Abrupt eind aan carrière van Admiraal
Zaterdag 25 maart 2006, 20.15 uur: het is stil in de theaterzaal van de IJsherberg in Dokkum. Geen kletsende menigte die wacht totdat het licht uitgaat en de voorstelling begint. Het podium blijft leeg. De voorstelling Uit Liefde is afgelast, omdat een van de acteurs, Joop Admiraal, eerder die dag aan een hartstilstand is overleden.Een bijzonder acteur, die vooral te zien was in voorstellingen van het Werkteater en Toneelgroep Amsterdam, is niet meer. Een gemis, want hij was altijd een innemende verschijning op het toneel. De slanke, vitale Admiraal, die openlijk uitkwam voor zijn homoseksualiteit, wist met gemak het publiek om zijn vinger te winden. Aan zijn carrière is nu wel heel plotseling een eind gekomen.
 |
| Foto: Ben van Duin |
Niemand had zijn dood kunnen zien aankomen. Admiraal stond flink wat avonden per week nog te genieten op het podium. In de tragikomedie Uit Liefde schuifelde hij rond als een oude, bedachtzame man (schrijver Rollo), die steeds klaar stond om de situatie in een spreuk te vatten. Volgens Kees Hulst, die deze voorstelling regisseerde, was de kracht van Admiraal zijn persoonlijkheid. Hij vond hem een intrigerende, kwetsbare persoon die vol power zat en altijd met een persoonlijke benadering kwam. Hulst, die hoorbaar nog aangeslagen was van het nieuws, zei zaterdagmiddag in het Radio 1 Journaal dat hij nog niet kan overzien hoe het nu verder moet met de voorstelling Uit Liefde: “De rol is op zijn lijf geschreven. Eerlijk gezegd staat mijn verstand op dat punt even stil.”
Plannen genoeg
 |
| Foto: Chris van den Burght |
Admiraal was niet de persoon om thuis achter de geraniums te kruipen. Vandaar dat hij op 68-jarige leeftijd nog steeds op het toneel stond. Hij had zelfs al plannen gemaakt voor het nieuwe theaterseizoen. Samen met Arjan Ederveen zou hij nogmaals het door Gerardjan Rijnders geregisseerde morfinesprookje Echt iets om naar toe te leven opvoeren. Het verhaal over een dodelijk zieke kinderboekenschrijfster en haar vriendin. Admiraal als dame, je had hem moeten zien! Onze recensent vond hem erg vermakelijk en schreef: “Admiraal zet hartverscheurend mooi en overtuigend vriendin Jo neer. Een oudere dame met klasse, met een dure smaak voor kleren en kappers.” Ook die rol was hem op het lijf geschreven. En zo ook waarschijnlijk de rol die hij zou gaan spelen in Tragedie, eveneens geregisseerd door Gerardjan Rijnders, en waar Admiraal al op de poster staat afgebeeld.
Hij zal een leegte achterlaten, dat mag duidelijk zijn. Schrale troost is dat hij zijn sporen meer dan verdiend heeft. Admiraal ontving in 1982 de Louis d’Or voor de solovoorstelling U bent mijn moeder. Voor deze voorstelling, die hij speelde bij het Werkteater, kreeg hij een jaar later ook de Adolf Grimme-prijs. De voorstelling was zo bijzonder omdat Admiraal zowel de zoon als zijn dementerende moeder neerzette. Dat was ook meteen zijn hoogtepunt bij het Werkteater en nadat hij daar jarenlang volop had geëxperimenteerd, was het tijd voor iets nieuws.
Toneelgroep Amsterdam
 |
| Foto: Chris van den Burght |
Sinds de oprichting van Toneelgroep Amsterdam in 1987 was hij lid van dit gezelschap. Admiraal was te zien in tientallen, heel diverse voorstellingen. Van klassiek repertoire tot modern montagetheater. Het afgelopen jaar was hij onder meer te zien in Sonic Boom en Perfect Wedding. In laatstgenoemde voorstelling speelde hij een weddingplanner. Onze recensent omschreef hem als volgt: “De fragiele Joop Admiraal is de perfecte belichaming van dit androgyne maar sexy principe; hij zweeft als een ondeugende engel even elegant rond in een colbert als in een felroze sari.”
Het Werkteater en Toneelgroep Amsterdam waren dus de bekendste gezelschappen waar Admiraal aan verbonden was. Maar gezelschappen als Studio, Centrum en de Nederlandse Comedie mogen zeker niet vergeten worden, want daar begon hij zijn carrière. Korte uitstapjes naar andere gezelschappen maakte hij ook wel eens. Twee jaar geleden was hij bijvoorbeeld gastspeler bij Theatergroep Carver en speelde hij in de voorstelling Zuur.
Voor de camera
 |
| Foto: Ben van Duin |
Hoogstwaarschijnlijk kennen mensen Admiraal ook van zijn rolletjes in Nederlandse films. Hij was bijvoorbeeld te zien in Max Havelaar, Kort Amerikaans en Hersenschimmen. Ook was hij te zien in de documentaire Ramses, want laten we niet vergeten dat hij jarenlang de partner was van Ramses Shaffy en dat zij nog steeds bevriend waren. Samen met hem bracht Admiraal de bundel Brieven uit Rome uit. Admiraals meest recente werk voor de camera gaat een week terug. Onder regie van Gerardjan Rijnders zijn opnames gemaakt voor een instructievideo in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde. Een filmpje over euthanasie voor artsen en patiënten. Admiraal was een van de acteurs die er zijn bijdrage aan leverde. Het is een bizarre gedachte dat hij nog zo kort geleden op die manier bezig was met de dood. Zelf had Joop Admiraal waarschijnlijk afgelopen vrijdag op het podium van theater Bellevue ook niet kunnen bedenken dat hij de maandag erna niet nog eens in datzelfde theater zou staan.
