Een short film is, simpel gezegd, korter dan de normale speelfilm waarvoor je in de bioscoop komt. Op dit festival varieert de lengte van de films tussen de 3 en 35 minuten. Omdat er minder tijd is om een verhaal te vertellen, wordt er doorgaans een korte hap uit een gebeurtenis genomen, in plaats van dat er een verhaal van begin tot eind wordt opgebouwd. Ook biedt de kortere lengte de mogelijkheid om een meer experimentele film- of animatiestijl toe te passen.
W Leslie Sa Ludzie (There are People in the Forest)
Szymon Ruczynski – Polen
3/5 sterren
Een simpel maar effectief geschetste animatie met een verontrustende ondertoon. Een man vindt zijn weg uit een bos en wordt opgewacht door bewapende mensen. Hij wordt meegenomen over de grens. Daar aangekomen blijkt dat er geen plek voor hem is en dat hij terug het bos in moet. Hij blijkt niet de enige te zijn in het bos.
De film is gebaseerd op waargebeurde verhalen over de grens tussen Polen en Wit-Rusland, waar vluchtelingen hopen de oversteek te maken naar een beter leven binnen de Europese Unie. Met zijn film wilde Ruczynski aandacht vestigen op de vluchtelingencrisis. De jonge filmmaker (24) besloot zijn verhaal te animeren, om de zware tonen van het verhaal enigszins te verzachten.
Dit maakt de film niet minder indrukwekkend. Er is geen tekst en geen muziek, alleen geluidseffecten. Deze stilte zorgt voor spanning en benadrukt de onuitgesproken ervaring van vele vluchtelingen.
Zima a Tma (Cold and Dark)
Peter Hostak – Slowakije
4/5 sterren
In het boerenlandschap van Slowakije volgen we een paard, Kubo, en de boeren die met de hulp van Kubo hout verzamelen. Een nieuwsbericht meldt dat er een energietekort is, waardoor de boeren geloven dat brandhout de enige vorm van brandstof zal zijn in de nabije toekomst.
De film is zwart-wit, wat het koude en donkere effect van de titel versterkt. Het is een drassige winter en er lijkt vroeg in de ochtend gewerkt te worden. Dit weerhoudt de boeren niet van het nemen van een drankje tijdens de werkzaamheden. Ze grappen dat Kubo ook wel wat te drinken kan gebruiken, een sentiment dat je bijna deelt wanneer je het paard boomstam na boomstam uit het natte bos ziet trekken.
Waar de boeren Kubo niet genoeg lijken te waarderen, wordt de afhankelijkheid van paardenkracht versterkt doordat het paard veel in beeld verschijnt. Kubo is de enige naam die we leren en de boeren komen niet of nauwelijks met hun gezicht in beeld.
Tako Tsubo
Fanny Sorgo, Eva Pedroza – Oostenrijk, Duitsland
3/5 sterren
Een zwartgallige interpretatie van het verwerken van menselijke emoties. ‘Tako Tsubo’ is een Japanse benaming van een hartspierziekte veroorzaakt door stress. In deze animatiefilm wordt een ‘medische behandeling’ geïntroduceerd waarbij mensen simpelweg de organen waar ze last van hebben, kunnen laten verwijderen. Maar wanneer het hart zeer doet door stress, gaat de stress dan wel weg wanneer het hart wordt verwijderd?
De geverfde animatie zorgt voor een unieke look. Scènes lijken op hetzelfde canvas geschilderd te worden, want wanneer een personage beweegt, zijn de vegen op het canvas van de voorgaande positie te zien. Het ruwe karakter van het verhaal wordt hiermee visueel versterkt.
De personages zijn onaangenaam om naar te kijken: het merendeel wordt naakt en hierdoor kwetsbaar afgebeeld. Ook zijn de stemmen die worden ingesproken krakerig en onheilspellend. Dat komt overeen met de sfeer die de film neerzet, maar het maakt Tako Tsubo wel een moeilijke film om te kijken. Omdat de film slechts zes minuten duurt hoeft de kijker niet te lang in de onaangename sfeer te blijven hangen.
Baigal Nuur – Lake Baikal
Alisi Telengut – Duitsland, Canada
2/5 sterren
De vorming van een meer in Siberië wordt geanimeerd met natuurlijke materialen als kiezels, water en mos. Halverwege de film komt hier een voice-over bij in het Boerjaat-Mongools, een uitstervende taal. Het belichten van een specifiek natuurgebied en de cultuur die daarbij hoort, is een bijzondere wijze om de effecten van de opwarming van de aarde te presenteren.
Het probleem met deze short film is dat het niet direct duidelijk is waar het verhaal over gaat. Omdat de animatiestijl zo grof is, is het her en der ook moeilijk om te zeggen wat er te zien is. Een introductie van het onderwerp zou de filmervaring ten goede komen.
Het beperkte vocabulaire van de verteller versterkt de simpele animatie. De vreemde taal, gecombineerd met de natuurlijke animatiestijl, zorgt voor de sensatie dat je naar oerkrachten kijkt die aan het werk zijn. De tekst die gesproken wordt is schaars, wat tekenend is voor de teloorgang van een cultuur.
Nos îles (Our Island)
Aliha Thalien – Frankrijk
4/5 sterren
De blijvende effecten van een koloniaal verleden worden besproken door jongeren op Martinique. Een aantal prachtige natuurshots leiden de film in. Meteen is duidelijk dat Martinique rijk is aan natuur. Een long shot met een donkere lucht en stevige wind introduceert het gevoel dat er ook op zo’n relaxte plek onrust is onder de bevolking.
Na het eiland via de camera te hebben verkend, zien we een gesprek tussen een aantal jongeren. Ze doen een spelletje en lachen met elkaar, maar al snel snijden ze gevoelige onderwerpen aan zoals de relaties met hun ouders en hun afhankelijkheid van Frankrijk. Waarschijnlijk zijn bepaalde gesprekken gestart omdat de filmmakers de meningen van de jeugd over specifieke onderwerpen wilde documenteren. Ondanks dat het niet alledaagse gesprekken zijn die worden gevoerd, blijven de jongeren eerlijk en ongeremd in hun conversatie.
We zien de jongeren flauwe grapjes maken die niet landen bij de vriendengroep. Deze beelden worden afgewisseld door close-ups van individuen, waarbij ongemak en twijfel te zien is bij gesprekken over wat het zou betekenen om onafhankelijk te zijn. De short film voelt als een authentieke kijk in het leven van jongeren die naast de standaard puberproblemen ook te kampen hebben met het feit dat ze vastzitten in een onderworpen paradijs.
Uiteenlopend en indrukwekkend
Ondanks dat dit slechts een selectie is van de films die door de jury als beste zijn bekroond, moge duidelijk zijn dat er een enorme variëteit aan verhalen wordt verteld op het Go Short Film Festival. Verschillende theaters zijn de hele dag gevuld met korte films van over de hele wereld. Het geeft een mooi inzicht dat niet elk verhaal enorm en episch hoeft te zijn. De vertelwijze staat centraal en experimenteren wordt aangemoedigd. ‘Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd’ blijkt maar al te waar te zijn.
Kabbelende treurigheid
Wanneer detective Ma Zhe een moord onderzoekt in Banpo, een boerendorpje in China, lijkt de dader snel te zijn gevonden. De politie spoort hem aan om de klus snel af te ronden, maar Banpo en haar rivier houden Ma Zhe in hun greep. De zaak kan niet zo simpel zijn, toch?
Banpo lijkt bijna de ideale plek voor moord. Het hoogstaande riet, de brede rivier en de gesloten bewoners kunnen de stappen van de moordenaar gemakkelijk verhullen. De beperkte informatie die in het onderzoek wordt vergaard, zorgt ervoor dat Ma Zhe (Zhu Yilong) langdurig blijft malen over hoe de zaak in elkaar steekt. De film is gebaseerd op het boek Mistakes by the River (Yu Hua, 2023) waarin de lezer wellicht meer inzicht krijgt in de gedachten van Ma Zhe. De film laat de kijker helaas in het donker tasten en kabbelt, net als de rivier, rustig voort.
