat je fotocollages uit de serie ‘dubbelportretten’ van Julia Winter voor een tweede keer tegenkomt. Het zijn mooie esthetisch bewerkte foto’s waarin steeds twee gezichten te herkennen zijn. Winter speelt met verschillen tussen man en vrouw, geschiedenis en heden, jong en oud en door middel van allerlei toegevoegde attributen ontstaat er een dialoog tussen de werken. De keuze voor een tweede ruimte vol met foto’s uit dezelfde serie op een relatief grote afstand van de eerste ruimte brengt je aan het twijfelen of ze er misschien alleen hangen ter opvulling.
Desillusie
Met de wetenschap dat de Hermitage normaal gesproken tentoonstellingen maakt die tot in de puntjes verzorgd zijn, verlaat je ‘Russisch atelier aan de Amstel – 10 hedendaagse kunstenaars’ totaal gedesillusioneerd. Mocht je twijfelen of het ooit nog goed komt, ga dan nog even langs de hoofdtentoonstelling ‘Gauguin, Bonnard, Denis’; daar hoef je niet met de pen in de aanslag heen om beschrijvingen te corrigeren.
Ondermeer Andrei Roiter, Gluklya en Julia Winter - Russisch atelier aan de Amstel – 10 hedendaagse kunstenaars
Gezien in:De Hermitage,Amsterdam Nog te zien tot:zondag 05 januari 2014
Steven Wilson is waarschijnlijk de artiest in de progrock met de grootste productie. Zowel onder zijn eigen naam als met anderen is de stroom bijna niet te stuiten. Drive Home is een tussendoortje.
In februari van dit jaar bracht Wilson nog The Raven That Refused To Sing (And Other Stories) uit; een niet te versmaden album. Het mini-album Drive Home bevat zowel een dvd als cd, waarbij de dvd wordt gepresenteerd als hoofd-item en de cd het extraatje is, en is een aanvulling op zijn vorige album.
Muziek is zowel op de dvd als de cd het hoofdbestanddeel. Op de cd wordt de liefhebber getrakteerd op vier live-opnames van een concert dat gegeven is in Frankfurt. Deze dubbelen dan exact met de dvd waarop het beeld staat.’The Holy Drinker’, ‘Insurgentes’, ‘The Watchmaker’ en ‘The Raven that Refused to Sing’ vormen samen een dik halfuur live progrock-plezier. Een mooi document voor wie erbij was, maar ook voor de fans die het met deze registratie moeten stellen.
‘The Raven that Refused to Sing’ vinden we op de cd nog eens terug in een orkestrale benadering. Op de dvd wordt de liefhebber met een ‘5.1 surround audio’ versie naast deze orkestversie ook nog verrast met een nooit eerder verschenen nummer ‘The Birthday Party’. Steven Wilson maakt het zijn fans niet makkelijk om alles van hem te verzamelen. Maar het is kwalitatief altijd wel helemaal in orde wat de oren als voer krijgen aangereikt door deze ijverige rasmuzikant.
Sinds twee jaar woont de Faeröerse zangeres Eivør in Denemarken. Al sinds haar debuutalbum, dat ze maakte op haar zestiende, staat ze in de lokale belangstelling. Ze slaat nu haar vleugels uit buiten de Scandinavische landen.
~
Het concert van Eivør in Hamburg vindt plaats in een straat achter de beroemde Reeperbahn in een oude bioscoop. Dat is een goede plek om die stad te veroveren: het is op een paar honderd meter van het stamcafé van The Beatles, de plek waar vier jongens uit Liverpool besloten om een bandje te beginnen. De Prinzenbar laat aan de buitenkant geen pracht en praal zien, maar is van binnen prachtig met oude ornamenten in gips en met engeltjes. Een hele intieme plaats om een eerste concert van Eivør te beleven met zo’n tachtig toegestroomde muziekliefhebbers, die hun waardering niet onder stoelen of banken steken.
Hamburgs concert Eivør start haar concert met een liedje in haar moedertaal om vervolgens het openingsnummer van Room te spelen. ‘Green Garden’ voelt als een warm bad dat de luisteraars omarmt. Samen met toetsenist Michael Black zet Eivør het geluid van een complete band neer. Percussie speelt ze deels met de voet en deels gebruikt ze een inheemse trom: een op een raamwerk gespannen doek waarmee ze opzwepende klanken en ritmes speelt. De nadruk ligt op het nieuwste album. Zo horen we natuurlijk de jongste single ‘Rain’. Maar ook het titelnummer ‘Room’ ontbreekt niet op de setlist.
Het (op het album) Engelse nummer ‘I Know’ krijgt een Faeröerse benadering onder de titel ‘Eg Veit’. Tussen de liedjes klapt het publiek uitzinnig zodat ze bijna niet kan starten met het volgende nummer. Het publiek roept de artieste tot tweemaal toe terug voor toegiften. Iedereen verlaat opgetogen de kleine zaal. De kwaliteit van Eivør is neergedaald in Duitsland.
Napraten over de show Na de show en de enorme hoos aan concertbezoekers die de muziek van Eivør willen aanschaffen spreken we met haar in de dan lege concertzaal.
Wat een prachtige jurk draag je. “Dank je. Mijn vriend heeft hem gemaakt van tafelkleedjes met macramé van mijn oma.”
Wat dacht je toen mijn eerste artikel op mijn blog verscheen? “Ik dacht wat gebeurt hier? Ik moest het meteen delen! Leven van de muziek was altijd mijn droom. Toen ik zestien was dacht ik: ik ga nu een album opnemen en sinds die tijd leef ik van de muziek. Mijn albums zijn allemaal nogal verschillend. Ik houd ervan om steeds nieuwe dingen te ontdekken.”
Inmiddels ben je naast de Faeröer eilanden bekend op IJsland, in Denemarken en begint Noorwegen te komen. Wanneer werd je bekend in IJsland? “Ik verhuisde viereneenhalf jaar geleden naar IJsland om klassieke zangtechniek te leren. Ik had daar een band Krakan. IJslanders hebben een voorliefde voor muziek van de Faeröer eilanden. Vanaf toen is het succes daar begonnen en ik kom er nog steeds vaak.”
Je leeft nu in Denemarken? “Ja, in Kopenhagen nu al zo’n zes jaar.”
Mis je de eilanden? “Ja, heel erg en ik ga dan ook zo’n zes tot acht keer per jaar naar huis. Het is er zo bijzonder, de uitzichten en het feit dat je vier seizoenen kan beleven in één dag.”
Zelfs op je nieuwste album Room zijn veel invloeden te horen van de Faeröer eilanden. “Dat klopt omdat vaak mijn invloeden uitkomen bij mijn wortels die daar liggen. Het gaat ook veel over familie en liefde.”
‘True Love’ gaat over de liefde maar heeft een bijzondere video. Daar zie je De Dood een rol spelen. “Het liedje is gebaseerd op een gedicht dat een vriend van me in Canada schreef. Ik heb daar de muziek bij geschreven en een andere vriend op de Faeröer eilanden maakte die bijzondere video erbij.”
Is het liedje ‘Boxes’, dat je vanavond zong, ontstaan toen je verhuisde naar Denemarken?
~
“Ja, ik heb het zo’n twee jaar geleden geschreven toen ik mijn huis verkocht omdat de man met wie ik nu getrouwd ben in Kopenhagen leefde. We besloten daar iets nieuws op te bouwen. Ik had zo’n fijn opgeruimd gevoel toen ik alles ingepakt had en alles schoon was. Ik voelde me bevrijd en dat gaf de inspiratie voor het lied.”
