We kunnen vragen om cookies op uw apparaat te plaatsen. We gebruiken cookies om ons te laten weten wanneer u onze websites bezoekt, hoe u met ons omgaat, om uw gebruikerservaring te verrijken en om uw relatie met onze website aan te passen.
Klik op de verschillende rubrieken voor meer informatie. U kunt ook enkele van uw voorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van sommige soorten cookies van invloed kan zijn op uw ervaring op onze websites en de services die we kunnen bieden.
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om u diensten aan te bieden die beschikbaar zijn via onze website en om sommige functies ervan te gebruiken.
Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn om de website te leveren, heeft het weigeren ervan invloed op het functioneren van onze site. U kunt cookies altijd blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen en alle cookies op deze website geforceerd te blokkeren. Maar dit zal u altijd vragen om cookies te accepteren/weigeren wanneer u onze site opnieuw bezoekt.
We respecteren volledig als u cookies wilt weigeren, maar om te voorkomen dat we u telkens opnieuw vragen vriendelijk toe te staan om een cookie daarvoor op te slaan. U bent altijd vrij om u af te melden of voor andere cookies om een betere ervaring te krijgen. Als u cookies weigert, zullen we alle ingestelde cookies in ons domein verwijderen.
We bieden u een lijst met opgeslagen cookies op uw computer in ons domein, zodat u kunt controleren wat we hebben opgeslagen. Om veiligheidsredenen kunnen we geen cookies van andere domeinen tonen of wijzigen. U kunt deze controleren in de beveiligingsinstellingen van uw browser.
Deze cookies verzamelen informatie die in geaggregeerde vorm wordt gebruikt om ons te helpen begrijpen hoe onze website wordt gebruikt of hoe effectief onze marketingcampagnes zijn, of om ons te helpen onze website en applicatie voor u aan te passen om uw ervaring te verbeteren.
Als u niet wilt dat wij uw bezoek aan onze site volgen, kunt u dit in uw browser hier uitschakelen:
We gebruiken ook verschillende externe services zoals Google Webfonts, Google Maps en externe videoproviders. Aangezien deze providers persoonlijke gegevens zoals uw IP-adres kunnen verzamelen, kunt u ze hier blokkeren. Houd er rekening mee dat dit de functionaliteit en het uiterlijk van onze site aanzienlijk kan verminderen. Wijzigingen zijn pas effectief zodra u de pagina herlaadt
Google Webfont Instellingen:
Google Maps Instellingen:
Google reCaptcha instellingen:
Vimeo en Youtube video's insluiten:
De volgende cookies zijn ook nodig - U kunt kiezen of u ze wilt toestaan:
U kunt meer lezen over onze cookies en privacy-instellingen op onze Privacybeleid-pagina.
Disclaimer en privacybeleid
De toekomst volgens een babyboomer
Hoe te schrijven na Finnegans Wake? Dat bijna onleesbare boek van James Joyce markeert het einde van de literatuur, verder reikt de taal niet. Als het taalexperiment tot het uiterste is doorgevoerd, kun je eigenlijk alleen nog terugkeren naar traditionele romanvormen. Maar heeft de roman dan nog wel bestaansrecht, een toekomst? En hoe ziet die toekomst er dan uit? Dat vraagt A.F.Th. van der Heijden zich af in Kruis en kraai. De romankunst na James Joyce.
Zijn antwoord op de vraag hoe de roman verder moet na Joyce, schrijft Van der Heijden in de vorm van een brief aan zijn goede vriend Anthony Mertens, de éminence grise van de Nederlandse literatuur die enkele jaren geleden een herseninfarct kreeg. Dat betekende het einde van de bijna dagelijkse gesprekken die Van der Heijden met Mertens voerde over literatuur. Met deze brief geeft hij er toch een vervolg aan.
Grachtengordel
Hoewel de ondertitel anders doet vermoeden, is dit een zeer persoonlijk relaas over Van der Heijdens relatie tot de romankunst na James Joyce. De vorm, deels autobiografie, deels essay, zorgt ervoor dat de lezer na de eerste pagina’s zogezegd moet gaan verzitten. Hier is een literator aan het woord, geen onderwijzer.
