Heden in gesprek met het verleden
FilmdepotWat als je helden van vroeger zou kunnen interviewen? Als je zou kunnen vragen wat ze heeft bewogen? Hoe ze tot hun creaties zijn gekomen? Wat zouden ze ons dan vertellen? De makers van deze film moeten ongetwijfeld dezelfde vragen gehad hebben en een poging hebben willen wagen.
De Nachtwacht is een schuttersstuk van de Hollandse schilder Rembrandt van Rijn, waar hij in 1642 de laatste hand aan legde. De kunstenaar en de markante figuren van De Nachtwacht nemen in de film plaats aan de interviewtafel van Coen Verbraak. Zo spreekt Verbraak Frans Banninck Cocq (René van Zinnicq Bergmann), de commandant van de schutterscompagnie. Ook neemt zijn luitenant Willem van Ruytenburch (Joris Smit) plaats aan tafel. Zij vertellen hoe de opdracht voor het schilderij tot stand is gekomen en hoe Rembrandt het werk heeft aangepakt. Verder vertellen ze, als antwoord op vragen van Verbraak, wat ze van het eindresultaat vonden en of ze daar tevreden mee waren.
Toneelstukje
Het concept is leuk, maar de uitwerking ervan komt nogal gemaakt over. Het is moeilijk serieus te nemen dat Verbraak tegenover mensen in zeventiende-eeuwse kleding zit. Het doet denken aan Welkom in de Gouden Eeuw, een kinderprogramma dat onze tieners (en onszelf!) voorziet van geschiedenisles met een komische twist.
Een kleine continuïteitsfout in de montage aan het begin van het gesprek met Rembrandt (Ramsey Nasr) draagt bij aan de gekunstelde aard van de film. Het glas water dat twee keer gevuld wordt, leidt erg af en benadrukt dat de scènes meerdere malen gedraaid zijn.
Leuke wetenswaardigheden komen aan het licht
Er is veel research gedaan naar de historische feiten rondom De Nachtwacht. Dit zorgt ervoor dat je als kijker leuke nieuwe feiten te horen krijgt. Bijvoorbeeld dat de sjerp van de commandant eigenlijk blauw had moeten zijn, maar dat Rembrandt dat ‘gewoon’ niet heeft gedaan. Dat Rembrandt net zijn geliefde eerste vrouw Saskia Uylenburgh had verloren en alleen achterbleef met zijn acht maanden oude zoon Titus. Dat hij Saskia een plek op De Nachtwacht heeft gegeven. En nog veel meer.
Het tot je nemen van dergelijke wetenswaardigheden is op deze manier toch leuker dan het informatiekaartje naast De Nachtwacht in het Rijksmuseum lezen.
Ontroering bij openbaringen Rembrandt en zijn vrouw Saskia
Ramsey Nasr en Anna Raadsveld (Saskia Uylenburgh) ontroeren wel degelijk. Zeker als het over hun drie vroeggestorven kinderen gaat. Zij zijn het beste in hun rol gekropen, waardoor je even gelooft dat Verbraak daadwerkelijk met Rembrandt en Saskia in gesprek is. Nasr speelt de onaangepaste, ietwat nukkige Rembrandt zo goed dat je vergeet dat hij hem nadoet. Raadsveld speelt haar rol eveneens op een geloofwaardige manier. Als hun overleden kinderen ter sprake komen, zie je de pijn van het verlies in hun ogen.
De andere personen zijn allen acteurs van formaat, maar zij weten minder goed te overtuigen, ook omdat wat zij te vertellen hebben minder emotie oproept. Zij praten niet over verlies, maar bijvoorbeeld over te lang of tevergeefs wachten op Rembrandt. Het zijn voornamelijk irritaties of observaties. Het is dan ook moeilijk om dat meeslepend te spelen.
Unscripted Faction
Regisseur Theu Boermans (ook bekend van De Partizanen, waarvoor hij een Gouden Kalf kreeg) heeft met deze film een nieuw filmgenre gecreëerd: Unscripted Faction. Zoals hij het zelf beschrijft: ‘Met Praten met De Nachtwacht wil ik een meesterinterviewer en een aantal meesterlijke acteurs aan elkaar uitleveren in een fictieve tijdscapsule. Zonder uitgeschreven scenario, maar volgestopt met historische feiten aangevuld met waarschijnlijke aannames over hun karakters, sociale achtergrond en de mores van hun tijd.’ (bron: persmap)
Boermans’ idee voor dit nieuwe genre is echt heel leuk, maar Praten met De Nachtwacht toont dat er nog wel wat aan geschaafd moet worden.
