Op de een of andere manier halen we nooit de Yoga Tribe Vibe, een yogaworkshop die al om 10:30 uur begint. Zelfs de paar minutes of fame van Yuri van Gelder is nog maar net te halen: de Alpha staat volledig volgepakt met brakke koppies die allen wat mee willen maken van de kunstjes van de atleet. Tof om te zien hoe de organisatie Van Gelder last minute naar het festival heeft weten te halen, nadat hij weggestuurd was uit Rio. De Nederlandse turner rijst als een soort bijbels figuur in een wit pak boven het publiek uit. Waanzinnig om te zien, vooral omdat er normaal gesproken vrijwel geen ruimte is voor sport.
Toch speelt de organisatie deze editie net wat meer in op sportieve activiteiten, natuurlijk met oog op de Olympische Spelen. Zo vind je naast de Heineken een klein stadion genaamd Eddie The Eagle waar je eerst naar binnen moet met een stempel voordat je weet wat er gebeurt. Je mag meedoen, je mag kijken, je mag meeschreeuwen: zolang je maar participeert is het goed. Leuk extraatje tijdens deze editie.
Langzaam wakker worden
AURORA
Vanuit de Heineken horen we lieflijke tunes en fijne vocals waardoor we vrijwel meteen worden aangetrokken: de Britten van Oh Wonder zetten hier een magische show neer voor een volle tent. Hoewel de gehele sound en performance soms net iets te zoet kan zijn (beeldschermen met close-ups, zo nu en dan een motivational quote en lieve songteksten) staat het duo te stralen en te knallen in de Heineken. Het toffe is: de tent wordt alsmaar voller en voller totdat er zelfs buiten een aantal rijen staan. En dat zo vroeg op de middag van de laatste festivaldag, chapeau!
Van Oh Wonder rollen we zo door naar de sprookjesachtige AURORA in de India. Deze Noorse (ijs)koningin is een genot voor het oog en het oor. Met haar bizarre bewegingen, haar dankbare woorden en haar doordringende stem heeft ze menigeen in het publiek direct te pakken. Wanneer ze hitje ‘Runaway’ inzet, wordt het voor sommigen te veel: twee vrouwen huilen tranen met tuiten zonder dat ze hun blik afwenden van de Noorse popzangeres. Het nummer staat dan ook als een huis, niet alleen door haar stem of de intense teksten, maar door de complete performance. Wat een ijzige pracht.
Gitaargeweld
Indian Askin
Wakker worden met lieve (en oké, soms mierzoete) liedjes is op zondag eigenlijk meer dan perfect. Maar juist omdat het zondag is, hebben we ook wel wat meer energie nodig om de dag mee door te komen. Daarom verslaan we de grote buien en vinden we een zonnetje bij de Charlie, waar Indian Askin op de planken staat. De kleinste tent van het festival is ook deze keer uitgepuild. Dat is niet zo heel gek, want het gaat goed met de Amsterdamse rockband. Denk aan succesvolle optredens op Noorderslag, Zwarte Cross, De Beschaving en meer. Dat zou toch ook Lowlands moeten kunnen overrompelen? Het antwoord is ja: een loeistrakke set met knallers als ‘Asshole Down’ en ‘Answer’, een halfnaakte frontman Ayala en liters zweet en bier. We zijn nu officieel écht wakker gemaakt. Thanks! De band staat dit najaar in diverse poppodia in het land, ga ze zeker checken voordat ze huge zijn.
Over de show van Local Natives even later in de Heineken zijn de meningen waarschijnlijk verdeeld. Bij vlagen is het totaalplaatje sterk en vraagt het om meer, maar op sommige momenten wordt de aandacht van menigeen weg getrokken door de zonnestralen buiten, de technische geluidsfouten en het beeldscherm wat niet helemaal synchroon loopt met de show. Hoewel technische fouten bij een fraaie set niet hoeven te storen, doet dat het hier wel en dat is jammer. De Amerikaanse band verdient namelijk meer: hitje ‘Airplanes’ verspreidt zich als een warme deken over het grote deel van het meezingende publiek en het aanstekelijke ‘Breakers’ werkt ook als een malle. Het is leuk, maar ze weten nergens écht te raken. Op 13 november gaan ze in de herkansing in Paradiso, Amsterdam.
De planning deze middag is een beetje krap: we hebben inmiddels belofte Anderson .Paak moeten missen door Indian Askin en Local Natives, maar al met al is de timetable nog prima te doen dit weekend. Voordat we naar James Blake gaan in de Bravo maken we nog een stop bij Brian Fallon & The Crowes, het nieuwe project van de oud-frontman van The Gaslight Anthem. We zien het vaak gebeuren: bandleden weten niet meer wat ze samen nog kunnen bereiken, splitsen op en gaan ieder hun eigen weg. Vaak zonder een al te succesvol vervolg. Bij Brian Fallon is dit echter niet het geval. Toegegeven: naarmate de show vordert, wordt de tent een stuk leger. Vooral aan het eind is er overal genoeg plek om mee te knikken en te heupwiegen met de lekker in het gehoor liggende countryrock. Maar ja, wat wil je, als je vlak voor niemand minder dan James Blake geprogrammeerd staat. Dit lijkt de band niets uit te maken: jolige grapjes, toffe tracks zoals het rustige ‘Painkillers’, het melodieuze ‘Mary Ann’ en de cover ‘Teenage Dream’ van Katy Perry; waarvan Fallon baalt dat hij deze zelf niet heeft gemaakt. De show is gemoedelijk, sfeervol en weet zonder al te veel poespas goed te boeien. En nee, het is geen The Gaslight Anthem, maar is het niet een keer klaar met het maken van vergelijkingen met eerdere bands of projecten?
Bravo galore
James Blake
Een van de grotere namen van vandaag is producer James Blake, hoewel hij niet eens op de mainstage geprogrammeerd is. De Bravo lijkt in eerste instantie te klein voor de Britse muzikant. Eerder heeft Blake onvergetelijke sets gespeeld op onder andere Best Kept Secret festival; de verwachtingen voor deze vroege avond zijn dan ook hooggespannen. Het is niet voor niets zo dat de bandleden van Local Natives speciaal uit de backstage komen om rechts van het podium mee te genieten van de sound van deze Engelsman. Toch verlaten zij (en meerdere mensen) reeds na een aantal nummers de tent en dat is eigenlijk niet zo heel erg gek. Hoewel Blake exact klinkt zoals op de plaat, met dansbare uitschieters zoals ‘Voyeur’ (die doordringende bas!) en het bloedmooie nieuwe ‘I Hope My Life’, weet hij niet de volledige aandacht van het publiek vast te houden. “Het is nog vroeg”, “het is zondag”, “er worden aardig wat nieuwe tracks gespeeld”, klopt. Maar juist dan zou hij er alles aan moeten doen om de aanwezigen in te pakken toch? Begrijp me niet verkeerd: Blake doet het knettergoed, zijn tracks zijn te gek en de sound is hier en daar onmenselijk mooi, maar er mist iets om het plaatje compleet te maken.
Na James Blake blijven we in de Bravo voor Foals. De heren uit Oxford hebben de laatste jaren in Nederland een behoorlijke voet aan de grond weten te zetten. Met hun energieke performance en steengoede releases weten ze het publiek in ons land iedere keer weer in te pakken. Tot de laatste keer voor Lowlands, toen ze in de Heineken Music Hall stonden: het contact met het publiek miste, iets waar ze juist om bekend staan. Wellicht omdat ze reeds een behoorlijke tijd op tour waren en het geheel een routineklus leek te zijn. Vanavond krijgen ze een welverdiende herkansing als bandafsluiter van de Bravo en al na het eerste nummer is het overduidelijk dat dit een memorabel optreden gaat worden. ‘Prelude’ neemt ons mee in een magische trip die pas een uur later eindigt bij knaller ‘Two Steps, Twice’. Het nieuwere ‘Mountain At My Gates’ wordt luidkeels meegeschreeuwd, evenals het intense ‘Inhaler’ waar de eerste grote pit ontstaat. De circlepit is niet meer zo groot geweest sinds John Coffey eerder op het festival en het volledige eerste vak wordt ondergedompeld in een groot zweetfestijn waar mannen poseren in het midden van de pit voordat het compleet losgaat. Wanneer frontman Yannis Philippakis zijn vaste crowdsurfmomentje pakt aan het einde van de set is de tent bijna te klein. Iedereen wil een beetje Philippakis hebben. Logisch, wat een bizar goede show. Vergeet de HMH, Foals op Lowlands 2016 móet vast zitten in je geheugen.
It’s a wrap!