Beelden uit een andere tijd
Bij het kijken van Only the River Flows zal je niet snel zeggen dat dit een film uit 2023 is. Regisseur Wei Shujun weet prima de tijdgeest van de jaren 90, waarin het verhaal zich afspeelt, te vatten. Het beperkte gebruik van muziek, de grauwe straten, leren jassen en een hoop sigaretten zorgen voor een sfeer die we herkennen van het eind van de vorige eeuw. Doordat er gefilmd is in het format van 16 millimeter, een format dat tekenend is voor die periode en de stijl films die toen zijn uitgebracht, lijkt de film echt uit een andere tijd te stammen.
Neerslachtigheid
Er zijn veel shots van regen die op de rivier valt. Het druilerige effect dat dit veroorzaakt versterkt de neerslachtigheid van Ma Zhe. Behalve dat hij gedwongen wordt de moordzaak vroegtijdig af te handelen, heeft hij ook zorgen over het grootbrengen van een aankomend kind. Wanneer hij thuis is bij zijn vrouw is hij met zijn hoofd bij het politiebureau. Op het plaats delict blijft hij tobben over de vraag of zijn toekomstige kind, dat mogelijk met een beperking zal moeten leven, gelukkig zal zijn in het huidige China.
De dood van een medium
Meerdere malen wordt er in de film geïmpliceerd dat het medium film stervende is. Het nieuwe politiebureau wordt opgezet in een failliet filmtheater en in zijn droom ziet Ma Zhe een klassieke camera vlam vatten. Toch houdt hij vertrouwen in film. Hij baseert zijn onderzoek puur op bewijs dat is vastgelegd en negeert zelfs een bekentenis van een verdachte omdat deze niet in lijn is met het opgenomen bewijs. Shujun betoont hiermee zijn liefde voor het medium binnen een noir film, een genre dat verre van romantisch is.
Veel kalmte, geen storm
De verplaatsing naar een andere tijd lijkt uiteindelijk niets toe te voegen aan Only the River Flows. Wat het meeste opvalt, is dat de film zijn tijd neemt voor het verhaal en zijn hoofdpersoon veelal in stilte laat mijmeren, maar hij heeft niet genoeg intrige om de kijker in al die rust en kalmte te blijven boeien. De moraal blijft oppervlakkig en de conclusie laat te wensen over. De innerlijke strijd van de hoofdpersoon is niet pakkend door de – opzettelijk – kille performance. De droomsequentie en prachtige natuurshots zijn genoeg om de aandacht van de kijker vast te kunnen houden, maar memorabel wordt de film daarmee jammer genoeg niet.
Only the River Flows
Regie: Wei ShujunDistributeur: Cherry Pickers Filmdistributie
imdb: https://www.imdb.com/title/tt27590147/
Misschien ook iets voor u
Een tekening op de bank
Een schetsboek met een tekening van de grote boom uit de tuin van het voormalige woonhuis van de Mesdags laat zien dat deze boom overduidelijk een van de bezoekers aansprak. Het is een tastbaar spoor van een kort moment van verbintenis met de natuur. Maar slaagt de tentoonstelling er echt in om te laten zien dat de mensheid een is met de natuur?
Sprekende bomen. Een ode aan onze bedreigde natuur reflecteert op onze relatie met de natuurlijke wereld. De gedichten en schilderijen fungeren als activistische kunst om het verlies van bomen en bossen aan te kaarten. Dichter Jan Kleefstra en kunstenaar Christiaan Kuitwaard pogen te laten zien dat de mens onderdeel is van deze natuur. De expositie is tot stand gekomen naar aanleiding van het boek Boswerk (2023) dat Kleefstra en Kuitwaard hebben gemaakt in samenwerking met schrijver Annelies Henstra. In dit boek komen de tekst van Henstra, de gedichten van Kleefstra en de schilderijen van Kuitwaard samen. De tentoonstelling combineert ook poëzie en schilderkunst.
Foto: Sophia Bustin
Esthetische presentatie
Een lichtschakelaar op de wand met landschapsschilderijen verstoort de harmonie, maar dat is dan ook het enige wat de schoonheid van de kunstwerken schendt. De schilderijen – van telkens hetzelfde formaat – zijn in rijtjes tentoongesteld. Wanneer de gedichten naast de werken gelezen worden, verdwijnt het geordende karakter van de expositie naar de achtergrond en maakt het plaats voor een knus, haast huiselijke gevoel van kunst aan de muur. De makers vertellen dat we als mensheid een zijn met de natuur. Ofwel ‘het leven’ in de woorden van Kuitwaard. De tedere verwoordingen in de gedichten roepen genegenheid op voor de bomen die zijn afgebeeld op de schilderijen. De zichtbare betrokkenheid van kunstenaar Kuitwaard bij de bomen roept sympathie op. Op een levensgrote foto is de schilder namelijk letterlijk tussen de bomen aan het werk. Tussen de werken door zijn schilderijen van de Haagse School te zien. Ronde clusters van eveneens kleine schilderijen. De mannen hebben deze werken zelf gekozen als aanvulling op de expositie. Deze presentatievorm biedt het nodige speelse contrast naast het ontstane lijnenspel dat de schilderijen van Kuitwaard op de wand tentoonstellen.
Foto: Sophia Bustin
Betrokken kunstenaars en het verlies van bossen
Een schilderij vol gefragmenteerd zonlicht laat een omgevallen boom zien. Het is een werk van de Haagse Schoolschilder Johannes Bilders. De begeleidende tekst vertelt dat dit werk de kunstenaar ontroert. Dit sentiment wordt gelijk ingekopt door de staart van de expositie, waarin de zorgen om het verlies van diversiteit in de natuur wordt aangekaart. Het raakt dat de kunstenaars blijkbaar een persoonlijke relatie hebben opgebouwd met de bomen. Tijdens het bestuderen en schilderen van de bomen brachten ze automatisch ook tijd met ze door. Dit geeft de expositie kracht. De relatie die de mannen hebben met de omgevingen waarin ze het werk lieten ontstaan, is te zien. Het gevoel dat de mannen waarschijnlijk hebben ervaren op die plekken wordt echter niet direct overgebracht op de bezoekers door middel van de werken. De titel van de tentoonstelling schuurt met het zwijgen dat de bomen in de schilderijen lijken uit te dragen. Hier zit waarschijnlijk de crux van de expositie. De bomen spreken, maar kunnen wij ze net als deze kunstenaars verstaan?
De tentoonstelling ontvouwt zich als een liefdevol, esthetisch plezierig, maar ook soms wat glazig geheel. De werken lijken niet direct een verbintenis op te roepen met de natuur voor de kunstliefhebbers in de zalen. Daar zijn de schilderingen en de gedichten, doorspekt van een persoonlijke relatie, te intiem voor. Té liefelijk. Wel laat de expositie een bijzondere relatie zien van kunstenaars met de bomen die zij hebben leren kennen.
Sprekende bomen. Een ode aan onze bedreigde natuur – De Mesdag Collectie
Gezien in: De Mesdag Collectie, Den HaagNog te zien tot: zondag 21 juli 2024
Misschien ook iets voor u
Puur jazz-escapisme
Blue Giant is een anime over een jonge, enthousiaste saxofonist die naar Tokyo reist met als droom de grootste jazzmuzikant ooit te worden. Hoewel dit geen grensverleggende, nieuwe ideeën zijn, blijkt het gebrek aan aandacht voor de ondergesneeuwde film geheel onterecht. Blue Giant verdient met zijn sublieme blend van hoogstaande muziek, betoverende animatiestijl en bezielende karakterontwikkeling een groter publiek.
