Boeken / Fictie

Los zand in Seattle

recensie: Matthew McIntosh - Well

Seattle is niet alleen de stad van de grunge: er blijken ook mensen te wonen. Gewone mensen, die naar hun werk gaan, problemen maken met hun vrouw, hoofdpijn hebben, kinderen op proberen te voeden, enzovoort. Sociaal-realistische romans waren erg populair aan het einde van de negentiende eeuw. De burgerij kon zich af zetten tegen de armen, en dat zij het dan veel beter hadden. Maar anderen wilden door deze boeken ook de positie van deze minderbedeelden verbeteren.

Matthew McIntosh combineert in zijn lijvige debuut het leven van de ‘workingclass’ en de stad Seattle. Het boek is opgedeeld in hoofdstukken, waarvan in de inhoudsopgave bij elk hoofdstuk een kleine passage is opgenomen. Dit blijkt een fragment te zijn uit het hoofdstuk. McIntosh gebruikt afwisselend verschillende verteltechnieken, waardoor het levendig lijkt te worden.

Los zand

Er worden verschillende personen opgevoerd in het boek. Ze hebben niet echt een relatie met elkaar behalve dat ze in hetzelfde gedeelte van Seattle wonen. Ze gaan misschien wel naar dezelfde kroeg, maar onderling contact is er niet, waardoor de personen erg op zich zelf komen te staan. Het boek wordt daardoor los zand, er is geen logisch verband tussen verschillende hoofdstukken. Het boek had meer indruk gemaakt als het een coherenter verhaal was geweest.

Overgetikt

Een ander aspect van het boek dat me niet aanspreekt is dat het lijkt of de schrijver een jaar lang in cafés is gaan zitten en daar allerlei tapes heeft opgenomen. Hij heeft mensen gewoon laten praten en praten, terwijl ze zichzelf maar herhaalden en niets nieuws meer zeiden, Deze bandjes hoefde hij niet eens uit te werken, want hij kon alles zo van tape overtikken. Daardoor zit er veel herhaling in.

En toen was er niets. Een kiestoon. Ze had opgehangen. De eerst keer dat ik haar terugbelde, werd ik doorgeschakeld naar de voicemail. Dus hing ik op. Toen belde ik meteen terug en eerste begon hij over te gaan, maar daarna niks – ik dacht dat ze had opgenomen maar gewoon niet van plan was iets te zeggen – je weet wel, doodzwijgen. Ik zie: ik hoor je wel. Ik weet dat je er bent. Maar dat was niet zo. Uiteindelijk duurde het te lang, dus ik dacht dat er iets mis was, en ik hing op en belde terug. Ik kreeg haar voicemail weer.Ik sprak een boodschap in: ‘Schatje, het spijt me dat ik heb opgehangen. Ik probeer je te bereiken.’ Ik hing op. Ik belde terug.

De algemene sfeer die uit het boek spreekt, is verstikking en teleurstelling, aangevuld met kleine pleziertjes en opleveningen. McIntosh beschrijft de wereld van de werkende man en vrouw, die rond moeten komen van een klein bedrag. Het zijn de kleine levensvragen waarmee de schrijver ons confronteert. Het is een sociaal-realistisch portret geworden, maar McIntosh weet niet echt te ontroeren. Door de snelle wisseling van personen blijft het grote medeleven meestal uit. Alleen in het laatste hoofdstuk brengt de schrijver verschillende personen bij elkaar, die allemaal met hun eigen problemen en vragen de bruiloft van een vriend, broer enzovoort bijwonen. Doordat die mensen een tijdje zijn gevolgd en meer uitgewerkt, komt McIntosh aan het einde tot een climax. Al is het wel een treurige climax; iedereen komt er slechter uit dan ze waren en er verandert niets.

Bill draaide zijn raampje omhoog, trapte op het gaspedaal en al gauw was hij weer aan de andere kant, op weg naar het zuiden, steeds sneller. Elk bord en elke wegwijzer was een bevestiging dat hij nooit weg was geweest.