Het klein beetje energie wat we nog hadden is inmiddels opgeslokt door Foals, maar de avond is nog jong en er is deze zondagnacht nog van alles te beleven. Eerst een patatje stoof om het energielevel bij te werken. In de Heineken staat het bijna jaarlijkse feestje van Kees van Hondt waarvoor eerder vanavond al diverse takken en bomen uit de grond werden getrokken om mee te paraderen (doe gewoon niet), terwijl er ook goed gedanst wordt in de X-Ray op Palms Trax: prettige garage house met een aantal meezingers. Toch gaat het dak er niet vanaf, daarvoor moeten we in de India zijn bij Benny Rodrigues & De Sluwe Vos.
Om 05:00 uur is Lowlands 2016 officieel afgelopen, hoewel veel mensen natuurlijk nog een heerlijk kort nachtje kunnen vertoeven in een (natte of kapot gewaaide) tent. Gotta love camp life! Deze editie van Lowlands heeft op meerdere vlakken enorm verrast: de programmering leek gevarieerder dan ooit. Er was letterlijk voor ieder wat wils: zoete pop van Oh Wonder, snoeiharde gitaren bij Eagles of Death Metal, shocking verrassingen in Helga’s, theater in Juliet, losgaan bij Die Antwoord en dansen tot vroeg in de ochtend. Drie dagen zon plus één dag wisselvallig weer moeten er ongetwijfeld aan hebben bijgedragen dat dit een van de leukste edities van de afgelopen jaren was. Het was relaxed, goed geregeld en minder druk dan eerdere jaren waardoor je je over het algemeen prima kon verplaatsen richting de diverse tenten. Dat is wel eens anders geweest. Erg benieuwd of de editie in 2017 weer zo ontzettend gaat verrassen!
Dode taal, wegkwijnend boek
Latijn is wellicht de taal met de rijkste geschiedenis en de grootste impact: zowel het christendom en het Romeinse Rijk als de literatuur en wetenschap van de middeleeuwen en renaissance hebben er alles aan te danken. Maar dit boek slaagt er niet in die allesbepalende rol te vatten.
Hoe het Latijn erin slaagde om te evolueren van taal van een lokale boerengemeenschap tot een absolute wereldtaal die anno 2016 nog steeds wordt gebruikt (zij het uiteraard in véél bescheidener mate), blijft een heel fascinerend gegeven. Auteur Jan Bloemendal slaagt er in de eerste drie hoofdstukken van Latijn mooi in die evolutie te schetsen. Hier toont het boek ook zijn grootste sterkte: anekdotes. Zo is bijvoorbeeld te lezen dat boeken vroeger zonder uitzondering hardop werden gelezen. Toen bisschop Ambrosius van Milaan als eerste een boek in stilte las, verbaasde hij dan ook vriend en vijand. En wist je dat de handen van middeleeuwse monniken tijdens het kopiëren het perkament niet mochten raken zodat het niet vettig zou worden? Dit maakte het nog meer tot monnikenwerk! Ook een interessant feitje is dat de nonsensicale uitdrukking ‘hocus pocus’ (wellicht) is afgeleid van het Latijnse ‘Hoc est enim corpus meum’ (‘Dit is mijn lichaam’).
Prediken
Helaas staan er in het boek veel te weinig van dergelijke leerrijke weetjes. Mede daarom boeit Latijn minder dan verhoopt. Maar er zijn nog enkele oorzaken. Ten eerste vervalt de auteur al te vaak in herhalingen en – toegegeven – onvermijdelijke overlappingen. Dat een bepaald woord uit de administratie is afgeleid van het Latijn kan nog eens een boeiend weetje zijn. Als vervolgens tientallen van die woorden worden opgesomd, vraag je je echter al snel af wat daar het nut van is. Ook de opsomming van hele reeksen boekwerken over een bepaald thema gaat vervelen, zeker als enkele voorbeelden volstaan.
Ten tweede gebruikt de auteur zijn onderwerp regelmatig als springplank om een heus belerend toontje aan te slaan. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer hij het over het begrip ‘humanitas’ (menselijkheid) heeft. Pagina’s lang wijdt hij uit over charitas, de Barmhartige Samaritaan, de waarden van de Europese Unie, enzovoort. Het lijkt wel alsof hij de lezer wil aansporen beter te gaan leven. Zou het feit dat zijn vrouw, die bedankt wordt in het nawoord en theoloog en predikante is, daar iets mee te maken hebben? In elk geval geeft het de indruk dat Bloemendal niet voldoende stof had om zijn bladzijden te vullen. En dat voor een taal met een geschiedenis van ruim 2500 jaar.
SPQR
Kortom, een boek over een dode taal dat opleeft wanneer er fijne anekdotes aan bod komen, maar weer wegsterft als de preekstoel of herhalingen worden bovengehaald. Het resultaat is een gemiste kans. Voor liefhebbers van de Latijnse cultuur raden we dan ook veeleer het alomvattende en fantastisch geschreven, recent verschenen SPQR van Mary Beard aan.
Latijn. Cultuurgeschiedenis van een wereldtaal
Schrijver: Jan BloemendalUitgever: Athenaeum
Prijs: 19,99
Bladzijden: 229
ISBN: 9789025302399
Misschien ook iets voor u
Ridderfilm van het verre oosten
Dat The Assassin uit zijn voegen barst van visuele pracht, is onomstotelijk. Maar het zijn niet de enige barsten in deze Chinese krijgsheldenfilm.
Generaalsdochter Nie Yinniang werd op tienjarige leeftijd ontvoerd door een non. In de dertien jaar die volgden, werd zij opgeleid tot één van de beste huurmoordenaars van het Chinese Keizerrijk. Als haar wordt opgedragen de man te vermoorden aan wie ze als kind was beloofd, staat ze voor een keuze. Zal ze de bevelen van haar meesteres opvolgen, of kiest ze voor haar gevoelens?
Krijgsheld
The Assassin is een film in het in China populaire genre ‘wuxia’, wat letterlijk vertaald kan worden als “krijgsheld”. Het zijn de ridderfilms van het verre oosten. Wuxia-films draaien om eervolle krijgers, vaak uit lagere klassen, die misstanden met sierlijke vechtmoves rechtzetten. Of, zoals in geval van The Assassin, corrupte veldheren met de efficiëntie van een natuurkracht uit de weg ruimen.
Toch heeft deze film maar weinig weg van – in het westen – succesvolle voorgangers als Crouching Tiger, Hidden Dragon of Hero. De actie in The Assassin is namelijk tot het minimum beperkt gebleven. Aan meer dan een zwanensprong hier en een messteek daar waagt regisseur Hsiao-Hsien Hou zich niet. Maar beter ook, misschien, want zijn slordige montage zorgt ervoor dat deze scènes, in tegenstelling tot de hoofdpersoon, niet altijd hun doel treffen.
Kostuumdrama
Het grootste gedeelte van The Assassin bestaat uit plechtige dialoogscènes. Ondanks het in essentie simpele plot, zijn deze helaas ontzettend moeilijk om te volgen. Personages worden nauwelijks door hun daden gekarakteriseerd, maar krijgen hun (al dan niet politieke) voorgeschiedenis in poëtische bewoordingen voorgeschoteld. Dat maakt het lastig de karakters van elkaar te onderscheiden. Als kijker ontkom je niet aan het idee dat je het verhaal maar voor de helft meekrijgt. Ruim anderhalf uur worstel je met de vraag of de film zijn verhaal niet efficiënt ontvouwt of dat je eenvoudigweg de relevante culturele achtergrond ontbeert.
Een doodsteek hoeft dat gebrek echter niet te vormen. In zekere zin spelen niet de personages de hoofdrol in de film, maar de prachtige klassieke kostuums. De trage cameravoering geeft de kijker de tijd om van alle details in het beeld te kunnen genieten. De sets en beeldcomposities complementeren de kledij perfect. Het negende eeuwse China dat Hsiao-Hsien Hou op film vastlegt is werkelijk een feest voor het oog. Het is op dit vlak dat er punten worden gescoord.
Cannes
Maar of dat er voldoende zijn om het moeilijk volgbare plot en de matige actie te compenseren, hangt af van de liefhebberijen van de kijker. De jury in Cannes was er in elk geval danig van onder de indruk en beloonde Hou met de prijs voor beste regie. De gemiddelde kijker zal die misstand echter met een reeks sierlijke vechtmoves recht willen zetten.
The Assassin
Regie: Hsiao-Hsien HouJaar: 2024
Distributeur: Lumière
imdb: http://www.imdb.com/title/tt3508840/
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Mensen maken fouten, til daar niet zo zwaar aan
VPRO-leden wisten het al: Esther Gerritsen schrijft niet alleen sterke romans, ook op de korte baan is zij een meester in haar vak. In Veilig leren lezen zijn haar beste columns van de laatste drie jaar gebundeld.