De vraag naar de toekomst van de roman is vooral een vraag naar de toekomst van Van der Heijdens werk. Door zijn eigen ervaringen uit te lichten wil hij ‘een algemener proces zichtbaar maken’. Eigenlijk is het jammer dat Van der Heijden zo schippert tussen het persoonlijke en het algemene en niet voluit heeft gekozen voor het persoonlijke. Niet elke lezer en zeker niet elke schrijver zal zich herkennen in zijn visie op het algemene proces, dat stevig geworteld is in het modernisme en de babyboomgeneratie. Een jongere schrijver kent wellicht heel andere eindpunten waartoe hij zich moet zien te verhouden dan Joyce, bijvoorbeeld internet en ‘reality’.
Freud
Kruis en kraai is dus geen geschiedenisles. De aloude vraag hoe te schrijven na Auschwitz is hier in puur letterkundige vorm geherformuleerd. Op zoek naar een antwoord gaat Van der Heijden terug naar het begin van zijn schrijverschap, in een ‘discours de la méthode van mijn geschrijf’. Waar en wanneer is het schrijven begonnen? Om voorbij het einde te komen, moeten we weten hoe het begin eruit zag, lijkt de redenering.
Wat volgt is – om bij Joyce te blijven – een portret van de kunstenaar als jongeman. De eerste keer dat de schrijver in Van der Heijden zich roerde, was op tweejarige leeftijd in de zandbak. Hij lijkt zich er niet van bewust hoezeer deze herinnering, die geconcentreerd is rond de moeder en een hevige afkeer-plus-fascinatie voor de eigen uitwerpselen, ingebed is in de modernistische, Freudiaanse traditie. Het is moeilijk voor te stellen dat een jonge auteur van de huidige generatie een soortgelijke herinnering zou opdissen als begin van zijn schrijverschap. Dat maakt de herinnering niet oninteressant, maar wat zegt deze anale moederfantasie over de toekomst van de roman?
Klassiek
De autobiografie van de jonge schrijver eindigt als Van der Heijden zijn eerste roman op papier heeft gezet. Dit Oerboek, dat nooit is uitgegeven en dat achteraf helemaal niet alles bleek te bevatten en zeker niet alle andere boeken overbodig maakte, staat in nauw verband met het eindboek, het magnum opus waar elke auteur van droomt. Hoewel het even fictief en onbestaand is als het ultieme Oerboek, houdt Van der Heijden juist dit eindboek voor ogen bij het schrijven ‘na Joyce’.
Daarmee is de romankunst op voorhand verdoemd: het eindboek noemt hij Het Onmogelijke Boek. Het kan niet geschreven worden, alleen ‘omcirkeld’. De schrijver keert in het zicht van het einde van de literatuur op zijn schreden terug. Terug naar de klassieke roman, maar dóór het experiment heen. De klassieke roman biedt het materiaal om mee te experimenteren, niet in taalgebruik of thematiek, maar vooral in opbouw en personages. De variaties daarop zijn eindeloos, zodat de roman nog heel lang mee kan, is Van der Heijdens conclusie.
Reeks romans
Rest na het experiment echt alleen maar het klassieke? Van der Heijden heeft duidelijke ideeën over Het Onmogelijke Boek: het is een reeks dikke, teleologische romans, geschreven in een ongebonden stijl, met open karakters. Mussen mogen in groten getale van het dak vallen, noodzakelijkheid is geen vereiste. Klinkt bekend? Jazeker, want dit is een beschrijving van Van der Heijdens eigen werk – de almaar uitdijende cycli van De tandeloze tijd en Homo duplex. ‘Ik spreek voor mezelf, en ik verhul mijn megalomanie niet,’ schrijft hij eerlijk. Zo schaart Van der Heijden zichzelf in één adem onder de klassieke auteurs.
Kruis en kraai nodigt uit tot discussie, het gesprek dat Van der Heijden had willen houden met zijn kompaan Mertens. Het is jammer dat dit persoonlijke pamflet het aanzien heeft gekregen van een algemene verhandeling. Een tekstje achterin maakt duidelijk hoe dat komt. De reeks ‘Over de roman’, waarvan dit het eerste deel is, is een initiatief van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak en is bedoeld om ‘de positie van de roman te bevorderen in de multimediale en multiculturele samenleving’. Een interessante insteek, maar voor dit boekje volledig misplaatst.
Prijs: 9,95
Bladzijden: 104
ISBN: 978 90 253 63857
Misschien ook iets voor u
Oogverblindend visueel spektakel uit de zeventiende eeuw
Hoe houd je een barokopera van een vergeten componist bijna vier uur spannend en vermakelijk? Het antwoord wordt deze maand in Amsterdam gegeven door regisseur David Alden en de dirigent Ivor Bolton. Samen weten zij van Francesco Cavalli’s (1602 – 1676) Ercole amante een boeiende voorstelling te maken die verbaast en nergens verveelt.
