~

dEUS zou vrienden meenemen, stond te lezen op de websites van zowel Nighttown als Paradiso. Craig Ward, de Schotse gitarist die Tom Barmans rechterhand en jeugdvriend Stef Kamil Carlens heeft vervangen, zou weer meespelen, ondanks dat ook hij gezegd had niet meer te willen optreden met dEUS. De twee avonden vertoonden grote overeenkomsten, maar verschilden uiteindelijk als dag en nacht qua sfeer.

Alomvattende regie

dEUS combineert live al jaren zachtdwarse luistermuziek als Serpentine met decibelrijke gitaaruitbarstingen zoals die met name op de vroegere albums te horen waren. Experimenteel, grillig, vernieuwend, kernwoorden die altijd in het verlengde van dEUS genoemd werden. Voor beide avonden gold dat het experiment werd geduld, maar strikt in toom werd gehouden door een alomvattende regie die ervoor zorgde dat het experiment nergens een spontaan karakter kreeg. Ik zal in het midden laten of het dan nog gerechtvaardigd is het woord ‘experiment’ in de mond te nemen, feit is dat bijvoorbeeld de versie van Hotellounge briljant intiem gebracht werd en dat vooral in Nighttown het achtergrondkoortje, de Sissy Spacek Singers, een nummer als Sister Dew zuiver en waardevol aanvulden. Ook de versies van oerklassiekers als Suds & Soda en vooral Worst Case Scenario, het beste nummer van beide avonden, zullen bij een band als Kane nooit gehoord worden.
Toch.

Treedt er een band op?

~

Meer ontspannen

In Nighttown speelde dEUS exact dezelfde nummers in exact dezelfde volgorde als de avond ervoor. Dit mag schandalig genoemd worden en is vooral bij dEUS, de band bij uitstek die de setlist verdoemde, onacceptabel. Toch, het effect was beduidend intenser. Ten eerste luisterde het publiek, waardoor zelfs het rustige, uitgebalanceerde nieuwe nummer Nothing Really Ends” overkwam. Ten tweede was het geluid in Nighttown veel beter. Hierdoor was het disco-intermezzo uit Fell of the Floor Man te volgen, en verloor Dream sequence no. 1 weinig van zijn schoonheid.
Tenslotte oogden de bandleden meer ontspannen. Ze zijn wat ouder, wat uitgebalanceerder, en wat dikker. Of de frituurpan heeft in huize Janszoons, de violist van dEUS, overuren gedraaid, of Klaas is een grootmoedig bierproever in zijn eigen café. Resultaat is een vadsig ogend marionetpoppetje dat koppig hetzelfde hempje als tien jaar geleden aan blijft trekken.
dEUS heeft een deel van de spontaniteit verloren, maar deze vervangen door bedachtzaam uitgedokterde volwassenheid. Niet alleen Klaas Janszoons is gegroeid, dEUS in zijn geheel.

De officiële dEUS site

met werken van Poulenc, Desprez, Gardner en Prokofjev • A-capellakoor, orkest en grootkoor van Bragi • o.l.v. Pieter van der Wulp en Rein de Vries • m.m.v. Josefien Stoppelenburg (sopraan)

Spandoeken

Dit klinkt waarschijnlijk een beetje badinerend, maar het punt dat ik wil maken is dit: een uitvoering als deze hinkt noodzakelijkerwijze op twee gedachten: enerzijds moeten de leden van de vereniging allemaal aan de beurt komen, maar dat dient bij voorkeur plaats te vinden in de vorm van een kwalitatief behooflijk concert. Een uitvoering van de Groninger studentenmuziekverenigingen (Scrabblewoord!) Bragi of Mira zijn waarschijnlijk het eerst geschikt en bedoeld voor ‘aanhang’. Wie verwacht naar een goed doorwrochte uitvoering van een ingespeeld orkest te gaan komt meestal bedrogen uit. Toen ik ooit een voorstelling van het Nederlands Studenten Orkest bezocht in de nogal naïeve veronderstelling dat ik er vooral voor de muziek heenging, werd ik geconfronteerd met een tot de nok toe met familieleden gevulde zaal, spandoeken en al.
Dat was bij deze Bragi-uitvoering gelukkig anders; aan de ernst van de uitvoerders heeft het niet gelegen. Wél werd de samenhang een beetje uit de voorstelling weggenomen door de behoefte om iedereen een beurt te geven. Wederom: logisch vanuit de vereniging gedacht, maar niet altijd even voor de hand liggend bij het organiseren van een concert dat voor buitenstaanders is bedoeld.

Hordes pianisten

~

Grunnens Laid

Poulencs Gloria, dat na de pauze werd uitgevoerd door het Bragi-orkest en het grootkoor, is een relatief kort stuk (klein halfuurtje) en van een heel ander karakter dan het bij tijden nogal explosieve werk van Prokofjev. De relatief piepjonge sopraan Josefien Stoppelenburg weerde zich kranig en het orkest speelde behoorlijk onder leiding van Rein de Vries, die ook de eerdere voorstelling van het a-capellakoor leidde. Hier was het met name het grootkoor dat niet zo goed uit de verf kwam; met name de uitspraak had iets meer aandacht kunnen gebruiken. Het concert mondde uit in het ‘Grunnens Laid‘, waar ondergetekende Fries het nut niet zo van kon inzien maar dat door de rest van de zaal blijkbaar meer werd gewaardeerd.

De conclusie is wat tweeslachtig: hoewel er het nodige op de technische aspecten viel af te dingen, bood dit concert een welkome gelegenheid om een paar weinig uitgevoerde werken te horen te krijgen. Ik denk dat deze organisaties hun meerwaarde ook moeten proberen daar uit te halen: durf iets eigenzinnigs te doen, met Mahler of Beethoven leg je het altijd af tegen een professioneel orkest.

GSMG Bragi online