Toegegeven, ook zij die de VPRO Gids niet wekelijks op hun mat krijgen vallen konden het weten: in 2013 verscheen een eerste bundeling, Ik ben heel vaak kort dom. Nu, enkele maanden nadat Gerritsen door het land toerde met het succesvolle Boekenweekgeschenk Broer, is er dus Veilig leren lezen. De bundel opent met een stuk waarin ze het ‘Gerritseneffect’ voorstelt en eindigt met een episode uit de Boekenweek. Daartussen volop alledaags ongemak, frustraties en vergissingen. Mocht je Gerritsens vele geestige en sterke observaties tot een kernachtige boodschap willen terugbrengen, dan is het deze: iedereen doet rare dingen, til daar niet zo zwaar aan.
Patronen en gebreken
Gerritsen schrijft luchtig, alsof niks haar te gek is, alles normaal en alles te verwachten. Over een schilderij dat gevallen is toen zij van huis was schrijft ze: ‘Gefilosofeer over de tijd vermoeit me snel, maar dit houdt me dan weer dagenlang bezig.’ Over ontspanning: ‘In de overtuiging geheel ontspannen in mijn bed te liggen, ga ik in gedachten mijn gezichtsspieren langs, en blijk ik een vreemde grimas te hebben.’ Over tuinieren: ‘Gras knippen, al is het maar een vierkante meter, kan heel lang duren.’ Telkens lijkt ze verbaasd, verrast dat gras knippen lang kan duren of dat ze blijft nadenken over dingen die gebeuren terwijl zij elders is.
Het mooie van Gerritsens columns is dat ze die verbazing niet uitmelkt: kijk mij nou eens gek zijn! Ze accepteert haar gedrag, ook al vindt zij – of iemand anders – die gek of ongepast. Over zichzelf schrijft ze: ‘Ik verzin taken. Ik wil niet zeggen “obsessief”, al zijn er dagen waarop ik paperclips orden.’ Dat sentiment komt vaker naar voren in Veilig leren lezen: patronen zoeken. Dat doet ze ‘de hele dag door’, ze ziet ‘volgordes, reeksen, melodieën en routes’ waar ze die niet wil zien. Het zoeken naar dergelijke structuren krijgt zowel iets obsessiefs als ook iets ritueels, iets geruststellends. En dat is herkenbaar.
Optimistisch
‘Als je mij pessimistisch treft, ben ik bijna klaar,’ schrijft Gerritsen in een van haar columns: altijd wanneer ze roept niet verder te kunnen, er klaar mee te zijn, is ze ook bijna klaar. ‘Ik veroorloof me geen pessimisme wanneer ik weet dat ik het pessimisme niet aankan.’ Het mooiste aan Veilig leren lezen is nog wel deze toon, die zo perfect past bij Gerritsens houding in het leven. Het is gemakkelijk zwaar te hangen aan de wereld zoals Gerritsen die opvoert in deze bundel, maar zij weet dat inzichten vaak beter luchtig opgediend kunnen worden. Esther Gerritsen schrijft – en denkt – met een kwinkslag: gefilosofeer over de tijd vindt ze vermoeiend, maar over in stilte vallende schilderijen kunnen haar lang bezig houden. Mensen maken fouten, vergeef het ze. Til er niet zo zwaar aan.
Veilig leren lezen
Schrijver: Esther GerritsenUitgever: De Geus
Prijs: € 15,00
Bladzijden: 250
ISBN: 9789044537673
Misschien ook iets voor u
Op zoek naar het hogere
In Richard Hemkers nieuwe roman Hoogmoed vallen vele grote woorden, en die zeggen alles over de wereld die hij beschrijft. Soms is dat wat te veel, maar Hemker beschrijft met verve een personage op zoek naar het hogere.
Chris Seutorius, de hoofdpersoon en schrijver van de dagboekfragmenten die samen Hoogmoed vormen, is op zoek naar het hogere, maar wordt telkens door het mondaine terug naar de aarde getrokken:
Moeder, hand op het hart, ik heb je lief. Een bezoek vergt weliswaar enige zelfoverreding maar hier ben ik dan.
‘Chris wat heerlijk je weer te zien. Is dat jouw auto?’
‘Nee, dat is een gehuurd busje. Ik heb besloten mij voor onbepaalde tijd te vestigen in Vezoul en ik heb mijn spullen opgehaald.’
‘Wanneer mogen we nu eens langskomen?’
‘Binnenkort, binnenkort. De formaliteiten zijn bijna afgehandeld.’
‘Je ziet er welvarend uit. Beweeg je wel voldoende?’
Halverwege de roman besluit Seutorius van zijn tijdelijke verblijf in een oude pastorie in het Waalse Vesoul een vast verblijf te maken. Daar, tussen sneeuw, bos en keuvelende kleine luyden, werkt hij ogenschijnlijk aan een monografie over Giovanni Pico della Mirandola, een vijftiende-eeuwse humanist. Tegelijkertijd haalt hij herinneringen op aan zijn middelbare-schooltijd en zijn vriendengroep. Maar is het schrijven van dat boek niet een excuus? En een excuus waarvoor eigenlijk?
Metafysica
Hoogmoed bestaat uit twee verhaallijnen. De eerste speelt halverwege de jaren negentig. Seutorius haalt herinneringen op aan zijn vriendengroep, voordat het leven hen uit elkaar trok en andere kanten opstuurde. Ze zijn vroegwijze gymnasiasten. Eén van de vrienden, Dimitri, past Griekse mythen aan; de helft van de groep gelooft in ‘de daimon’, een uit de Griekse filosofie afkomstige term die een soort openbaring inhoudt waarin het goddelijke zich manifesteert. Allemaal houden ze van het voeren van hoogdravende gesprekken. Het heeft iets aandoenlijks: het geloof van jongeren dat het leven oneindig is, en het geloof van deze jongeren dat de wereld in essentie metafysisch is.
Want dat – een geloof in metafysica – is wat Seutorius heeft overgehouden aan zijn jonge jaren. Zonder ironie spreekt hij over de ‘mensenziel’ en ‘de revelatie van de geest’. Het is niet vreemd dat Hoogmoed vol zit met pogingen om in contact te komen met het ‘hogere’, zoals socioloog Gabriël van den Brink dat noemt. Zo woont Seutorius in een oude pastorie (waar de mantel van de vroegere bewoner, père Lamartine, nu als gordijn aan de muur hangt), en komen het boeddhisme en andere geestelijke stromingen die de relatie tussen hemel en aarde verklaren langs. De zoektocht naar dat hogere fascineert.
Op een afstand
Seutorius is een afstandelijk en koel observator: in zijn aantekeningen zoekt hij naar verklaringen, motivaties en redenen. Hierdoor wordt de lezer op een niet altijd prettige afstand geplaatst. Tegelijkertijd benadrukt die toon Hoogmoeds vervreemdende aspecten. Op een gegeven moment ontvangt Seutorius een brief die hij en zijn vriend Panos dertien jaar geleden hebben opgesteld, terwijl het bedrijf dat het schrijven verstuurt (deels) fictief blijkt te zijn. Later blijkt een boek met verhalen van Boenin een schat te bezitten. Het zijn klassieke Gotieke elementen: verhalen in verhalen, spokende geestelijken, onbetrouwbare vertellers.
Het verleden blijft terugkeren. Zo schrijft Hemker Hoogmoed in Gotieke stijl. En dat verleden is de reden dat Seutorius naar Wallonië is gekomen: zowel om te verwerken wat hij nog niet helemaal doorgrondt, maar ook om er afstand van te nemen. Het blijft aan hem trekken: zie het hierboven aangehaalde gesprek tussen moeder en zoon, die tegen zijn wil oude spullen komt ophalen. Je blijft lezen omdat je wil weten hoe dat conflict eindigt.
Hoogmoed
Schrijver: Richard HemkerUitgever: Van Oorschot
Prijs: € 18,99
Bladzijden: 304
ISBN: 9789028261280
Misschien ook iets voor u
Lowlands 2016
/ 0 Reactiesdoor: Liv Krake / beeld: Marije Leeuw 0 SterrenHet weekend vliegt voorbij: na een gevarieerde zaterdagnacht is het alweer tijd voor de laatste festivaldag. Met een waterig zonnetje worden de LLow-gangers langzaam maar zeker wakker om zich klaar te maken voor onder andere Oh Wonder, AURORA, Local Natives en Foals. De rijen bij de diverse koffiekraampjes verraden de staat van veel bezoekers. Gelukkig is er genoeg koffie om ons allemaal een nieuwe dosis energie te geven.