Muziek en film combineren kan een lastige opgave zijn. Het afstemmen van de juiste muziek op de juiste beelden is al een vak apart, waarbij de muzieksupervisie en/of soundtrack een film kunnen maken en breken. Bij de juiste mengeling halen de twee het beste bij elkaar naar boven. De film kan voor passend beeldmateriaal zorgen en de muziek een pakkend moment geven in het verhaal. De muziek kan op haar beurt de film extra bezieling en sfeer geven. Dit kan al een uitdaging zijn op kleine schaal. Om muziek ook echt een thema te maken in de film is een kunst op zich, waarbij de risico’s groot zijn. Het kan perfect samensmelten tot iets iconisch als La La Land, Baby Driver, of Guardians of the Galaxy. Het kan ook een grote blamage worden, zoals te zien was bij de remake van Mean Girls. Bij Blue Giant is de samensmelting van muziek en animatie perfect.
Thema
De film gaat over passie en bevlogenheid in het maken van muziek, op sommige plekken vergelijkbaar met Pixar’s Soul. In het verhaal zijn er genoeg lange scenes waarin de hoofdrolspelers op het podium staan en in alle overgave mogen spelen. De animatie die daarbij wordt gebruikt spat van de creativiteit en zorgt voor een pure, bijna psychedelische stroom van escapisme. Het is het niveau dat je zou verwachten bij Across the Spider-verse.
Meeslepend verhaal
Hoewel de concerten de hoogtepunten van de film vormen, wil dat nog niet zeggen dat de stukken tussen de optredens niet boeiend zijn. Integendeel, het verhaal heeft een pakkende boodschap over de wisselwerking tussen vakmanschap en passie. Over het waarmaken van je dromen. In combinatie met de prachtige animatie zijn ook de wat meer ingetogen, karakter-gedreven scènes een genot om te beleven. In het verhaal zijn er drie hoofdpersonages, ieder met hun eigen manier en beleving van muziek maken. In de ontwikkeling die zij doormaken, is het maken van muziek een essentieel onderdeel, waarin de muziek die ze spelen onlosmakelijk verbonden is met hun karakter. Het enige wat zo nu en dan stoort, zijn de misplaatste stukjes dialoog. Her en der wordt er een flauwe grap gemaakt die totaal niet in de sfeer van de film past. Meer dan een kleine ergernis is het gelukkig niet.
Conclusie
Met visuele pracht, sublieme jazz en inspirerende karakterontwikkelingen slaagt Blue Giant er in een ware ode aan muzikale bevlogenheid te brengen. Het is een film die muziek- en filmliefhebbers samen kan brengen. Een meeslepend verhaal, schitterende animatie en het hart op de juiste plek. Waarom deze film niet genomineerd is voor beste animatiefilm bij de afgelopen Oscars, is een groot raadsel.
Blue Giant
Regie: Yuzuru TachikawaJaar: 2024
Distributeur: Periscoop Film
imdb: https://www.imdb.com/title/tt15737898/
Misschien ook iets voor u
Kort maar krachtig
/ door: Laurens Wanders0 SterrenAlweer de 16e editie van het Go Short Filmfestival vond van 3 tot en met 7 april 2024 plaats in Nijmegen. Het LUX-theater en verschillende andere gebouwen in de Mariënburg vertoonden vijf dagen lang de beste korte films die afgelopen jaar internationaal zijn geproduceerd. Hier lees je over vijf van de films die door de jury geprezen zijn als de beste van het festival.
Een short film is, simpel gezegd, korter dan de normale speelfilm waarvoor je in de bioscoop komt. Op dit festival varieert de lengte van de films tussen de 3 en 35 minuten. Omdat er minder tijd is om een verhaal te vertellen, wordt er doorgaans een korte hap uit een gebeurtenis genomen, in plaats van dat er een verhaal van begin tot eind wordt opgebouwd. Ook biedt de kortere lengte de mogelijkheid om een meer experimentele film- of animatiestijl toe te passen.
W Leslie Sa Ludzie (There are People in the Forest)
Szymon Ruczynski – Polen
3/5 sterren
Een simpel maar effectief geschetste animatie met een verontrustende ondertoon. Een man vindt zijn weg uit een bos en wordt opgewacht door bewapende mensen. Hij wordt meegenomen over de grens. Daar aangekomen blijkt dat er geen plek voor hem is en dat hij terug het bos in moet. Hij blijkt niet de enige te zijn in het bos.
De film is gebaseerd op waargebeurde verhalen over de grens tussen Polen en Wit-Rusland, waar vluchtelingen hopen de oversteek te maken naar een beter leven binnen de Europese Unie. Met zijn film wilde Ruczynski aandacht vestigen op de vluchtelingencrisis. De jonge filmmaker (24) besloot zijn verhaal te animeren, om de zware tonen van het verhaal enigszins te verzachten.
Dit maakt de film niet minder indrukwekkend. Er is geen tekst en geen muziek, alleen geluidseffecten. Deze stilte zorgt voor spanning en benadrukt de onuitgesproken ervaring van vele vluchtelingen.
Zima a Tma (Cold and Dark)
Peter Hostak – Slowakije
4/5 sterren
In het boerenlandschap van Slowakije volgen we een paard, Kubo, en de boeren die met de hulp van Kubo hout verzamelen. Een nieuwsbericht meldt dat er een energietekort is, waardoor de boeren geloven dat brandhout de enige vorm van brandstof zal zijn in de nabije toekomst.
De film is zwart-wit, wat het koude en donkere effect van de titel versterkt. Het is een drassige winter en er lijkt vroeg in de ochtend gewerkt te worden. Dit weerhoudt de boeren niet van het nemen van een drankje tijdens de werkzaamheden. Ze grappen dat Kubo ook wel wat te drinken kan gebruiken, een sentiment dat je bijna deelt wanneer je het paard boomstam na boomstam uit het natte bos ziet trekken.
Waar de boeren Kubo niet genoeg lijken te waarderen, wordt de afhankelijkheid van paardenkracht versterkt doordat het paard veel in beeld verschijnt. Kubo is de enige naam die we leren en de boeren komen niet of nauwelijks met hun gezicht in beeld.
Tako Tsubo
Fanny Sorgo, Eva Pedroza – Oostenrijk, Duitsland
3/5 sterren
Een zwartgallige interpretatie van het verwerken van menselijke emoties. ‘Tako Tsubo’ is een Japanse benaming van een hartspierziekte veroorzaakt door stress. In deze animatiefilm wordt een ‘medische behandeling’ geïntroduceerd waarbij mensen simpelweg de organen waar ze last van hebben, kunnen laten verwijderen. Maar wanneer het hart zeer doet door stress, gaat de stress dan wel weg wanneer het hart wordt verwijderd?
De geverfde animatie zorgt voor een unieke look. Scènes lijken op hetzelfde canvas geschilderd te worden, want wanneer een personage beweegt, zijn de vegen op het canvas van de voorgaande positie te zien. Het ruwe karakter van het verhaal wordt hiermee visueel versterkt.
De personages zijn onaangenaam om naar te kijken: het merendeel wordt naakt en hierdoor kwetsbaar afgebeeld. Ook zijn de stemmen die worden ingesproken krakerig en onheilspellend. Dat komt overeen met de sfeer die de film neerzet, maar het maakt Tako Tsubo wel een moeilijke film om te kijken. Omdat de film slechts zes minuten duurt hoeft de kijker niet te lang in de onaangename sfeer te blijven hangen.
Alisi Telengut – Duitsland, Canada
2/5 sterren
De vorming van een meer in Siberië wordt geanimeerd met natuurlijke materialen als kiezels, water en mos. Halverwege de film komt hier een voice-over bij in het Boerjaat-Mongools, een uitstervende taal. Het belichten van een specifiek natuurgebied en de cultuur die daarbij hoort, is een bijzondere wijze om de effecten van de opwarming van de aarde te presenteren.
Het probleem met deze short film is dat het niet direct duidelijk is waar het verhaal over gaat. Omdat de animatiestijl zo grof is, is het her en der ook moeilijk om te zeggen wat er te zien is. Een introductie van het onderwerp zou de filmervaring ten goede komen.
