Boeken / Fictie

Wat kan de wereld toch mooi zijn

recensie: Recensie: Graeme Simsion - Het Rosie Effect

Soms kun je bijna niet onder woorden brengen waarom een verhaal je grijpt, je laat lachen, je laat fantaseren, je zo in vervoering brengt dat je tot diep in de nacht doorleest. Zulke verhalen zijn niet om over te vertellen, maar zijn er om te beleven.

Don Tillman is een briljante, autistische Professor in genetica. In deel I van de Rosie-serie, Het Rosie project, ging hij op zoek naar een echtgenote die om kan gaan met zijn rariteiten en zijn ‘afwijkende’ gedachtegangen. En met de absurde, ongemakkelijke en ronduit genante situaties waar hij in terecht komt. Die vrouw werd Rosie.

Onder je huid

In dit vervolg zijn Don en Rosie getrouwd en hebben ze het uitstekend samen. Don heeft wat van zijn vaste patronen ingeleverd en kan een lichte dosis hectiek hebben. Rosie houdt van Don juist vanwege zijn gekkigheden. Ze heeft geleerd met hem in zijn taal te communiceren. Maar dan komt Rosie met heftig nieuws: ze is zwanger. Don is geschokt. Om grip te krijgen op de situatie bijt hij zich vast in de technische aspecten van de zwangerschap en laat hij Rosie alleen met het emotionele proces, waardoor zij gaat twijfelen aan zijn kwaliteiten als vader.

Simsion creëert een natuurlijke balans tussen bizar en humoristisch, waardoor je je simpelweg rotlacht om de droogklotische Don. Dat alleen maakt het lezen van dit boek het meer dan waard, maar er is meer. Veel meer. De auteur laat je inleven in een geweldige man wiens hersenen net even wat anders geprogrammeerd zijn.

Vóór haar zwangerschap ging Rosie soms vroeg naar bed, als ze uitgeput of dronken was, terwijl ze op andere dagen bleef doorleren tot na 01.00 uur ’s nachts, waarna ze opgewekt het bed in stapte en zelfs nog een gesprek wilde aanknopen. Om 01.00 uur ’s nachts! Soms had ze ook zin in seks, waarop ik mijn routine aanpaste en extra slaaptijd inplande voor de volgende nacht.
Ik was het inmiddels gewend om te worden gewekt en slaagde er over het algemeen in binnen een paar minuten weer in slaap te vallen. Maar het cumulatieve effect kom niet worden genegeerd, dus ik werd gedwongen mijn bedtijd dertien minuten te vervroegen.

Don weet heel goed wat zijn tekortkomingen zijn en je krijgt een mooi, zuiver en soms verdrietig beeld van hoe hij zichzelf ziet. Hoe hij de wereld ziet en zijn plaats daarin. Hoe hij worstelt om mee te doen met de standaarden. En niet alleen mee te doen, maar deze ook te begrijpen en te interpreteren. Want sociale interacties die gebaseerd zijn op emoties zijn in Dons oogpunt irrelevant, inefficient en onnodig. Hij neemt de lezer mee in zijn gedachtes, zijn ontdekkingen, en wekt daarmee ontzettend veel sympathie op. Doordat je in zijn hoofd zit, ga je hem niet alleen doorzien, maar ook waarderen en ja, liefhebben.

Gunning van een happy end

De wereld van iemand in het autistisch spectrum en zijn manier van denken, wordt nóg beter neergezet dan in het eerste boek. Het verhaal is een stuk droeviger dan Het Rosie project omdat er meer op het spel staat. Het is daardoor echter, eerlijker, ronder, voller. Het laat zien dat de omgang met iemand met autisme echt verdomde lastig kan zijn omdat je de ‘normale’ omgangsregels niet van hem kan verwachten. En vice versa voor diegene om iemand van wie hij houdt voldoende emotionele steun te bieden in een periode waarin dat belangrijk is.

Dat zorgt voor een spanningsveld die meer emoties oproept en daardoor wil je alleen maar sneller doorlezen om te zien wat voor bizarre oplossing Don nu weer verzint. En of de geliefden het redden. Want een gelukkig verhaal is ze van harte gegund. En jou als lezer ook.