Op de een of andere manier halen we nooit de Yoga Tribe Vibe, een yogaworkshop die al om 10:30 uur begint. Zelfs de paar minutes of fame van Yuri van Gelder is nog maar net te halen: de Alpha staat volledig volgepakt met brakke koppies die allen wat mee willen maken van de kunstjes van de atleet. Tof om te zien hoe de organisatie Van Gelder last minute naar het festival heeft weten te halen, nadat hij weggestuurd was uit Rio. De Nederlandse turner rijst als een soort bijbels figuur in een wit pak boven het publiek uit. Waanzinnig om te zien, vooral omdat er normaal gesproken vrijwel geen ruimte is voor sport.
Toch speelt de organisatie deze editie net wat meer in op sportieve activiteiten, natuurlijk met oog op de Olympische Spelen. Zo vind je naast de Heineken een klein stadion genaamd Eddie The Eagle waar je eerst naar binnen moet met een stempel voordat je weet wat er gebeurt. Je mag meedoen, je mag kijken, je mag meeschreeuwen: zolang je maar participeert is het goed. Leuk extraatje tijdens deze editie.
Langzaam wakker worden
AURORA
Vanuit de Heineken horen we lieflijke tunes en fijne vocals waardoor we vrijwel meteen worden aangetrokken: de Britten van Oh Wonder zetten hier een magische show neer voor een volle tent. Hoewel de gehele sound en performance soms net iets te zoet kan zijn (beeldschermen met close-ups, zo nu en dan een motivational quote en lieve songteksten) staat het duo te stralen en te knallen in de Heineken. Het toffe is: de tent wordt alsmaar voller en voller totdat er zelfs buiten een aantal rijen staan. En dat zo vroeg op de middag van de laatste festivaldag, chapeau!
Van Oh Wonder rollen we zo door naar de sprookjesachtige AURORA in de India. Deze Noorse (ijs)koningin is een genot voor het oog en het oor. Met haar bizarre bewegingen, haar dankbare woorden en haar doordringende stem heeft ze menigeen in het publiek direct te pakken. Wanneer ze hitje ‘Runaway’ inzet, wordt het voor sommigen te veel: twee vrouwen huilen tranen met tuiten zonder dat ze hun blik afwenden van de Noorse popzangeres. Het nummer staat dan ook als een huis, niet alleen door haar stem of de intense teksten, maar door de complete performance. Wat een ijzige pracht.
Gitaargeweld
Indian Askin
Wakker worden met lieve (en oké, soms mierzoete) liedjes is op zondag eigenlijk meer dan perfect. Maar juist omdat het zondag is, hebben we ook wel wat meer energie nodig om de dag mee door te komen. Daarom verslaan we de grote buien en vinden we een zonnetje bij de Charlie, waar Indian Askin op de planken staat. De kleinste tent van het festival is ook deze keer uitgepuild. Dat is niet zo heel gek, want het gaat goed met de Amsterdamse rockband. Denk aan succesvolle optredens op Noorderslag, Zwarte Cross, De Beschaving en meer. Dat zou toch ook Lowlands moeten kunnen overrompelen? Het antwoord is ja: een loeistrakke set met knallers als ‘Asshole Down’ en ‘Answer’, een halfnaakte frontman Ayala en liters zweet en bier. We zijn nu officieel écht wakker gemaakt. Thanks! De band staat dit najaar in diverse poppodia in het land, ga ze zeker checken voordat ze huge zijn.
Over de show van Local Natives even later in de Heineken zijn de meningen waarschijnlijk verdeeld. Bij vlagen is het totaalplaatje sterk en vraagt het om meer, maar op sommige momenten wordt de aandacht van menigeen weg getrokken door de zonnestralen buiten, de technische geluidsfouten en het beeldscherm wat niet helemaal synchroon loopt met de show. Hoewel technische fouten bij een fraaie set niet hoeven te storen, doet dat het hier wel en dat is jammer. De Amerikaanse band verdient namelijk meer: hitje ‘Airplanes’ verspreidt zich als een warme deken over het grote deel van het meezingende publiek en het aanstekelijke ‘Breakers’ werkt ook als een malle. Het is leuk, maar ze weten nergens écht te raken. Op 13 november gaan ze in de herkansing in Paradiso, Amsterdam.
De planning deze middag is een beetje krap: we hebben inmiddels belofte Anderson .Paak moeten missen door Indian Askin en Local Natives, maar al met al is de timetable nog prima te doen dit weekend. Voordat we naar James Blake gaan in de Bravo maken we nog een stop bij Brian Fallon & The Crowes, het nieuwe project van de oud-frontman van The Gaslight Anthem. We zien het vaak gebeuren: bandleden weten niet meer wat ze samen nog kunnen bereiken, splitsen op en gaan ieder hun eigen weg. Vaak zonder een al te succesvol vervolg. Bij Brian Fallon is dit echter niet het geval. Toegegeven: naarmate de show vordert, wordt de tent een stuk leger. Vooral aan het eind is er overal genoeg plek om mee te knikken en te heupwiegen met de lekker in het gehoor liggende countryrock. Maar ja, wat wil je, als je vlak voor niemand minder dan James Blake geprogrammeerd staat. Dit lijkt de band niets uit te maken: jolige grapjes, toffe tracks zoals het rustige ‘Painkillers’, het melodieuze ‘Mary Ann’ en de cover ‘Teenage Dream’ van Katy Perry; waarvan Fallon baalt dat hij deze zelf niet heeft gemaakt. De show is gemoedelijk, sfeervol en weet zonder al te veel poespas goed te boeien. En nee, het is geen The Gaslight Anthem, maar is het niet een keer klaar met het maken van vergelijkingen met eerdere bands of projecten?
Bravo galore
James Blake
Een van de grotere namen van vandaag is producer James Blake, hoewel hij niet eens op de mainstage geprogrammeerd is. De Bravo lijkt in eerste instantie te klein voor de Britse muzikant. Eerder heeft Blake onvergetelijke sets gespeeld op onder andere Best Kept Secret festival; de verwachtingen voor deze vroege avond zijn dan ook hooggespannen. Het is niet voor niets zo dat de bandleden van Local Natives speciaal uit de backstage komen om rechts van het podium mee te genieten van de sound van deze Engelsman. Toch verlaten zij (en meerdere mensen) reeds na een aantal nummers de tent en dat is eigenlijk niet zo heel erg gek. Hoewel Blake exact klinkt zoals op de plaat, met dansbare uitschieters zoals ‘Voyeur’ (die doordringende bas!) en het bloedmooie nieuwe ‘I Hope My Life’, weet hij niet de volledige aandacht van het publiek vast te houden. “Het is nog vroeg”, “het is zondag”, “er worden aardig wat nieuwe tracks gespeeld”, klopt. Maar juist dan zou hij er alles aan moeten doen om de aanwezigen in te pakken toch? Begrijp me niet verkeerd: Blake doet het knettergoed, zijn tracks zijn te gek en de sound is hier en daar onmenselijk mooi, maar er mist iets om het plaatje compleet te maken.
Na James Blake blijven we in de Bravo voor Foals. De heren uit Oxford hebben de laatste jaren in Nederland een behoorlijke voet aan de grond weten te zetten. Met hun energieke performance en steengoede releases weten ze het publiek in ons land iedere keer weer in te pakken. Tot de laatste keer voor Lowlands, toen ze in de Heineken Music Hall stonden: het contact met het publiek miste, iets waar ze juist om bekend staan. Wellicht omdat ze reeds een behoorlijke tijd op tour waren en het geheel een routineklus leek te zijn. Vanavond krijgen ze een welverdiende herkansing als bandafsluiter van de Bravo en al na het eerste nummer is het overduidelijk dat dit een memorabel optreden gaat worden. ‘Prelude’ neemt ons mee in een magische trip die pas een uur later eindigt bij knaller ‘Two Steps, Twice’. Het nieuwere ‘Mountain At My Gates’ wordt luidkeels meegeschreeuwd, evenals het intense ‘Inhaler’ waar de eerste grote pit ontstaat. De circlepit is niet meer zo groot geweest sinds John Coffey eerder op het festival en het volledige eerste vak wordt ondergedompeld in een groot zweetfestijn waar mannen poseren in het midden van de pit voordat het compleet losgaat. Wanneer frontman Yannis Philippakis zijn vaste crowdsurfmomentje pakt aan het einde van de set is de tent bijna te klein. Iedereen wil een beetje Philippakis hebben. Logisch, wat een bizar goede show. Vergeet de HMH, Foals op Lowlands 2016 móet vast zitten in je geheugen.
It’s a wrap!