En dat is knap, want het grote manco van barakopera’s is de lengte, mede ingegeven door het feit dat elke solist nu eenmaal een aantal aria’s moest zingen. Wie denkt dat de muziekdrama’s van Wagner lang zijn, doet er goed aan eens een willekeurige opera van Händel op te zetten én mee te lezen. Veel vaart zit er niet in.
Komische uitvergroting
De Nederlandse Opera heeft inmiddels een flinke reputatie opgebouwd als het gaat om het ten tonele brengen van de opera’s van Monteverdi en Händel, veelal met artistiek leider Pierre Audi als regisseur. Waar hij er meestal voor kiest om zijn enscenering zo sober mogelijk te houden en te graven naar een diepere betekenis achter de vaak vergezochte libretto’s, kiest David Alden nu voor de komische uitvergroting. Soms gebeurt dat letterlijk, want wanneer gezongen wordt over Atlas, zien we daadwerkelijk een figurant met een wereldbol op zijn schouders, maar vaker gebeurt dat ironiserend.
~
Populaire cultuur
Verwijzingen naar populaire cultuur zijn vaak een onderdeel van de ensceneringen van David Alden, en dus zien we naast Hercules als action man ook een koor van dode zielen uit de onderwereld dat refereert aan de clip van Michael Jacksons Thriller, een dansende baby die zo uit de televisieserie Alley MacBeal lijkt gekopieerd en een hulpje dat doet denken aan Adje, de acteur die de verstandelijk gehandicapte speelt in Mooi weer de Leeuw. Meteen begrijpelijk is niet alles, want wat die baby daar nou deed behalve dansen?
David Alden stapelt echter niet alleen verwijzing op verwijzing; achter deze met recht barokke enscenering zit wel degelijk een concept, want Cavalli schreef deze opera ter gelegenheid van het huwelijk tussen Lodewijk de Veertiende en Maria Theresia in 1660. Hercules en Lodewijk XIV vallen in deze enscenering samen in de proloog en het einde van de opera, waardoor alle visuele overdaad eens te meer doet denken aan de Zonnekoning en al zijn excessen.
Spektakel en muziek
~
Het visuele spektakel leidt jammer genoeg wel af van wat in de orkestbak gebeurt, en dat is fenomenaal. Dirigent Bolton schuwt de grote accenten niet, maar juist daardoor klinkt het op authentieke instrumenten spelende – en flink uitgebreide – Concerto Köln verrassend fris. De percussie-geluidseffecten overstemmen soms het orkest, maar effectief is het wel, juist doordat de contrasten met de gedragen lamenti zo nog veel groter worden. Onder de solisten maakt vooral Anna Maria Panzarella indruk als de vrouw van Hercules, alle rollen zijn echter goed bezet.
Of Cavalli inderdaad binnen afzienbare tijd door alle operahuizen omarmd zal worden, zoals Bolton in meerdere interviews verklaarde, is maar de vraag. Vast staat wel dat deze Ercole amante naar meer smaakt – al krijg je van overdaad waarschijnlijk wel buikpijn.
David Alden/Ivor Bolton
Album: Francesco Cavalli – Ercole amanteGezien op zondag 11 januari 2009 in Muziektheater, Amsterdam
Misschien ook iets voor u
Wanneer is het zover?
Achter een getekende bar wachten twee mannen op de bazin, die maar niet terugkomt. Hoe langer ze in het café zitten, hoe meer vreemde dingen gebeuren. De Waardin is een voorstelling over beloftes, religie en het einde van de wereld. Een bij vlagen grappige, maar ook heel voorspelbare voorstelling.
~
De vier ruiters van de Apocalyps
Verschillende zwangere vrouwen komen langs, met telkens een paard. Na het witte komt er een rood, daarna een zwart en als laatste een vaal. Nog voor de paarden hun intrede deden, heeft de gelovige man het verhaal van de vier ruiters van de Apocalyps, dat in het Nieuwe Testament staat, verteld. De ruiters en hun paarden staan voor verovering, oorlog, honger en als laatste de dood. Als de ruiters allemaal zijn langsgeweest, betekent dat een omwenteling van de wereld zoals wij die kennen. Dit hele verhaal lijkt zich nu te herhalen. Zal de wereld dan ook voorgoed veranderen?
