Disconnect

Gevoeligheden en menselijke emoties hebben altijd de interesse gehad van regisseur Rubin, die in 2005 de documentaire Murderball maakte, wat hem een Oscarnominatie en de publieksprijs bij Sundance opleverde. Schrijver Andrew Stern haalde de inspiratie voor Disconnect uit zijn eigen omgeving. Het viel hem op dat hoewel er steeds meer mogelijkheden zijn om in contact te zijn met andere mensen, er tegelijkertijd een verwijdering ontstaat: we zijn bij elkaar in de buurt, maar maken geen contact met elkaar. En dat terwijl er wel een behoefte is aan deze soort van contact, aldus Stern.

Rubin verbeeldt deze vervreemding van de medemens direct in de openingsscène. We zien een vrouw chatten met een 18-jarige jongen. Hij vraagt haar om privé te gaan en vraagt haar wat ze van hem wil zien. ‘Gewoon even praten, kan dat?’, reageert ze. De jongen, duidelijk gewend aan heel andersoortig verzoeken, knippert ongemakkelijk met zijn ogen als het tot hem doordringt dat de vrouw echt alleen met hem wil praten. Dan vuurt Rubin de titel van de film op ons af, begeleid door hard denderende muziek waarmee de film echt begint. Subtiel is anders.

Mozaïek van contact
Het verhaal van Disconnect is een mozaïekvertelling, waarin iedereen middels toevalligheden met elkaar in verbinding staat. Deze in de laatste jaren veel geziene methode staat het intieme doorgaans in de weg, maar Rubin weet toch flink wat sympathie op te wekken voor zijn personages. Hij onthult stukje bij beetje steeds meer van hun gelaagde karakters, en schetst hierbij een interessante mix aan persoonlijkheden.

Een greep uit de verhaallijnen: een stel is slachtoffer van identiteitsfraude waar niets aan kan worden gedaan en ze nemen het heft in eigen handen; twee pubers pesten een klasgenoot middels Facebook en de jongen pleegt zelfmoord; een journalist is een verhaal op het spoor over minderjarige webcampraktijken en raakt te zeer betrokken. Het bruuske begin heeft de filmkijker ten onrechte bang gemaakt, want daarna doseert Rubin de spanning geleidelijk en fijnbesnaarder. Met elk deeltje informatie dat Rubin over de verhalen en zijn personages laat zien, begrijp je hun handelingen en de complexiteiten ervan, en de uiteindelijk tragische gevolgen.

Het leidt namelijk tot een bombastische ontknoping die je bij de kladden grijpt, waar Rubin wel weer een tikje uit de bocht vliegt. Het is donker, het regent en onweert en er wordt gevochten in de drie hoofdverhalen. Fijn knipwerk heeft dit wel opgeleverd, inclusief te verwachten slowmotions. Er wordt gevochten uit woede, uit wraak, en om zichzelf te beschermen. En je weet niet ‘voor’ wie je bent omdat alle personages je inmiddels aan het hart gaan.

Het menselijk aspect
Uiteindelijk keren we terug bij het menselijke. Rubin laat ons zien: dit zijn geen slechte mensen, en ook geen ‘gewone’ mensen die slechte dingen doen, dit zijn mensen die binnen de mogelijkheden die ze hebben handelen op een manier die voor hen, op dat moment, de juiste lijkt en voelt. Dat deze keuzes vervolgens slecht uitpakken verbeeldt Rubin op intense en emotionele wijze, die ergens onderhuids schuurt. Misschien omdat de minder mooie eigenschappen van de mens en deze situaties ons ergens zo bekend voor komen.

Dankzij zijn oog voor de fragiliteit van menselijke relaties zijn de afzonderlijke delen van de mozaïek die Rubin ons voorzet fraai en veelkleurig, maar het geheel weet niet op diezelfde manier aan te spreken. Disconnect laat dan ook geen diepe, lang doorwerkende indruk na, maar de film weet goed in kaart te brengen hoe ons omgaan met elkaar veranderd is, en welke gevolgen dat kan hebben.