Het klein beetje energie wat we nog hadden is inmiddels opgeslokt door Foals, maar de avond is nog jong en er is deze zondagnacht nog van alles te beleven. Eerst een patatje stoof om het energielevel bij te werken. In de Heineken staat het bijna jaarlijkse feestje van Kees van Hondt waarvoor eerder vanavond al diverse takken en bomen uit de grond werden getrokken om mee te paraderen (doe gewoon niet), terwijl er ook goed gedanst wordt in de X-Ray op Palms Trax: prettige garage house met een aantal meezingers. Toch gaat het dak er niet vanaf, daarvoor moeten we in de India zijn bij Benny Rodrigues & De Sluwe Vos.
Om 05:00 uur is Lowlands 2016 officieel afgelopen, hoewel veel mensen natuurlijk nog een heerlijk kort nachtje kunnen vertoeven in een (natte of kapot gewaaide) tent. Gotta love camp life! Deze editie van Lowlands heeft op meerdere vlakken enorm verrast: de programmering leek gevarieerder dan ooit. Er was letterlijk voor ieder wat wils: zoete pop van Oh Wonder, snoeiharde gitaren bij Eagles of Death Metal, shocking verrassingen in Helga’s, theater in Juliet, losgaan bij Die Antwoord en dansen tot vroeg in de ochtend. Drie dagen zon plus één dag wisselvallig weer moeten er ongetwijfeld aan hebben bijgedragen dat dit een van de leukste edities van de afgelopen jaren was. Het was relaxed, goed geregeld en minder druk dan eerdere jaren waardoor je je over het algemeen prima kon verplaatsen richting de diverse tenten. Dat is wel eens anders geweest. Erg benieuwd of de editie in 2017 weer zo ontzettend gaat verrassen!
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Alpha Zones, zorgen en zwangerschap
/ 0 Reactiesdoor: Roelof Schipper / beeld: James Elaine 0 SterrenDoor het raam waaien geluiden van plaatmetaal. Deconstructiewerkers zijn sinds de vroege ochtend in de weer met een drijvend podium. William Basinski is in Amsterdam, op bezoek bij vrienden. Een grachtenpand, in de buurt van het Centraal Station. Het is vakantie, Basinski is uitgeslapen en keuvelt vrolijk over wat hem op het moment zoal bezighoudt: Alpha Zones, zwangerschap en zorgen. En dansen, toch ook.
‘De eerst keer dat mijn hoofd echt open ging voor drone-muziek: dat moet in ’78 of ’79 zijn geweest, in San Francisco. Er was toen niet veel drone, in ieder geval niet waar ik me bewust van was, maar ik ben in die tijd begonnen met experimenteren. Ik had een idee – ik wilde het geluid van binnen de vrieskist van een oude koelkast opnemen. Een koelkast uit de jaren vijftig. Dus dat heb ik gedaan. Daarna heb ik de tape een aantal keer vertraagd afgespeeld, en ik hoorde de overtonen van de compressor. Blew me away. Mijn eerste lange drone-experiment: ‘The Clocktower at the Beach’.’
‘Ik hou van drones. Onderweg luister ik naar drones, het geluid, de textuur, de pedaaltoon van het orgel. De tijd verdwijnt. Daarom is Brian Eno’s Music for Airports zo belangrijk voor me. Eno is volledig geslaagd in wat hij wilde bereiken met dat werk: rust, een muzikale denkruimte. Als ik optreed, als ik muziek maak, dan probeer ik dat te bereiken: het creëren van een omgeving waarin de tijd verdwijnt, waarin veertig minuten aanvoelen als vijf. Dat is het doel. Met het ene stuk gaat het snel, en met het andere wat langzamer. Just like children.’
Alpha Zone
‘Als ik optreed ben ik extreem geconcentreerd: dat is de Alpha Zone, dat is mijn bubbel. Buiten de tijd. Het is vooral makkelijk bij het spelen van een blaasinstrument – je wordt er snel high van (lacht). Even weg van buiten, voor even weg van problemen – we all need a bit of chillout. Na een show moet ik weer terugkomen op aarde. Als mensen na afloop de apparatuur willen zien, vragen willen stellen, een handtekening – dan is dat voor mij niet zo eenvoudig. Ik kom dan langzaam, stijfjes weer terug.’
Zwanger
‘Waar het begint? Ah – het is vaak wanneer ik vast hang in een funk – ik vraag mezelf af wat er mis is. Dan: Oops, zwanger. Daar begint het. Om het vuur in de motor te brengen moet er altijd iets willekeurigs gebeuren. Voor ‘A Shadow in Time’ (2016) heb ik mijn favoriete synthesizer na zeven jaar uit de garage opgegraven, een Voyetra 8 Synthesizer (bouwjaar 1982). Starship Enterprise. Ik stof het ding af, plug het in en zet het aan: de machine gaat draaien, de lichten gaan aan.’
‘Ik ben er wat mee gaan experimenteren, het ging allemaal vrij snel en toen het bijna klaar was kwam Jamie (red: partner) luisteren – hij zei: “Eh, it sounds like everybode else.” Ik was furieus. Nu heb ik een paar vrienden in Italië die schone minimal music maken – ik luisterde wat heen en weer en zei tegen Jamie dat mijn stuk inderdaad klonk als iedereen. Ik heb er wat meer tijd in gestopt, meer aan gewerkt en toen was het klaar: ‘A Shadow in Time’. Het komt, denk ik, ergens deze zomer uit.’
‘Tegelijkertijd werd ik gevraagd om een klein stuk te maken voor een galerij in Los Angeles. Dat was vlak na het vertrek van David Bowie. Dus ik ben gaan graven, en ik vond deze aangevreten tapes – die lagen in New York. Ze klonken ge-wel-dig. Ik ben gaan knippen, samenstellen en toen had ik nog wat saxofoonopnames van mezelf uit de jaren tachtig – loops, ook. Dat werd bij elkaar dus ‘For David Robert Jones’, een stuk dat ik opvoer samen met ‘A Shadow in Time’.’
Dansen
‘Waar ik nu mee bezig ben is ernstig anders: Sparkle Division. Ik doe dat samen met Preston Wendell – het wordt dansbaar. Beats. Het begon ook als experiment, maar dat werd snel aardig: snelle footwork-beats. En ik heb mijn saxofoon weer opgepakt… Dertig jaar geleden speelde ik rockabilly in New York, en een paar jaar daarna klarinet bij Antony and the Johnsons. Ik ben nog wat roestig, maar het voelt goed. Wat jazz, beetje avant-garde, beetje muzak, lounge. Er is ook een track met een zanger uit Londen waar niemand ooit van heeft gehoord. Let maar op. Het gaat over dansen, samen zijn, elkaar omhelzen. Dat soort dingen.’
Wrak
‘Of ik een bezorgd mens ben? Schat – ik ben een nerveus wrak. Ik ben geboren in het jaar van de hond – ze noemen het jaar van de diamond dog, 1958. Het geboortejaar van Prince, Madonna en nog een paar anderen. Ik ben iemand die slaapt met één oog open. Vooral dit jaar heb ik het gevoel dat ik in mijn eigen bubbel moet blijven. Nieuwsflitsen, steekpartijen, election frenzy, crazy shit. We worden blootgesteld aan van alles en nog wat; iedereen een digitale nieuwsfeed. Het zwarte gat van Facebook. Maar je kunt de chaos van de wereld niet voortdurend uit de weg gaan. Maar ook dit zal voorbij gaan – o, ja – alles gaat voorbij.’
Facebook, 24 juli
William Basinski: ‘I’m at a Turkish bar next to the hotel in beautiful Bielefeld Germany. Everyone else went to bed and the boring hotel bar. Closed. It’s very interesting. There is a Live guitarist singer just started. Anohni and Jamie’s show is f-ing spectacular as is the museum and the people there that made it happen. Just a dream. I cried tears of joy today. And am doing it agAin so please forgive spelling errors. Xox b’
Misschien ook iets voor u
De weg raakt hem niet kwijt
Wie niet met de ‘verkeerde’ trap naar beneden gaat en vastloopt, of met de ‘goede’, wat verscholen trap, maar met de lift, komt uit aan het eind van de tentoonstelling Overmacht. Een expositie over de invloed van Bergen op Armando’s kunstenaarschap, die momenteel valt te zien in Kranenburgh, de culturele buitenplaats in Bergen (Noord-Holland). En loopt zo eigenlijk in het spoor van wat de ondertitel er met een tekstregel van Lucebert (uit overmacht) over diens werk aangeeft: ‘Alles ontspoort van wit naar zwart.’
Armando, Waldrand, 2016, olieverf op doek, 140 x 170 cm. Eigendom kunstenaar, courtesy Rob de Vries Gallery & Projects.
