Theater / Voorstelling

Matroesjka stroomt over van ambitie en engagment, maar vergeet de balans

recensie: Matroesjka - Brainwash

Typetjes, taalgrappen, tien vingers en een eendenbek. Ze passeren allemaal de revue in de tweede voorstelling van het zogenaamde technocabaretduo Matroesjka. Na hun debuut Eeuwig vlees is het een tijdje stil geweest rondom Janneke Rinzema en Lisa Loeb, maar nu zijn ze terug. Met scherp engagement én persoonlijke verhalen, maar helaas blijft er weinig ruimte voor verbeelding.

Als een cabaretduo weer samenkomt, zoals vorig seizoen bij bij Veldhuis & Kemper, zou het zomaar kunnen zijn dat het een leuk, gezellig avondje wordt. Maar nee, ook de dames hebben de nodige debatjes, discussies en andere confrontaties uit te vechten. Dat begint al voordat ze ‘geboren’ worden, met een gesprek over het bestaan van God en de evolutietheorie. Vanaf dan is het spel op de wagen: de meest uiteenlopende maatschappelijke onderwerpen komen voorbij, van een rebranding van de islam, de vluchtelingenproblematiek, de boze witte man en privacy tot feminisme en vaccinaties. Het is duidelijk dat ze begaan zijn met de wereld. Het is jammer dat er is gekozen voor een expliciete vorm – letterlijke discussies op het toneel – en niet voor sketches met dezelfde impliciete boodschap. Juist in het theater kan een beroep worden gedaan op de verbeelding, die eigenlijk alleen in het begin wordt geprikkeld. Die lijn hadden ze gerust mogen doortrekken.

Nu blijft het toch teveel bij vertellen en te weinig spel. Daarbij houden ze ook nu weer vast van de formule van Eeuwig vlees, met sketches en een keur aan prachtig gezongen liedjes. En ook nu weer maken ze gebruik van typetjes, die dit keer rechtstreeks vanuit het absurdistische tv-programma Toren C lijken te komen. En de scenes met de snackbar doen in de verte denken aan Draadstaal, ware het niet dat Matroesjka er af en toe best aardige woordspelingen op nahoudt. Naast de lolligheid komt uiteraard ook de reden van het uitblijven van deze tweede voorstelling aan de orde. Eigenlijk zouden de dames een jaar geleden in première gaan, maar Loeb kreeg last van een depressie.

Zo verwoordt ze in een speelse rap hoe ze die periode ervoer, waarmee Loeb lijkt te suggereren dat alles achter de rug is. Toch kan Rinzema het even later niet nalaten om Loeb de noodzaak van de pillen te blijven benadrukken. Vervolgens blijven ze nog even kibbelen over de verschillen en overeenkomsten tussen een depressie en religie. Hoezeer ze ook van mening verschillen, met liedjes en zinnen als Beloof me dat je nooit meer gaat en Laat me vallen hier voor jou tonen ze aan dat ze niet zonder elkaar kunnen. Het moet gezegd: van begin tot eind spat de energie er zonder meer van af. Voor een derde programma mogen ze echter iets abstracter te werk gaan.