Het beperkte vocabulaire van de verteller versterkt de simpele animatie. De vreemde taal, gecombineerd met de natuurlijke animatiestijl, zorgt voor de sensatie dat je naar oerkrachten kijkt die aan het werk zijn. De tekst die gesproken wordt is schaars, wat tekenend is voor de teloorgang van een cultuur.
Nos îles (Our Island)
Aliha Thalien – Frankrijk
4/5 sterren
De blijvende effecten van een koloniaal verleden worden besproken door jongeren op Martinique. Een aantal prachtige natuurshots leiden de film in. Meteen is duidelijk dat Martinique rijk is aan natuur. Een long shot met een donkere lucht en stevige wind introduceert het gevoel dat er ook op zo’n relaxte plek onrust is onder de bevolking.
Na het eiland via de camera te hebben verkend, zien we een gesprek tussen een aantal jongeren. Ze doen een spelletje en lachen met elkaar, maar al snel snijden ze gevoelige onderwerpen aan zoals de relaties met hun ouders en hun afhankelijkheid van Frankrijk. Waarschijnlijk zijn bepaalde gesprekken gestart omdat de filmmakers de meningen van de jeugd over specifieke onderwerpen wilde documenteren. Ondanks dat het niet alledaagse gesprekken zijn die worden gevoerd, blijven de jongeren eerlijk en ongeremd in hun conversatie.
We zien de jongeren flauwe grapjes maken die niet landen bij de vriendengroep. Deze beelden worden afgewisseld door close-ups van individuen, waarbij ongemak en twijfel te zien is bij gesprekken over wat het zou betekenen om onafhankelijk te zijn. De short film voelt als een authentieke kijk in het leven van jongeren die naast de standaard puberproblemen ook te kampen hebben met het feit dat ze vastzitten in een onderworpen paradijs.
Uiteenlopend en indrukwekkend
Ondanks dat dit slechts een selectie is van de films die door de jury als beste zijn bekroond, moge duidelijk zijn dat er een enorme variëteit aan verhalen wordt verteld op het Go Short Film Festival. Verschillende theaters zijn de hele dag gevuld met korte films van over de hele wereld. Het geeft een mooi inzicht dat niet elk verhaal enorm en episch hoeft te zijn. De vertelwijze staat centraal en experimenteren wordt aangemoedigd. ‘Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd’ blijkt maar al te waar te zijn.
Misschien ook iets voor u
Kleren maken de vrouw
Soms heb je van die boeken waarvan je baalt dat je ze uit hebt. Dat is ook het geval met de debuutroman van Georgia Kaufmann: De kleermaakster van Parijs. Deze prachtige roman verhaalt over een dappere vrouw die, ondanks alle tegenslagen in haar leven, uitgroeit tot een barmhartige zakenvrouw met een eigen mode-imperium. Het verhaal is zowel een figuurlijke reis door haar verleden als een letterlijke reis door verscheidene werelddelen. Wij lezers zijn de gelukkige ‘lifters’ die meemogen op dit avontuur.
Moedig, krachtig en rechtdoorzee. De hoofdpersoon van het boek, Rosa Kusstatcher, is al vanaf pagina één een innemend karakter. Als ik-verteller spreekt ze vanuit het heden, 1991, tot ons en deelt ons mee dat de zenuwen hoog oplopen. Die dag zal ze een heel belangrijk persoon ontmoeten, iemand die ze liefkozend aanspreekt met ‘Ma chère’. Op het einde van het boek zal duidelijk worden wie zijn of haar opwachting maakt. Wat volgt, is een lange kennismaking met een vrouw die getekend is door haar verleden. Het boek leest als één lange flashback die zijn aanvang neemt in de Tweede Wereldoorlog, als Rosa nog slechts zestien jaar oud is en met haar ouders en zus woont in de Italiaanse Alpen. Een gebied dat in handen komt van de Duitsers.
Een ellendige start
Waar de ene familie probeert om in het gevlei te komen van de sergeant, de verachtelijke en zwaarlijvige herr Schleiss, houden Rosa, haar zus en moeder de bezetter liever ver van zich vandaan. Maar door toedoen van haar bloedeigen drankorgel van een vader belandt Rosa toch in handen van de vreselijke Schleiss en raakt ze zwanger.
De altijd vriendelijke postbode herr Maier en de innemende soldaat Thomas bedenken een plan om Rosa weg te sluizen uit de bergen, zodat ze een nieuw bestaan kan opbouwen bij een hoogleraar van Thomas in Zwitserland: professor doctor Goldfarb. De getraumatiseerde Joodse professor biedt haar en haar buitenechtelijke kind, een hoogblond jongetje met de naam Laurin (vernoemd naar de postbode), alles wat ze maar nodig heeft. Toch is het niet genoeg voor de jonge Rosa: ze wil namelijk een eigen naaiatelier beginnen en heeft haar zinnen op Parijs gezet.
Noodlot als reisgezelschap
In Parijs komt Rosa terecht bij de grote modeontwerper Christian Dior, in wiens atelier ze de prachtigste creaties ontwerpt. Ze blijft niet onopgemerkt. Niet alleen is ze de lieveling van Dior, ‘le grand maître de la mode’, ook menig andere man verpoost graag in haar gezelschap. Eén man in het bijzonder, de charmante Charles, dingt al heel vlug naar haar hand. Hij is een man die getroebleerd en gebroken blijkt te zijn door de verschrikkingen van de oorlog. Zijn vrouw en kinderen zijn hem ontnomen en hij wil niet meer wonen op een plek die hem herinnert aan de gruwelen van de Holocaust.
Een nieuw bestaan wacht het liefdeskoppel in Rio de Janeiro in Brazilië. De tijd die Rosa doorbrengt in Parijs is dus helaas van korte duur. Het was interessant geweest als de lezer had kunnen smullen van nog meer – zij het zeer onwaarschijnlijke – ontmoetingen met de groten der mode, zoals Chanel (die tussen neus en lippen door genoemd wordt). De meeste hoofdstukken zijn gewijd aan de tijd in Brazilië, wat ook de vraag oproept waarom in de titel wordt verwezen naar dé kleermaakster van Parijs …
Ondanks het feit dat Rosa’s reputatie uitgroeit tot wereldfaam, reist het noodlot haar achterna. Al is er ook zeker één groot lichtpunt in haar leven: haar huishoudster Graça is een grote steun voor Rosa in zware tijden. Een onverwachte vriendschap ontvouwt zich als Rosa zich meer en meer begint te ontfermen over haar hulp in huis. Alles bij elkaar bestrijkt het boek veel grote thema’s: liefde, oorlog, verraad, trauma, en dus ook vriendschap.
Verkeerde vent
Door omstandigheden belandt Rosa uiteindelijk in New York en valt ze in de handen van regelrechte klootzakken. Niet al haar keuzes zijn even logisch en soms ronduit ergerlijk. Hoe sterk ze ook is, de aanwezigheid van één enkele verkeerde vent kan haar status en zelfbeeld behoorlijk doen wankelen. Haar gedienstigheid en nederigheid richting enkele kerels laten duidelijk zien dat haar verhouding tot mannen in haar tienerjaren behoorlijk is verstoord. Sommige figuren in het boek halen het bloed onder je nagels vandaan en de wijze waarop Rosa handelt, stelt je vaak uitermate teleur. Zeker als ze een wel erg opmerkelijk contract aangaat met een man die zijn eigen zaakjes op orde wil stellen en haar als middel ziet om zijn doelen te bereiken.
Door het verhaal heen zie je dat Rosa met iedere aangrijpende gebeurtenis die zich in haar leven voordoet, steeds zakelijker wordt. Haar intuïtie maakt plaats voor de ratio, het verstand. Gedreven door haar intense verdriet schakelt ze haar gevoelens één voor één uit, totdat ze haast als een robot beslissingen neemt. Iets wat zelfs haar naasten haar in het boek aanrekenen. Een onverwachte confrontatie met haar verleden laat zien dat ze haar gevoel slechts in zekere mate kan uitschakelen. Alle opgekropte emoties komen er in één keer uit als ze in de Alpen wordt geconfronteerd met geheimen uit haar verleden.