Het kwaad
Maar het gedicht – dat bij die ‘verkeerde’ trap is afgedrukt – gaat verder: ‘van de weg weg maar de weg raakt hem niet kwijt.’ Zwart en wit dragen elkaar bij wijze van spreken. Dat blijft, al zijn het zwart en wit (en laten we eerlijk zijn: soms een vleugje oker) uit ouder werk meer recent vervangen door lichtere kleuren; toch raakt Waldrand uit 2016 in groen en blauw de herinnering aan Waldrand uit 1988 in zwart-wit niet zomaar kwijt. De bosrand balanceert op de grens tussen goed en kwaad, zoals de mens zelf dat ook doet. Op de één of andere manier blijft het landschap bij Armando ten diepste een schuldig landschap, een landschap dat ‘het’ (kwaad) heeft gezien en er onverschillig onder is gebleven.
Armando, Zonder titel (uit een serie van 7), 1954, gemengde techniek op papier, 53 x 68 cm. Collectie Cobra Museum.
Vrijheid
De twee gastcuratoren, Rob de Vries en Johan Heymans, kunnen niet om het thema ‘goed en kwaad’ in het werk van Armando heen, en dat hebben ze terecht ook niet gedaan. Tot en met een kleine uitvoering van Die Leiter, die in een grote uitvoering, als een soort baken, trots en ongenaakbaar staat bij Kamp Amersfoort.
Maar daarnaast willen de curatoren laten zien wat de invloed is van het dorp Bergen en omgeving op het werk van Armando. In 1949 ziet hij er, in het atelier van Dirk Hubers, voor het eerst kunst van Cobra-exponenten als Appel, Constant en Corneille. Hij ziet er het thema ‘vrijheid’ in. De invloed ervan wordt getoond door een serie van zeven werken in gemengde techniek uit 1954 onder de titel Le Canard.
Oud en nieuw
Zoals Armando in Le Canard geen reële voorstellingen weergeeft, maar eerder zoals hij zelf zei ‘een alomvattende ervaring van het hier-en-nu’, zo is, zoals een zaaltekst terecht opmerkt, ook zijn recentere werk niet op te vatten als beschrijvend, maar wil het eerder duidend zijn. In die zin valt op dat hij in de jaren 1956 en 1957 een serie Peintures criminelles schildert én een werk Zonder titel, waarvan de stijl en onderliggende thematiek opvallend overeen komen: monochrome kleuren, zwart en rood. Het rood staat hierbij voor de aarde én de mens, natuur en cultuur.
Zaaloverzicht Overmacht. Armando in Bergen in museum Kranenburgh. Fotografie: Erna Faust.
Over Armando’s latere werk wordt bij de tentoonstelling opgemerkt dat het uniek mag heten binnen de hedendaagse schilderkunst. Dat mag op zich zo zijn, maar dat wil niet zeggen dat Armando’s recente schilderijen geen invloed uitoefenen op andere beeldend kunstenaars. Zo valt in een andere zaal in Kranenburgh op de expositie Een dier, een nacht, een schreeuw, een mens recent werk te zien van onder meer de Bergense schilder Hans van Marwijk (geb. 1947). Duidelijk is waar hij de mosterd vandaan heeft gehaald: bij zowel de late schilderijen van de eerder genoemde Constant als de late schilderijen van Armando, zoals Seestück (2015) en Blaues Bild (idem).
De verrassing van een eerste keer hier oog in oog mee te staan, is er natuurlijk inmiddels af. Maar wat in Kranenburgh als extraatje wordt geboden, is de invloed van Bergen op Armando’s werk. Een tot nu toe onderbelicht aandachtspunt.
Overmacht. Armando in Bergen
Gezien in: Kranenburgh, BergenNog te zien tot: zondag 27 november 2016
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Soep eten met een vork
Wie kent ze niet, de Tien geboden. Zelfs de meeste jongeren kunnen er in ieder geval een aantal opzeggen. Dat Mozes de berg op ging en ze persoonlijk van God overhandigd kreeg geloven nog maar weinig mensen. Maar de impact op de westerse beschaving is niet weg te denken. Daarom besloten twee filosofen, Hans Achterhuis en Maarten van Buuren, om ze een voor een te behandelen vanuit een filosofische invalshoek.
Amaryllis
Het is een leuk en prettig leesbaar boek geworden. Afwisselend nemen de schrijvers een gebod onder de loep en essayeren dat het een lieve lust is. Associaties, uitstapjes naar de antropologie en persoonlijke herinneringen zijn door de denkoefeningen heen gevlochten. Van Buuren heeft zijn gereformeerde jeugd achter zich gelaten, maar is de rode draad van het christelijk denken bepaald niet kwijt. Heel mooi is zijn verhaal over de amaryllis, die zijn oma altijd in de vensterbank zette. De bol, onderin het glas, stierf af en verdween en uit die bol groeide een prachtige bloem. Voor de jonge Van Buuren het ultieme beeld van de samenhang van leven en dood. Een verhaal dat zo in de zondagspreek kan. Achterhuis betuigt spijt dat hij jaren geleden al zijn theologieboeken heeft verpatst. Hij had ze nu hard nodig, schrijft hij, om de diepere zin en samenhang van de Geboden te begrijpen en weer te geven.
Godsrelatie versus godsbeeld
Filosoferen over een Bijbeltekst is een mooie uitdaging. Maar deze Tien geboden zijn, zoals iedere theoloog weet, niet aan het begin van de ‘Bijbelse tijd’ aan Mozes gegeven, maar veel later opgeschreven door joodse thorageleerden. En ze vormen maar een klein gedeelte van het joodse denken over de relatie tussen God en mens en tussen mensen onderling. De Thora bevat vijf boeken, waarvan de teksten nauw samenhangen. En de hele Thora drijft als het ware op de relatie tussen die wonderlijke, onzichtbare JHWH en zijn volk.
Dat de schrijvers het eerste gebod, waarin God zich bekend maakt als de enige, en verbiedt om andere goden te aanbidden, doordenken als een godsbeeld ontleend aan de feodale structuur van het oude Babylonië, komt over als een versmalling. Van Buuren stelt daar het godsbeeld van Spinoza tegenover: een rationele god, die in de hele schepping aanwezig is in plaats van daar juist buiten te staan, vis-a-vis de mens. Het is natuurlijk moeilijk om als niet-gelovige – zo presenteren de schrijvers zich namelijk zeer uitdrukkelijk – de kern van die relatie, de verbondsgedachte, als iets anders te zien dan een contract.
Verloren verhaalstructuur
De Tien geboden staan in het Bijbelboek Exodus. Ze zijn een vervolg op het verhaal van de uittocht: de bevrijding van het joodse volk uit de slavernij in Egypte. Dit centrale thema heeft de relatie tussen volk en God gevormd. De verhaalstructuur van onderdrukking, bevrijding, intocht in een ‘beloofd land’ en staatsvorming met een door God gezalfde koning, gaat verloren als je het bergverhaal met de Geboden eruit licht.
De schrijvers hebben een stukje oertekst gepakt, deze in de tegenwoordige tijd geplant en op integere wijze geprobeerd om vanuit een niet-gelovige, niet-theologische invalshoek de relevantie te vinden voor de wereld nu. Zij hebben de verschillende ge- en verboden zeer erudiet benaderd. Maar het is de vraag of zij voor hun overwegingen die Tien geboden eigenlijk wel nodig hadden. In plaats van het pretentieuze ‘Erfenis zonder testament’ uit de titel hadden ze beter kunnen kiezen voor een echt onafhankelijk uitgangspunt. Nu blijft het toch aanleunen tegen een door hen verworpen traditie en daarmee wellicht soep eten met een vork.
Erfenis zonder testament: Filosofische overwegingen bij de tien geboden.
Schrijver: Hans Achterhuis en Maarten van BuurenUitgever: Lemniscaat
Prijs: 19,95
Bladzijden: 240
ISBN: 9 789047 707585
Misschien ook iets voor u
Lowlands 2016
/ 0 Reactiesdoor: Liv Krake / beeld: Marije Leeuw 0 SterrenNa een lange maar geslaagde nacht op het festivalterrein brandt menigeen reeds vroeg de tent uit door de aanwezige zon. De Yoga Tribe Vibe om 10:30 uur in de India halen we niet, maar we willen singer-songwriter en producer Ry X om 12:15 uur in dezelfde tent zeker niet missen. Op naar dag twee van Lowlands!