Zing je het liefste in Faeröer of in het Engels? “Dat is heel moeilijk te zeggen omdat ik altijd ook in het Engels gezonden heb. Ik heb altijd gehouden van Leonard Cohen, Nick Drake en Neil Young, die prachtige liedjes schrijven. Er is een groot verschil om het te mixen met het zingen in Faeröers dat natuurlijk mijn moedertaal is. De twee talen zingen is fijn en ook het publiek wil de mix graag horen.”
De drum die je speelt: is dat een drum van de eilanden? En het instrument waarmee je de show opende? “Nee, het is een Sámi-drum uit Noorwegen en ik startte op een kalimba uit Zuid-Afrika.”
DE INVLOEDEN
Door welke artiesten werd je beïnvloed in je vroege jaren? “Ik heb heel veel geleerd van een folkzangeres Annika Hoydal die nu al in de zestig is. Ze is een groot singer- songwriter en goed artiest. Ze kan goed verhalen vertellen. Daarnaast is ook Hanus G Johansen van grote invloed op me geweest.”
Is de muziekindustrie groot op de Faeröer eilanden? “Ja, er komt veel muziek van de Faeröer eilanden en de scene is de laatste vijftien jaar groeiende. Dat is geweldig. Zo’n tien jaar geleden was er een soort muzikale bel waaruit heel veel muzikanten opkwamen zetten.”
Toen we reisden over de eilanden zagen we niet zoveel plaatsen om op te treden. Zijn ze er wel? Of is alles gecentraliseerd in Torshavn? “Er zijn een paar podia maar we zouden er meer willen hebben. Rock ‘n’ roll-podia missen we op de Faeröer eilanden. Muzikanten klagen daar al vele jaren over. De centrale concertzaal ‘The Nordic House’ is gesitueerd in Tórshavn en die is erg mooi, maar je moet dan wel minimaal vierhonderd tickets verkopen en dat is niets voor opkomende bands. We hebben wel diverse zomerfestivals. Het populairste zijn Summarfestivalurin en het G festival.”
Welke andere muzikanten van de eilanden draag je een warm hart toe?
~
“Er zijn vele grote artiesten om te bewonderen. Maar om er een paar te noemen naast mijn invloeden: Kári P (singer/songwriter) en Teitur (singer/songwriter). Er is ook nog een groot aantal nieuwe en inspirerende bands als Orka, Hamferð, Guðrun and Bartal, Hogni, Knut en ik zou nog veel meer namen kunnen noemen. Er komt momenteel zoveel muziek van de eilanden.”
Is Teitur de enige artiest naast jezelf die het gemaakt heeft buiten de eilandgrenzen? “Ik denk dat er ook andere bands zijn die carrière gemaakt hebben buiten de Faeröer eilanden zoals de metalband Týr. Zij hebben ook een grote fanbasis buiten de eilanden.”
Is het moeilijker om een carrière op te bouwen in de muziek als je van de eilanden komt? “Dat is moeilijk te zeggen. Dat was twintig jaar geleden zeker het geval maar het is in 2013 veel makkelijker omdat de wereld veel kleiner is geworden. Je moet er alleen op voorbereid zijn dat je veel moet reizen. Maar waar een wil en de passie er is, is er ook een weg.”
Ik hoor heel veel invloeden van Afrikaanse en Native Amerikaanse muziek. Of is dat Faeröers? “De traditionele muziek van Faeröer licht dicht tegen Native Amerikaanse muziek aan en ik ben aardig beïnvloed door keelklank-zangers.”
DE TOEKOMST
Het nieuwe liedje ‘Remember Me’ is heel mooi. Werk je aan een nieuw album? “Ja, ik hoop in de zomer een nieuw album op te nemen. Ik werk eraan in mijn huiskamer als ik tijd heb.”
Als je optreedt doe je dat op blote voeten. Waarom doe je dat? “Ik treed al zolang ik me kan herinneren blootvoets op. Ik voel me niet klaar om met schoenen aan het podium te betreden en ik voel me meer verbonden met de aarde, denk ik.”
Recent speelde je in Canada de rol van Marilyn Monroe. Gaan we daar ook hier wat van zien of was het een eenmalige gebeurtenis? “Het was een geweldige ervaring. Ik houd van het werk van Gavin Gryars en de rol was een eer voor me. Ik hoop dat hij de wereld gaat overtrekken maar dan heeft hij veel financiële ondersteuning nodig. De tijd zal leren of dat gaat gebeuren.”
Je deed ook een tour met Lennart Ginman. Hebben jullie ook opnames gemaakt die we gaan horen? “Ja, dat was een side project van me en het was interessant om samen te werken. We toerden samen en gingen daarna meteen de studio in. Dat was een heel intens proces en ben heel benieuwd om het eindresultaat te horen.”
Je won vele prijzen. Op welke ben je het meeste trots? “Ik won dit jaar de songwriters-prijs in Denemarken. Ik ben daar momenteel het meeste trots op.”
Je werd dit jaar dertig jaar. Voelt dat als een mijlpaal? “Och, dertig is maar een getal maar het maakt me ook ervan bewust hoe snel dingen gaan.”
Wat zijn de plannen om de rest van de wereld te veroveren? “Volgend voorjaar zal ik opnieuw naar Duitsland komen en in de zomer zal ik op een aantal festivals zijn. Waar ik vooral naar uitkijk is een serie concerten op de Faeröer eilanden en IJsland, waarvan ik een aantal samen met een symfonie-orkest zal optreden.”
Na drie keer door verschillende leden van haar staf gemaand te zijn, is het toch tijd dat Eivør zich terugtrekt. Na omhelzingen en afscheidskussen vertrekt ze naar het overleg met haar manager in Duitsland ons achterlatend met een onvergetelijke ervaring gesproken te hebben met een pareltje uit de hedendaagse muziek.
Vogels zijn interessante wezens die zeer de moeite van het achtervolgen waard zijn. Dat dachten de makers van Earthflight ook. Vandaar dat ze zich kosten noch moeite hebben bespaard met deze bijzondere documentaire.
Alle dieren met vleugels worden in beeld gebracht, variërend van papagaaien in het regenwoud tot eenden die kwetterend door de lucht vliegen. Met behulp van onbemande vliegtuigjes, slowmotioneffecten en stabiele shots vanuit helikopters, zijn de makers erin geslaagd indrukwekkende beelden te schieten van diverse soorten vogels die ofwel vliegen, rusten, jagen en zwemmen.
Maar niet alleen de vliegende dieren krijgen aandacht. Als hun paden kruizen met andere dieren, zoals bijvoorbeeld een dolfijn, wordt de camera ook op dat andere dier gericht. Soms lijken de vogels daardoor meer een excuus om stiekem andere dieren te filmen. Erg storend is het niet, maar toch blijft de camera bijvoorbeeld net wat te lang aan die haai kleven die net een lekker hapje te pakken heeft gekregen.
Een natuurdocumentaire is uiteraard meer dan alleen mooie plaatjes schieten. De beelden zijn dan ook voorzien van leerzame teksten die zijn ingesproken door acteur David Tennant. Met een rustige en prettig dictie vertelt hij over de gewoontes van de vogels en weet hij de kijker op deze manier mee te nemen op een bijzondere reis.