Voorspelbaar en grappig
~
Onderlinge verhoudingen
Beide acteurs weten de personages en hun onderlinge verhoudingen op een overtuigende manier neer te zetten. Arent Jan Linde speelt de onhandige, niet altijd even slimme, ongelovige man. De andere man, vertolkt door Joost Claes, laat hem echter twijfelen of er niet toch meer is tussen hemel en aarde. Hij is namelijk heel meegaand en gaat hem steeds meer geloven. De gelovige man wil eigenlijk geen verantwoordelijkheid hebben maar maakt toch alle beslissingen.
De Waardin is misschien niet zo verrassend, maar wel intrigerend. Want wat gebeurt er als de wereld, zoals wij die kennen, tot een einde komt? Of misschien nog belangrijker: wanneer is het zover?
Vrienden van de Dansmuziek - De Waardin
Artiest: Vrienden van de DansmuziekGezien op donderdag 08 januari 2009 in Theater Kikker , Utrecht
Misschien ook iets voor u
Doos van Pandora 2.0
.
Net als eerder Misha Glenny in McMaffia beschrijft Napoleoni in Schurkeneconomie hoe juist internationale criminelen optimaal gebruik maken van de grote veranderingen in de wereld zoals het vrijgeven van de valutamarkt, de val van de Muur, de Balkanoorlog en de Patriot Act. In Schurkeneconomie is het spectrum nog breder, de behandeling daardoor beknopter en minder anekdotisch.
Virtueel geld
De econome Napoleoni (Rome, 1955) woont in Londen, schrijft fictie en non-fictie over internationaal terrorisme, is correspondent voor kranten als de Corriere della Sera en Le Monde en adviseert op het gebied van internationale economie en terrorismebestrijding. Zij is een van de weinigen die de Italiaanse terreurgroep Brigate Rosse heeft geïnterviewd.
Haar boek verscheen te vroeg om nog aandacht te kunnen besteden aan de kredietcrisis, maar Napoleoni noemt wel de hypotheekcrisis en voorspelt het ‘faillissement’ van de VS. De economie holt uit doordat westerse landen steeds minder zelf produceren en steeds meer verdienen met het heen en weer schuiven van (al dan niet virtueel) geld. Ondertussen is boven een bepaald niveau betaling niet meer gekoppeld aan prestatie, maar aan status.
Nep
Een terugkerend thema is ‘nep’. Zoals het idee dat we het roken terugdringen, terwijl de tabaksindustrie beter draait dan ooit tevoren of de ontwikkelingshulp, die de problemen van de derde wereld vergroot of ersatzervaringen en -economieën zoals van online werelden, fakemedicijnen en nepartikelen en vervagende grenzen tussen origineel en kopie, dankzij ‘Azië’ en de digitalisatie. Maar ook, het neusje van de zalm, de handel in nepvliegtuigonderdelen, waardoor o.a. in 2000 de Concorde 203 verongelukte.
Nadat Pandora, begiftigd met nieuwsgierigheid, haar doos had geopend en alle ellende de wereld invloog, bleef de hoop in de doos achter. Zo hoort in het laatste hoofdstuk van dit boek natuurlijk ook een oplossing aangedragen te worden die minder somber stemt. Napoleoni komt dan verrassend uit de hoek. Ze beschrijft de tribale economie, een economie van gezamenlijke belangen, als een mogelijke oplossing. Plausibel, maar de voorbeelden die ze aandraagt overtuigen niet echt: het Italië van Mussolini, het China onder Deng Xiaoping en het huidige Maleisië als bakermat van de islamitische economie in overeenstemming met de sharia.
Dinar
Vooral deze sharia-economie, waarin elke transactie goedgekeurd moet worden door een geestelijke, ziet ze als mogelijk tegengif tegen al het kwaad in de wereld. Toegegeven, ‘Islam Financing’ zit in de lift en de ‘golden dinar’, de monetaire eenheid van de islamitische wereld, komt eraan, maar hoe dit alle beschreven problemen zou kunnen oplossen blijft onduidelijk.
Napoleoni vergeet voor het gemak even de corruptie, de mensenhandel, de piraterij en de onderdrukking van minderheden in Maleisië. Ze vergeet ook dat dit land vooral dankzij het Brits koloniale verleden een goed justitieel apparaat heeft. En dat 6000 kilometer verderop, diezelfde sharia-economie ervoor zorgt dat Dubai het wereldcentrum van de mensenhandel en illegale witwasserij is.