Met een verse koffie in de handen en nog wat slaap in de ogen staan we in een behoorlijk drukke India op deze ‘vroege’ middag. De Australische singer-songwriter Ry X staat bekend om zijn prachtige performances waarmee hij het publiek veelal betovert. Ook deze ochtend is het raak: zijn zwoele stem reikt tot achter in de tent waar het oorverdovend stil is. Dat standaard festivalpubliek dat overal doorheen lult is schijnbaar hier niet aanwezig of ontzettend brak van de vorige avond Lowlands. Het is om kippenvel van te krijgen, zo stil. Tel daar de fijn in het gehoor liggende tracks van Ry bij op zoals ‘Shortline’ en ‘Berlin’, een ontzettend dankbare muzikant en een langdurig applaus van heb ik jou daar en de misschien wel beste show van de dag is al geweest. Deze magie overtreffen deze zaterdag gaat nog heel erg moeilijk worden.
Whitney
Neem bijvoorbeeld zijn landgenoot Matt Corby die even later in een volgepakt Heineken staat. Zijn vocals zijn meer dan fraai te noemen en de liedjes zijn ook best prima. Toch raakt het nergens zoals Ry Cuming even daarvoor wel deed. De aanwezige jonge meisjes lijkt het allemaal niks uit te maken. Ze zingen, klappen en joelen uit volle borst mee.
Prima, maar wij laden onze batterij liever op bij een meer energieke band zoals Whitney. Deze jonge honden uit Amerika zijn het perfecte medicijn voor je toch wel vervelende kater. De Charlie staat stampvol en ook buiten de tent zijn er nog een aantal rijen te tellen. Dat is niet zo gek: de feelgoodsongs van de Amerikanen zijn prettig en vooral herkenbaar. Lyrics over liefdesverdriet, steengoede trompetsolo’s en een bijzonder fijne kopstem (mocht je er niet bij zijn geweest, de heren staan zondag 13 november in Paradiso-Noord).
Feest!
De tent compleet afbreken laten we deze dag over aan Broederliefde in de Heineken. Rijen vol met dansende meisjes, meerappende gasten, opblaasrookworsten en vooral tropische vibes. De temperaturen lopen binnen no time op in de propvolle Heineken. Hitje ‘Jungle’ is zonder meer een van de hoogtepunten waarbij de bandnaam erg letterlijk wordt aangenomen door het publiek.
En dat andere hoogtepunt? Je houdt er van of je haat het, maar de award voor de meest ultieme sitdown van Lowlands 2016 gaat naar Broederliefde. Tot ver buiten de tent gaan mensen door hun knieën. Zie je dan nog maar eens staande te houden als niet-liefhebber van deze inmiddels jarenlange hype. In de Charlie gaan we door naar het volgende feestje, hoewel deze niet te vergelijken is met de show van Broederliefde. Het Ierse Otherkin staat daar klaar om te rocken. Omdat de kleinste tent van het festival bij lange na nog niet vol is, doen de sympathieke muzikanten er alles aan om met hun weergaloze energie mensen te trekken. En dat lukt ze. Live is Otherkin een hele fijne verschijning met dito show en aanstekelijk enthousiasme. De grungy songs zoals ‘20 to 11’ en ‘Feel It’ liggen goed in het gehoor en vragen na iedere track weer om meer. Dat is te merken aan het publiek: binnen korte tijd staat de Charlie ineens vol. En dat is meer dan verdiend.
Perfecte namiddag
De Staat is vandaag de dag niet meer weg te denken op de Nederlandse festivals. Het gaat goed met de band: met een dikke subsidie in de zak en een voorprogramma van Muse voor de Europese tour is 2016 een van de beste jaren van de Nederlandse rockband. Absoluut verdiend: de formatie staat bekend om hun stevige shows met redelijk toegankelijke rockmuziek. Deze namiddag is het niet anders: Florim en kornuiten rocken zoals ze altijd doen en dat doen ze steengoed. Het is niet anders dan anders en dat kan twee dingen doen met het aanwezige publiek: onder de indruk zijn van een stabiele productie of weglopen omdat je dit al voor de zoveelste keer hebt gezien. Waar je ook voor kiest, je zult moeten toegeven dat het goed is. En psst, dat deel waar Florim geld van De Staat tevoorschijn toverde, was met oog op de subsidie waar zoveel kritiek op is best wel heel erg cool.
Jack Garratt
In de Heineken staat een andere superproductie klaar om te knallen: producer en tegelijk eenmansband Jack Garratt. Vanaf opener ‘Coalesce (Synesthesia Pt. II)’ is het direct duidelijk dat dit een memorabele show gaat worden. Garratt geeft alles wat hij kan en ramt als een gek op het drumstel, de toetsen en de snaren van zijn gitaar. Dit maakt hij af met een loepzuivere stem die hoger komt dan welke vrouwenstem ook. Het publiek is onder de indruk, net als de jonge producer trouwens. Hij kan niet geloven dat er zóveel mensen naar zijn show gekomen zijn. Met een verlegen lach vol ongeloof vraagt hij meerdere malen wat we hier toch met zijn allen doen. De gunfactor knalt direct omhoog. Hoogtepuntje is zonder twijfel ‘Worry’, de afsluiter van zijn set waarin hij nog één keer over het podium stuitert. Kort na de show twittert hij: “YOOOOOOOOOOOOOOOO #LL16 I THINK I BROKE MY ANKLE BUT IT WAS WORTH IT YOU GUYS HOLY SHIT” en dat is zo’n beetje precies hoe het was. Topshow.
Wegdromen
Het programmeren van het IJslandse Sigur Ros in de grootste tent van Lowlands lijkt an sich een goed idee. De band overtuigt al jaren keer op keer en heeft dan ook een flinke fanbase in ons kikkerlandje weten op te bouwen. In 2008 stonden de IJslanders reeds menig persoon te ontroeren in de, toen nog, Grolsch tent waarbij vele tranen vloeiden. Gaat ze dat deze keer ook lukken? Bij aanvang is één ding direct duidelijk: ontroeren zullen ze vast en zeker gaan doen, maar wel voor een halfvolle Alpha. Visueel gezien pakt de band flink uit. Een hoog bouwwerk met kleurrijke spots en lasers trekken de aandacht van de aanwezige mensen. De bombastische sound, de ingetogen nummers en ouder werk zoals het doordringende ‘E-Bow’ en het opzwepende ‘Festival’ komen keihard binnen en laten het publiek wegdrijven in hogere sferen. Sigur Ros is wellicht iets te experimenteel voor het gemiddelde Lowlands-publiek, hoewel dat na een volle Grolsch eerder totaal niet zo leek te zijn. Goed, we zijn ook acht jaar verder maar één ding is zeker: Sigur Ros verdient meer sfeer dan een halflege Alpha. Volgende keer dus gewoon in de Heineken of misschien zelfs Bravo programmeren.
De nacht in de Bravo wordt deze zaterdag geopend door Nederlands’ trots Weval. Ze gaan voor een heerlijke, opbouwende set om voor sommigen de avond af te sluiten en voor anderen de nacht juist te laten beginnen. Sleutelwoord van de bijna perfecte show is ‘dromerig’: de magische sound van het tweetal komt goed tot z’n recht in ‘Easier’ en ‘Gimme Some’. Houd dit producersduo in de gaten want ze kunnen nog wel eens heel groot gaan worden. Na Weval is de nacht officieel ingeluid en kan het dansen eindelijk beginnen. De X-Ray staat de volledige nacht tot de nok toe gevuld, met bijbehorende tropische temperaturen. Vreemd is dat niet, niemand minder dan Hunee en The Black Madonna maken er een fantastische nacht van met Afrikaanse disco, liters zweet (want ja, zo druk is het), oldschool house en lekkere beats. De X-Ray is deze editie niet zó vol geweest.
Misschien ook iets voor u
Voor u geselecteerd door de auteur:
Lowlands 2016
/ 0 Reactiesdoor: Liv Krake / beeld: Marije Leeuw 0 SterrenMet namen als Muse, LCD Soundsystem, Oscar and the Wolf, Anderson .Paak en Local Natives, Biffy Clyro en Jameszoo heeft Lowlands ook dit jaar weer een gevarieerde programmering te pakken. Er is genoeg te ontdekken tussen alle redelijk nieuwe acts zoals Jack Garrat, NAO en Dua Lipa en de meer gevestigde orde: cabaret van Hans Teeuwen, hitjes van Muse en een keiharde pit bij Foals. Tel daar nog de nodige theatershows, films en literatuurstukken bij op plus creatieve uitspattingen in het Sciencelab van Lowlands en je hebt een groot deel van het festival te pakken.