Toch weet het nooit helemaal uit te stijgen boven de gemiddelde natuurdocumentaire. Hoe speciaal de filmtechnieken ook geweest mogen zijn, het enige bijzondere is dat de focus op de vogels ligt. En dat niet eens de hele film door.
We kunnen vragen om cookies op uw apparaat te plaatsen. We gebruiken cookies om ons te laten weten wanneer u onze websites bezoekt, hoe u met ons omgaat, om uw gebruikerservaring te verrijken en om uw relatie met onze website aan te passen.
Klik op de verschillende rubrieken voor meer informatie. U kunt ook enkele van uw voorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van sommige soorten cookies van invloed kan zijn op uw ervaring op onze websites en de services die we kunnen bieden.
Essentiële Website Cookies
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om u diensten aan te bieden die beschikbaar zijn via onze website en om sommige functies ervan te gebruiken.
Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn om de website te leveren, heeft het weigeren ervan invloed op het functioneren van onze site. U kunt cookies altijd blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen en alle cookies op deze website geforceerd te blokkeren. Maar dit zal u altijd vragen om cookies te accepteren/weigeren wanneer u onze site opnieuw bezoekt.
We respecteren volledig als u cookies wilt weigeren, maar om te voorkomen dat we u telkens opnieuw vragen vriendelijk toe te staan om een cookie daarvoor op te slaan. U bent altijd vrij om u af te melden of voor andere cookies om een betere ervaring te krijgen. Als u cookies weigert, zullen we alle ingestelde cookies in ons domein verwijderen.
We bieden u een lijst met opgeslagen cookies op uw computer in ons domein, zodat u kunt controleren wat we hebben opgeslagen. Om veiligheidsredenen kunnen we geen cookies van andere domeinen tonen of wijzigen. U kunt deze controleren in de beveiligingsinstellingen van uw browser.
Google Analytics Cookies
Deze cookies verzamelen informatie die in geaggregeerde vorm wordt gebruikt om ons te helpen begrijpen hoe onze website wordt gebruikt of hoe effectief onze marketingcampagnes zijn, of om ons te helpen onze website en applicatie voor u aan te passen om uw ervaring te verbeteren.
Als u niet wilt dat wij uw bezoek aan onze site volgen, kunt u dit in uw browser hier uitschakelen:
Overige externe diensten
We gebruiken ook verschillende externe services zoals Google Webfonts, Google Maps en externe videoproviders. Aangezien deze providers persoonlijke gegevens zoals uw IP-adres kunnen verzamelen, kunt u ze hier blokkeren. Houd er rekening mee dat dit de functionaliteit en het uiterlijk van onze site aanzienlijk kan verminderen. Wijzigingen zijn pas effectief zodra u de pagina herlaadt
Google Webfont Instellingen:
Google Maps Instellingen:
Google reCaptcha instellingen:
Vimeo en Youtube video's insluiten:
Andere cookies
De volgende cookies zijn ook nodig - U kunt kiezen of u ze wilt toestaan:
Privacy Beleid
U kunt meer lezen over onze cookies en privacy-instellingen op onze Privacybeleid-pagina.
Harde vuistslag
.
2013 was in sommige gevallen niet zo’n goed jaar. Bijvoorbeeld alleen al omdat het nagenoeg onmogelijk was om voor een redelijke prijs een fysiek exemplaar van een van de beste hip-hopalbums van het jaar te bemachtigen, namelijk die van Run The Jewels. Daar komt met een Europese uitgave nu eindelijk verandering in.
Run The Jewels bestaat uit EL-P en Killer Mike, die met hun solowerk al veel indruk wisten te maken. Al meer dan een decennium lang is EL-P als producer, rapper en medeoprichter van het (inmiddels inactieve) label Definitive Jux een vaste waarde binnen de underground hip-hopscene. Killer Mike timmert wat korter aan de weg, maar zijn album R.A.P. Music kreeg veel lovende kritieken, mede dankzij de sterke producties van EL-P.
The tune of bruised movements
Een samenwerking tussen twee van de beste hedendaagse rappers kan bijna niet tegenvallen. En inderdaad, Run The Jewels is ijzersterk, niet in de laatste plaats omdat EL-P en Killer Mike op tekstueel gebied ontzettend goed bij elkaar passen. EL-P staat bekend om zijn orwelliaanse teksten over een elite die de massa onderdrukt en dom houdt, terwijl Killer Mike vaak het leven in Amerikaanse achterbuurten beschrijft.
Zo horen we in het nummer ‘DDFH’ (dat staat voor het sarcastisch bedoelde Do Dope Fuck Hope) Killer Mike in de eerste verse het volgende rappen: “Cops in the ghetto they move like the Gestapo / Drunk off their power and greed, they often hostile / My little homie talked shit back, and they beat him bad / That boy in the hospital now he’s lookin’ bad”. Vervolgens trekt EL-P het persoonlijke verhaal van Killer Mike wat breder door te rappen over minderheden die niet serieus genomen worden wanneer ze hun stem laten horen: “Then laugh while you’re humming the tune of bruised movements / That took a few too many tabs to prove lucid”.
Brag & boast
Vergezeld door een harde en kille beat is ‘DDFH’ een van de sterkste tracks op het album. Toch is het leven niet alleen kommer en kwel voor beide heren. Zo staan er genoeg zogenaamde brag & boast (opscheppen over hoe goed ze zelf zijn, eventueel door te verwijzen naar alle dure auto’s en sieraden die ze bezitten) nummers op het album waarin met humor gerapt wordt over hoe goed Run The Jewels is en hoe armoedig de rest van de rapscene is. Op ‘Job Well Done’ zijn bijvoorbeeld EL-P’s regels “Women dosed with ayahuasca drum circle and sing about us / Dolphins prone to rape’ll hear the tape and start to think about it” te horen.
De combinatie van beats, teksten en rapskills van beide heren zorgt er voor dat iedere track de potentie heeft om in te slaan als een bom. De afwezigheid van een rustpunt halverwege het album komt het geheel echter niet ten goede. Alles is rauw en hard, waardoor latere songs als ‘Get It’ en ‘Twin Hype Back’ niet geheel tot hun recht komen. Afsluiter ‘A Christmas Fucking Miracle’ laat echter horen dat EL-P wel degelijk in staat is tot melodieuzere producties. Een tweede subtielere track in de trant van het schitterende slotnummer had het album wellicht evenwichtiger gemaakt.
Dit wil overigens niet zeggen dat Run The Jewels nu een onevenwichtig geheel is dat als los zand aan elkaar hangt. Het is zeldzaam om hip-hopalbums te horen waarop iedere song raak is. Dit album behoort zeker tot die kleine groep releases. Iets meer subtiliteit en Run The Jewels was een mokerslag geweest in plaats van de (weliswaar harde) vuistslag die het nu is.
Run The Jewels
Album: Run The JewelsLink: Website Run The Jewels
Misschien ook iets voor u
Voor alle dromers
The Secret Life of Walter Mitty, die op 2 januari 2014 is verschenen, trapt het filmjaar veelbelovend af. Geen typische Ben Stiller film, maar zeker een film om te koesteren.