Prijs: 22,50
Bladzijden: 335
ISBN: 9789046804742
Misschien ook iets voor u
Afknappen, huilen en dan naar bed
.
Beetje bij beetje wordt het duidelijk. De dorre planten in de kassen, de grote aversie tegen Spanjaarden, proberen ‘zijn mannetje te staan’. Ronald Goedemondt is na lange tijd weer vrijgezel en dat gaat gepaard met een flinke dosis liefdesverdriet, het centrale thema van de voorstelling.
Associatiecabaret
Goedemondt vertelt in een razend tempo. Verhalen lijken ter plekke bij hem op te komen. Je zou het associatiecabaret kunnen noemen. Toch is er een duidelijke verhaallijn: je moet je mannetje staan in de maatschappij. Dedication zit erg goed in elkaar. Geen moment verslapt Goedemondt en als publiek blijf je anderhalf uur lang geboeid. Reden daarvoor is de manier waarop hij problemen en ergernissen bespreekt die in eerste instantie persoonlijk lijken, maar al snel zeer herkenbaar zijn bij iedereen. Een schoenveter die vast komt te zitten in de as van zijn fiets waardoor hij op de stoeprand valt, wordt minutieus en meeslepend beschreven, evenals het vergeten van het in de achteruit zetten van zijn auto waardoor een botsing wordt veroorzaakt. Gênante momenten voor Goedemondt, die hij aan het publiek vertelt als vrienden onder elkaar.
~
De vertelwijze van Goedemondt maakt dat op het oog kleine, vervelende gebeurtenissen hilarisch en met gevoel voor detail worden neergezet. Grote maatschappelijke problemen komen niet aan bod, maar juist de problemen en irritaties van alledag. Goedemondt kan zich mateloos opwinden over het accent van zijn neefje uit Ridderkerk die niet-bestaande letters gebruikt of de mierzoete smaak van groene Fernandes. Constant bieden talloze zijwegen zich aan. De opmerking dat hij Chantal Janzen zo’n afknapper vindt, levert een schaterende zaal op als Goedemondts betekenis van afknappen duidelijk wordt. De eerste keer dat Goedemondt afval naar de vuilstort brengt is eveneens dolkomisch.
Overwachte wendingen
~
~
Dedication is nog tot en met juni 2009 in de Nederlandse theaters te zien.
Ronald Goedemondt - Dedication
Artiest: Ronald GoedemondtGezien op vrijdag 09 januari 2009 in Oosterpoort, Groningen
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Anatevka: traditioneel, voorspelbaar en oprecht
Het leven van de Joodse gemeenschap in het dorpje Anatevka draait om traditie. ‘Traditie! Traditie!’ klinkt dan ook het openingsnummer. Maar hoe reageer je als gemeenschap en als mens, wanneer het leven verandert en vraagtekens geplaatst worden bij deze tradities? De manier waarop Anatevka deze dilemma’s in beeld brengt, is voorspelbaar, maar oprecht.
Tevje (Henk Poort) is de arme melkboer van de stad en heeft vijf dochters. Wanneer koppelaarster Yente een match maakt tussen oudste dochter Tzeitel (Babette Holtmann) en de rijke slager, kan de familie haar geluk niet op. Behalve dan Tzeitel die, geheel tegen de traditie in, al trouw heeft beloofd aan de arme kleermaker Mottel. Dan wordt dochter nummer twee, Hodel (Sophie Veldhuizen), verliefd op de ‘radicale’ student Perchik en valt dochter Chava (Madelon van der Poel) voor de niet-Joodse Fyedka. Dit speelt zich allemaal af tegen een achtergrond van onrust in Rusland waar je als Jood steeds vaker met intolerantie of erger te maken krijgt.
Dragende kracht
~
Tijdloos thema
~
Tevje op zijn beurt heeft erg veel moeite met de veranderingen van de maatschappij en de keuzes die zijn dochters maken. Deze intolerantie heeft consequenties op familieniveau terwijl de intolerantie van de Russen consequenties heeft voor de hele Joodse gemeenschap, maar in beide gevallen is intolerantie de bron van veel leed. De link naar de werkelijkheid en onze maatschappij is hiermee snel getrokken en daarmee blijkt de thematiek van Anatevka, ondanks het wat gedateerde verhaal, nog steeds relevant.