Het opvallende aan Lowlands dit jaar is dat het voor de tweede keer op rij niet uitverkocht is. Eerder schreven we al over de moordende concurrentie van andere festivals in de zomer waardoor er te veel keuze is in festivalland. Toch loopt het terrein van Lowlands dit jaar iedere dag goed vol waarbij het in het Heineken tot aan Alpha gedeelte (vooral na een headlinershow) soms aardig langzaam lopen is. We beginnen deze eerste festivaldag met een flink zonnetje, een gezonde smoothie en een zuivere set van Tom Odell in de Alpha. De tent is op deze vroege middag goed gevuld en het publiek heeft er zin in. Odell en band zetten een beschaafde show neer zonder dat het al te spannend wordt. Met zijn sterke vocals maakt hij dit gelukkig meer dan goed: met een knetter van een uithaal in het midden van zijn set vestigt hij alle aandacht op zich. Ook het meebrengen van de achtergrondzangeres slash performer is een opfrisser van de live act: met haar prachtige verschijning en dito dansbewegingen weet ze alle ogen op zich te richten. Hoogtepunt is zonder twijfel het lieflijke ‘Grow Old With Me’ en hitje ‘Another Love’ waarbij er flink wordt meegezongen en gezwijmeld. Al met al een fijne show om Lowlands mee te beginnen.
Tijd voor wat meer buzz en beweging in de Bravo bij het Londense AlunaGeorge: singer-songwriter Aluna Francis en producer George Reid. Het publiek wordt weliswaar nog niet getriggerd om compleet los te gaan maar hé, het is ook nog vroeg op deze vrijdagmiddag. De frisse pop met hier en daar een fijn randje dance blijkt perfect te zijn om de heupen en benen vast een beetje los te krijgen voor de rest van het festival. Tijdens de eerste paar tracks is de stem van Francis ietwat schel, waardoor de focus voornamelijk ligt op de beats die Reid uit zijn knoppen tovert. Het samenspel komt pas echt goed tot zijn recht tijdens hitje ‘White Noise’ (Disclosure) waarbij de show voor het publiek ook tot een toppunt komt.
Heupwiegen vs. compleet losgaan
Mike Snow
In de Alpha probeert Jake Bugg even kort na AlunaGeorge de aanwezigen in te pakken: op zijn geniale stem en aanstekelijke hits is er kwalitatief niets aan te merken. Feit blijft dat het geheel qua performance een beetje saai is. Helemaal wanneer je op de eerste festivaldag nog vol energie zit. Dan maar een kijkje nemen bij Miike Snow in de Heineken waar we door een verlate start het begin nog mee kunnen maken. Is het de vertraging waardoor de show niet volledig uit de verf komt? Of ligt dat aan het feit dat niet de hele band op de bühne aanwezig was? Dat blijft waarschijnlijk gissen, het geheel komt in ieder geval routinematig en hier en daar rommelig over. Het blijft slechts bij voorzichtig heupwiegen bij nummers als ‘Cult Logic’, ‘Burial’ en afsluiter ‘Animal’.
Omdat we inmiddels toch wel zin hebben om een beetje los te gaan op deze zomerse dag sluiten we ons aan bij de grote fanbase van John Coffey in de Bravo aan het eind van de middag. Hier is het vanaf opener ‘Broke My Neck’ feest met liters bier in de lucht, een crowdsurfende frontman David en een menigte die direct opgaat in de gekte. Het is voorlopig de laatste festivalshow van de Utrechtse band: in september zijn er nog vier afscheidsshows voordat John Coffey er mee kapt. Flink uitpakken dus, zoals vrijwel iedere eerdere show legendarisch is. 30 man tegelijkertijd crowdsurfen? Geen probleem. Een van de grootste circlepits van de Bravo creëren? Ook geen probleem. De heren hebben er een grandioos afscheid van gemaakt. Dat we ze ooit nogmaals mogen verwelkomen op de festivalgrond van Lowlands.
John Coffey
In de India staan er reeds een aantal rijen te wachten op de opkomst van The Kills, de Brits-Amerikaanse band die sinds kort uitgebreid is met een drummer en een toetsenist slash bassist. Wat volgt is een redelijke show met zowel sterkte uitspatters als saaie momenten. Wanneer Alison Mosshart een van de tracks voortijdig stopt omdat het niet helemaal lekker loopt is het goed te merken dat de nieuwe formatie nog niet helemaal op elkaar ingespeeld is. Natuurlijk is er in de maar liefst veertien nummers die ze ten gehore brengen ook genoeg moois te beluisteren: het fijne ‘Baby Says’ blijft favoriet onder het publiek en nieuwe track ‘Doing It To Death’ is live nog sterker dan op de plaat. Wellicht nog even een keer samen oefenen voor de volgende reeks (festival)shows.
Verrassend goed
Oscar and the Wolf
Hoewel het Belgische Oscar and the Wolf eerder dit jaar aangaf een tijdje te stoppen, staan ze deze zomer toch alweer op een aantal festivals. Toegegeven: ietwat sceptisch begeven we ons naar de Alpha waarbij we ons afvragen of de Belgen de grootste tent van het festival wel kunnen verslaan. Twee jaar geleden stonden ze immers nog in de Charlie, het kleinste podium van Lowlands. Natuurlijk is er in de tussentijd veel gebeurd voor de talentvolle muzikanten maar de shows van de afgelopen twee jaar zijn ook vrijwel altijd hetzelfde. Dat moeten ze hebben geweten, voor het optreden vanavond hebben ze van alles meegenomen: vuurwerk, confetti, lasers, LED-bakken van een meter of twee waar de muzikanten op staan en een indrukwekkende lichtshow. Vanaf track nummer één, het nieuwe ‘The Game’, laten ze zien wat voor een steengoede productie ze in handen hebben. Zwoele dansmoves, glimmende glitters en sexy hits: Oscar and the Wolf heeft het anno zomer 2016 allemaal. En inderdaad: de Alpha is precies goed voor deze excentrieke synthpop.
Biffy Clyro
De volgende keuze is tussen Chvrches en Biffy Clyro. We kiezen voor laatstgenoemde, omdat we erg benieuwd zijn hoe de Schotse rockband het er vandaag de dag van af brengt. Voor velen zijn de hits van Biffy Clyro jeugdsentiment: de band is sinds 1995 actief. In de Bravo spelen ze vanavond een mix van oude hits en nieuwe tracks. Showtime van de band is wellicht wat lastig: ze staan tegelijkertijd met hype band Chvrches en meteen na hun show speelt headliner Muse op de planken van de Alpha. De Bravo is dan ook maar half gevuld, maar wél met mensen die alles van het begin tot aan het einde meezingen. Vuisten gaan de lucht in, er is een kleine pit en bovenal: het gevoel van samenzijn bij een concert overheerst. ‘Bubbles’ is het absolute hoogtepunt en hitje ‘Many of Horror’ doet het fantastisch. Biffy Clyro verdient meer publiek maar knalt alsof ze voor een volle Alpha staan en dat is meer dan prettig.
Afsluiter
Niemand minder dan Muse mag vandaag de Alpha afsluiten: rijen dik tot ver op de heuvel proberen iets mee te krijgen van deze intense Britse rockband. Muse geeft precies wat het publiek lijkt te willen: een setlist waar je u tegen zegt met de grootste hits. ‘Plug In Baby’ komt vroeg in de set en zorgt voor een compleet meezingende Alpha, er is de nodige sentiment bij ‘Time Is Running Out’ en er zijn natuurlijk de welbekende grote ballonnen bij ‘Starlight’. Deze ijzersterke hitjesset knalt en is wat je mag verwachten van de Britse rockers, hoewel er hier en daar best een vernieuwend element had mogen zijn. Die grote ballen zagen we namelijk ook tien jaar geleden al in de Brabanthallen en negen jaar geleden op Pinkpop et cetera. Toch kunnen we uit de line-up van deze vrijdag geen betere band kiezen die het grootste podium van Lowlands zo goed kan afsluiten als Muse. Petje af.
Wanneer de headliner klaar is, begint de nachtprogrammering: dansen op hitjes van Zer00’s Heroes in de Heineken, losgaan op de vetste tracks van Jameszoo in de Haciënda of flink raven in de sfeervolle X-Ray. Een midnight snack haal je bij een van de vele eettentjes: van kaasfondue tot aan Indonesische gerechten en van biologische macaroni van Vantland (voor slechts twee muntjes én met veel kaas!) tot aan echte Spaanse churros. In de hoek naast de ingang van het festival staat dit jaar een nieuwe tent bestaande uit diverse containers: Helga’s. Hier vindt iedere nacht Helga’s House of Pain plaats: een ‘shockerende’ show met raggende gitaren, halfnaakte transgenders en vooral je ogen uitkijken. Geniale toevoeging aan het festival, maar mag nog best een tikkeltje meer shocking. De vrijdag van Lowlands vraagt naar meer; gelukkig hebben we nog twee dagen festival tegoed.
Misschien ook iets voor u