The Secret Life of Walter Mitty is (zeer) losjes gebaseerd op het gelijknamige korte verhaal dat in 1939 inThe New Yorker verscheen. De opzet is simpel: Walter Mitty (Ben Stiller, tevens regisseur), een onopvallende man van middelbare leeftijd, spendeert het grootste deel van zijn dagen aan dagdromen. De rest van zijn leven stelt, om eerlijk te zijn, weinig voor. Hij werkt in de catacomben van het tijdschrift Life, waar hij fotonegatieven verwerkt. Daarnaast lijkt hij zijn vrije tijd te spenderen aan het bijhouden van zijn huishoudboekje. Hij schrijft zich in bij een datingsite om in contact te komen met collega Cheryl Melhoff (Kristen Wiig). Wanneer Life onder de weinig bezielende leiding van Ted Hendricks (Adam Scott), een grootscheepse reorganisatie ondergaat, slaagt Walter er niet in het negatief voor de laatste voorpagina te lokaliseren. Hij besluit zijn fotograaf (een prachtige rol van Sean Penn) op te zoeken.
The purpose of life
~
Chapeau
In tegenstelling tot wat de trailer doet vermoeden, betreft het zeker geen romantische komedie. Liefde en avontuur lijken zo onbereikbaar voor Walter, dat zowel Cheryl, het redden van een hond uit een brandend gebouw en het ondernemen van een sneeuwexpeditie passeren in zijn fantasiewereld. Wie verwacht een typische Ben Stiller film te gaan zien vol grappen en grollen, wordt teleurgesteld. Hoewel, zijn signatuur is zeker te herkennen in de absurditeit van Walters heroïek in diens parallelwereld. De mooie, doorgewinterde kop van Sean Penn is perfect gecast als Life’s grote fotograaf. In de film wordt in gelijke mate de draak gestoken met zowel Amerikaanse als Europese stereotypes, maar probeert tegelijkertijd de continenten van hun beste kant te laten zien in de prachtige landschappen van Groenland en IJsland en het overweldigende van stedelijk New York. Misschien geen film voor critici, maar zeker een voor reizigers en dromers. Chapeau.
The secret life of Walter Mitty
Regie: Ben StillerJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
The Hobbit: The Desolation of Smaug
/ 0 Reactiesdoor: Sarah Hanson, Wim Meijer0 Sterren.
We trappen af met The Hobbit: The Desolation of Smaug. Rachel las het boek, Wim niet. Let op: dit stuk bevat veel spoilers!
[Rachel] Om maar even met de deur in huis te vallen: ik ben zwaar teleurgesteld in de film. Er is dusdanig veel aan de verhaallijn van het boek veranderd dat ik als boekliefhebber pur sang al hoofdschuddend in de bios zat. Halverwege durfde ik bijna niet meer te kijken.
[Wim] Is het zo erg?
[Rachel] De sfeer is zo anders dan in het boek! Het boek draait vooral om de reis van de dwergen, terwijl een continue bedreiging van Orcs en Sauron ontbreekt. Het is een avonturenroman, terwijl de film een waanzinnige achtervolging is. Boself Tauriël is verzonnen, de subplots van Legolas, Radagast en Gandalf komen in het boek niet voor. De onschuld en humor uit het boek zijn ingeruild voor een grimmige sfeer en overdadige actie.
[Wim] Dat zijn wel fors wat aanpassingen.
[Rachel] Ja, en bovendien zijn de dwergen in het boek eigenlijk maar mietjes! Ze sturen Bilbo in zijn eentje op de draak af en wagen zich zelf pas naar binnen wanneer Smaug al lang en breed onderweg is naar Laketown; voordeel van die opzet is het ontbreken van de veel te lange gevechtsscène die in de film zit.
[Wim] Het krioelde inderdaad van de subplots. Het zijn er net zoveel als het aantal spinnen in Mirkwood. En om nou te zeggen dat ze iets toevoegen? Gandalf die naar Dol Guldur moet om de necromancer te verslaan (in z’n uppie! waarom?!); de vergezochte driehoeksverhouding tussen elvenchick Tauriel, dwerg Kili en Legolas; de stugge Elvenkoning Thranduil die weigert zijn koninkrijk te verlaten. Het houdt niet op. Vervolgens komen personages zoals Beorn totaal uit de lucht vallen. En kijk je naar het hoofdplot – namelijk de dwergen die Erebor willen heroveren – dan zijn Bilbo en de dwergen niet veel opgeschoten. De adelaars zetten het gezelschap aan het einde van deel 1 af met The Lonely Mountain in zicht, en na 2,5 uur film zijn ze krap binnen.
~
[Rachel] Vanuit filmisch oogpunt snap ik Jacksons keuzes overigens meestal wel. Gandalf kan niet volledig van het toneel verdwijnen en hij heeft personages nodig voor een link met Lord of the Rings (LotR). Hij heeft echter veel uit het boek aangepast dat niet nodig was. Tauriel kan wat mij betreft opmieteren en die hele orc-achtervolging ook, ten faveure van meer aandacht voor Mirkwood.
[Wim] Legolas voegt ook niets toe. Hij is weliswaar de zoon van Thranduil, maar het is een saaie vent. Zonder Gimli is er weinig aan, al slacht Legolas wel weer stijlvol een hoop orcs af. Waarom Jackson zoveel personages uit LotR terug heeft laten komen is mij een raadsel. Bilbo en Gandalf lijken me voldoende om een soepele overgang te creëren. Daar begint LotR ook mee tenslotte. Bovendien is de opgebouwde fanbase dusdanig groot dat het wel heel raar zou moeten lopen wilde The Hobbit floppen.
[Rachel] Er zijn ook wel dingen die mogen blijven hoor! Bard bijvoorbeeld, die in het boek een veel kleinere rol heeft, zorgt voor consistentie in het verhaal. En vooruit, Gandalfs subplot wil ik ook wel houden. Eigenlijk heb ik vooral kritiek vanwege het boek, dus ik ben benieuwd hoe jij de film ervaren hebt.
[Wim] Het is de vijfde keer dat je Midden-Aarde ziet, maar het blijft indrukwekkend. Het tempo van de film is goed, Legolas is een ware martial arts specialist geworden met een indrukwekkende vechtstijl, de 3D is goed geïmplementeerd en het naderende onheil dat in LotR echt gaat beginnen is al duidelijk merkbaar. Peter Jackson heeft volgens mij bewust gekozen om The Hobbit in het verlengde van LotR plaats te laten vinden, inclusief wat malafide personages en de grimmige sfeer. Wel jammer dat de personages die zo rustig werden geïntroduceerd in het eerste deel niet beter worden uitgewerkt.
[Rachel] Dat vind ik ook een punt van kritiek. Verder zijn de dwergen niet erg komisch, zoals in het boek; ik vind ze maar een stereotypisch en hebzuchtig zooitje. Ik denk dat Jackson me daarop verliest, de grimmige sfeer en het feit dat zijn personages weinig sympathiek zijn.
[Wim] Tijdens An Unexpected Journey kreeg ik juist sympathie voor de dwergen, met hun verleden en dat mooie lied in Bilbo’s huis. Nu beginnen zowel Thorin als Bilbo door respectievelijk de Arkenstone en de Ring nare trekjes te vertonen.
[Rachel] Ik vond daarnaast het eerste anderhalf uur gehaast aan doen. Ze zijn het bos nog niet binnen of ze worden al aangevallen door spinnen. In het boek reizen ze eerst weken rond.