Grote aantrekkingskracht
Voor fans van Lucinda Riley, Corina Bomann en Anne Jacobs kan het misschien aanvoelen alsof je al eerder van dit verhaal hebt gehoord. Net als in de romans van deze schrijfsters volgen we een jonge vrouw die met haar dappere instelling de weg terug naar boven weet te vinden als ze ver is afgezakt in een diep dal. Daarnaast verweeft het boek romantiek met historie en krijgen we een plot voorgeschoteld waar je ‘u’ tegen zegt. Dit alles is verpakt in een zeer vlotte schrijfstijl en voorzien van een ingenieuze hoofdstukindeling, waarbij ieder hoofdstuk wordt aangeduid met een ander voorwerp: van nagellak tot sierraden en cosmetica. Allemaal benodigdheden om de 63-jarige Rosa voor te bereiden op haar ontmoeting met een zeer innig geliefd persoon.
Net als bij andere boeken uit dit segment (historische fictieve roman), kan men zich ergeren aan óf juist wegdromen bij de geromantiseerde situaties en dramatische keuzes van de hoofdpersoon. Wie een realistisch verhaal opgediend wil krijgen, is hier niet aan het juiste adres. Maar het is een boek dat de liefhebber van dit genre niet kan wegleggen; het lijkt je haast toe te roepen vanaf het nachtkastje. Tip: begin eraan op een moment dat je agenda niets van je verlangt, zodat je het in één ruk uit kan lezen.
De kleermaakster van Parijs
Schrijver: Georgia KaufmannUitgever: A.W. Bruna Uitgevers
Prijs: € 22,99
Bladzijden: 480
ISBN: 9789400516519
Misschien ook iets voor u
Op zoek naar de religieuze ervaring in hedendaagse kunst
Door een ruimte met donkere wanden, een hoog plafond en spaarzame belichting galmt klassieke muziek. De ruimte is groots opgezet, maar doet toch intiem aan. Zou het hier om een kerk gaan?
Integendeel! Het betreft de tentoonstelling Een sprong in het onbekende in Z33, Huis voor Actuele Kunst, Design en Architectuur in het Vlaamse Hasselt. De Engelstalige naam van de tentoonstelling is Leaps of Faith, een uitdrukking die wijst op handelingen die niet vanuit ratio, maar vanuit gevoel worden verricht. Een sprong in een onbekende draait om de verhouding tussen het geloof en de kunst, die allebei een beroep doen op het onbevattelijke en bovenzintuiglijke. Curator Tim Roerig heeft de in 2020 geopende, door Francesca Torzo ontworpen ruimtes van Z33 gevuld met een veelzijdige reeks kunstwerken van diverse kunstenaars. Welke elementen van dit brede en complexe thema lichten deze kunstenaars uit?
De moderne processie
Installatiezicht van Een sprong in het onbekende in Z33, Hasselt. Paul Thek, L-Column, 1965-66. Collectie Museum Voorlinden, Wassenaar. Foto: Selma Gurbuz.
Een van de kunstenaars van wie er in Hasselt werk te zien is, is de Amerikaanse kunstenaar Paul Thek (1933-1988). Thek bezocht samen met zijn partner, fotograaf Peter Hujar (1934-1987), in de jaren 60 de catacomben van de Kapucijnen in Palermo. Het inspireerde Thek tot het maken van zijn serie Meat Pieces. In Hasselt is bijvoorbeeld zijn L-Column te zien: een L-vormige structuur van plexiglas en metaal, waarin een stuk vlees gevangen is, dat zo uit een lichaam gerukt lijkt. Het creëert een macaber, maar ook mooi effect. Een treffende foto van een lijk uit de Siciliaanse catacomben, gemaakt door Hujar, hangt in dezelfde ruimte en vormt hier een passende aanvulling.
Halverwege de tentoonstelling is een opname te zien van The Modern Procession, een performance opgevoerd door Francis Alÿs (1959) in New York in 2002. Voor The Modern Procession liet Alÿs replica’s van iconische kunstwerken uit de collectie van het Museum of Modern Art, zoals van Duchamp, Giacometti en Picasso, in een processie meevoeren van Manhattan naar Brooklyn. In de video is te zien hoe in de processie een fanfare speelt, rozenblaadjes worden rondgestrooid en vuurwerk afgaat. The Modern Procession roept zo veel vragen op omtrent de kunst als een vorm van wereldlijke heiligenverering.
De laatste zaal van de tentoonstelling combineert verschillende werken van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Igshaan Adams (1982). Zo is de vloer bedekt met kleurrijke, ietwat versleten linoleumvloeren uit een buitenwijk van Kaapstad. Dit werk, When Dust Settles, roept zowel een gevoel van thuiszijn als van strijd en vergankelijkheid op. Sterverligte paadjie huis toe bestaat uit twee wandkleden met een witte streep erdoorheen, die wijst op de olifantenpaadjes die de gesegregeerde buurten van Kaapstad met elkaar verbinden. Voor Adams, zelf een queer en religieus persoon van kleur, wijzen deze op de mogelijkheid om je eigen weg te banen en deze vrij te maken voor anderen.
Installatiezicht van Een sprong in het onbekende in Z33, Hasselt. Igshaan Adams, Sterverligte paadjie huis toe, 2023. Met dank aan de kunstenaar, Thomas Dane Gallery en blank projects. Foto: Selma Gurbuz.
Uitzicht over een begijnhof
In deze laatste zaal biedt een groot raam uitzicht op een begijnhof, met een ruïne van de begijnhofkerk in het midden. Het is een toepasselijke conclusie voor een tentoonstelling over de verhouding tussen religie en hedendaagse kunst. Of de tentoonstelling inhoudelijk ook recht doet aan de breedte van dit thema, is maar de vraag: de gekozen werken verhouden zich overwegend tot het christendom, en bijvoorbeeld de verhouding tussen kunst en de islam blijft in Z33 grotendeels buiten beschouwing. Toch zullen de in Hasselt getoonde kunstwerken weinig bezoekers onberoerd laten. Ze komen goed tot hun recht in de ruimtes van het prachtige gebouw van Z33. Zo maakt Een sprong in het onbekende duidelijk dat in de hedendaagse kunst nog steeds iets religieus verscholen ligt.
Een sprong in het onbekende - Z33, Huis voor Actuele Kunst, Design en Architectuur, Hasselt
Gezien in: Z33, Huis voor Actuele Kunst, Design en Architectuur, HasseltNog te zien tot: zondag 25 augustus 2024
Misschien ook iets voor u
Een mysterie vol misleiding
In de Netflix serie Fool Me Once ontdekt Maya dat haar overleden man Joe niet is wie hij leek te zijn. Maar al snel wordt duidelijk dat er nog veel meer aan de hand is. Hoever ga je om de waarheid te achterhalen? Wat doe je als je eigen herinneringen niet meer te vertrouwen zijn?
Een web van leugens en bedrog
Het verhaal begint bij Maya Stern (Michelle Keegan), een weduwe die rouwt om haar man, Joe Burkett (Richard Armitage). Zijn dood blijft als een schaduw over haar leven hangen. Er gebeurt namelijk iets geks: Maya ziet Joe, na zijn dood, op een beveiligingscamera verschijnen. Hij is springlevend. Verward en geschokt begint ze aan een zoektocht naar de waarheid.
Oude fotoalbums liggen verspreid op de vloer. Hun vergeelde pagina’s vol vergeten herinneringen. Maya bladert erdoorheen, haar vingers aarzelend over de verkreukelde foto’s. Elk beeld vertelt een verhaal, elk gezicht draagt een geheim. Ze zoekt naar aanwijzingen en verborgen waarheden die haar dichter bij de kern van het mysterie brengen. Wie heeft Joe vermoord? En waarom?
Terwijl Maya zich vastbijt in het mysterie, probeert ze ook de onopgeloste moord op haar zus Claire Walker (Natalie Anderson) te verwerken. De moord op Claire blijkt een sleutelrol te spelen in het web van leugens en bedrog waarin Maya verstrikt raakt.
