Het album begint met Elephant Woman als een mediterrane zomeravond, maar is al na een halve minuut onmiskenbaar Blonde Redhead. Iets dat klinkt als een Griekse bouzouki vermengt zich met een strijkkwartet en wordt in toom gehouden door het exotische ritme van drummer Simone Pace. Kazu zingt al in de eerste regel van de plaat over een engel, en je kunt je als luisteraar alleen maar overgeven aan deze muziek die rechtstreeks uit de hemel lijkt te komen. Elephant Woman is nu al een van de mooiste liedjes van 2004.

Verleidelijk

Melody wordt ingeleid door een ritme van sambabal en houten percussie, dat na een paar maten wordt aangevuld met een romantisch keyboardloopje. Kazu is hier op haar verleidelijkst, en zingt zacht maar vol passie over de melodie die haar – en ons – in haar greep houdt. Titelnummer Misery Is A Butterfly heeft een stuwende beat waaronder strijkers fladderen die in volume toenemen naarmate het nummer vordert en tenslotte alleen met Kazu overblijven in een duet van pure schoonheid. Falling Man wordt gezongen door gitarist Amedeo Pace (tweelingbroer van drummer Simone) en wordt in tweeën gedeeld door een droomachtige instrumentale passage.

Housekraker

Het drumloze Magic Mountain, met zacht huilende gitaren en vreemde soundscapes op de achtergrond, is geïnspireerd op Der Zauberberg van Thomas Mann en fungeert als de opmaat naar de dubbele climax die de plaat besluit en die wordt gevormd door Pink Love en Equus. Het eerste van de twee begint met een bliepend orgel dat in een housekraker uit de jaren 90 niet zou hebben misstaan, maar die al gauw wordt opgeslokt door de pompende bas en de traag aangeslagen gitaren. Het is een van de zeldzame nummers uit het oeuvre van Blonde Redhead waarin zowel Kazu als Amedeo de zang voor hun rekening nemen, en het effect is bedwelmend. Pink Love is van het soort muziek waarvan je niet wilt dat het ophoudt, en gelukkig gebeurt dat zes minuten en twintig seconden lang ook niet. Slotlied Equus blijft al na de eerste luisterbeurt hangen en zou een perfecte single zijn: met het gemakkelijk mee te zingen refrein en de catchy melodie is het het meest toegankelijke rocknummer van de plaat. Het slotakkoord doet je opspringen en naar de play-knop snellen om de plaat nog een keer te beleven.

Potje headbangen

Blonde Redhead heeft met Misery Is A Butterfly een plaat van zeldzame schoonheid gemaakt, waarin romantiek geen ouderwets ideaal is maar een geheel van tegenstrijdige emoties waarin je je kunt onderdompelen als in een bubbelbad. Misery mag dan minder rocken dan voorgaande albums, maar muzikale ontwikkeling is veel belangrijker dan een potje headbangen, zeker als dat gepaard gaat met zoveel instrumentale rijkdom en emotie. Bijna tien jaar na hun debuut laat Blonde Redhead zien dat ze niet alleen waardige opvolgers zijn van Sonic Youth; ze hebben hun voormalige voorbeelden zelfs ruim overtroffen.

~

Supersexy

De opener Don’t Worry About It, met Lenny Kravitz op gitaar, knalt uit de luidsprekers. De plaat dendert in sneltreinvaart door via de titeltrack en Jump, met gastbijdrages van Good Charlotte-broertjes Joel en Benji Madden. Er wordt even gas terug genomen op Backseat Love, dat door het gehijg op de achtergrond en de dreinerige zang supersexy klinkt. Nog een rustpuntje is het prachtige Wonderful Place, dat uit twee verschillende delen bestaat. Het eerste deel is een zonnige lofzang op het leven, met vrolijk gefluit en soulvolle jaren 70-achtergrondkoortjes. Het tweede deel vertelt het verhaal van een familie-vistripje dat bijna fataal afloopt. De strijkers maken dit nummer extra dramatisch en Pharrells stem zorgt voor kippenvel. Dan razen de heren verder in het eveneens uit twee delen bestaande Drill Sergeant. Na het vrolijke britpopachtige begin, dat zo op een album van Ed Harcourt zou passen, klinkt het tweede deel nog dreigender. Die energie wordt vastgehouden en verder uitgebouwd in Trasher, een door hiphop geïnspireerd nummer dat dezelfde lading als Shook Ones van Mobb Deep zou moeten hebben. Hierna kabbelt het album redelijk rustig naar het einde toe.

Rock en gitaren

Fly or Die is een veel gevarieerder album dan In Search Of… Het hiphopgeluid heeft nu plaatsgemaakt voor wat meer rock en gitaren. Het is duidelijk te horen dat de muzikale horizon van N.E.R.D. verbreed is. Er worden veel verschillende stijlen verkend en hierdoor klinkt het album steeds anders, maar wel altijd als één geheel. Een ander verschil met de voorganger is dat de plaat veel warmer in het gehoor ligt. Ditmaal hebben Pharrell en Chad zelf de instrumenten ter hand genomen en is al het moeilijke computergesleutel achterwege gebleven. De geweldige achtergrondkoortjes, James Brown-gilletjes, het gehijg, gefluister en vooral de heerlijke beats maken Fly or Die een geweldige sexy plaat. Het enige minpuntje is dat het geluid wel erg vol en dus zeer nadrukkelijk aanwezig is, waardoor je op een gegeven moment toch toe bent aan iets anders. Toegegeven, meestal gebeurt dit pas als de plaat ongeveer voor de derde keer onafgebroken langskomt.

Fly or Die?

Hoewel je bij bijna elk nummer niet stil kan zitten is Fly or Die niet alleen maar een simpele dansplaat. Ook lekker onderuitgezakt naar de verhalen luisteren die in de liedjes worden verteld is geweldig. Met N.E.R.D. maken Pharell, Chad en Shay in tegenstelling tot met The Neptunes helemaal hun eigen muziek. Dus mijn antwoord op de vraag Fly or Die? N.E.R.D. is definitely fly!