~
[Wim] Maar toch, als je The Desolation of Smaug louter als film bekijkt, kom je op een andere conclusie. Met LotR in het achterhoofd ligt The Hobbit in het verlengde van de wereld die Jackson al eerder heeft gecreëerd en het kan een risico zijn om daar vanaf te wijken.
[Rachel] Daar ben ik het wel mee eens, ja.
[Wim] Als er geen enkel spektakel in de buurt komt van de massieve veldslagen uit LotR en de draak zonder enige poeha wordt verslagen en de dwergen hun land herclaimen, dan zou ik toch lichtelijk ontevreden de bios verlaten.
[Rachel] Ik heb nog iets positiefs gevonden! De casting! Stephen Fry is zoals altijd een genot om naar te kijken. En de draak is prachtig gemaakt. Ik was na alleen het oog in An Unexpected Journey bang dat hij tegen zou vallen, maar absoluut niet.
[Wim] Smaug ziet er erg goed uit ja! Wat verwacht je in het laatste deel aan te treffen?
[Rachel] Ik ben heel benieuwd naar deel 3, of Jackson er veel extra achtergrond uit bijvoorbeeld De Silmarillion in stopt. Dat had ik namelijk verwacht toen we drie films voor onze kiezen kregen, niet allerlei zelfbedachte opsmuk.
[Wim] Ik hoop vooral dat wanneer het voorbij is we niet weer een uur lang scènes zien waarin mensen afscheid aan het nemen zijn van elkaar. Ik zie het hele zootje al weer grienen als Bilbo terugkeert naar The Shire.
[Rachel] Conclusie?
[Wim] The Hobbit: The Desolation of Smaug is als film zeker geslaagd. Jackson creëert wederom een prachtige fantasywereld die blijft fascineren. Dat er wat overbodige personages in rond lopen en er enkele onnodige subplots zijn, kan ik hem wel vergeven.
[Rachel] Vooruit, we kunnen concluderen dat hij als film wel geslaagd is. Maar als boekverfilming niet.
The Hobbit: The Desolation of Smaug
Regie: Peter JacksonJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Bijzonder avontuur
YOM maakt bijzondere jazzmuziek: Klezmer gemixt met elektronica en klarinetklanken. Luisteren is geloven en begrijpen dat het kan en dat het klinkt.
Yom schrijft zelf op zijn website dat het lastig is zijn muziek te typeren. Want zou je het nu omschrijven als Balkan Turbo Folk? Middle Eastern Dance Music? New Wave Lyrical Electro? Het dekt geen van allen de lading. YOM durft gewoon anders te zijn. Niets is meer wat het lijkt en YOM gaat zijn artistieke gang. Of dat ook zal leiden tot een commercieel succes moet de tijd maar leren.
Invloeden die langsvliegen
~
Het tweede nummer ‘The Unknown’ roept mogelijk wat meer weerstanden op. Indiase klanken vermengen zich met ruimtevaartgeluiden in een orkestrale mix die soms zo dichtslibt alsof het verzadingspunt wordt bereikt, om net op tijd terug te keren naar ruimtelijke klanken. Invloeden die langsvliegen, al is het soms maar een flard: Human League, New Order en een vleugje Jona Lewie. Al die invloeden bij elkaar maken van The Empire of Love een bijzondere en soms verwarrende luisterervaring.
Bijzondere mix
YOM schrijft op zijn eigen website dat The Empire of Love een sublieme hymne over de liefde is, als een fantasierijke psychedelische trip. Soms schieten de nummers alle kanten op. Maar met ‘Angel’ geeft Yom een bijna romantische setting weg. Een tochtje over YouTube leert dat hij deze compositie ook live heel goed realiseert. Zou daarmee ‘Angel’ kunnen uitgroeien tot een bescheiden hit als er wat airplay achter gezet zou worden? Het zou zo maar kunnen. Of Yom het haalt tot de nationale radiozenders valt nog maar te bezien. Daarvoor is het te lastig om deze muzikant in een hokje te stoppen. Het is geen jazz, geen pop, geen wereldmuziek en zeker geen klezmer volgens het boekje.
YOM maakt een bijzondere mix aan muziek waarvoor je moeite moet doen om ervan te houden. Dat geldt vooral voor het totale album, want consumptie van een enkel nummer vraagt veel minder van de luisteraar. The Empire of Love is vooral bestemd voor de open-minded muziekliefhebber die wel van een bijzonder avontuur houdt.
YOM
Album: The Empire Of LoveLink: Platenmaatschappij
Misschien ook iets voor u
In nevelen gehulde waanzin
Al ruim twintig jaar tast de pyschedelische rockband Bardo Pond de grenzen af van het universum. Met hun negende album Peace on Venus brengt het kwintet uit Philadelphia een van hun meest uitgebalanceerde platen. Vijf nummers in veertig minuten; loodzware riffs en etherische vocalen, gedrenkt in gruis en fuzz.
~
Supersonische juggernaut
Het lome openingsnummer heeft de treffende titel ‘Kali Yuga Blues’. De mensheid bevindt zich volgens meerdere hindoeïstische teksten in de fase Kali Yuga, waarin de mensheid het meest verwijderd is van de godheid. Dit duistere tijdperk verdient een mineurstemming. Maar zoals zangeres Isobel Sollenberger het in een melancholisch optimisme mompelend verwoordt: ‘It’s gonna be allright…’. De repeterende, trippy gitaaruitspattingen zijn hier overigens bijzonder fraai en van een bijna onaardse kwaliteit.
Het zwaartepunt en centrum van de plaat is het overweldigende derde nummer ‘Fir’, waarin psychedelische rock een bovennatuurlijk huwelijk aangaat met doom en drone. Dit ijzersterke nummer is een van de fijnste brokken gelukzaligheid ooit op plaat vastgelegd. Het verbrijzelt alles op zijn pad en laat iedereen uitgeput, maar voldaan achter. Gelukkig krijgt de luisteraar vervolgens een beetje rust met het ruim tien minuten durende ‘Chance’. Een rustig voortkabbelende jam (met fluit!) die in een gelaten tempo toewerkt naar een allesverzengende apotheose. Het afsluitende ‘Before the Moon’ gaat zo mogelijk nog een stapje verder en keert de gehele microkosmos binnenstebuiten.
Heksenbrouwsel
Peace on Venus is live opgenomen (in thuisstudio ‘The Lemur House’) en dat is te horen. Het geheel zit prettig losjes in elkaar. Soms lijkt het alsof ze er net ‘naast’ zitten, maar in het gedrogeerde universum van Bardo Pond valt alles precies op zijn plek. Het fijnbesnaarde vijftal klinkt niet gelikt en modern, eerder archaïsch en primitief – in de goede zin van het woord. De uitgesponnen improvisaties op Peace on Venus lijken zowel geworteld in de hedendaagse satanisch geïnclineerde doom-metal van Electric Wizard en Esoteric als de idiosyncratische jazz van Sun Ra en de mystieke, kosmische jazz van Alice Coltrane en Pharoah Sanders (op een recent verschenen EP staat een cover van diens ‘The Creator Has a Master Plan’). Er borrelt van alles in de heksenketel die Bardo Pond heet en met dit hypnotiserende album zullen ze ongetwijfeld nieuwe zieltjes voor hun cultus winnen.
Bardo Pond
Album: Peace on VenusMisschien ook iets voor u
Literatuur als zachte heelmeester
Het lezen van fictie maakt empathischer, zo wordt ons door de wetenschap voorgehouden. Voor de aanpak van fysieke en andere kwalen blijkt de literatuur ook een remedie te bieden. Of in ieder geval een troost. Lees en genees met De boekenapotheek.