Cinematografie
In de Engelse landschappen speelt de natuur een grote rol bij het creëren van de sfeer. Nevel, regen en mist omhullen de scènes. Hierdoor ontstaat een gevoel van mysterie en melancholie. De camera vangt de ruige schoonheid van het landschap, terwijl de ruiten beslagen zijn door zachte druppels regen. Dit geeft de serie een unieke visuele identiteit.
De toevoeging van flashbacks in de verhaallijn zorgt voor een diepere verkenning van de emoties van de personages. De verschuivingen tussen heden en verleden helpen de kijker om de innerlijke strijd van de personages beter te begrijpen.
De visuele stijl van de serie is belangrijk voor de verrassende wendingen en spannende momenten. Elke aflevering eindigt met een scène die de kijker achterlaat in volle verwachting van wat nog komen gaat.
Emoties komen tot leven
We zien het verhaal vanuit het perspectief van Maya. Veel shots versterken het gevoel van paranoia en onzekerheid dat Maya ervaart, waardoor de kijker steeds dieper wordt meegesleept in haar belevingswereld. Wat ook opvalt, is de subtiliteit waarmee de acteurs hun emoties tonen. Het zijn de kleine gebaren, de trilling in een stem en de blik in hun ogen die de diepte van hun personages onthullen.
Overvloed aan zijverhalen
Terwijl complexiteit vaak een teken is van een goed verhaal, is het soms te veel. De serie heeft veel lagen, waardoor het af en toe moeilijk is om alles te volgen. Aan het eind van de serie vraag je je als kijker een beetje af waarom de serie zich zoveel bezighield met problemen van bijpersonages.
Als kijker denk je in het begin het verhaal al te hebben ontrafeld, maar niets is minder waar. Elke aflevering eindigt met een cliffhanger die de kijker weer op het verkeerde been zet. Op een paar onaangeroerde verhaallijnen en onuitgewerkte personages na, is Fool Me Once een lekkere serie om te bingewatchen voor mensen die houden van spanning en mysterie.
Fool Me Once
Regie: Danny BrocklehurstDistributeur: Netflix
imdb: https://www.imdb.com/title/tt5611024/
Misschien ook iets voor u
Pia Douwes helemaal terug in Masterclass
Pia Douwes schittert weer in de Nederlandse theaters als operadiva Maria Callas (1923-1977) in het toneelstuk Masterclass. Wéér, want in 2011 stond Douwes ook al met dit stuk in de Nederlandse theaters, alleen nu maakt het meer indruk.
Masterclass, het bekroonde toneelstuk van Terrence McNally, gaat over operazangeres Maria Callas die in de nadagen van haar carrière een masterclass geeft aan operastudenten. Het publiek leert Callas kennen als een veeleisende docent, die de studenten harde kritiek geeft en weinig ruimte. De eerste studente (Michelle van de Ven) komt nauwelijks verder dan één noot. Het alsmaar onderbreken geeft een duidelijk beeld van een strenge Callas en werkt in eerste instantie ook humoristisch; naast Callas onderbreekt ook de schoonmaker (Florus van Rooijen) de masterclass regelmatig. Het is grappig, totdat het echter vertragend gaat werken en het publiek het trucje wel kent en de voorstelling vaart begint te missen.
Het verhaal komt pas echt op gang als Callas haar eerste flashback krijgt, want dan krijgt de voorstelling tempo. Als de sopraan (Amy Egbers) gaat zingen, waant Callas zich in het verleden. Ze staat op te treden, ze heeft ruzie met haar vriend en ze heeft het moeilijk. Deze flashbacks, momenten waarin Callas onderdelen uit haar leven herleeft, maken de meeste indruk. Douwes voert dan heel overtuigend een dialoog met zichzelf, zo treffend dat je de strubbelingen in haar relaties zó voor je ziet alsof ze echt ruzie maakt met haar echtgenoot.
Een tweede Masterclass
In 2011 speelde Pia Douwes Maria Callas al in Masterclass, maar nu maakt ze meer indruk. Ze brengt meer levenservaring mee en dat voel je. We zien Callas namelijk een masterclass geven terwijl ze geen zangstem meer heeft. Pia Douwes is haar stem ook kwijtgeraakt en heeft er de afgelopen jaren hard aan gewerkt om deze terug te krijgen. Let wel, in het toneelstuk zingt ze, op een enkele strofe na, niet. De masterclassdeelnemers zingen en af en toe horen we een opname van Callas. Jammer, want Pia Douwes zingt altijd voortreffelijk.
foto: Annemieke van der Togt
Pia Douwes draagt de voorstelling, het draait immers om Maria Callas. De schoonmaker en pianist (Kees van Zandwijk) zorgen voor een aangename afwisseling in interactie en de nodige humor in een verder vrij ernstig toneelstuk. Pia spat van het toneel af als ze de flashbacks van Callas speelt, daarvan hadden er wel meer in mogen zitten. Dit zijn namelijk de momenten die iets persoonlijks vertellen over de harde operadiva, ze geven een inkijkje in haar worsteling.
Het is fijn om Pia Douwes weer in een grote rol op het Nederlandse toneel te zien stralen, dat smaakt zeker naar meer.
Tekst: Terrence McNally
Regie: Frank van Laecke
Spel: Pia Douwes, Michelle van de Ven, Amy Egbers, Mark Roy Luykx, Kees van Zantwijk en Florus van Rooijen
Decor/Kostuums: Arno Bremers
Licht: Marc Heinz
Fotografie: Annemieke van der Togt
Masterclass met oa Pia Douwes
Gezien op donderdag 02 mei 2024 in DelaMar theater, AmsterdamNog te zien tot zaterdag 15 juni 2024
Misschien ook iets voor u
Edele eenvoud en stille grootsheid
In het NTR ZaterdagMatinee op 27 april jl. staat werk van twee operacomponisten centraal: de wereldpremière van Viaggio italiano (Italiaanse reis) van de Nederlandse componist Willem Jeths en de Petite messe solennelle van de Italiaan Giacchino Rossini. Zoek de verschillen én de overeenkomsten, oftewel: de gemene deler.
De titel van het programmaboekje geeft dat laatste al weg: Jeths, Italië, Rossini en de dood. De dood dus.
Willem Jeths (geb. 1959) is van 2014-2016 de eerste Componist des Vaderlands. Hij heeft onder meer drie opera’s op zijn naam staan. En hij heeft een tweede huis in Italië, het land waaraan hij zijn hart heeft verpand. Viaggio italiano is geschreven voor gemengd koor (het Groot Omroepkoor), hobo (Hans Wolters) en piano (Thomas Beijer). De première staat onder leiding van Benjamin Goodson, de chef-dirigent van het onvolprezen Groot Omroepkoor.
© Kaspar Jansen
Willem Jeths, Italië en de dood
De dood vormt de spil van deze en veel andere composities van Jeths, zoals bijvoorbeeld het indrukwekkende orkeststuk Flux/Reflux (Eb/Vloed) dat hij schrijft na het overlijden van zowel zijn moeder als een van zijn oud-compositiedocenten, Tristan Keuris.
De tekst van deze spil uit Viaggio italiano is Tibi soli (Jij alleen) en bestaat uit twee delen. Ten eerste een anonieme notitie van een reisgenoot van de Nederlandse patriciërszoon Willem Carel Dierkens die – zoals in de achttiende eeuw wel gebruikelijk is in de betere kringen – een Bildungsreise naar Italië maakt. En ten tweede de tekst op zijn grafsteen (1778).
Een andere tekst, van Joseph Addison, gaat bijvoorbeeld over de ‘meest nobele architectuur en beeldhouwwerken, zowel oud als modern’. Opvallend is dat de componist hier kiest voor een mooie periodebouw (evenwichtige muzikale zinnen van ongeveer dezelfde lengte) in de hobosoli, als is het een eerbetoon aan de Italiaanse architect Palladio, aan edele eenvoud en stille grootsheid.