Voorspelbaar
Anatevka begint goed, maar zakt halverwege de eerste akte een beetje in. Dit heeft er vooral mee te maken dat er niet al te veel variatie is in stijl. Met name de muziekstijl blijft de hele voorstelling erg ongewijzigd. Hetzelfde geldt voor het verhaal. Alledrie de dochters gaan hetzelfde proces door: er wordt een ontraditionele keuze gemaakt, Tevje krijgt deze keuze voorgeschoteld en moet beslissen hoe hij erop zal reageren. Deze herhaling is functioneel, maar draagt niet bij aan een dynamische voorstelling.
De hele voorstelling kent zeer weinige verrassende wendingen. Het is erg voorspelbaar wie er op wie verliefd gaat worden en wat er uiteindelijk met de Joodse gemeenschap gaat gebeuren. Ook de grappen zijn erg voorspelbaar en zie je van veraf aankomen, maar dit is niet direct hinderlijk. De meeste grappen werden gemaakt door Tevje en door zijn timing kwam Poort toch iedere keer komisch uit de hoek. Daarnaast lag het komisch effect vaak juist in de herhaling van een bepaalde zin of beweging – ‘Waar of niet? Waar!’ / ‘Moge hij/zij rusten in vrede’.
Symbolische aankleding
~
Kortom, Anatevka is een mooie en solide voorstelling waarin goed geacteerd, gezongen en gedanst wordt en met een thematiek die ook tegenwoordig nog niet aan relevantie heeft ingeboet. Enige kennis van het Joodse geloof en affiniteit met traditionele muziek en verhalen is echter wel een pre, want zonder goodwill tegenover de thema’s kan zelfs de prestatie van Henk Poort een zit van drie uur niet voorbij laten vliegen.
Anatevka is nog te zien t/m 7 juni op tournee door Nederland en België. Klik hier voor de speellijst.
Mark Vijn Theaterproducties - Anatevka
Artiest: Mark Vijn TheaterproductiesGezien op vrijdag 09 januari 2009 in Schouwburg, Tilburg
Misschien ook iets voor u
Als dansvoorstelling vermomde non-theater, antireclame voor Scapino Ballet
Het combineren van gesproken tekst en dans in een theatrale voorstelling, is al een aantal jaren populair in de danswereld. Soms leidt het tot bijzondere voorstellingen en zelfs juweeltjes waarin de verschillende genres met elkaar worden vermengd tot een geheel eigen dans-theateridioom. Gastchoreograaf bij het Scapino Ballet Hans Tuerlings slaat de plank echter volledig mis.
~
Gezelschappen die de afgelopen jaren dit soort spannende theatrale dansproducties lieten zien, zijn bijvoorbeeld Leine & Roebana, Emio Greco | PC, Club Guy & Roni en de talentvolle jonge choreograaf Pere Faura. Waar zij inspirerende originele voorstellingen maakten, waar de dynamiek of tederheid van afspatte, daar is Tous les jours, a tous points de vue, on va de mieux en mieux een zielloos pretentieuze en vooral ook slaapverwekkende vertoning. Onbegrijpelijk dan ook dat diverse landelijke kranten zich wel tot lovende reacties over deze voorstelling lieten verleiden.
Weinig dansen
~
Hans Tuerlings zelf stelt dat de voorstelling is ontstaan vanuit improvisaties, waarbij er veel inbreng vanuit de dansers zelf is geweest. Deze improvisaties, vaak vanuit natuurlijke houdingen en dagelijkse bewegingen, zijn nog duidelijk in de voorstelling terug te zien. Helaas zijn de improvisaties nauwelijks tot werkelijk interessant bewegingsmateriaal geëvolueerd en komt het geheel gemaakt over. Van een geolied lopend stuk is geen sprake. En was Tuerlings nog maar met enige zelfspot, ironie of sarcasme te werk gegaan, dan hadden delen van de voorstelling als persiflage bekeken kunnen worden. Echter vrijwel nergens blijkt ook maar enige zelfreflectie die je als toeschouwer tot een glimlach kan verleiden.