De zelfbenoemde ‘bibliotherapeuten’ Ella Berthoud en Susan Elderkin brengen met het Engelse The Novel Cure een originele vorm om de wereldliteratuur hernieuwd onder de aandacht te brengen. In een onderhoudend bladerboek worden boektitels aangedragen – in De boekenapotheek aangevuld met Nederlandse titels door literair journalist Maarten Dessing – onder alfabetisch gerangschikte lemma’s waarmee diverse aandoeningen te lijf kunnen worden gegaan.
Het begrip apotheek moeten we ruim zien: de aandoeningen zijn zelden van fysieke aard maar bestaan veel meer uit een gemoedstoestand of andere vervelende omstandigheden. Al bladerend springen we dan van ‘misselijkheid’ naar ‘orgasmen, te veel’ en van ‘kiespijn’ naar ‘geluk, op zoek naar’ om vervolgens bij ‘kanker hebben’ uit te komen (waarbij overigens geadviseerd wordt vooral kort en krachtig geschreven proza te lezen).
Hardlopende drinker
De lemma’s worden door de samenstellers doorgaans op komische wijze beschreven en afgesloten met de voorgeschreven receptuur van te lezen boeken. Bijvoorbeeld bij ‘alcoholisme’ – een niet onbekend gegeven in de literatuur – waar een drietal titels wordt aangeraden. Om het juiste gevoel te krijgen, leze men eerst over de alcoholische neergang van de bijlzwaaiende Jack Torrance in The Shining van Stephen King, te vervolgen met de destructief zwalkende consul in Malcolm Lowry’s Under The Volcano en als uiteindelijk alternatief het verrassende Eens een hardloper van John L. Parker:
Vooral deze losse manier van interpretatie maakt De boekenapotheek tot een aangenaam naslagwerk, waarbij de ironische toon altijd het midden houdt tussen een origineel advies en een glimlachopwekkende anekdote.
Placebo-effect
Een van de opvallendste beschrijvingen is die onder het lemma ‘betweterigheid’. Ook hier wordt niet zozeer een medicijn voorgeschreven als wel een merkwaardig voorbeeld gegeven: volgens de leestherapeuten is Max Havelaar van Multatuli een duidelijk geval van doorgeschoten betweterigheid. Door het aanklagen van de schokkende misstanden in koloniaal Nederlands-Indië wordt de hoofdpersoon gezien als iemand die ‘dermate overtuigd is van zijn gelijk in alle zaken des levens dat hij voor niemand aan de kant gaat’:
Een dubieuze opvatting – in hoge mate aanvechtbaar – in een verder amusant voortkabbelende verzameling meningen over boeken waarin we allemaal wel iets van onze gading kunnen vinden. Is het niet als geneesmiddel – of als placebo – dan toch zeker als troostrijke herkenning van halfvergeten boeken die je uiteindelijk beter doet voelen. De samenstellers zelf zijn in ieder geval overtuigd van De boekenapotheek als ‘een goed startpunt voor een kritischer pad door de literaire jungle’.
Prijs: 27,50
Bladzijden: 512
ISBN: 9789057596025
Misschien ook iets voor u
Kritiekloze kunst in een Russisch atelier aan de Amstel
.
Waar anders dan in de Hermitage in Amsterdam zou een tentoonstelling ter afsluiting van het Nederland – Ruslandjaar moeten plaatsvinden? Na de vele incidenten van het afgelopen jaar is er de hoop dat het meest degelijke museum van Amsterdam, tevens dependance van de Hermitage in St. Petersburg, de uitgelezen plek is het Ruslandjaar nog enige glans te verschaffen.
Lopend door de tentoonstelling blijkt niets minder waar. ‘Russisch atelier aan de Amstel – 10 hedendaagse kunstenaars’ is niets anders dan een nieuwe misvatting in het al zo rumoerige Nederland – Ruslandjaar dat nu (gelukkig) bijna ten einde raakt.
Van de Hermitage zijn we mooie, goed verzorgde tentoonstellingen gewend van voornamelijk avant-gardekunstenaars. Hoe schrijnend is het contrast met de hedendaagse kunstenaars die in deze rommelige tentoonstelling te zien zijn. Het is jammer dat het museum in de eerste handreiking naar hedendaagse kunst zo erg de mist in gaat. Het budget voor de tentoonstelling was duidelijk aan de lage kant, letters van zaalteksten lijken hergebruikt van eerdere tentoonstellingen en beschrijvingen bij kunstwerken zijn in A4-vorm op een plankje hout geplakt naast het werk. Een charmante oplossing, ware het niet dat in de A4’tjes-op-plank spelfouten te ontdekken zijn. Een bezoeker kon de fout ‘oevre’ niet aanzien en plaatste een ‘u’ ertussen met pen. Omdat het contrast zo groot is met de gebruikelijke norm van de Hermitage, merk je direct dat ze hedendaagse kunst niet zo serieus nemen.
In een tentoonstelling ter ere van een vriendschapsjaar in een dependance van het desbetreffende land verwacht je geen sterke maatschappijkritische kunst. Dat is erg jammer, omdat het uitgangspunt van de tentoonstelling zich juist erg goed leent voor maatschappijkritiek: kunstenaars die in Nederland wonen en hun wortels in Russische grond hebben, tonen hun werk. Ze richten zich echter meer op hun leven als kunstenaar zonder vaste woonplaats dan op hun eigen Russische identiteit. Dat terwijl in de afgelopen jaren de situatie in Rusland op het gebied van mensenrechten enorm achteruit is gegaan. Met als dieptepunt de anti-homowet die verbiedt dat personen van hetzelfde geslacht in het openbaar hun liefde mogen uiten. Daarnaast wordt het journalisten steeds lastiger gemaakt om kritisch te zijn en ook censuur wordt steeds sterker.
Het is verder opmerkelijk dat er in een tentoonstelling met hedendaagse kunst totaal geen aandacht wordt gegeven aan de huidige relatie tussen Nederland en Rusland. Vooral aan het einde van een vriendschapsjaar, rijk aan incidenten waarin Rusland en met name Poetin het nieuws maandelijks bepaalden; de NOS maakte zelfs een overzichtslijstje waarin alle verschillende incidenten tussen Nederland en Rusland van 2013 terug te vinden zijn. Juist de afwezigheid van kritiek op Rusland maakt dat de tentoonstelling leeg aanvoelt en geen goede weergave is van de hedendaagse cultuur. Je zou bijna denken dat er in het Nederlandse museum censuur is toegepast om de politieke banden goed te houden. De werken die te zien zijn gaan meer over universele kwesties als verbondenheid en identiteit, ook laten verschillende kunstenaars een visie op sociale media en privacy zien, maar echt Russisch is het allemaal niet.
~
Een verrassend element in de tentoonstelling is de ruimte met telefoons en videoschermen waar je naar interviews met de deelnemende kunstenaars kunt kijken. Ook hier hoef je geen kritiek op het politieke beleid van Rusland te verwachten, alhoewel er wel over vergelijkingen tussen het kunstenaarschap in Rusland en Nederland wordt gesproken. Andrei Roiter vertelt hoe in Nederland de kunst erg geïnstitutionaliseerd is, overal zijn theorieën voor, er zijn scholen voor curatoren, Masteropleidingen voor kunsteducatie, bijna alles in de Nederlandse kunstwereld is overdacht en afgebakend tot een professie. In Rusland is dat veel minder. Hij noemt het land meer naïef en romantisch. Bij deze vergelijking laat hij het, hij geeft niet aan wat hij beter of slechter vindt.