Zoals Jeths in een ander deel een hommage aan Vivaldi brengt. Door middel van een citaat uit Vivaldi’s Gloria, een hobosolo namelijk die even doet denken aan Anachronie II van Louis Andriessen. Andriessen schrijft daarin een heel hoboconcertje in die typerende barokstijl. Daar houdt de vergelijking overigens op, want Jeths is geen modernist en de tinten van het stuk zijn teer, als van een Italiaanse fresco of een schilderij van Rafaël.
Een mooi voorbeeld is de prachtige echo die de althobo en piano spelen nadat het koor heeft gezongen over het ‘telkens weergezien in Prato’ (Toscane), waardoor het weerzien een diepere laag krijgt. Zo’n echo heeft de uitwerking van een sluier die even wordt opgelicht. Een sluier die de dood ook niet afschrikwekkend doet overkomen, maar eerder omfloerst, als een voile.
Een diepere laag wordt verder niet aangeboord in de tekst, samengesteld door Kees Vlaardingerbroek, voormalig artistiek leider van het Matinee. Dat is misschien toch wel een beetje jammer. Ook het programmaboekje heeft het alleen over de Grand Tour, de Italiëreis in de zin van ‘een kruising tussen kunstreis en vakantie’, terwijl het voor iemand als Goethe méér is: een existentiële ervaring of crisis waarin hij zichzelf opnieuw wil uitvinden; ‘Et arcadia ego’ (Heimwee naar verloren geluk) was immers zijn motto.
Giacchino Rossini, Italë en de dood
Hoe anders is het palet van de bekende Petite messe solennelle van Rossini. Hier bestaat het namelijk voornamelijk uit felle kleuren, waarop zuidelijk zonlicht valt. Dan valt een pianissimo (zacht) gezongen woord des te meer op, zoals ‘miserere nobis’ (ontferm U over ons): miserere wordt krachtig gezongen en ‘nobis’ opeens zacht. Hier zijn de twee vrouwelijke solisten aan het werk: Rosa Feola (sopraan) en Rachael Wilson (mezzosopraan), waarvan de laatstgenoemde in het Agnus Dei wat gemaniëreerd overkomt. Iets soortgelijks gebeurt in het Credo, wanneer ingetogen wordt gezongen over het lijden van Jezus onder Pontius Pilatus, gevolgd door een kooruitbarsting wanneer het aansluitend over de opstanding gaat.
Ook bijzonder fraai is – nu we het toch over kleuren hebben – de kleuring van de instrumenten in het naspel na het Credo. Opvallend genoeg wordt er gekozen voor twee historische piano’s, een van Erard (1863) en een van Pleyel (1874), die samen met een harmonium de begeleiding verzorgen. Respectievelijk bespeeld door Thomas Beijer, Nicolas van Poucke en Dirk Luijmes. Beijer krijgt het voor elkaar om de lange pianosolo na het Credo, voorafgaand aan het Sanctus, onder zijn handen te laten zingen. Een Sanctus waarin tenor Josh Lovell, die op dreef lijkt te moeten komen, grip op de zaak krijgt. Een trio Feola-Wilson-Lovell dat wordt aangevuld door de mooie stem van de bas Emanuele Cordaro.
Al met al een prachtige Matinee, zowel wat de programmering als de uitvoering van beide composities, de première van Jeths en de verre van ‘petite messe’ van Rossini betreft. De laatste in de serie GOK & Friends van dit seizoen. Volgend seizoen staan ons meer mooie Matinees te wachten!
NTR ZaterdagMatinee 27 april 2024
Regie: o.l.v. Benjamin GoodsonArtiest: Groot Omroepkoor met solisten
Gezien op zaterdag 27 april 2024 in Concertgebouw, Amsterdam
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Kindsterren, airfryers en toxische relaties
/ door: Malin Hollaar, Lisa Wibier0 SterrenNa de winst van Loreen op het Eurovisie Songfestival met het nummer ‘Tattoo’, is het de beurt aan Zweden om de 68ste editie van de muziekwedstrijd te organiseren. Zweden en Ierland zijn met elk maar liefst zeven overwinningen de meest succesvolle landen in de geschiedenis van Eurovisie, met natuurlijk ‘Waterloo’ van ABBA als absolute uitblinker. Naast het voortbrengen van uitmuntende muziekproducers, meubelmakers en gehaktballenchefs, toont Zweden zich ook zeer bedreven in het neerzetten van een gelikte Eurovisie-uitzending, ditmaal vanuit Malmö.
Het belooft weer een enorm spektakel te worden op 7, 9 en 11 mei 2024 tijdens de twee halve finales en de grote finale. Met 37 acts uit Europa en Australië zijn er weer een hoop opties om op te stemmen voor de luisteraar. In tegenstelling tot voorgaande jaren is er nog geen gedoodverfde winnaar en lijkt de vaak wat saaie puntentelling aan het einde van de lange zaterdagavond toch nog spannend te worden. 8WEEKLY heeft zich in het extravagante schouwspel verdiept en heeft enkele opvallende inzendingen voor jullie op een rijtje gezet.
Airfryend en mediterend naar de winst
Nederland: ‘Europapa’ – Joost Klein
Over ‘onze’ Joost is natuurlijk al veel geschreven, maar in het rijtje opvallende acts hoort de breedgeschouderde Fries natuurlijk ook thuis. Afgelopen zomer had Joost over de grens een nummer 1-hit met ‘Friesenjung’, dat ook een groot succes werd op sociale media. Zijn inzending ‘Europapa’ volgt grotendeels dezelfde route: op sociale media, streamingdiensten en radiozenders is het nummer in binnen- en buitenland al succesvol. Bij de bookmakers stond Joost steeds in de top 3, hoewel die soms net uitwijkt naar plek 4. Joost heeft zin in het Songfestival, maar in een eerder interview zei hij: ‘Ik heb vooral zin in mezelf!’. Hoe hij zich overal op voorbereid? Er is veel geairfryed en gemediteerd. Of al deze inspanningen en al het (online) succes in de aanloop naar het evenement tot een goed resultaat gaan leiden, dat zullen we zien tijdens de tweede halve finale op 9 mei 2024. En, hopelijk, de finale op 11 mei 2024!
Een epische zoektocht naar een broek
Finland: No Rules! – Windows95Man
Finland had vorig jaar bijna de winst te pakken met publiekslieveling Käärijä’s ‘Cha Cha Cha’. Zijn opvolger, Teemu Keisteri alias Windows95man, behaalde ook grote successen dankzij de publieksstem tijdens de Finse voorronde. Met zijn nummer ‘No Rules!’ werd hij laatste bij de jury, maar won toch dankzij televoting. De Finse inzending is misschien wel de meest bizarre van dit jaar. Keisteri wil met ’No Rules!’ de boodschap verspreiden dat het leven niet al te serieus moet worden genomen, De performance is een visueel spektakel. Windows95man breekt uit een enorm ei gemaakt van spijkerbroeken. Hij wordt onder andere vergezeld door zanger Henri Piispanen en de Nederlandse danser Jesse Wijnans, die vorig jaar ook danste op ‘Cha Cha Cha’. Windows95man heeft echter zelf geen broek aan. Gelukkig wordt hij aan het einde van het optreden beloond met een eigen paar miniscule jeansshorts voorzien van vuurwerk. Microsoft heeft overigens aan computerblog Tweakers laten weten dat het geen problemen heeft met het gebruik van de merknaam Windows door de artiest. Aangezien Eurovision een niet-commercieel evenement is moest echter wel het Windows95 logo op Keisteri’s shirt geblurd worden in de officiële clip van het optreden.