Apenleven
De voorstelling begint nog veelbelovend. Drie charismatisch uitziende, strak in het pak gestoken zakenmannen staan als gigolo’s in hun womanizer-houding op het toneel. Daarnaast stoelen en Indiase lampen op zuilen, samen ogend als een boudoir. De meest Alfa-achtige man spreekt een tekst uit in de staande microfoon. Plots slaakt hij strak voor zich uitkijkend verschillende apenkreten (‘Aah Aah’), waarna hij verder praat of er niets gebeurd is. Dit herhaalt zich nog enige malen, terwijl de twee andere mannen om hem heen liggend en staand langzame aapachtige bewegingen maken. Vervreemdend en veelbelovend. Helaas blijft het hier bij. Met het spannende thema van drie snelle zakenmannen, strak in het pak, die samen tot verrassende en vervreemdende dansperformances komen of het apenleven dansen, wordt verder niets gedaan.
~
De voorstelling van het Scapino Ballet is nog tot 31 januari te zien.
Scapino Ballet - Tous les jours, a tous points de vue, on va de mieux en mieux
Artiest: Scapino BalletGezien op vrijdag 09 januari 2009 in Onze Lieve Vrouwe Theater, Amersfoort
Misschien ook iets voor u
Krachtmeting tussen twee uitersten
.
Het is niet makkelijk om een beschrijving te vinden die Frost/Nixon recht doet. ‘Absorberend’ klinkt toch anders dan het Engelse ‘absorbing‘. ‘Meeslepend’ is een recensiecliché. Een film die je in zich opneemt? Het klinkt raar, maar toch is dat wat Frost/Nixon doet. David Frost, een ietwat verlopen televisiepresentator, neemt het op tegen politiek zwaargewicht Richard Nixon. De laatste hoopt dankzij het interview zijn weg terug naar Washington te vinden, waar hij na het Watergateschandaal uit verdreven werd. Frost heeft kijkcijfers en dollars voor ogen.
Net echt
~
Frost/Nixon gaat primair over de kracht van televisie. Daarnaast moet de film het hebben van de acteurs. Het gezicht van Frank Langella vertoont eigenlijk weinig gelijkenis met dat van Nixon, maar hij kopieert diens slepende taalgebruik en houding perfect. In zijn vertolking krijgt de gevallen president een verrassende charme. Zijn gewiekstheid verleent de film een prachtige spanning. Michael Sheen blijft dicht bij zijn vertolking van Tony Blair in The Queen. Opnieuw is hij glad, charmant en ambitieus. David Frost is geen hoogvlieger, maar hij heeft één voordeel boven zijn opponent: hij begrijpt televisie. Laat dat nu net van doorslaggevend belang zijn voor een strijd die zich in de huiskamers van Amerika afspeelt. Beiden worden bijgestaan door een legertje adviseurs, van wie vooral Kevin Bacon indruk maakt als het trouwe hoofd van Nixons staf Jack Brennan. Ook het korte rolletje van Toby Jones als zaakwaarnemer van de president maakt indruk.
Zuigend
~
Frost/Nixon
Regie: Ron HowardJaar: 2024
Misschien ook iets voor u
Functioneel naakt achter plexiglas
.
~
Fascinatie voor het lichaam
Wat het lichaam niet vergeet oordeelt niet, bevat geen expliciete boodschap, maar is vooral beschrijvend. Op een beeldende manier wordt beschreven hoe wij met ons lijf omgaan. En wat voor gevoelens bij het ervaren van je eigen en andermans lichaam horen. Het thema van de voorstelling is niet uniek. Fascinatie voor het corpus humanum is er al vanaf de klassieke oudheid. De mens wordt voortdurend geconfronteerd met de kwetsbaarheid van het lichaam, gebreken, ziekten en de dood. Al die thema’s komen terug in Wat het lichaam niet vergeet.
Zou jij seks met mij willen?
~
Dans en vertellingen
Gelukkig duurt dit spervuur van intieme vragen niet te lang. De kijker kan ontspannen bij de mooie danspatronen die de thema’s van het stuk uitbeelden. In de bewegingen van de acteurs zitten alle denkbare emoties verborgen: eenzaamheid, verdriet, verlangen, blijdschap en het welbekende aantrekken en afstoten. Af en toe wordt de beeldende voorstelling onderbroken door een verbaal intermezzo van één van de acteurs. Het zijn vaak zeer intieme en pijnlijke verhalen over de relatie met het eigen lichaam. Die relatie lijkt grotendeels te worden bepaald door ervaringen uit het verleden. De tegenstelling tussen de dansscènes enerzijds en de korte vertellingen anderzijds vormen een goed samenhangend geheel.
~
Wat het lichaam niet vergeet van Toneelgroep Oostpool is nog te zien t/m 21 februari 2009.