Deze zekere mate van oppervlakkigheid geldt voor alle interviews. Toch zijn ze interessant om te bekijken, al is het maar omdat in tentoonstellingen niet vaak zoveel ruimte wordt gegeven aan de filosofie van de kunstenaar.
Verwarring
Er zijn een aantal ruimtes gecreëerd waarin visueel werk en enkele audio-installaties worden tentoongesteld. Het probleem in die ruimtes is dat het licht te sterk is afgesteld waardoor je de projectie niet goed kunt zien en het geluid zo zacht is dat je veel inspanning moet leveren om te verstaan wat er gezegd wordt. Deze ruimtes hadden even goed niet in de tentoonstelling kunnen zitten.
~
Desillusie
Met de wetenschap dat de Hermitage normaal gesproken tentoonstellingen maakt die tot in de puntjes verzorgd zijn, verlaat je ‘Russisch atelier aan de Amstel – 10 hedendaagse kunstenaars’ totaal gedesillusioneerd. Mocht je twijfelen of het ooit nog goed komt, ga dan nog even langs de hoofdtentoonstelling ‘Gauguin, Bonnard, Denis’; daar hoef je niet met de pen in de aanslag heen om beschrijvingen te corrigeren.
Ondermeer Andrei Roiter, Gluklya en Julia Winter - Russisch atelier aan de Amstel – 10 hedendaagse kunstenaars
Gezien in: De Hermitage, AmsterdamNog te zien tot: zondag 05 januari 2014
Misschien ook iets voor u
Tussendoortje
/ 0 Reactiesdoor: Joost Festen4 SterrenSteven Wilson is waarschijnlijk de artiest in de progrock met de grootste productie. Zowel onder zijn eigen naam als met anderen is de stroom bijna niet te stuiten. Drive Home is een tussendoortje.
In februari van dit jaar bracht Wilson nog The Raven That Refused To Sing (And Other Stories) uit; een niet te versmaden album. Het mini-album Drive Home bevat zowel een dvd als cd, waarbij de dvd wordt gepresenteerd als hoofd-item en de cd het extraatje is, en is een aanvulling op zijn vorige album.
Muziek is zowel op de dvd als de cd het hoofdbestanddeel. Op de cd wordt de liefhebber getrakteerd op vier live-opnames van een concert dat gegeven is in Frankfurt. Deze dubbelen dan exact met de dvd waarop het beeld staat.’The Holy Drinker’, ‘Insurgentes’, ‘The Watchmaker’ en ‘The Raven that Refused to Sing’ vormen samen een dik halfuur live progrock-plezier. Een mooi document voor wie erbij was, maar ook voor de fans die het met deze registratie moeten stellen.
‘The Raven that Refused to Sing’ vinden we op de cd nog eens terug in een orkestrale benadering. Op de dvd wordt de liefhebber met een ‘5.1 surround audio’ versie naast deze orkestversie ook nog verrast met een nooit eerder verschenen nummer ‘The Birthday Party’. Steven Wilson maakt het zijn fans niet makkelijk om alles van hem te verzamelen. Maar het is kwalitatief altijd wel helemaal in orde wat de oren als voer krijgen aangereikt door deze ijverige rasmuzikant.
Steven Wilson
Album: Drive HomeLink: Platenmaatschappij
Link: Relevant artikel op 8WEEKLY
Misschien ook iets voor u
Mogen we Eivør even voorstellen?
/ 0 Reactiesdoor: Joost Festen / beeld: Wilma Festen 0 SterrenSinds twee jaar woont de Faeröerse zangeres Eivør in Denemarken. Al sinds haar debuutalbum, dat ze maakte op haar zestiende, staat ze in de lokale belangstelling. Ze slaat nu haar vleugels uit buiten de Scandinavische landen.
~
Hamburgs concert
Eivør start haar concert met een liedje in haar moedertaal om vervolgens het openingsnummer van Room te spelen. ‘Green Garden’ voelt als een warm bad dat de luisteraars omarmt. Samen met toetsenist Michael Black zet Eivør het geluid van een complete band neer. Percussie speelt ze deels met de voet en deels gebruikt ze een inheemse trom: een op een raamwerk gespannen doek waarmee ze opzwepende klanken en ritmes speelt. De nadruk ligt op het nieuwste album. Zo horen we natuurlijk de jongste single ‘Rain’. Maar ook het titelnummer ‘Room’ ontbreekt niet op de setlist.
Het (op het album) Engelse nummer ‘I Know’ krijgt een Faeröerse benadering onder de titel ‘Eg Veit’. Tussen de liedjes klapt het publiek uitzinnig zodat ze bijna niet kan starten met het volgende nummer. Het publiek roept de artieste tot tweemaal toe terug voor toegiften. Iedereen verlaat opgetogen de kleine zaal. De kwaliteit van Eivør is neergedaald in Duitsland.
Napraten over de show
Na de show en de enorme hoos aan concertbezoekers die de muziek van Eivør willen aanschaffen spreken we met haar in de dan lege concertzaal.
Wat een prachtige jurk draag je.
“Dank je. Mijn vriend heeft hem gemaakt van tafelkleedjes met macramé van mijn oma.”
Wat dacht je toen mijn eerste artikel op mijn blog verscheen?
“Ik dacht wat gebeurt hier? Ik moest het meteen delen! Leven van de muziek was altijd mijn droom. Toen ik zestien was dacht ik: ik ga nu een album opnemen en sinds die tijd leef ik van de muziek. Mijn albums zijn allemaal nogal verschillend. Ik houd ervan om steeds nieuwe dingen te ontdekken.”
Inmiddels ben je naast de Faeröer eilanden bekend op IJsland, in Denemarken en begint Noorwegen te komen. Wanneer werd je bekend in IJsland?
“Ik verhuisde viereneenhalf jaar geleden naar IJsland om klassieke zangtechniek te leren. Ik had daar een band Krakan. IJslanders hebben een voorliefde voor muziek van de Faeröer eilanden. Vanaf toen is het succes daar begonnen en ik kom er nog steeds vaak.”
Je leeft nu in Denemarken?
“Ja, in Kopenhagen nu al zo’n zes jaar.”
Mis je de eilanden?
“Ja, heel erg en ik ga dan ook zo’n zes tot acht keer per jaar naar huis. Het is er zo bijzonder, de uitzichten en het feit dat je vier seizoenen kan beleven in één dag.”
Zelfs op je nieuwste album Room zijn veel invloeden te horen van de Faeröer eilanden.
“Dat klopt omdat vaak mijn invloeden uitkomen bij mijn wortels die daar liggen. Het gaat ook veel over familie en liefde.”
‘True Love’ gaat over de liefde maar heeft een bijzondere video. Daar zie je De Dood een rol spelen.
“Het liedje is gebaseerd op een gedicht dat een vriend van me in Canada schreef. Ik heb daar de muziek bij geschreven en een andere vriend op de Faeröer eilanden maakte die bijzondere video erbij.”
Is het liedje ‘Boxes’, dat je vanavond zong, ontstaan toen je verhuisde naar Denemarken?