Het succes van absurdisme
Kroatië: ‘Rim Tim Tagi Dim’ – Baby Lasagna
Kroatië stond met het nummer ‘Rim Tim Tagi Dim’ vanaf de aankondiging hoog in de peilingen. Baby Lasagna is het soloproject van singer-songwriter Marko Purišić waarmee hij humoristische teksten wil combineren met rockmuziek. Dit betekent niet dat alle onderwerpen ook luchtig zijn, hij probeert wel in zijn teksten een boodschap over te brengen over de zorgen en het lijden van deze hedendaagse tijd. Zo gaat ‘Rim Tim Tagi Dim’ over dat veel jongeren hun woonplaats of land moeten verlaten op zoek naar een baan. Dit wordt vergezeld van een stevige rockmelodie, teksten als ‘Meow cat, please meow back’ en het de aanstekelijke catchphrase ‘rim tim tagi dim’. Het eindresultaat is een licht absurd, maar aanstekelijk nummer. Zo lijkt Baby Lasagna mee te liften op een waar Käärijä-effect: de Finse inzending ‘Cha Cha Cha’ van 2023 bevat nagenoeg dezelfde ingrediënten en de twee nummers worden dan ook vaak met elkaar vergeleken. Aanstekelijk is het nummer zeker, maar de vraag blijft of dit live net zo sterk overkomt als op opname.
Geen kindsterretjes meer
Zweden: ‘Unforgettable” – Marcus & Martinus
Het popduo Marcus & Martinus is geen onbekende voor het Songfestival. De tweeling won als 10-jarige de Noorse variant van het Junior Songfestival met het nummer ‘To dråper vann’ (‘Twee druppels water’). Inmiddels zijn de schattige kindsterretjes van weleer volwassen en timmeren hard aan de weg om succesvol te worden in de Scandinavische muziekindustrie. Vorig jaar werden ze tweede bij de Zweedse voorronde van het Songfestival, Melodifestivalen, maar moesten het afleggen tegen Loreen. Dit jaar wisten Marcus & Martinus de populaire voorronde wel te winnen. ‘Unforgettable’ is wederom een typisch Zweedse inzending: een gelikt popnummer met dito enscenering. Het optreden lijkt haast een videoclip dankzij het creatieve camerawerk en het flitsende decor, wat overigens erg doet denken aan ‘Dance you off’ van Benjamin Ingrosso (de Zweedse inzending van 2018). Marcus & Martinus bezingen in ‘Unforgettable’ een intense relatie met een ‘giftige’ vrouw, waar de mannen geen controle over lijken te hebben. Helaas lijkt dit nummer geen grote kanshebber, tot nu toe voorspellen de bookies dat ‘Unforgettable’ een middenmoter zal worden.
De terugkeer van EuroDance
Oostenrijk: ‘We Will Rave’ – Kaleen
Oostenrijk stuurt dit jaar Eurovisie Songfestival veteraan Kaleen naar het evenement. In voorgaande jaren was zij betrokken als stand-in danseres en zangeres tijdens de repetities van diverse acts, waaronder de Cypriotische inzending ‘Fuego’ in 2018. Daarnaast was zij als choreograaf en creatief directeur verantwoordelijk voor diverse (interval)acts tijdens zowel het Eurovisie Songfestival als het Junior Eurovisie Songfestival. Nu staat ze solo in de spotlights met een nummer dat de luisteraar meevoert naar de jaren 90. Met ‘We Will Rave’ geeft Kaleen het publiek een ware EuroDance hit, die doet denken aan andere EuroDance klassiekers als Dr. Alban, Snap! en Alice Deejay. Een dansbare melodie met pakkende hooks, voorzien van goed meezingbare, maar niet al te diepzinnige, tekst is in ieder geval een succesformule voor tijdens het uitgaan. De vraag is alleen of dit nummer, met name haar zang, ook overeind blijft tijdens de live shows. Eén ding is zeker: aan haar danstalent en de hoeveelheid betrokken dansers gaat het in ieder geval niet liggen.
Een langverwachte terugkeer
Luxemburg: Fighter – Tali Golergant
Na jaren van afwezigheid is Luxemburg weer terug op het songfestivalpodium. Sinds de laatste deelname in 1993 werd er vele jaren gespeculeerd over een eventuele terugkeer, maar het kleine landje durfde het niet aan door de hoge kosten voor deelname en de dreiging van de kostbare organisatie bij winst. Dit jaar durfde omroep RTL het eindelijk weer aan. De in Israël geboren Tali Golergant won de nationale voorrondes met haar nummer ‘Fighter’. Het lied, deels in het Frans en deels in het Engels gezongen, gaat over het overkomen van tegenslagen. Het heeft een poppy sound die prettig in het gehoor ligt en zeer geschikt is voor op de grote radiostations, maar zou mogelijk in een volledig Franstalige versie meer authentiek voelen voor het Eurovisie publiek. De overgang van het Frans naar Engels voelt wat geforceerd. Tali is een goede zangeres en de eerste repetities zien er voor wat betreft zang en staging veelbelovend uit. Helaas lijkt de kans niet groot dat Luxemburg terugkeert in de grote finale op basis van de inschattingen van de bookmakers.
Politie-invallen, recreatieve middelen en TikTokdansjes
Estland: ‘(Nendest) narkootikumidest ei tea me (küll) midagi’ – 5MIINUST ft. Puuluup
Voor de Estse inzending zijn het hiphop-kwartet 5MIINUST en nu-folk duo Puuluup de samenwerking aangegaan. Voor het eerst in jaren stuurt Estland weer een inzending in eigen taal naar het evenement. De titel van het lied betekent ‘We weten niets van (deze) drugs’ en dat is gelijk de kernboodschap van het nummer. In het lied bezingen ze dat ze geen drugs hebben en gebruiken, omdat ze arm zijn. In de videoclip wordt de indruk gewekt dat ze dit tegen de politie zingen, als ze staande zijn gehouden. De haakjes uit de titel vormen echter een terechte knipoog, want de mannen dragen tegelijk zonnebrillen om hun pupillen te verbergen en drinken wel IPA’s. De online community is er dan ook niet écht over uit of het nummer nou voornamelijk humoristisch bedoeld is, of dat er een diepere boodschap achter schuilt over dat de politie vooroordelen heeft over arme mensen. Hoe dan ook valt de inzending op, mede door de aanstekelijke melodie, de outfits van de mannen, en de onverwachte TikTok-achtige dansjes die tijdens het refrein synchroon worden uitgevoerd door beide bands. Het geheel doet denken aan de Kroatische inzending Let 3 met ‘Mama ŠČ’ uit 2023, die in de finale 10x zoveel publieksstemmen kreeg in vergelijking met hun jurystemmen. Estland heeft in ieder geval alle ingrediënten in huis om net zo’n publiekslieveling te worden.
Klaar met toxische relaties
Tsjechië: ‘Pedestal’ – Aiko
De Tsjechische zangeres Aiko bezingt in haar inzending ‘Pedestal’ over zelfliefde, onafhankelijk zijn en het afkappen van toxische relaties. Haar inzending wordt beschreven als een ruig lied en de zangeres zegt haar inspiratie te halen uit rockmetalbands als Bring Me The Horizon. Echter, de eerste associatie die het nummer oproept is pop(-rock) koningin Olivia Rodrigo. En met alle goede bedoelingen, Rodrigo wordt vaak omschreven als de stem van Gen Z en maakt aanstekelijke nummers, die zowel op de radio als live goed overkomen. Geen verkeerde artiest om mee geassocieerd te worden. De studioversie van ‘Pedestal’ klinkt goed, maar de eerste live opnames die naar buiten kwamen beloven weinig goeds voor de uiteindelijke liveshows van het Eurovisie Songfestival. Een (zuivere) zangkwaliteit blijft toch een van de eerste voorwaarden voor succes, en of Tsjechië aan deze voorwaarde voldoet is twijfelachtig.
Al deze hoogtepunten worden aan elkaar gepraat door songfestivalveteraan Petra Mede, die de presentatie voor een derde keer op zich mag nemen. Dit keer wordt ze bijgestaan door actrice Malin Åkerman. Mede staat bekend om haar extravagante intervalacts, wat een opvallend hoogtepunt an sich is. Hoe al deze acts live uit zullen pakken? Dat zien we vanaf 7 mei 2024!
Misschien ook iets voor u