Toneelgroep Oostpool - Wat het lichaam niet vergeet
Artiest: Theatergroep OostpoolGezien op zaterdag 10 januari 2009 in Huis Oostpool, Arnhem
Misschien ook iets voor u
De hoop op een oosterse modernisering
De oud-ambassadeur van Singapore bij de VN, Kishore Mahbubani, wist in televisieoptredens bij Tegenlicht en Buitenhof al zijn visie op de geopoltitieke verhoudingen tussen Oost en West aan Nederlanders te schetsen. Wie zich daar meer in wil verdiepen, kan nu ook zijn boek De eeuw van Azië lezen.
Mahbubani’s perspectief is zo intrigerend omdat hij een werkelijk andere, Aziatische stem laat horen. Bovendien is zijn invalshoek aantrekkelijk, omdat hij zich niet te buiten gaat aan een rücksichtsloze kritiek op het Westen. Hij maakt een zorgvuldig onderscheid tussen de erfenis van het westerse denken en de hedendaagse westerse politiek.
Modernisering
Mahbubani benoemt een aantal aspecten van het moderniseringsproces dat Azië op dit moment doormaakt. Het betreft volgens hem enzerzijds eenzelfde modernisering die het Westen heeft gekend en het zou daarom ten dele gezien kunnen worden als de erfenis van het westerse denken voor de wereld. Anderzijds signaleert Mahbubani in de hedendaagse westerse politiek de tendens om verdere modernisering alleen naar westers idee toe te staan: in die politiek bestaat een onvermogen om andere, niet-westerse vormen van modernisering te waarderen voor wat ze zijn.
Deze tweedeling tussen modernisering en verwestersing vormt de rode draad van Mahbubani’s analyse. De modernisering biedt hoop. Het Westen hoeft niet bang te zijn voor de ontwikkelingen in Azië, omdat Azië hierdoor belangrijke idealen uit het Westen omarmt. De auteur verwacht van dit proces zo veel dat hij zelfs durft te spreken over een wereldvrede die aan het einde van de horizon zou verschijnen. De andere pool, verwestersing, is echter een belangrijke tegenkracht die deze ontwikkelingen kan frustreren. Deze mogelijke frustratie kent vele oorzaken, zoals het feit dat het Westen de geopolitieke macht nog niet wenst te delen met andere, niet-westerse mogendheden. Wanneer de westerse politiek en pers over de wil van de ‘internationale gemeenschap’ spreekt, zo merkt Mahbubani fijnzinnig op, dan bedoelen ze bovenal de wil van de westerse gemeenschap.
Hegel
Mahbubani’s stellingnames stuiten op veel verzet. Dat is niet zo vreemd, want de lezer wordt geconfronteerd met zeer veel tegendraadse opmerkingen. Zo is het even slikken wanneer in het eerste hoofdstuk een lofzang op de Chinese leider Deng Xiaoping gegeven wordt en Mahbubani diens optreden bij het neerslaan van de studentenopstand op Tiananmen-plein verdedigt. De veranderingen die de studenten wilden, zouden volgens de auteur hebben geleid tot een frustratie van het moderniseringsproces en tot een tot mislukken gedoemde verwestersing, die ook in Rusland rampzalige gevolgen heeft gehad.
In een dergelijke analyse spreekt de bekende, Hegeliaanse logica door die zegt dat de wereldgeschiedenis het wereldgericht is: het moderniseringproces van het Oosten, dat zelfs tot een wereldvrede kan leiden in de ogen van de auteur, rechtvaardigt de slachtoffers die onderweg gemaakt worden. Mahbubani’s analyses zijn zeer intrigerend en het onderscheid tussen modernisering en verwestersing biedt een model waarin onze geopolitieke problemen beter te begrijpen zijn.
Toch zou je willen dat Kishore Mahbubani, naast de vele andere facetten van de westerse erfenis die hij weet te waarderen, ook de Westerse ervaring van de twintigste eeuw tot de zijne zou willen maken die wellicht in de Aziatische ervaring met Mao’s revolutie een tegenhanger kan vinden. In de afgelopen honderd jaar heeft het Westen geleerd dat de logica die offers in naam van een verheven doel rechtvaardigt een gruwelijke logica is die niet alleen haar belofte niet inlost – de heilstaat is nog steeds niet gekomen – maar ook niet in staat is de waarde van het mensenleven te peilen.
Prijs: 22,50
Bladzijden: 336
ISBN: 9789046804759
Misschien ook iets voor u