~
Zing je het liefste in Faeröer of in het Engels?
“Dat is heel moeilijk te zeggen omdat ik altijd ook in het Engels gezonden heb. Ik heb altijd gehouden van Leonard Cohen, Nick Drake en Neil Young, die prachtige liedjes schrijven. Er is een groot verschil om het te mixen met het zingen in Faeröers dat natuurlijk mijn moedertaal is. De twee talen zingen is fijn en ook het publiek wil de mix graag horen.”
De drum die je speelt: is dat een drum van de eilanden? En het instrument waarmee je de show opende?
“Nee, het is een Sámi-drum uit Noorwegen en ik startte op een kalimba uit Zuid-Afrika.”
DE INVLOEDEN
Door welke artiesten werd je beïnvloed in je vroege jaren?
“Ik heb heel veel geleerd van een folkzangeres Annika Hoydal die nu al in de zestig is. Ze is een groot singer- songwriter en goed artiest. Ze kan goed verhalen vertellen. Daarnaast is ook Hanus G Johansen van grote invloed op me geweest.”
Is de muziekindustrie groot op de Faeröer eilanden?
“Ja, er komt veel muziek van de Faeröer eilanden en de scene is de laatste vijftien jaar groeiende. Dat is geweldig. Zo’n tien jaar geleden was er een soort muzikale bel waaruit heel veel muzikanten opkwamen zetten.”
Toen we reisden over de eilanden zagen we niet zoveel plaatsen om op te treden. Zijn ze er wel? Of is alles gecentraliseerd in Torshavn?
“Er zijn een paar podia maar we zouden er meer willen hebben. Rock ‘n’ roll-podia missen we op de Faeröer eilanden. Muzikanten klagen daar al vele jaren over. De centrale concertzaal ‘The Nordic House’ is gesitueerd in Tórshavn en die is erg mooi, maar je moet dan wel minimaal vierhonderd tickets verkopen en dat is niets voor opkomende bands. We hebben wel diverse zomerfestivals. Het populairste zijn Summarfestivalurin en het G festival.”
Welke andere muzikanten van de eilanden draag je een warm hart toe?
~
Is Teitur de enige artiest naast jezelf die het gemaakt heeft buiten de eilandgrenzen?
“Ik denk dat er ook andere bands zijn die carrière gemaakt hebben buiten de Faeröer eilanden zoals de metalband Týr. Zij hebben ook een grote fanbasis buiten de eilanden.”
Is het moeilijker om een carrière op te bouwen in de muziek als je van de eilanden komt?
“Dat is moeilijk te zeggen. Dat was twintig jaar geleden zeker het geval maar het is in 2013 veel makkelijker omdat de wereld veel kleiner is geworden. Je moet er alleen op voorbereid zijn dat je veel moet reizen. Maar waar een wil en de passie er is, is er ook een weg.”
Ik hoor heel veel invloeden van Afrikaanse en Native Amerikaanse muziek. Of is dat Faeröers?
“De traditionele muziek van Faeröer licht dicht tegen Native Amerikaanse muziek aan en ik ben aardig beïnvloed door keelklank-zangers.”
DE TOEKOMST
Het nieuwe liedje ‘Remember Me’ is heel mooi. Werk je aan een nieuw album?
“Ja, ik hoop in de zomer een nieuw album op te nemen. Ik werk eraan in mijn huiskamer als ik tijd heb.”
Als je optreedt doe je dat op blote voeten. Waarom doe je dat?
“Ik treed al zolang ik me kan herinneren blootvoets op. Ik voel me niet klaar om met schoenen aan het podium te betreden en ik voel me meer verbonden met de aarde, denk ik.”
Recent speelde je in Canada de rol van Marilyn Monroe. Gaan we daar ook hier wat van zien of was het een eenmalige gebeurtenis?
“Het was een geweldige ervaring. Ik houd van het werk van Gavin Gryars en de rol was een eer voor me. Ik hoop dat hij de wereld gaat overtrekken maar dan heeft hij veel financiële ondersteuning nodig. De tijd zal leren of dat gaat gebeuren.”
Je deed ook een tour met Lennart Ginman. Hebben jullie ook opnames gemaakt die we gaan horen?
“Ja, dat was een side project van me en het was interessant om samen te werken. We toerden samen en gingen daarna meteen de studio in. Dat was een heel intens proces en ben heel benieuwd om het eindresultaat te horen.”
Je won vele prijzen. Op welke ben je het meeste trots?
“Ik won dit jaar de songwriters-prijs in Denemarken. Ik ben daar momenteel het meeste trots op.”
Je werd dit jaar dertig jaar. Voelt dat als een mijlpaal?
“Och, dertig is maar een getal maar het maakt me ook ervan bewust hoe snel dingen gaan.”
Wat zijn de plannen om de rest van de wereld te veroveren?
“Volgend voorjaar zal ik opnieuw naar Duitsland komen en in de zomer zal ik op een aantal festivals zijn. Waar ik vooral naar uitkijk is een serie concerten op de Faeröer eilanden en IJsland, waarvan ik een aantal samen met een symfonie-orkest zal optreden.”
Na drie keer door verschillende leden van haar staf gemaand te zijn, is het toch tijd dat Eivør zich terugtrekt. Na omhelzingen en afscheidskussen vertrekt ze naar het overleg met haar manager in Duitsland ons achterlatend met een onvergetelijke ervaring gesproken te hebben met een pareltje uit de hedendaagse muziek.
Link: Platenmaatschappij
Misschien ook iets voor u
Vliegen met vogels
/ 0 Reactiesdoor: Zadok Samson3 SterrenVogels zijn interessante wezens die zeer de moeite van het achtervolgen waard zijn. Dat dachten de makers van Earthflight ook. Vandaar dat ze zich kosten noch moeite hebben bespaard met deze bijzondere documentaire.
Alle dieren met vleugels worden in beeld gebracht, variërend van papagaaien in het regenwoud tot eenden die kwetterend door de lucht vliegen. Met behulp van onbemande vliegtuigjes, slowmotioneffecten en stabiele shots vanuit helikopters, zijn de makers erin geslaagd indrukwekkende beelden te schieten van diverse soorten vogels die ofwel vliegen, rusten, jagen en zwemmen.
Maar niet alleen de vliegende dieren krijgen aandacht. Als hun paden kruizen met andere dieren, zoals bijvoorbeeld een dolfijn, wordt de camera ook op dat andere dier gericht. Soms lijken de vogels daardoor meer een excuus om stiekem andere dieren te filmen. Erg storend is het niet, maar toch blijft de camera bijvoorbeeld net wat te lang aan die haai kleven die net een lekker hapje te pakken heeft gekregen.
Een natuurdocumentaire is uiteraard meer dan alleen mooie plaatjes schieten. De beelden zijn dan ook voorzien van leerzame teksten die zijn ingesproken door acteur David Tennant. Met een rustige en prettig dictie vertelt hij over de gewoontes van de vogels en weet hij de kijker op deze manier mee te nemen op een bijzondere reis.
Toch weet het nooit helemaal uit te stijgen boven de gemiddelde natuurdocumentaire. Hoe speciaal de filmtechnieken ook geweest mogen zijn, het enige bijzondere is dat de focus op de vogels ligt. En dat niet eens de hele film door.
BBC Earth: Earthflight
Regie: John DownerJaar: 2024
Distributeur: Dutch FilmWorks (DFW)
Misschien ook iets voor u